Tē ’ati atu nei te māramarama i te māramarama
’A fa’arahi atu ai tātou i tō tātou fa’aro’o i roto i te Mesia, e fāri’i tātou i te māramarama i roto i te hō’ē fāito rahi atu ā ē tae roa atu e ha’apurara ’oia i te pōuri.
E tō’u mau taea’e ’e mau tuahine here, tē ’oa’oa nei au ’e ’o ’outou nō teie sābati Pāsa ha’amaita’ihia, ’a hi’o ai i te māramarama hanahana o tei ti’a mai i ni’a iho i te fenua nei nā roto i te ti’afa’ahoura’a o tō tātou Fatu ’e Fa’aora o Iesu Mesia.
I roto i tāna tāvinira’a i te tāhuti nei, ’ua parau Iesu : « ’O vau te māramarama o teie nei ao : ’o tē pe’e mai iā’u ra, e ’ore ïa e haere noa i te pōuri, e māramarama ora ïa tōna ».1 Te Vārua o te Mesia « o tē vai i roto i te mau mea ato’a ra [’e] o tē hōro’a mai i te ora i te mau mea ato’a ».2 E haru ’oia i te pōuri ’o tē fa’a’ati nei ho’i ia tātou.
Tau matahiti i mā’iri a’e nei, i roto i te ’imira’a i te ’ā’ai rēhiti, ’ua ’āpe’e tā’u nā tamaiti ’e o vau i te hō’ē pupu feiā ’āpī tamāroa i te Ana o te mau autāra’a, tei topahia te i’ōa nō te hō’ē ’otora’a i te hō’ē taime o tei haruru mai roto mai i tōna vaha. E ana ha’apūpūra’a auahi o te matara mai nā roto i te hō’ē piha māti’a e 180 ’āvae (55 m) te hōhonu, ’o te piha ana rahi roa a’e i California.
E piti ana’e rāve’a nō te pou : te ’ē’a ’ōminomino pāna’ona’o ’ore ’aore rā e pou nā ni’a i te taura e tae roa atu i raro i te ana ; ’ua mā’iti tā’u nā tamaiti ’e o vau ’ia pou nā ni’a i te taura. ’Ua haere tā’u tamaiti matahiapo nā mua ’āre’a tā’u tamaiti aho aute ’e o vau ’ua haere ïa māua i te hope’a nō te pou ’āmui.
I muri a’e i tō tō mātou arata’i ha’api’ira’a ’e pārurura’a ia māua ’e te hō’ē hāneti ’e te hō’ē māteria pārurura’a i te hō’ē taura pa’ari, ’ua ’ōtohe māua e tae roa i ni’a i te hō’ē hiti ’e ’ua roa’a mai ia māua tō māua ti’aturira’a, nō te mea o te vāhi hope’a ana’e teie nō te ho’i i muri, ’e te vāhi hope’a ana’e e nehenehe ai ia māua e hi’o i te māramarama o te mahana i te ’auru o te ana.
’Ua fa’atopa tō māua ta’ahira’a ’āvae hope’a i muri i roto i te hō’ē ana o te kātetara teitei ’e te ’ā’ano e nehenehe roa te reira e fa’aō i te Ti’i nō te Ti’amāra’a. I reira ’ua tīrare māua i roto i te hō’ē pūāhiohio marū, ’a ha’amātau ai tō māua mata i roto i te pōuri rahi. ’A tāmau ai māua i tō māua poura’a, ’ua ha’amāramarama te mau ’ana’ana o te mau mōrī uira i te hō’ē patu ’ōfa’i nehenehe ’e te purapura.
Ma te ’ore e fa’aara mai, ’ua pohe ihora te mau mōrī ato’a. Ma te fa’atārerehia i ni’a a’e i te ’āputo, ’ua topa māua i roto i te hō’ē pōuri hōhonu e ’aita e nehenehe ia māua ’ia ’ite i tō māua nā rima i ni’a i te mau taura i mua mai ia māua. ’Ua pi’i tā’ue ihora te hō’ē reo, « Pāpā, pāpā, tei i’ō nei ’oe ? »
« Tei ’ō nei au, tā’u tamaiti, tei ’ō nei au », pāhono atu ra vau.
