Hertrouwen: een avontuur in geduld en liefde
De auteur woont in Noorwegen.
Gezinnen samenvoegen vergt twee keer zoveel geduld. Maar het kan ook twee keer zoveel liefde opleveren.
Scheiding kwam niet in mijn woordenboek voor tot ik er zelf mee te maken kreeg. Het woord heeft een tijd lang schaamte bij me opgeroepen wanneer iemand me naar mijn burgerlijke staat vroeg. ‘Ik ben gescheiden.’ Het leek wel alsof ik de woorden bijna niet hardop kon uitspreken — alsof ik iets ongepasts zei.
Toch was dat de realiteit, en ik voelde me een buitenbeentje. ‘Je vindt wel iemand’, zeiden mijn vriendinnen altijd. Maar hertrouwen was wel het laatste waar ik aan dacht. Ik had het druk genoeg met mijn vier kinderen.
Tot ik op een dag, zonder verwachtingen of plannen voor de toekomst, Arnfinn ontmoette en we zo goed met elkaar konden opschieten dat ik steeds meer van zijn gezelschap ging genieten. Hij was intelligent, knap en speels. Toen hij me ten huwelijk vroeg, wist ik niet wat de toekomst in petto had, maar ik wist wel dat ik die toekomst samen met hem wilde doorbrengen. We namen onze tijd om ‘de kreukels glad te strijken’ zoals Arnfinn het noemde, en trouwden in het najaar van 1997 in de Stockholmtempel (Zweden).
Pasgehuwd zijn terwijl je bijna veertig bent, was niet hetzelfde als de eerste keer. Verliefd worden was wel hetzelfde heerlijke gevoel, en een nieuwe relatie aangaan was net zo spannend, maar nu hadden we twee ex-partners, een eigenzinnige hond, een rumoerige vogel en negen kinderen in de leeftijd van drie tot zeventien jaar. De nieuwe romantiek in ons huwelijk zou ons gelukkig door de moeilijke periode die vóór ons lag heen weten te loodsen.
De sleutel tot begrip
‘Het lijkt erop dat we niet altijd hetzelfde over dingen denken’, merkte Arnfinn op een dag op. Veertig jaar gewoonten kweken en je eigen gang gaan zorgen daar wel voor. Ik was negentien toen ik de eerste keer trouwde, en gaandeweg zijn er bepaalde routines en tradities ontstaan. Arnfinn en ik kwamen erachter dat het oké en zelfs gezond was om er meer dan één opvatting op na te houden. Dat betekende niet per se dat de ene goed en de andere fout was. Opvattingen worden door vele zaken in het leven gevormd. Respect en luisteren werden dan ook sleutelwoorden om de ander te begrijpen.
We probeerden ook tot overeenstemming te komen over hoe we ons leven wilden laten samensmelten — waar we zouden gaan wonen, hoe we met de gezinsfinanciën zouden omgaan en welke tradities rondom feestdagen en vakanties we zouden handhaven. Er waren gaandeweg nog wat meer kreukels glad te strijken, maar die lijken achteraf gezien niet allemaal van wezenlijk belang te zijn geweest. Voor ons draaide het vooral om harmonie en liefde thuis.
Ik had er eerst grote moeite mee dat er nog een moeder bij ons gezin betrokken was. Arnfinns ex-vrouw is een goede moeder die zich om het welzijn van haar kinderen bekommert. Vakanties en weekenden werden met haar gepland. Daardoor voelde ik wel eens dat ik niets over mijn eigen leven te zeggen had.
Maar voor Arnfinn moet de overgang nog moeilijker geweest zijn. Hij verhuisde naar een huis met vier kinderen, met twee ervan in de tienerleeftijd — kinderen die drukker van aard waren dan wat hij gewend was en die een iets andere opvoeding hadden gehad dan waarvoor hij gekozen zou hebben.
Andere wegen, dezelfde antwoorden
Op een avond, zo laat dat ik niet meer helder kon denken, daagde Arnfinn me uit voor een IQ-test. Hij zat aan de ene kant van de eettafel en begon sommen en wiskundige formules te maken om de vragen te beantwoorden. Ik zat de vragen aan de andere kant van de tafel met behulp van tekeningen op te lossen. Na afloop vergeleken we de resultaten van onze test. We bleken tot dezelfde antwoorden te zijn gekomen. Toen besefte ik dat de test op ons leven samen leek.
Ik zal uitleggen waarom. Hij doet dingen op de ene en ik op de andere manier. Maar we hebben hetzelfde doel, ook al verschilt de manier waarop we ernaar streven. Dat doel bereiken is als de IQ-test: hij bereikt met sommen en ik met tekeningen dezelfde resultaten.
Ik weet dat ik zijn werk als advocaat nooit zou kunnen doen. Ik ben er ook van overtuigd dat hij moeite met mijn werk als auteur en aquarellist zou hebben. Het gaat erom dat ik hem leuk in plaats van vervelend vindt als hij dingen anders aanpakt dan ik. Verschillen kunnen geweldige leermomenten zijn als we dat toelaten. Ik zei eens tegen Arnfinn: ‘Als jij me iets kunt leren en ik jou misschien iets kan leren, komt het uiteindelijk wel goed met ons.’ We moeten allebei bereid zijn om te leren, en dat is een voortdurend proces. Bewondering is een sleutelwoord geworden.
