Faufa’a ’Āpī 2023
31 nō Tiurai–6 nō ’Ātete. Te ’Ohipa 22–28 : « ’Ei tahu’a ’e ’ei ’ite »


« 31 nō Tiurai–6 nō ’Ātete. Te ’Ohipa 22–28 : ‘’Ei tahu’a ’e ’ei ’ite’ », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : Faufa’a ’Āpī 2023 (2022)

« 31 nō Tiurai–6 nō ’Ātete. Te ’Ohipa 22–28 », Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare : 2023

Hōho’a
Paulo i roto i te fare tāpe’ara’a

31 nō Tiurai–6 nō ’Ātete

Te ’Ohipa 22–28

« ’Ei tahu’a ’e ’ei ’ite »

Pinepine te mau mana’o nō ’ō mai i te Vārua Maita’i i te mana’o hau, ’e te mea poto noa i te tahi taime. Maoti te pāpa’ira’a i te mau mana’o e tae mai e ti’a ai ia ’outou ’ia feruri rahi atu ā i te reira. ’Ia tai’o ’outou i Te ’Ohipa 22–28, e pāpa’i i te mau mana’o e tae mai i tō ’outou ferurira’a ’e i tō ’outou ’ā’au, ’ei reira e rave ai i te tahi taime nō te feruri i te reira.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

’Ua parau te peresideni Thomas S. Monson ē : « ’Ia rave ’outou i te ’ohipa a te Fatu, ’ua ti’a ia ’outou ’ia fāri’i i te tauturura’a a te Fatu » (« ’A ha’api’i, ’a rave, ’a riro », Liahona, Nov. 2008, 62). ’Aita rā i parauhia e he’e noa te ’ohipa ’e e manuia noa. ’Ei fa’a’itera’a nō te reira, ’eiaha tātou e ’imi ātea roa maori rā te ’āpōsetolo Paulo. Tāna ’ohipa mai roto mai i te Fa’aora ’oia ho’i « ’ei hōpoi i ta’u i’oa i mua i te aro o te hui ari’i ra, ’e i te mau fenua ra, ’e i te mau tamari’i ho’i a ’Īserā’ela ra » (Te ’Ohipa 9:15). I roto i te mau pene 22–28 nō Te ’Ohipa, tē ’ite nei tātou ia Paulo tē fa’atupu ra i teie ’ohipa ma te fa’aruru i te pāto’ira’a rahi—’ua ru’uru’uhia i te fifi, ’ua mau i te fare ’āuri, ’ua ha’apēpēhia tōna tino, ’ua iri te pahi ’e ’ua hōhonihia e te hō’ē ’ōphi. Tē ’ite ato’a nei rā tātou ē : « ’Ua ti’a mai ra [Iesu] i pīha’i iho ia Paulo, ’ua parau mai ra, e fa’aitoito, e Paulo » (Te ’Ohipa 23:11). E fa’aha’amana’ora’a te mau ’ohipa i tupu nō Paulo ē, te pi’ira’a a te Fatu ’ia « poro i [tāna] ’evanelia ma te reo ’oa’oa », tei roto ato’a ïa teie parau fafau ra : « ’A poupou tō ’outou ’ā’au ’e ’a ’oa’oa, nō te mea tei rotopū vau ia ’outou na » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 29:4–5 ; hi’o ato’a Mataio 28:19–20).

Hōho’a
ītona tuatāpapara’a a te ta’ata hō’ē

Mau mana’o nō tā’u iho tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a

Te ’Ohipa 22:1–21 ; 26:1–29

E fa’a’ite te mau pipi a Iesu Mesia i tō rātou ’itera’a pāpū ma te taiā ’ore.

I tō Paulo hōro’ara’a i tōna mau ’itera’a pāpū pūai rahi i pāpa’ihia i roto i Te ’Ohipa 22 ’e te 26, tē tāpe’ahia ra ’oia ’ei mau ’āuri e te mau fa’ehau nō Roma. Te mau ta’ata tāna i paraparau atu, e mana ïa tō rātou e fa’autu’a iāna i te utu’a pohe. Noa atu rā, ’ua mā’iti ’oia e hōro’a ma te taiā ’ore i tōna ’itera’a pāpū nō Iesu Mesia ’e nō te « ’ōrama o te ra’i ra » (Te ’Ohipa 26:19) tāna i fāri’i. E aha te mea fa’auru i roto i tāna mau parau ? E feruri i te mau taime tā ’oe e fāna’o nei nō te fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū. ’Ei hi’ora’a, ’ua ’ite ānei tō ’oe mau hoa i tō ’oe mana’o nō ni’a ia Iesu Mesia ? ’Aore rā, e aha te taime hope’a ’oe i parau ai i tō ’oe ’utuāfare nō ni’a i te huru te noa’ara’a mai tō ’oe ’itera’a pāpū o te ’evanelia ?