’Ua ’ōpuahia te ’ore-tā’ue-ra’a o te mōrī nō te fa’a’ite ē ’ia ’ore te uira, e ’ore roa e nehenehe e tomo i roto i te ana pōuri. ’Ua manuia te reira ; ’ua « ro’ohia » māua i te pōuri. I tē ’ama-fa’ahou-ra’a mai tē mau mōrī, ’ua mo’e ’ē te pōuri, e mo’e ’ē iho ā te pōuri, noa atu e mōrī na’ina’i roa. ’Ua vai te ha’amana’ora’a i tā’u nā tamaiti ’e tō’u nō te hō’ē pōuri ’aita ā mātou i ’ite a’enei, i te hō’ē ’oa’oa rahi nō te māramarama ’o te ’ore roa e mo’ehia ia mātou, ’e te ’itera’a ē e’ita tātou e ’ōtare noa i roto i te pōuri.
’Ua riro tō mātou poura’a i roto i teie ana, i te tahi mau hi’ora’a, ’ei mea tūrua i tō tātou tere i te tāhuti nei. ’Ua fa’aātea tātou i te māramarama hanahana nō te ra’i ’e ’ua pou mai tātou nā roto i te hō’ē pāruru nō te ha’amo’era’a i roto i te hō’ē ao pōuri. ’Aita tō tātou Metua i te Ao ra i fa’aru’e ia tātou i roto i te pōuri, ’ua fafau mai rā ’oia ia tātou i te māramarama nō tō tātou tere nā roto mai i tāna Tamaiti here, ’o Iesu Mesia.
’Ua ’ite tātou ē e mea faufa’a roa te māramarama o te mahana nō te mau mea ora ato’a i ni’a i te fenua nei. E mea faufa’a roa ato’a te māramarama e hiti mai roto mai i tō tātou Fa’aora nō tō tātou orara’a pae vārua. I roto i tōna here parauti’a, e hōro’a te Atua i te māramarama o te Mesia i te mau ta’ata ato’a « o tē tae mai i roto i te ao nei »3 ’ia ti’a ia rātou ’ia ’ite « i te maita’i ’e te ’ino »4 ’e ’ia fa’aitoitohia « i te rave tu’utu’u ’ore i tei maita’i ».5 Taua māramarama ra, ’o tē ’ama mai nā roto i tā tātou e pi’i pinepine nei te mana’o ha’avā, ’o tē fa’aitoito mai ia tātou ’ia ha’a ’e ’ia riro ’ei mea parauti’a atu ā, ’ia riro ’ei tō tātou iho huru maita’i a’e.
’A fa’arahi atu ai tātou i tō tātou fa’aro’o i roto i te Mesia, e fāri’i tātou i te māramarama i roto i te hō’ē fāito rahi atu ā ē tae roa atu e ha’apurara ’oia i te pōuri ’o tē nehenehe e ha’aputuputu fa’a’ati a’e ia tātou. « ’O tei nō ’ō mai na i te Atua ra e māramarama ïa ; ’e ’o ’oia ’o te fāri’i i te māramarama, ’e e tāmau noa ho’i i tā te Atua ra, e fāri’i mai ā ’oia i te māramarama ; ’e e tupu te māramarama i te ’ana’anara’a ’e tae noa atu i te mahana mau ra ».6
E fa’aineine te māramarama o te Mesia ia tātou ’ia fāri’i i te fa’aurura’a aupurura’a o te Vārua Maitai, o te « mana fa’a’amu’amu o te Atua (…) nō te parau mau o te ’evanelia »7 Te toru o te melo nō te Atuara’a, te Vārua Maita’i « e ta’ata vārua ïa ».8 Te puna rahi roa a’e nō te māramarama tā tō ’outou Metua i te ao ra e hōro’a mai nā ’outou i roto i te orara’a tāhuti nei nō ’ō mai ïa i te Vārua Maita’i ra e nā tōna fa’aurura’a e « ha’amāramarama mai i tō ’outou ferurira’a [’e] o tē fa’a’ī ho’i i tō ’outou ’ā’au i te ’oa’oa ».9
I roto i Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, nā roto i te mana nō te autahu’ara’a ’o tei fa’aho’ihia mai, e bāpetizohia ’outou nā roto i te utuhira’a nō tē ha’amatarara’a i te hara. I muriho, e tu’uhia te mau rima i ni’a i tō ’outou upo’o ’e e hōro’ahia teie « hōro’a-parau-’ore-hia »10 ’e te fa’ahiahia o te Vārua Maita’i i ni’a iho ia ’outou.
