![](https://www.churchofjesuschrist.org/imgs/https%3A%2F%2Fassets.churchofjesuschrist.org%2Fba%2F99%2Fba994f84c469e3578a1eb536ea38e334cbd8dfbe%2Fba994f84c469e3578a1eb536ea38e334cbd8dfbe.jpeg/full/!250,/0/default)
Luhngse Sruhmuhnyuck Inge
Lwelah kuht kais sie in luti ac lohng luhngse Lal inse, lin insiacsr ac lohm sesr, ac ke pahng, mukwikwi, kuhlwacnsap ac orekma lasr ke wosasuc.
Tuhlihk srihsrihk onkihn, “Luhngse sruhmuhnyuck inge.”1
Sie pacl ah nga sang sie lock srihsrihk nuh sel Tahmtahel Gong. Nga suhmuhslah kac dot-dot, dot-dot, dot-dot-dash. Kowos suc etuh ke Morse code kuh in akihlwen lacta I, I, U. Tuhsruhk nga sang sie pacna code. Ke kahs Mandarin Chinese, “ai” kalmac pa “luhngse.” Oruh, kalmacn pweng sac, nohfohn pa “Nga luhngse kom.” Susan sacohk kiyuck, “Nga, ai (爱), kom.”
Kuht sruhmuhn luhngse ke kahs puhkantwen. Fwack nuh sihk lah oasr kahs 7,168 fin facluh.2 Ke Alu uh oasr uh oasr kahs 575 kuht kwacna orekmakihn ke kain in dialect. Sramsram lasr uh tuhkuh ke srihpac, ah, ac nuhnak ke mwe sral, on, tacn, atacn akucl, ac nuh sahyac ac nuh sesr sifacna.3
Mihsenge, lwelah kuht in sramsram ke kahs tolu ke luhngse luhn wosasuc: kahs luhn pahkomuhta ac suhnak, kahs luhn kuhlwacnsap ac kihsac, ac kahs luhn wuhlweacng in wi.
Ma se met, kahs luhn wosasuc ke pahkomuhta ac suhnak.
Ke pahkomuhta ac suhnak Tahmtahel Gong el siyuck sin tuhlihk srihk ac mahtuh, “Kom etuh fuhkah lah ninac kiom pahpah tomohm ac sucu lom luhngse kom?”
Acn Guatemala, tuhlihk ah fahk, “Ninac pahpah orekma upac in kihte sucu lasr.” Acn Macrike, tuhlihk ah fahk, “Ninac pahpah riti sramsram nuh sihk ac fihliyucwi ke bed ah ke fong.” Ke Acn Muhtahl, tuhlihk ah fahk, “Ninac pahpah karingihnyuc.” Acn Ghana, West Africa, tuhlihk ah fahk, “Ninac pahpah kahsre yuc ke finsrak luhn tuhlihk nuhtihk ac Mwet fuhsr.”
Sie tuhlihk ah el fahk, “Finne el arulacna ulac tukun orekma lwen fohn, ninac kiyuck elac tifoki wiyuc sritacl lihk ac. Ninac kiacl tuhng ke el etacack lah kais sie ma el oruh ke lwen inge yohk srihpac. Muhtwacn fuhsr se fahk, “Finne ninac kiyuck ac nga tiacna insese ke kuhtuh ma uh, nga luhlahlfongi ninac kiyuck.” Ninac kiacl oacyacpac tuhng.
Kuhtuh pacl uh kuht enenuh in etuh lah luhngse sruhmuhnyuck inge lohngyuck ac luhngseyuck.