I te fa’ao’ō’ora’ahia te taure’are’a ra Iosepha Semita nō te paraura’a nō ni’a i te ’Ōrama mātāmua, ’ua fa’auruhia ’oia i te huru Paulo i fa’a’ite pāpū nō tōna ’ōrama (hi’o Iosepha Semita—’Ā’amu 1:24–25). E nāhea ’oe e ha’apoto i te ha’api’ira’a tā Iosepha Semita i ’apo mai mai roto mai ia Paulo ? E aha te ha’api’ira’a tā ’oe e ’apo nei i roto i teie e piti ’ite nō Iesu Mesia ?

Hi’o ato’a Neil L. Andersen, « Tē paraparau nei tātou nō te Mesia », Liahona, Novema 2020, 88–91.

Te ’Ohipa 23:10–11 ; 27:13–25, 40–44

E ti’a te Fatu i pīha’i i te ta’ata e tūtava ’ia tāvini iāna.

Mai tei ’ite-pāpū-hia i roto i te tāvinira’a a Paulo, e ’ere te mau fifi o tō tātou orara’a i te tāpa’o nō tō te Atua māuruuru-’ore-ra’a i te ’ohipa tā tātou e rave ra. Inaha, i te tahi taime, i roto i te mau fifi tātou e putapū pūai roa ai i tāna turura’a. E mea maita’i paha ’ia tai’o fa’ahou i te mea tā ’oe i tai’o a’enei nō ni’a i te tāvinira’a a Paulo, ma te fa’ati’a i te hō’ē tāpura nō te mau mea tāna i fa’a’oroma’i (hi’o, ’ei hi’ora’a, Te ’Ohipa 14:19–20 ; 16:19–27 ; 21:31–34 ; 23:10–11 ; 27:13–25, 40–44). ’Ua nāhea te Fatu i te ti’ara’a i pīha’i iho iāna ? ’Ua nāhea ’oia i te ti’ara’a i pīha’i iho ia ’oe ?

Te ’Ohipa 24:24–27 ; 26:1–3, 24–29 ; 27

Tē vai nei te pārurura’a ’e te hau i roto i te ha’apa’ora’a i te mau parau a te mau tāvini a te Atua.

I te roara’a o tāna tāvinira’a, ’ua hōro’a Paulo i tōna ’itera’a pāpū pūai nō Iesu Mesia ’e nō tāna ’evanelia. E rave rahi ta’ata tei fāri’i i tōna ’itera’a pāpū, e ’ere rā te tā’āto’ara’a. ’Ia tai’o ’oe i Te ’Ohipa 24:24–27 ’e Te ’Ohipa 26:1–3, 24–29, ’a pāpa’i i te mau ta’o ’e te mau parau e fa’a’ite nei i te huru o te mau fa’atere nō Roma i muri nei, i mua i te mau ha’api’ira’a a Paulo.

  • Feli

  • Phesito

  • Te ari’i Ageripa

I ni’a i tōna tere i Roma, nō te ti’a i mua ia Kaisara, ’ua tohu Paulo i te « ’ino rahi… ’e te pau rahi » i ni’a i te pahi ’e te mau horopātete (Te ’Ohipa 27:10). Tai’o i te pene 27 nō te hi’o i te huru o te mau horopātete i mua i te mau fa’aarara’a a Paulo. E ha’api’ira’a ānei te reira nō ’oe ?

’Ua tupu a’ena ānei tō ’oe huru mai tō teie mau ta’ata i te fa’aro’ora’a i te mau ha’api’ira’a a te feiā fa’atere o te ’Ēkālesia ? E aha te tahi mau fa’ahope’ara’a e nehenehe e tupu nō te ravera’a i te reira ? E aha te ha’api’ira’a tā ’oe e ’apo nei i roto i teie mau fa’ati’ara’a nō ni’a i te ha’apa’ora’a i te parau a’o a te Fatu e nā roto mai i tāna mau tāvini ?

Hi’o ato’a 2 Nephi 33:1–2 ; D. Todd Christofferson, « Te reo fa’aara », Liahona, Mē 2017, 108–11 ; « ’A pe’e i te peropheta ora », Te Mau Ha’api’ira’a a te Mau Peresideni o te ’Ēkālesia : Ezra Taft Benson (2014), 161–70.