I muriho, ’ia fa’atumu-ana’e-hia tō ’outou mau hina’aro ’e tā ’outou mau ’ohipa i ni’a i te ’ē’a nō te fafaura’a, mai te hō’ē māramarama i roto ia ’outou, e heheu ’e e fa’a’ite pāpū mai te Vārua Maita’i i te parau mau ia ’outou,11 e fa’aara mai i te ’ati, e tāmāhanahana12 ’e e tāmā13 ’e e hōro’a mai i te hau14 i tō ’outou vārua.
Nō te mea ē « tē ’ati atu nei te māramarama i te māramarama »,15 nā te hoara’a tāmau o te Vārua Maita’i e arata’i ia ’outou ’ia rave i te mau mā’itira’a ’o te tāpe’a ia ’outou i roto i te māramarama ; i te tahi pae, te mau mā’itira’a tei ravehia ma te ’ore te fa’aurura’a a te Vārua Maita’i, e riro ïa te reira i te arata’i ia ’outou i roto i te mau marumaru ’e te pōuri. Mai tā Elder Robert D. Hales i ha’api’i, « ’ia vai ana’e mai te māramarama, e pohe te pōuri ’e e ti’a ’ia haere ’ē… ’Ia vai ana’e mai te māramarama pae vārua o te Vārua Maita’i, e horo ’ē te pōuri o Sātane ».16
E nehenehe anei iā’u ’ia hōro’a i te mana’o ē, penei a’e paha, ’ua tae i te taime ’ia ui ia ’outou iho ē : tē vai rā anei terā māramarama i roto i tō’u orara’a ? Mai te mea ē ’aita, e aha te taime hope’a i vai ai ?
Mai te māramarama o te mahana e fa’ahopu nei i te ao nei i te mau mahana ato’a nō te fa’a’āpī ’e nō tē pāturu i te ora, e nehenehe ato’a tā ’outou e fa’aoraora i te māramarama e vai ra i roto ia ’outou i te mau mahana ato’a mai te mea e mā’iti ’outou e pe’e iāna—Iesu Mesia.
E tu’uhia te hō’ē tōpata mahana i te taime ato’a e ’imi ai ’outou i te Atua nā roto i te pure, e tūrama te reira ia ’outou ’ia tuatāpapa ana’e ’outou i te mau pāpa’ira’a mo’a nō tē« fa’aro’o iāna »17 ’aore rā nō tē pāhono i te reo o tō tātou mau peropheta ora, ’e ’ia ha’apa’o ’outou i te mau fa’auera’a ato’a « e ta’ahi atu i roto i te mau ’ōro’a ato’a nō te Fatu ».18
E tāpepe ’outou i te māramarama pae vārua i roto i tō ’outou vārua ’e te hau i roto i tō ’outou orara’a i te taime ato’a e tātarahapa ai ’outou. ’Ia rave ’outou i te ’ōro’a mo’a i te mau hepetoma ato’a, ’ia rave mai ’outou i te i’oa o te Fa’aora i ni’a iho ia ’outou, ’ia ha’amana’o tāmau noa ’outou iāna ’e ’ia ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a, e ’ana’ana noa tōna māramarama i roto ia ’outou.
