Faamalosia e Tuua le Aiga: O le Auaunaga FaaKeriso i Tagata o E Ua Faaaunuua
E manaomia e tagata ua faaaunuua ia mea e sili atu nai lo punaoa; latou te manaomia ni mafutaga anoa ma ni auaunaga.
Luga: ata pue mai le Getty Images; o isi ata na pueina e Marc Marriott
O le tuua o le aiga atonu o se aafiaga sili lea ona matautia i le olaga o se tasi. O le faʻatupulaia o vaega faatupu vevesi, luitau o le tamaoaiga, ma le vevesi i mea faaupufai e mafai ona faamalosia ai aiga e lafoai o latou fale ma le leai o se taimi e ao mai ai meatotino taua po o sapalai manaomia. E tele lava ina tuueseese aiga i le taimi o le faigamalaga matautia a o latou malaga agai atu i le fia selau o maila e sue ai le saogalemu. E mafai ona molimauina pe aafia foi fanau i le matuai utiuti o meaai ma le manu’anu’a o le tino. O nei tagata e na o le faamoemoe lava o la latou malaga fita o le a i ai se mutaaga i se nofoaga saogalemu.
I le sefulu tausaga ua mavae, e le itiiti ifo ma le 100 miliona tagata sa tatau ona sosola ese mai o latou fale, ma saili atu le sulufaiga a le o totonu o fafo foi o o latou atunuu.1 Faatasi ai ma se faitau faafuainumera faapea, o le tulaga pagatia o tagata ua faaaunuua mai o latou fale o se atugaluga loloto lea. O le vaai atu i le faataitaiga a le Faaola, e mafai ai ona tatou maua auala patino e auauna atu ai ia i latou o loo manaomia le fesoasoani.
O se aiga Suria na mauaina se fesoasoani i Lepanona. O le taua i Suria ua tuua ai le 11 miliona o tagata Suria e leai ni fale. Sa avea foi le Faaola lava Ia ma se tagata sulufai, ma ua silafia lelei i latou o e mafatia i lenei tofotofoga.
Iloaina o La Tatou Talafaasolopito Fefaasoaai
Mo Au Paia o Aso e Gata Ai, o tagata ua faaaunuua e tatau ona sili atu nai lo na o se tala i tala fou; e tatau ona tatou vaai ia i latou o o tatou tuaoi (tagai i le Mataio 22:39) o latou ia e tutusa o tatou talafaasolopito ma le Faaola lava Ia. “O la latou tala o le tatou tala, e le o le tele o tausaga ua mavae,” o le saunoaga lea a Elder Patrick Kearon o le Au Peresitene o Fitugafulu.2
Tatou te le tau tepa i tua e vaai ai i se taimi na tuliesea ai ma le saua tagata o le Au Paia o Aso e Gata Ai mai o latou aiga ma lafu manu. E mafai foi ona tatou iloa le auala na faia ai e nisi o o latou tuaoi fou se eseesega i la latou malaga. Ina ua tutuliese le Au Paia mai le Setete o Misuri, sa taliaina i latou e tagatanuu i Quincy, Ilinoi, ma ofoina atu le fesoasoani. O na tagata o ni faataitaiga o auaunaga faaKeriso ma “laveaiina ai le Au Paia o Aso e Gata Ai mai le tele o puapuaga nai lo se isi lava mea semanu e mafai ona latou mafatia ai.”3
Na oo foi le Faaola o se tagata sulufai i le taimi o Lona olaga faaletino. Fai mai Brett Macdonald o Galuega Alofa a le Au Paia o Aso e Gata Ai e uiga i ana asiasiga i tolauapiga a tagata sulufai i le lalolagi atoa, “o Iesu ma Ona matua sa sulufai i Aferika i matu mo se taimi; e te lagonaina Lana uunaiga ma le naunau tele i olaga o i latou o e mafatia.”4
O se volenitia mai Galuega Alofa a le Au Paia o Aso e Gata Ai, ua asiasi atu i se tolauapiga mo tagata sulufai i Ioritana. O tagata faigaluega fesoasoani e mulimuli i mataupu faavae mai se taiala o fesoasoaniga alofa, lea e mafai foi ona taialaina ai i tatou a o tatou auauna atu i tagata sulufai ma isi tagata ua faaaunuua.
Mulimuli i se Taiala o Fesoasoaniga Alofa i le Aso
O aso nei, ua tatou maua avanoa e aapa atu ai ma ofo atu lea lava fesoasoani e tasi na maua e tagata o le Ekalesia i le seneturi lona 19 mai o latou tuaoi. Ae o o tatou uso ma tuafafine ua faaaunuua mai o latou aiga i le aso ua sili atu mea latou te manaomia nai lo o ni punaoa po o tupe; latou te manaomia ni sootaga anoa ma se auaunaga faaKeriso.
