Era Kilai Bleck na Tamata Kecega
Na basiketepolo e ka bibi duadua vei Honoura “Bleck” Bonnet. Ni se qai yabaki 15, sa kilai levu tu o Bleck mai French Polynesia—e dua vei ira na dauqito vinaka ena dua vei ira na timi vinaka duadua ena iwasewase e cake vei ira na itabaqase. E dina ni yacanabuli e cavuti cala kina na sipela ni vosa vakavalagi na black, e sega ni vakacalai rawa na taledi e tu vua.
Ia e vinakata o koya me vakalevutaki. E vinakata o koya me laki qito saumi ki Iurope. Ia e levu cake duadua na nona vinakata me rawata na koula ena Qito ni Ceva ni Pasivika.
Na ka ga e vaka me vakalatilati tu e matana na Lotu.
E Tiko na Nona iNaki
E dina ni dau vakaiyayataka na timi a qito tiko kina ena gauna oya na Lotu, e sega soti ni dau kauwaitaka sara na Lotu o Bleck se na nona kaci na parofita me ra laki kaulotu na cauravou yadua era bula kilikili ka tu vinaka na yagodra.
Sa tukuna oti o koya vei nona bisopi ni na sega ni laki kaulotu. E sega ni raica rawa me na laki qito saumi vakacava kevaka e yali tu ena rua na yabaki.
Na cava tale, na Qito ni Ceva ni Pasivika—dau caka ena veiyabaki va—ena caka tiko ena gauna e kaulotu tu kina, kei na iSoqosoqo Cokovata ni Basiketepolo mai Tahiti eratou vinakati koya me qito ena timi ni vanua. Oqo na madigi me tinia kina na vosa e dau cavuta wasoma na tamana ena gauna e dau via kauti koya cake kina o Bleck: “Na tamata kece e kilai Bleck, ia e sega ga na nona koula.”
Na tamai Bleck, o Jean-Baptiste, dau veiwalitaka tu ga. Ia sa vakacacana sara tiko ga na ului Bleck. Era vakananuma tiko ni dina ga ni ra kilai koya kece na dau sara basiketepolo e Taiti raraba, se bera ni dua na nona metali mai na qito. Sa rawata oti o tamana e dua na metali koula ena timi ni tagane ena imatai ni Qito ni Ceva ni Pasivika.
Sa nona inaki o Bleck me vagaluya na vosa oya. Sa sega na nona gauna me baleta e dua tale na inaki.
Na Veisau ni Vakasama, na Veisau ni Yalo
E dina ni tu na nona nanuma me baleta na kaulotu, e dau vakaitavi voli ga ena itaviqaravi ni Lotu o Bleck. Ena dua na danisi ni Lotu ni yabaki 16 tiko, a yaloqaqa o Bleck ka kerei Myranda Mariteragi me rau danisi. E dau basiketepolo vinaka talega o Myranda—ka tu na nona gagadre me rawata e dua na metali koula. A lewena talega na tamana na imatai ni timi oya ka a rawata na metali koula.
Ni oti ga e vica na sekodi ena nona laki tarai koya, sa mudu na sere. Rau mani danisi tale ena sere ka tarava, sa kena iotioti ena bogi oya. Ena gauna oqori sa sega ni vinakata o Bleck me mudu na sere.
A sega ni tu ena ituvatuva nei Bleck na vakamau ena valetabu se me vakamautaka mada ga e dua na lewenilotu. Ia sa tekivu me veisau oqori ni rau sa veikilai vakavinaka cake kei Myranda ena rua na yabaki ka tarava. Ena dua na siga mai nodratou vale o Myranda, a toboka na matana e dua na ka a cakava o Myranda ena Goneyalewa. E tukuna vaqo, “Au na vakamau ena valetabu.”
Na nona taleitaki Myranda o Bleck kei na nona tudei tu ena nona yalayala o Myranda me vakamau ena valetabu sa vakavuna me vakasamataka vakarua na nona ituvatuva. Sa nanuma o koya me sa na vakabibitaka na Lotu. Na nona vakatulewa sa vakayacora kina eso na ka e qai vakatara me cakacaka na Yalo Tabu ena nona bula.
Na Vakatulewa
E dua vei ira na lewa oqori me vakarautaki koya me ciqoma na nona veivakalougatataki vakapeteriaki ni yabaki 18. Ni cavuta na peteriaki ena veivakalougatataki ni na laki kaulotu o Bleck ka vakamau ena valetabu, e vakila o koya na Yalotabu. E kaya kina vaqo o koya, “Au kila ni sai koya oya na ka e vinakata na Kalou meu cakava.”
E dina ni rawa ni rawata na timi ni vanua na metali, sa lewa o Bleck ena nodratou veivuke na nona matavuvale me na vakaliuca na ka e vinakata na Kalou mai na nona gagadre o koya. E sega ni rawarawa na vakatulewa oya. E kaukauwa sara na idre ni laki qito. Ka vulica totolo na nona iyalayala me soli koya ki na loma ni Kalou, ena vakatovolei vakalevu.