Ke pahkomuhta ac suhnak, toeni lasr ke sackramacn ac miting sahyac silyac Jisus Kraist. Kuht elakihn ke suhnak ke Iwaclah luhn Jisus Kraist, sifacna ac pwacye, tiac ke iwaclah muhkwena. Kuht pahngon Alu fohlohkyak se lal Jisus Kraist ke Inel, Alu luhn Jisus Kraist luhn Mwet Luhlahlfongi ke Lwen sahflah. Kuht orekmakihn kahs in suhnak ke kuht ke sramsram nuh sin Pahpah Inkuhsrao ac kahs in suhnak ke kuht sramsram nuh sin sie sin sie. Ke kuht akihlen Jisus Kraist in pa infulwen olwelah luhn tempuhl, kuht ahksrihkyelah in “som nuh tempuhl” ac ahkyohkyelihk in “tuhkuh nuh yurin Jisus Kraist ke lohm sin Leum.” Kais sie olwelah fahk kahkahsrihk, “Luhngse sruhmuhnyuck inge.”
Mempucr sasuc fahk muh kahs orekmakihnyuck ke Alu uh enenuh in ahkuhtweyucki. Kuht isracsr ke kain in nuhnak inge “restaurant in stake” kalmac pa acn in mongo beef; “iwacn ward” kuh in lohm ono se; “ikacslah ke sie ahsrosr ah” kuh in suli kuht in oruh sifac, fin pihsac, intek, kihfihn niacsr ke acn in park luhn Alu uh. Tuhsruhk, nuhnak muhnahs, lwelah kuht in etuh ac kuhlwacng ke kuht tuhkweni lutlutkihn ke kahs in luhngse. Mwet sasuc se ke Alu uh, fwack nuh sel muh nuknuk lal ah fototo lac. Sahyacn na puhla koluk kac, el fahk, “Insiyuck eklac tari; nuhnak muhnahs muhtweng yuruk ke nuknuk luhk uh kampare in wolac.”4
Kahs ma kuht orekmakihn uh kuh in uskuhtlac fototo kuh loeslac liki mwet Kristian ac kawuck sahyac. Kuhtuh pacl uh kuht sramsram ke orekma luhn misineri, orekma luhn tempuhl, orekma in kahsruh mwet sahyac oruh mwet sahyac kuh in luhlahlfongi lah kuht sifacn oruh orekma inge. Lwelah kuht in sramsram ke pahkomuhta ac suhnak kaksakihn orekma ac wolacna luhn God nuh ke mwe sang, luhng kuhlwacng, ac pahkomuhta luhn Jisus Kraist ac iwaclah Lal.5
Ahkluo, kahs in wosasuc ke kuhlwacnsap ac kihsac.
Ke kuht tuhkweni ke alu ke kais sie wik in ahkfuhlwactye lwen Sahpuht, kuht kuh in ahkkahlwemye oaru lasr ke olwelah lasr ke sackramacn nuh sin Jisus Kraist ac kais sie ke kunohkohn, kuhlwacng, tuhkweni ac kuhlwacnsap lasr ke Alu uh.
Ke nga siyuck sin mwet kol sahyac ke Alu uh lah meac elyah lalos, kwewana tamuhlwel ac tahmtahel wiyacsr fahk, “Kuhtuh sin mempucr lasr elos tiac insese in eis kunohkohn ke Alu uh.” Pahng in kuhlwacnsapuh Leum ac kais sie ke Alu Lal ahkyohkye luhngse, pahkomuhta ac inse pusisacl lasr. Ke kuht ahkkweyeyucklac, kuht kuh in eis moklweyuck luhn Leum in ahkkweye mwet sahyac ac kuht sifacna. Pwacyena, ma eklac ke moul lasr uh kuh in ahkmuhnahsye kuhiacsr in kuhlwacnsap, tuh finsrak in tiac ahkmuhnasye kena lasr. Weluhl Tohkohsrah Benjamin, kuht fahk, “Fin oasr ngwac sang.”6 ac sang ma nuh kwewa kuht kuh in sang.