Hōho’a
ītona tuatāpapara’a a te ’utuāfare

Mau mana’o nō te tuatāpapara’a pāpa’ira’a mo’a a te ’utuāfare ’e te pō ’utuāfare

Te ’Ohipa 24:16.Nā mua a’e i tōna fa’afāriura’a, ’ua rau roa te mau ’ohipa ’ī’ino a Paulo i mua i te Atua. Nō tōna rā ineine ’ia tātarahapa, ’ua ti’a atu ra ïa iāna ’ia parau ē : « Tē vai hau nei tō’u mana’o ma te fa’a’ino ’ore atu i te Atua, ’e i te mau ta’ata ato’a nei » (hi’o ato’a Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 135:4–5). Nāhea tātou e tīahi ai i rāpae i tō tātou manava ha’avā i te mau ’ohipa ’ī’ino i mua i te Atua ’e te ta’ata ?

Te ’Ohipa 26:16–18.I roto i teie mau ’īrava, e aha tā te Fatu i pi’i ia Paulo ’ia rave ? E aha te mau rāve’a tā tātou e fāna’o nei nō te rave i te mau mea mai te reira ?

Te ’Ohipa 28:1–9.E ta’ata ānei i roto i tō ’outou ’utuāfare tei au i te ’ōphī ? Pēnei a’e e ani i terā ta’ata ’aore rā i te tahi atu melo o te ’utuāfare ’ia fa’ati’a mai i te mau ’ā’amu i roto i Te ’Ohipa 28:1–9. E nehenehe tā ’outou mau tamari’i e pāpa’i i te hōho’a nō teie mau ’ā’amu ’aore rā e ha’uti ta’ata ora. E aha te mau ha’api’ira’a tā tātou e nehenehe e ’apo mai i roto i teie mau fa’ati’ara’a ? Pēnei a’e te hō’ē ha’api’ira’a, ’oia ho’i, e fa’atupu te Fatu i tāna mau parau i tāna mau tāvini ? ’Ei hi’ora’a, e nehenehe tā ’outou e fa’aau i te mau parau i roto i te Mareko 16:18 ’e te mau ohipa i tupu i roto i te orara’a o Paulo. E nehenehe ato’a e ’imi mai i roto i te hō’ē a’ora’a nō te ’āmuira’a rahi i te hō’ē parau i fafauhia mai e te hō’ē tāvini a te Fatu—hō’ē parau faufa’a rahi nō tō ’outou ’utuāfare—e pia atu ai i te reira i roto i tō ’outou fare. Nāhea tātou e fa’a’ite ai i tō tātou fa’aro’o ē, e tupu mai iho ā te reira parau ?

Hōho’a
’ōphī ta’ero

’Ua pāruru te Atua ia Paulo i te hōhonira’a te hō’ē ’ōphi ta’ero iāna.

Te ’Ohipa 28:22–24.Mai te ’Ēkālesia i te tau o Paulo (tei pi’ihia e « pupu » i roto i te ’īrava 22), pinepine roa te ’Ēkālesia i te « fa’a’inohia ». I te fa’a’inora’a te ta’ata i te Fa’aora ’e tāna ’Ēkālesia, e aha tā Paulo i pāhono ? E aha te ha’api’ira’a tā tātou e nehenehe e ’apo mai i roto i te ’ohipa i tupu nō Paulo ?

Nō te mau mana’o hau atu nō te ha’api’ira’a i te mau tamari’i, ’a hi’o te arata’i ha’api’ira’a nō teie hepetoma i roto i te Mai, pe’e mai—nō te Paraimere.

Hīmene tei mana’ohia : « Tē ora nei tō’u Fa’aora », Te mau hīmene, N°68.

Ha’amaita’i i tā tātou ha’api’ira’a

Fa’atumu i ni’a i te mau parau tumu e riro i te ha’amaita’i i tō ’outou ’utuāfare. ’A tuatāpapa ai ’outou i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’a ui ia ’outou iho : « E aha te mea i’ō nei e mea faufa’a rahi ’e te ta’a ’ē ho’i nō tō’u ’utuāfare ? » (Hiʼo Ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora17.)

Hōho’a
Paulo i mua i te ari’i Ageripa

Paulo i mua i te ari’i Ageripa. Valiant in the Testimony of Jesus Christ [Itoito i roto i te ’itera’a pāpū nō Iesu], nā Daniel A. Lewis

Nene’i