Ni oti na nona sa kaulotu tiko mai Taiti me dua na yabaki, eratou a kerea na isoqosoqo ni basiketepolo ke rawa ni lesu yani me dua ga na vula me rawa ni laki vakaitavi ena qito.
Ena nona kauwaitaka na peresitedi ni kaulotu nei Bleck na revurevu ni veika ena laki sotava na nona lesu tale mai me mai veiqaravi, sa vakauqeti kina me tukuna vaqo vua, “E rawa ni o lako kevaka o vinakata, ia sa na sega ni rawa ni o lesu tale mai.”
E vinakata o Bleck na metali oya, ia sa sega ga ni vinakataka vakalevu cake mai na veika kecega. E vakasakiti na nona kaulotu. A sega ni tu vakarau me solia na iotioti ni nona yabaki, ki na basiketepolo sara mada ga.
A sega ni lako o Bleck.
Eratou a rawata na timi na koula.
Duidui na iTuvaki, Dua ga na Vakatulewa
Ni sa vakaotia ena lagilagi na nona kaulotu o Bleck, a vakamautaki Myranda ena Valetabu e Papeete Tahiti, ka rau tekivuna e dua na matavuvale. A tomana tale na nona qito ena timi ni vanua.
A qito tale tikoga o Myranda vaka dau tataqomaki e liu ena timi ni yalewa ka vakavakarau tiko ki na Qito ni Ceva ni Pasivika.
Ia, ni voleka mai na gauna ni qito, erau vakila vakaukauwa na veiwatini ni sa dodonu me dua na ikarua ni luvedrau.
Sa lailai mai na dua na yabaki me yacova na gauna ni qito, a rawarawa cake me rau vakadaroya vakalailai na vakaluveni tale me rawa ni qito o Myranda. E tiko na vakanuinui ni rawa ni rawata na metali na timi ni yalewa.
Ia erau sa vulica na veiwatini ni dau cecere cake na veivakalougatataki e yaco mai na veika kece e rawa ni da nuitaka ena noda soli keda ki na loma ni Kalou, mai na noda muria ga na lomada. Ni oti na nodrau vuli kei na masu, erau sa mani lewa me rau vakaliuca na nodrau matavuvale.
Ena 1999, ni vula walu tiko na bukete nei Myranda, eratou rawata na timi ni yalewa na koula.
Era Kilai Bleck na Tamata Kecega
Ena tini na yabaki sa oti a rawa vei rau o Bleck kei Myranda me rau qito basiketepolo tiko ena ivakatagedegede sara e cake mai French Polynesia—rawati kina na sotasota ni matanitu kei na sotasota tale eso ni veikalavo ka rau matataka na matanitu ena qito ni 2003 kei na 2007.
Ena qito ni 2011, erau a vakaitavi ruarua kina, ia ena gauna ga oqo a lako tiko o Bleck ni dauveivakatavulici ni timi ni tagane. Ni ra rawata o Myranda kei na timi ni yalewa na metali koula, a rawata na timi ni tagane na varasa, se baci sega ni vakavotukana tale na gagadre ni koula nei Bleck.
Ena so na gauna dau vakataroga o Bleck se na vakacava tu beka na nona bula kevaka me a cakava na ka e vinakata ka sega na ka e vinakata na Kalou.
“Ena dua beka na noqu metali koula,” e kaya o koya.“Keu a laki qito saumi beka, se sega beka.”
Ia erau sega ni veivutunitaka na veiwatini na vakatulewa erau a vakayacora. Erau sega ni kila se na rawa ni levu cake tale beka vakacava na nodrau marau.
“Au vakamau ena valetabu,” e kaya o Bleck. “E marama cecere na watiqu, va na gone totoka, kau se tiko ga ena Lotu. Na basiketepolo ga e sega ni rawa ni solia vei au e dua na ka qori. Oqori na veivakalougatataki sa yaco mai ni da vakaliuca na Turaga.”
Na nona vakaliuca na Turaga e sega ni vagaluya na nona dau veiwalitaki koya na tamana, ia sa dua tale kina na ibalebale vou ni veivosa oqori. Ena vica na yabaki sa oti ni ratou nanuma na isoqosoqo me caka na sotasota ena Sigatabu, era a sota na peresitedi ni veikalavo me ra veitalanoataka. Qai taroga vaqo e dua, “Dou sa bau tarogi Bleck?”
Sa mani biu tani kina na vakatutu oya.
Ni sa vakaliuca na veika ni Turaga o Bleck, e sega walega ni ra kilai Bleck na tamata kecega—era kila talega na nona vakabauta.
O Honoura “Bleck” kei Myranda Bonnet erau sa vakaitavi tu mai vakabalavu ena basiketepolo mai Taiti.
Vei rau o Bleck kei Myranda, na qaqa ena nodrau qito me qai muri, ka liu mada na nodrau qaqa ena nodrau matavuvale.
iTaba mai vei Adam C. Olson, vakavo kevaka sa volai toka
iTaba ni basketball mai vei Tamara Ratieta © IRI