Tē vai ra te māramarama i roto i tō ’outou vārua i te mau taime ato’a ’ia fa’a’ite ’outou i te ’evanelia ’e ’ia hōro’a ’outou i tō ’outou ’itera’a pāpū. I te mau taime ato’a ’a tāvini ai ’outou i te tahi ’e te tahi mai tā te Fa’aora i rave, e fāri’i ’outou i tōna māhanahana i roto i tō ’outou māfatu. E ora tāmau noa te māramarama o te Metua i te ao ra i roto i tōna hiero mo’a ’e i ni’a iho i te feiā e haere mai i roto i te fare o te Fatu. E fa’arahihia tōna māramarama i roto ia ’outou nā roto i tā ’outou mau ’ohipa nō te hāmani maita’i, te fa’a’oroma’i, te fa’a’orera’a hapa, ’e te aroha ’e e ’itehia te reira i ni’a i tō ’outou hōho’a mata. Terā rā e haere tātou nā roto i te marumaru ’ia vitiviti ana’e tātou i te riri ’aore rā ’ia tāere ana’e nō tē fa’a’ore i te hapa. « ’A haere noa ai ’outou nā roto i te orara’a nei, ’a haere noa nā te māramarama, ’e e mā’iri ti’a atu te mau ata o te orara’a nei i muri ia ’outou ».19
Mai te mea e ora ’outou nō tē fāna’o i te auhoara’a o te Vārua Maita’i, e « fa’arahi atu ā ’outou i tō ’outou ’aravihi nō tē fāri’i i te heheura’a ».20
E hōro’a mai te orara’a nei i te mau tāmatara’a ’e te manuia ’ore, ’e e tītauhia ia tātou ’ia ’aro atu i te mau mahana fifi ’e te mau vero. I roto i te mau mea ato’a, mai te mea e vaiiho tātou i « te Atua ’ia upo’oti’a i ni’a ia tātou i roto i tō tātou orara’a »,21 e heheu mai te Vārua Maita’i ē e fā ’e e aura’a tō tō tātou mau tāmatara’a, ’e i te pae hope’a e taui te reira mau mea ia tātou ’ei mea maita’i atu ā, ’ei mau ta’ata ti’a atu ā ma te fa’aro’o pūai ’e te hō’ē tīa’ira’a māramarama atu ā i roto i te Mesia, ma te ’ite ē tei pīha’i noa te Atua ia tātou i terā roara’a. Mai tā tē Peresideni Russell M. Nelson i a’o mai, « nā te pōiri rahi ’o tē ’āpe’e nei i te mau ’ati e fa’arahi atu i te ’ana’ana o te māramarama ’o Iesu Mesia ».22
E nehenehe te mau tau o tō tātou orara’a e ’āfa’i ia tātou i roto i te mau vāhi mana’o-’ore-hia ’e hina’aro-’ore-hia. Mai te mea ’ua arata’i te hara ia ’outou, ’a ’īriti i te pāruru o te pōiri ’e ’a ha’amata i teienei i te ha’afātata atu ia ’outou ma te haeha’a i tō ’outou Metua i te ao ra nā roto i te ’ā’au paruparu ’e te ’oto ’e ’a tātarahapa. E fa’aro’o ’oia i tā ’outou mau pure ma te ’ā’au tae. Ma te ’ito’ito i teie mahana, « ’a ha’afātata mai iā’u nei ’e e ha’afātata atu ïa vau ia ’outou na ».23. ’Aita roa ’outou i ni’a atu i te mana fa’aora a te tāra’ehara a Iesu Mesia.
Nō roto mai au i te mau metua maita’i ’e te mau tupuna fa’aro’o o tei pāhono i te māramarama o Iesu Mesia ’e i tāna ’evanelia, ’e ’ua ha’amaita’i ’oia i tō rātou orara’a ’e te mau u’i o tei ’āpe’e mai ma te itoito pae vārua. Pinepine tō’u pāpā i te paraparau nō ni’a i tōna metua tāne, Milo T Dyches, ’e ’ua fa’a’ite mai e nāhea tōna fa’aro’o i te Atua i te rirora’a ’ei māramarama nōna i te ao ’e te pō. E ta’ata tīa’i uru rā’au o pāpā rū’au ’e pinepine ’oia i te tere ’ōna ana’e nā roto i te mou’a, e hōro’a ’oia i tōna ora i te arata’ira’a ’e i roto i te rima o te Atua.
I te maorora’a o tē hō’ē tau ha’apohera’a rā’au, ’o pāpā rū’au ana’e iho i ni’a i te hō’ē mou’a teitei. ’Ua ha’amata a’ena te tau to’eto’e ’a rave ai ’oia i tāna hō’ē o te mau pua’ahorofenua au roa a’e, ’o Prince rū’au, ’e ’ua haere ’oia i te hō’ē vāhi tāpūra’a rā’au nō te fāito i te mau tumu rā’au hou ’a nehenehe ai e ’e’ehia ’ei mau pēha’a rā’au.
I te mārehurehura’a, ’ua fa’aoti ’oia i tāna ’ohipa ’e ’ua pa’i’uma i ni’a i tāna pua’ahorofenua. I te reira taime, ’ua topa te anuvera ’e ’ua ha’apo’i te hō’ē vero hiona to’eto’e pūai i te mou’a. Ma te mōrī ’e te ’ē’a ’ore nō te arata’i iāna, ’ua fāriu ’oia ia Prince i ni’a i te hō’ē ’ē’a o tāna i mana’o e fa’aho’i ia rāua i te fare tīa’ira’a.