E tele faalapotopotoga o fesoasoaniga alofa, e aofia ai ma Galuega Alofa a le Au Paia o Aso e Gata Ai, o loo mulimuli i se taiala lelei o fesoasoaniga alofa e mafai ona fesoasoani tatou te auauna atu ai i tagata ua faaaunuua. E ui o le taiala e faatatau i le galuega alofa ua taatele, ae o loo i ai mataupu faavae o le talalelei o loo i totonu e mafai ona fesoasoani ia i tatou ia sili atu ai ona lelei le “sii i luga lima ua tautau i lalo, ma faamalosi tulivae ua vaivai” (Mataupu Faavae ma Feagaiga 81:5).
E ala i le taulai atu i le fausiaina o fegalegaleaiga, e mafai ai ona tatou iloa ni auala aoga e auauna ai. Agavale: O se tagata o le Ekalesia o loo tuuina atu i se tina sulufai se ie soosoo faapitoa na anaina e lana tama tama vaetamaina. Lalo: E mafai ona tatou fesoasoani i tagata sulufai e aoao e uiga i aganuu i le lotoifale, e aofia ai le kukaina o meaai atonu latou te le masani ai.
O Le Mataupu Faavae FaaleTagata
Ua aoao mai e le mataupu faavae faaletagata e faapea a o tatou auauna atu, tatou te galulue e vaai atu i tagata taitasi o se atalii/afafine o le Atua. E foliga mai ua lava le faigofie o lenei mea, ae atonu e faigata ona manatua pe a ese le vaai, amio, tautala, po o le talitonuga a tagata nai lo i tatou.
Ina ia fesoasoani ia te oe ia iloa le paia i tagata taitoatasi, fesili ifo ia te oe lava, “Afai o le tagata o se tagata o le aiga po o se tasi e pele [ia te oe], e faapefea ona suia lau vaaiga i lenei tagata?”
O lenei fesili sa matua patino lava i se tasi o tamaitai o le Au Paia o Aso e Gata Ai ina ua faia e lana Aualofa se pati mo le pepe a se tina sulufai i lo latou nuu.
Sa faafesootai e lana au peresitene o le Aualofa se nofoaga e nonofo ai tagata sulufai e sue ai se tina e mafai ona latou fesoasoani i ai. O le taimi lava na latou fesootai ai i se tina ma lona aiga, na asiasi atu le au peresitene i le fale e fesili pe mafai faapefea ona latou fesoasoani tele. (O se vaega taua o le mataupu faavae o le tagata o le faamamaluina o le faitalia a se tagata sulufai, e ala i le fesili atu pe faapefea ona latou mananao e fesoasoani atu ona faalogo atu lea ma le faamaoni.)
Sa fautuaina e le peresitene o le Aualofa se pati mo se tina o le a fanau, ma faamalamalama atu o se auala lea e patipatia ai se tamaitiiti fou ma tuuina atu ni meaalofa e ono manaomia e le pepe ma le tina. Sa ioe le aiga o tagata sulufai o le a fesoasoani lena ia i latou.
A o amata ona fuafua e le uarota le pati, sa maua e se tasi o tuafafine se “nofoaga taua” mo i latou e tatau ona o mai i se aiga fou ina ua uma lona aafiaga i le vaetamaina o se pepe mai Kuatemala. I le taimi o le faagasologa umi o le vaetamaga, sa pisi ai lava lenei tuafafine i le faia o se ie soosoo mo lana pepe fou. A o ia faatusaina le aafiaga o lona lava atalii na vaetamaina i lenei pepe fou o tagata sulufai, sa manao o ia e fesootai ma le aiga e ala i le tuuina atu ia i latou o le ie soosoo na ia faia.
I le pati mo le tina o le a fanau, sa faamatala atu ai e lenei fafine lona sootaga i le tina sulufai, ma faamatala atu le ala na oo mai ai lona atalii laitiiti i se aiga fou ma na latou fiafia e aui o ia i le ie soosoo ina ua ia taunuu mai. Sa tuu atu e le fafine i le tina sulufai le ie soosoo ma fai atu, “Ou te faamoemoe o le a matua fiafia foi i ai lau pepe fou.”
