Digitaal thema-artikel
Kinderen en jongeren een groeimentaliteit helpen ontwikkelen
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze kinderen leren en groeien, en meer op Christus zullen lijken, met het vermogen om flexibel met mislukkingen om te gaan?
In het programma Kinderen en jongeren worden deelnemers aangemoedigd om naar persoonlijke openbaring te streven en op basis daarvan plannen te maken om geestelijk, sociaal, lichamelijk en verstandelijk te groeien en meer op Jezus Christus te lijken. Ouders zijn daarbij een belangrijk steunpunt voor hun kinderen.
Soms zijn we enthousiast over doelen stellen en bereiken, en onze kinderen helpen dat ook te doen, maar als we het druk hebben, als het ons of onze kinderen aan motivatie ontbreekt, of als er in ons dagelijks leven geen ruimte is voor doelen stellen, denken we misschien: waarom zouden we doelen stellen als we ze toch niet bereiken?
Een belangrijke vaardigheid die we onze kinderen kunnen bijbrengen, is doelen met een groeimentaliteit te benaderen1 vanuit het perspectief dat we van onze inspanningen en zelfs fouten leren.
En wat als onze kinderen op wegversperringen stuiten als ze aan hun doelen werken?
Wegversperringen zijn normaal (zie 2 Nephi 2:11). Daarom is het goed om met onze kinderen niet alleen over de hoogtepunten uit de bereikte doelen te praten, maar ook over de dieptepunten op het doelentraject. Als kinderen en jongeren het soms over succes hebben, vergeten ze dat de weg naar succes vaak door diepe dalen gaat om vorderingen te kunnen maken.
Onlangs sprak Jessica met een jongvolwassene die door enkele tegenslagen ontmoedigd was en niet wist welke kant hij op moest gaan. Hij vergeleek zichzelf met iemand die hij bewonderde. Jessica herinnerde hem eraan dat alle mensen hoogte- en dieptepunten meemaken, ook de mensen die we bewonderen. Toen uitte ze haar vertrouwen dat hij een uitweg uit zijn problemen zou vinden en zijn doelen zou bereiken.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat kinderen ongezond perfectionisme loslaten?
Eeuwige vooruitgang maken vergt een groeimentaliteit. Te vaak raken mensen hun perspectief kwijt en voelen ze de druk van anderen en van zichzelf om de indruk te wekken dat alles goed is. Dergelijk perfectionisme belemmert het stellen van doelen en uiteindelijk onze vooruitgang, en zowel ouders als kinderen krijgen ermee te maken.
Ouderling Jeffrey R. Holland van het Quorum der Twaalf Apostelen heeft gezegd dat als we het gebod om volmaakt te worden (zie Mattheüs 5:48) met een onvolledig perspectief bekijken, ‘we terug naar bed willen gaan en de dekens over ons hoofd trekken’. Hij moedigde ons aan om een perspectief op de lange termijn te hebben en daarbij op onze hemelse Vader en Jezus Christus te vertrouwen. Ouderling Holland herinnert ons: ‘Op Jezus na heeft niemand het op dit aardse pad waarop we ons bevinden, perfect gedaan. Dus laten we in dit leven naar gestage vooruitgang streven zonder geobsedeerd te worden door wat gedragswetenschappers “toxisch perfectionisme” noemen.’2 Het plan van onze hemelse Vader biedt ons de kans om van onze fouten te leren en door middel van Jezus Christus zonde te overwinnen, zodat we kunnen groeien en meer op Hem kunnen lijken (zie Alma 42:4, 13–15).
Als kinderen en jongeren in alle aspecten van hun leven op onze hemelse Vader en de Heiland leren vertrouwen, is de kans groter dat ze hun door God gegeven talenten zullen ontwikkelen. Door doelen te stellen, begeven we ons buiten onze comfortzone. Die groei maakt deel uit van het plan van onze hemelse Vader.
President M. Russell Ballard, waarnemend president van het Quorum der Twaalf Apostelen, heeft gezegd: ‘Het plan van onze geliefde hemelse Vader houdt in dat we een lichamelijk, sterfelijk leven leiden waarin we kunnen groeien, onszelf overwinnen en leren. Zo kunnen we zoals Hij worden.’3 In ons streven om te groeien schieten we soms tekort in wat we willen bereiken. Soms moeten we verschillende manieren proberen om te slagen. We moeten ‘regel op regel’ groeien (Leer en Verbonden 98:12). Maar dat hoeven we niet alleen te doen.