Als pa en ma al twee verschillende wezens zijn, kun je er zeker van zijn dat twee sets kinderen eveneens heel verschillend zijn. We stroopten onze mouwen op en pakten de alledaagse problemen aan van verschillende eetgewoonten, kledingstijlen, bedtijden en klusjes om er maar een paar te noemen. De kinderen werden lange tijd als ‘die van mij’ en ‘die van jou’ betiteld en vonden het feit dat ze met elkaar opgescheept waren niet altijd even leuk.
De oudste gaf me te kennen dat ze toch binnenkort het huis uit zou gaan en dat ze wilde dat ik gelukkig was; de twee meisjes daaronder leken elkaar niet eens te mogen; en een van de jongens stond om het weekend zijn slaapkamer af en sliep zelf op de bank wanneer zijn stiefbroertjes kwamen. Die lieve knul klaagde daar nooit over.
Plaats maken voor de mensen van wie we houden
Er is altijd genoeg plaats voor de mensen van wie je houdt. We maakten van de kamer naast de woonkamer een plek voor ons als ouders en lieten de kinderen boven slapen. Twee tv-toestellen en twee badkamers werden een noodzakelijke behoefte in plaats van een luxe. Eén keer per jaar een paar dagen alleen voor de pasgehuwde ouders was eveneens een essentiële investering in onze toekomst als gezin.
De weekenden en andere zaken werden van tevoren gepland; maaltijden, spelletjes en activiteiten moesten de meeste kinderen aanspreken. Arnfinns vijf kinderen woonden door de week bij hun moeder. Ik wilde aan hun wensen tegemoetkomen en er ook voor zorgen dat de kinderen van hun bezoek aan hun vader genoten. Dat betekende dat ik soms mijn mond moest houden over kleine ergernissen en me moest richten op wat belangrijker was, zodat zij een plezierig verblijf hadden. Ik paste geduld en liefde toe — en nog meer geduld, plus een flinke dosis humor.
Chaotische zondagochtenden waren een grote beproeving. We probeerden de sfeer te bevorderen met prachtige klassieke muziek, terwijl we het ene na het andere kind in en uit de twee badkamers begeleidden, voordat het tijd was voor een smakelijk ontbijt. Toch was het een hele toer om iedereen op tijd in het minibusje naar de kerk te krijgen en elke zondag de geest van de sabbat te bewaren. Tegen de tijd dat we thuiskwamen en van een lekkere maaltijd genoten, waren we genoeg gekalmeerd om samen spelletjes te doen.
Er schuilt veel wijsheid in de programma’s en lessen die we in de kerk leren. Gezinsgebed, gezinsavond en het bespreken van evangeliebeginselen zijn de tijd en moeite waard. Het evangelie heeft ons vreugde gebracht en ons nog meer begrip van het belang en de waarde van het gezin gegeven.
We zijn veel nieuwe tradities begonnen, maar hebben er ook enkele uit ons eerdere leven behouden. Elke zomer gaan we met zoveel mogelijk kinderen naar de Stockholmtempel (Zweden). We verblijven dan op een camping ten zuiden van de tempel. Dat is een fijne traditie geworden, die zelfs onze getrouwde kinderen met hun eigen gezin voortzetten.
Als onze kinderen nu om advies over daten en trouwen bij me komen, vertel ik ze dat het niet uitmaakt of de één graag jogt en de ander ballet leuk vindt. Het belangrijkste is dat beiden hetzelfde enthousiasme hebben om onze Heiland te dienen en vastberaden naar het doel van een eeuwig gezin streven.
Bellenblazen met drie van onze kleinkinderen. Onze kinderen zijn volwassen geworden en uit huis gegaan, maar ze weten dat ze altijd meer dan welkom zijn.
Twee keer zoveel geduld, twee keer zoveel zegeningen
Als ik stellen tegenkom die een tweede kans op een huwelijk krijgen, ben ik erg blij voor hen, blij dat ze een partner en beste vriend of vriendin hebben om tijd mee door te brengen. Maar ik denk er ook aan dat het de eerste paar jaar niet allemaal rozengeur en maneschijn was om twee gezinnen bij elkaar te brengen. Er zit een prijskaartje aan, en op sommige dagen vragen we ons af waarom het zo moeilijk moet zijn.
Onze dochters die elkaar als tiener niet echt mochten, zijn inmiddels zelf moeder. Ze wisselen onder familie-etentjes graag ervaringen uit en gaan zelfs samen in ons zomerhuisje op vakantie. De jongens op zending hebben bemoedigende e-mails gekregen en sommige kinderen hebben elkaar zelfs in het buitenland opgezocht terwijl ze daar woonden. Ze vermaken zich altijd samen als we met de feestdagen voor een grote maaltijd bijeenkomen. Ook zijn ze altijd blij met de geboorte van een nichtje of neefje.
Arnfinn en ik zijn nu nog met z’n tweeën thuis. We hebben een speelse hond en een nieuw vogeltje. De kinderen blijven tussen hun studie en het vinden van een eigen woonplek in van hun slaapkamers gebruikmaken. Ze weten dat ze altijd welkom zijn en op eten en liefde kunnen rekenen wanneer ze langskomen.
Twee gezinnen samenvoegen vergt twee keer zoveel liefde en twee keer zoveel geduld. Er is heel wat gekookt en er zijn ladingen wasgoed gedraaid, maar het is de moeite waard. We houden van onze grote familie. De zegeningen van twee keer zoveel mensen om van te houden zijn twee keer zo groot.
En onze familie groeit nog steeds. Er is een nieuwe generatie prachtige baby’s die allemaal onze kleinkinderen zijn!