I muri iho i te rāterera’a e tau maile nā roto i te pōiri, ’ua tāmarū ihora ’o Prince, i muri iho ’ua fa’aea ihora. ’Ua fa’ahepo pāpā rū’au ia Prince e rave rahi taime, tera rā ’ua pāto’i te pua’ahorofenua. Nā roto i te hiona ha’amatapō fa’a’ohu’ohu ’ati a’e ia rāua, pāpū ihora ia pāpā rū’au ē e hina’aro ’oia i te tauturu a te Atua. Mai tāna i rave noa i roto i tōna orara’a, ma te ha’eha’a, ’ua « [ani] ma te fa’aro’o, ’eiaha te fē’a’a ».24 ’Ua pāhono mai ra te hō’ē reo iti marū, « Milo, ’a vaiiho ia Prince ’ia rave ». ’Ua fa’aro’o ihora o pāpā rū’au, ’e i te ha’amāmāra’a ’oia i te taura arata’i, fāriu atu ra ’o Prince ’e haere atu ra nā te hō’ē ’ē’a ta’a ’ē. Tau hora i muri iho, fa’aea fa’ahou ihora ’o Prince ’e pi’o ihora i tōna upo’o. Nā roto i te hiona e topa ra, ’ite atu ra ’o pāpā rū’au ē ’ua tae maita’i rāua ma te fifi ’ore i te ’ūputa nō te fare tīa’ira’a o te uru rā’au.
Ma te mahana o te po’ipo’i, ’ua hi’o fa’ahou ihora ’o pāpā rū’au i te mau putara’a ’āvae mohemohe ’o Prince i roto i te hiona. ’Ua rave ihora ’oia i te hō’ē hutira’a aho hōhonu i tōna ’itera’a i te vāhi Prince i tā’iri ai i tōna upo’o : Tei te hiti roa ’oia i te hō’ē vāhi topa tārere teitei o te mou’a, i te vāhi e hō’ē noa iho tu’ura’a ’āvae fa’ahou i mua, e topa ïa te pua’ahorofenua ’e tōna ta’ata fa’ahoro i tō rāua pohe i ni’a i te mau ’ōfa’i topa tārere i raro atu.
I ni’a i teie ’itera’a ’e e rave rahi atu ā, ’ua a’o tāmau noa o pāpā rū’au ē « te hoa maita’i roa a’e nō tātou ’o tō tātou ïa Metua i te ao ra ’e ’aita atu ». ’Ia fa’ati’a ana’e ’o pāpā i te ’ā’amu o pāpā rū’au, e ha’amana’o vau ē ’ua fa’ahiti ’oia i te mau pāpa’ira’a mo’a :
« E ti’aturi ia Iehova mā tō ’ā’au ato’a ra ; ’eiaha rā e ti’aturi i tō ’oe iho ra ha’apa’o.
« ’Eiaha e ha’amo’e iāna i tō ’oe ato’a ra mau haere’a, e nāna e fa’a’ite ia ’oe i tō ’oe ra mau haere’a ».25
Tē faʼaʼite pāpū nei au ē ’o Iesu Mesia te māramarama mure ’ore e « ’ana’ana i te pōuri ».26 ’Aita e pōuri e nehenehe e fa’a’ore, e tūpohe, e ha’avī ’aore rā e upo’oti’a i ni’a i terā māramarama. Tē hōro’a nei tō tātou Metua i te Ao ra i terā māramarama nā ’outou ma te moni ’ore. E ’ore roa ’outou e vai ’ōtare noa. E fa’aro’o ’e e pāhono ’oia i te mau pure ato’a. ’Ua « parau ’oia ia ’outou i tō roto i te pōuri, ’ia tae i tōna ra māramarama ’ūmerehia ».27 I tō ’outou anira’a : « e te Metua, e te Metua, tei i’ō nei ’oe ? » E pāhono tāmau ’oia « tei i’ō nei au, tā’u tamari’i, tei i’ō nei au ».
Tē fa’a’ite pāpū nei au ē ’ua fa’atupu Iesu Mesia i te ’ōpuara’a a te Metua i te ao ra ’ei Fa’aora ’e ’ei tāra’ehara nō tātou ;28 ’O ’oia tō tātou māramarama, tō tātou ora, ’e tō tātou ’ē’a. E ’ore roa tōna māramarama e mohimohi,29 e ’ore roa tōna hanahana e mou, e mea mure ’ore tōna here nō ’outou—i nanahi, i teienei, ē a muri noa atu. I te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.