Dankzij onze Heiland – die ons het voorbeeldpatroon heeft gegeven – en zijn verzoening kunnen we de genadekracht ontvangen om meer te bereiken dan we uit onszelf zouden kunnen. Door genade, de ‘goddelijke hulp of kracht die dankzij de overvloedige barmhartigheid en liefde van Jezus Christus’ gegeven wordt, kunnen we kracht en hulp ontvangen om goede werken te doen die we anders, op eigen kracht, niet hadden kunnen doen.’4
Als kinderen op de Heiland leren vertrouwen dat Hij ze door kleine en eenvoudige stapjes de kans geeft om in hun doelstellingen te groeien, ontwikkelen ze patronen waaraan ze in moeilijke tijden, of als ze zich van zonden moeten bekeren, iets kunnen hebben. Dan weten ze hoe ze de hulp van onze hemelse Vader en de Heiland kunnen inroepen (zie Alma 37:6–7, 36–37).
Hoe begeleiden we onze kinderen zodanig dat ze in hun leer- en groeiproces zo flexibel zijn dat ze wat van tegenslagen leren?
Eén strategie schuilt in een concept dat steigerbouw wordt genoemd.5 Bij de constructie van een gebouw vormen de bouwsteigers een tijdelijke structuur die de werklieden kunnen gebruiken om bij de verwezenlijking van hun projecten nieuwe hoogten te bereiken. Op vergelijkbare wijze kunnen wij kinderen een bouwsteiger bij hun persoonlijke ontwikkeling bieden, naarmate ze nieuwe vaardigheden ontwikkelen om iets te bereiken wat hun huidige capaciteiten te boven gaat. Die bouwsteigers maken deel uit van de manier waarop we ‘de jongeman overeenkomstig zijn levensweg’ oefenen (Spreuken 22:6). Hieronder staan enkele nuttige beginselen om de persoonlijke ontwikkeling van uw kinderen te begeleiden:
-
Een nieuwe start (zoals het begin van een schooljaar, een verjaardag of een nieuw jaar) is een goed moment om doelen te stellen, omdat we dan gemotiveerder zijn.
-
Hoewel kleine beloningen, zoals een compliment of knuffel, onze kinderen kunnen helpen om hun plannen in goede gewoonten om te zetten, ondermijnen grote beloningen, zoals een duur cadeau voor goede cijfers, de intrinsieke waarde van hard werken.6 We willen dat kinderen en jongeren zich de lessen en de geestelijke groei die ze ondergaan eigen maken – hoe ze dichter tot hun hemelse Vader en Jezus Christus kunnen komen en meer vaardigheden kunnen ontwikkelen om anderen te dienen zoals Zij dat doen – in plaats van naar beloningen van buitenaf te verlangen.
-
Als we grote doelen in kleine stukjes opdelen, zijn ze minder schrikwekkend en is de kans groter dat ze worden verwezenlijkt.
-
Het Goudlokje-principe is nuttig: doelen moeten niet te makkelijk of te moeilijk zijn. Wij willen dat onze kinderen en jongeren zich voldoende inspannen om te groeien, maar niet zo veel dat ze gefrustreerd raken en de moed opgeven.7
-
Kinderen leren van voorbeelden, dus wanneer we als ouders onze eigen doelen stellen en onze vooruitgang bespreken, is dat een geweldige manier om in het stellen van doelen te onderrichten.
-
Als we geregeld tijd vrijmaken om als gezin of in persoonlijke gesprekken over doelen te praten, kunnen we ons beter op onze doelen concentreren.
-
Wanneer we elkaar, of we nu succes hebben of niet, aan onze intrinsieke waarde herinneren, biedt dat ook perspectief.
En als onze kinderen helemaal geen doelen stellen?
We kunnen kinderen en jongeren in zekere zin nieuwsgierig maken naar hoe hun toekomst eruit zou kunnen zien. Ouders kunnen bijvoorbeeld vragen: ‘Wat hoop je dit schooljaar te bereiken?’ Dan kunnen ze samen eenvoudige stappen zetten om die doelen op de lange termijn te bereiken. President Ballard heeft gezegd: ‘Ik heb door de jaren heen gezien dat zij die een visie voor hun leven hebben, met doelen die om hun visie draaien en met strategische plannen om ze te verwezenlijken, het meeste in deze wereld bereiken. Weten waar u naartoe gaat en hoe u verwacht daar te geraken, kan uw leven zin, richting en voldoening geven.’8
Een andere strategie is ze helpen ontdekken wat de unieke interesses en gaven zijn die ze van onze hemelse Vader hebben gekregen. (Zie 1 Korinthe 12:4–31; Moroni 10:8–18; Leer en Verbonden 46:8–26). Sommigen houden wellicht van paarden; anderen houden van voetbal, muziek, theater of het milieu. Sommige kinderen of jongeren worden enthousiast als ze aan iemand in de wijk, hun familie of aan een voor hen interessant beroep denken.
Het kan ook nuttig zijn om te bespreken wat voor stappen u hebt ondernomen om succes te boeken en hoe u teleurstellingen hebt doorstaan. Als we hun interesses begeleiden, kunnen we ze bijbrengen hoe belangrijk het is om doelen te stellen en ze duidelijk maken dat onze hemelse Vader en Jezus Christus ze willen helpen om zich op alle gebieden te ontwikkelen.