Mwet kol ke stek ac ward, lwelah kuht in oruh ip lasr. Ke kuht pahng (ac fihlihyucklac) tamuhlwel ac tahmtahel ma kuhlwacnsap ke Alu luhn Leum, nuhnak muhnahs lwelah kuht in oruh ke sunak ac moklweyuck. Kahsruh kais sie in puhla luhngse ac lah elos kuh in wo liki met ah. Nuhnak muhnahs eis kahs in kahsruh ac porongo tahmtahel ma kol uh. Lwelah kuht in esam, oacna Prestuhn J. Reuben Clark el luti, ke Alu luhn Leum kuht kuhlwacnsap ke pahng lasr, “acn ma sie mwet tiac suk kuh tiac insese nuh kac.”7
Ke Tahmtahel Gong ac nga pahyuckyak ah, Elder David B. Haight el luti: “Sruokyac na sie kunohkohn ke Alu uh pacl nuhkwewa. Yohk na ke pacl moul uh kahfofo,” el fahk, “kom enenuh in puhla luhngse luhn Leum nuh selos suc kom kuhlwacnsapuh ac oacyacpac nuh sum ke kom kuhlwacnsap.” Nga olwelah lah luhngse sruhmuhnyuck inge, ingoh, ac acn nuhkwewa ke kuht topuk “ahok” nuh sin mwet kol ke Alu uh in kuhlwacnsapuh Leum ke Alu Lal ke Nguhn Lal ac wuhlweacng lasr.
Alu fohlohkyuck luhn Leum kuh in acn kapkapwack ke un mwet Zion. Ke kuht tuhkweni alu, kuhlwacnsap, engankihn, ac lutlutkihn luhngse Lal, kuht ahkkweye sie sin sie ke wosasuc Lal. Kuht kuh in tiac insese ke masap kuh ma ke mura lasr uh tuhsruhktuh sokwack in ma sefannalac ke kuht tuhkweni on ke ward choir. Kuht ahkkweye kuhpahsr ac lain ma kuht puhlakihn sifacna ke kuht kuhlwacnsap pacl nuhkwewa ke insiacsr lun lohm sesr kais sie ac yurin mwet tuhlan.
Ke muhtwacta luhn mempucr yurin prestuhn luhn stek, nga puhla luhngse loal lalos kacn mempucrs ke ohiyacn moul nuhkwewa. Ke kuht kahsruhsr pahsi lohm sin mempucr ke stek lal ah, sie prestuhn luhn stek fahk lah finne kuht muhta ke lohm ma oasr swimming pool kuh lohm se fohkfohk infohk ah, kuhlwacnsap ke Alu uh oasr srihpac suc kuht oruh kihsac kac. Tuh, el lahlmwetmwet in ahkihlen, lah fin kuht tuhkweni kuhlwacnsap ac kihsaclah ma uh, e suhpuhs mwe muhnahs kuht sokwack ac e yohkwelihk mihs. Ke kuht lwelah nuh Sel, Jisus Kraist Elac kahsre kuht sramsram ke luhngse Lal inge.
Summer ah, sucu luhk uh ohsun nuh sin mempucr ac kawuck wolacna ke Alu uh fin acn Loughborough ac Oxford, England. Tuhkweni yohk srihpac inge ahkacsmakihnyeyuc lah tuhkweni ke ward ac mukwikwi orek inge kuh in muhsaheack kuhpahsr luhn wosasuc sasuc ac ma pahtpaht. Ke pacl loes nga puhla lah, acn pucs ke Alu uh, kuhtuh pac tuhkweni ke ward, plwacniyuck ke srihpen wosasuc, kuh in orekuhteni nuh sie in puhla kuhpahsr fokoko ac in ma sefanna.
Sie mwet kol luhn mukwikwi ke ward moklweyuck kuh in ahkkweye mwet ac un mwet luhlahlfongi. Mukwikwi plwacniyuck wo lalos kahsruh mwet nuh kwewa puhla luhngseyuck, ac suliyuck in oruh kunohkohn yohk srihpac se. Kain in mukwikwi inge oracni kewana matwac ac background,, fihliyac mwe esam se ne tok, ac kuh in ahkfahsryeyuck lac ke luhpah srihsrik se kuh in wacngihn molo. Mukwikwi luhngseyuck inge kuh pac in suli mwet tuhlan ac kawuck.