O Le Mataupu Faavae o le Le Faʻaituʻau
Na aoao mai Peresitene Russell M. Nelson:
“E le sili le alofa o le Atua i le tasi ituaiga i lo le isi. … Ua Ia valaaulia tagata uma e o mai ia te Ia, ‘uliuli pe paʼepaʼe, e pologa pe saoloto, o tane ma fafine’ [2 Nifae 26:33]. …
“… O le asō ou te valaau atu ai i o tatou tagata o le Ekalesia i soo se mea ia taimua i le lafoa’i o uiga ma soo se faatinoga o le faailoga lanu.”5
O upu a Peresitene Nelson e fesoasoani e faamalamalama ai le mataupu faavae o le le faaituau. I a tatou auaunaga, e le tatau ona tatou faia se eseesega e faavae i luga o atunuu, ituaiga, itupa, talitonuga faalelotu, vasega, po o manatu faaupufai. Tatou te auauna atu i isi e tusa pe ese mai ia i tatou.
Ua tatou vaaia se faataitaiga o le le faaituau i le faataoto a Keriso i le Samaria agalelei i le Luka 10. O le Samaria, lea sa faaesea faaleaganuu e tagata Iutaia, sa lei faatali e fesoasoani i se tasi mai se nuu ese. Sa oo lava ina ia manatu i le lumanai o le tagata manua ma taumafai e faia mea uma na manaomia mo le faamautuina o lona toe malosi faamanuiaina.
Ina ua uma ona faamatala atu lenei faataoto, sa aoao atu e Keriso Ona soo e faapea, o le Samaria agalelei na fai ma tuaoi i le tagata manua e ala i le faaali atu ia te ia o le alofa mutimutivale. Ona faatonuina lea e Keriso, “Ina alu ia, ma ia faapea ona fai” (Luka 10:37).
Photograph by Nicole Johansen
O Le Mataupu Faavae o le Tutoatasi
O le tutoatasi i le tuuina atu o le fesoasoani agaalofa o lona uiga o le a tatou galulue e aunoa ma se fuafuaga patino. Ae, e tatau ona tatou auauna atu e uunaia le tutoatasi ma le ola faalagolago o le tagata ia te ia lava. Atonu o lona uiga o le fesoasoani lea i le tuuina o tagata ia maua ni auala e faaaoga ai o latou tomai e faaaogaina i o latou nuu fou po o le fesoasoani ia i latou e aoao tomai e pei o le auala e tautala ai i se gagana fou po o le auala e fesootai ai e faaaoga ai tulaga faatonuina faaleaganuu i le lotoifale. A oo ina faateleina le tutoatasi o tagata, o le a sili atu ona latou puleaina a latou faaiuga, ma e sili atu ona mafai ona latou faamanuiaina sosaiete i o latou lava tomai.
Sa fesili atu se tasi o le Ekalesia mai le Iunaite Setete, o Nikola, i nisi o tagata sulufai i lana eria po o a ni mea na latou mananao e aoao ia faateleina ai ona tutoatasi i le nuu. Sa latou tali mai e faapea, sa latou mananao e aoao pe faapefea ona faia meaai a Amerika. Sa faatulaga e Nikola se taimi ma isi uso i le uarota e aoao ai le au sulufai i le auala e fai ai ni falaoa ma ni pani i le fale ma tuuina atu ia i latou ni meafaigaluega e fai ai i le fale. O le aoaoina o le au sulufai i le auala e fai ai meaai e i latou lava, sa fesoasoani ai Nikola i tagata sulufai ia tutoatasi atili e fetuunai ai auala fou e fai ai kuka.6
E mafai foi ona tatou faalauiloa atu le tutoatasi e ala i le faatagaina o i latou e manaomia le fesoasoani e fesoasoani atu i le tasi ma le isi. E ui e mafai ona tatou tuuina atu le lagolago, afai e taulamua i latou e le tagolima ia fesoasoani ia i latou lava ma isi, latou te fausia ni sootaga ma i latou latou te galulue faatasi. E fesoasoani lenei mea ia i latou e fausia ai o latou nuu ma avea ai ma se malosiaga i le tasi ma le isi.
Auauna Atu Atili e pei o le Faaola
A pei ona saunoa mai Epikopo Gérald Caussé, le Epikopo Pulefaamalumalu, “O i tatou uma lava ua ola i lenei paneta matagofie, ua tofusia ma se tiutetauave paia e tausia fanau uma a le Atua … , po o ai lava i latou ma po o fea lava latou te i ai.”7 O le auaunaga e sili ona anoa e masani ona oo mai pe a tatou taulai atu i tagata taitoatasi i o tatou nuu.
Na taua e se tasi tagata ua mauaina faamanuiaga o le fausiaina o sootaga patino ma tagata sulufai, “O le naunau e aapa atu, fesoasoani, ma le alofa ia i latou e mafai ona faia se eseesega tele. O le taimi lava e te masani ai i se aiga, e te iloa ai e tofu tagata uma ma a latou lava tala.”8 O le aoaoina o tala a isi tagata o le a fesoasoani tatou te vaai ai ia i latou o ni fanau a le Atua ma auauna atu atili e pei o le a faia e le Faaola.