Tuhkweni nuh sie ac kuhlwacnsap kwacna tuhkweni fahsr. Mwet mahtuh fuhsr etuh lah kom fin kena etuh mwet se, tuna sroal sisklacl ke sie nien fan ke project in kuhlwacnsap ah.
Pwacyena, wacngihn sie mwet kuh sucu suwohs. Kuht nuhkwewa enenuh kahsruh in sramsramkihn yohk luhngse se inge liki met ah. “Luhngse suwohs uh luhslah sahngweng nuhkwewa.”8 Luhlahlfongi, kuhlwacnsap, ac kihsac oruh kuht in fototoi nuh sin Mwet Lahngo lasr. Fin yohk kuhlwacng, luhlahlfongi, ac puhsisacl ke kuhlwacnsap ac kihsac lasr nuh Sel, e yohkelihk srui lasr ke iwaclah ma pahtpaht ac pahkotwen lal Jisus Kraist.
Ac ma se ingacn uskuhtlac nuh ke kahs luhn wosasuc ke wuhlweacng in wi.
Kuht moul ke sie facluh ma luhngse sifacna. Puhkantwen ma muh “Nga sulweyuclac.” Oacna in kuht luhlahlfongi muh kuht etuh ma uh nohfohn ac kuht e oraclah fuhkah.
Tuh sahflahiyac tiacna pwacye ma sacn. Jisus Kraist muhkwena pa oasr se kuh, ma pwacye ne tok se inge yohroh.
“Tuh el su lungse molela moul lal, ac fah tuhlac lukel; a el su moul lal tuhlac lukel keik, el fah konauk moul lal.
“Ac tuh mwe mea nu sin sie mwet el fin eis lal faclu nufon, a moul lal tuhlac?”9
Jisus Kraist El use ohiyac se wo liki—kuhpahsr sramtweyuckyak ke olwelah muhtahl,el fokoko likina sucl in misac. Weacng olwelah yurin God ac nuh sin sie sin sie kuh in onwelah ac ahkwoyelah kuhpahsr luhngseyuck lasr. Pwacyena, yohk etuh ac luhngse Lal nuh sesr liki na kuht etuh ac luhngse kuht sifacna. Pwacyena, ke kuht wuhlweacng ke kuhiyacsr nohfohn, kuht kuh in eklac wo liki met ah. Kuh ac lahlmwetmwet luhn God kuh in ahkinsewowoye kuht ke mwe sang wo nuh kwewa, ke pacl an ohiyac Lal.
Fahkwack lah generative artificial intelligence (AI) topuk elyah luhn kahs luhngasyuck. Wacngihnlac kain pacl se ma computer inge kuh in luhngaslah kain pohloh kahs inge “Nguhn uh arulacna ke, tuhsruhk ikoac uh muhnahs tiac kuh” oacna “Wain uh wo, tuh ikoac uh koluk.” Mwe lut se, sihmihs kahs se pacl pukantwen sie srihkasrak ma luti computer ke kahs sacn kahsruh liki na ke luti computer ke masap ke grammar.
Oacpacna, nuh sesr sifacna, ma kuht kwacna oruh uh sahp kuh in use nguhn in etaclah ke kahs luhn wosasuc ke pahkomuhta ac suhnak, kuhlwacnsap ac kihsac, ac wuhlweacng.
Na, Jisus Kraist el sramsram nuh sum oyac ac fuhkah ke luhngse?
Kom lohng oyac ac kom lohng fuhkah luhngse Lal sruhmuhnyuck inge?
Lwelah kuht kais sie in luti ac lohng luhngse Lal inse, lin insiacsr ac lohm sesr, ac ke pahng, mukwikwi, kuhlwacnsap ac orekma lasr ke wosasuc.
Ke akwuk luhn God, sie lwen kuht kais sie e fah eklac liki moul inge nuh ke moul tok uh. Ke kuht ohsun nuh sin Leum, nga petsac elah ke Elac fahk, ke kahs in ahkkweye ac olwelah, “Luhngse luhk sruhmuhnyuck inge.” Ke ine muhtahl luhn Jisus Kraist, amen.