Fuakava Foʻoú 2023
10–16 Siulai. Ngāue 6–9: “Ko Ho Finangaló Ke U Fai ʻa e Hā?”


“10–16 Siulai. Ngāue 6–9: ‘Ko Ho Finangaló Ke U Fai ʻa e Hā?,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: Fuakava Foʻoú 2023 (2022)

“10–16 Siulai. Ngāue 6–9,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí: 2023

ʻĪmisi
Tō ʻa Paula ki he kelekelé

Fakaului ʻi he Hala ki Tāmasikusí, tā ʻa Michelangelo Merisi da Caravaggio

10–16 Siulai

Ngāue 6–9

“Ko Ho Finangaló Ke U Fai ʻa e Hā?”

Kamata ʻaki haʻo lau e Ngāue 6–9. ʻE lava ke tokoni atu ʻa e fokotuʻutuʻu ki he uike ní mei he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí ke ke ako ʻa e ngaahi vahe ko ʻení. ʻE lava pē ke fakafenāpasi e ngaahi ʻekitivitī maʻá e fānau iiki angé ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení ke feʻunga mo e fānau lalahí, pea fulihi fakafoki.

ʻĪmisi
fakaʻilonga feʻinasiʻakí

Fakaafeʻi e Feʻinasiʻakí

Tohiʻi ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi hingoa ʻo ha niʻihi mei he Ngāue 6–9, hangē ko Saula, Sitīveni, mo Tāpaita. Fakaafeʻi e fānaú ke nau vahevahe ha meʻa ʻoku nau ʻilo fekauʻaki mo e kakai ko ʻení.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Iiki Angé

Ngāue 6–7

Te u lava ʻo muimui kia Sīsū Kalaisi ʻaki ʻeku tuʻu maʻu ʻi he totonú.

Ko e hā ʻe lava ke ako ʻe he fānaú meia Sitīveni fekauʻaki mo e hoko ko ha tokotaha muimui ʻo Sīsū Kalaisí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Tokoniʻi e fānaú ke nau faʻu hano fakatātaaʻi ʻo ha hiva fekauʻaki mo hono fili ʻa e moʻoní, hangē ko e “Tuʻu ʻi he Totonú” (Tohi Hiva ʻa e Fānaú, 81). Fakaʻaongaʻi e Ngāue 7:51–60 ke akoʻi ki he fānaú naʻe akoʻi ʻe Sitīveni fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi, neongo naʻe ʻita lahi ʻaupito ʻa e kau taki Siú ai (vakai foki “Vahe 57: Ko Hono Tāmateʻi ʻe he Kau Tangata Angakoví ʻa Sitīvení,” ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 150–51, pe vitiō fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org). Naʻe founga fēfē e tuʻu maʻu ʻa Sitīveni ʻi he totonú?

  • ʻOange ki he fānaú ha ngaahi tūkunga ʻe niʻihi ʻo ha fānau ne pau ke nau fili ʻi he vahaʻa ʻo e totonú mo e halá. Fehuʻi ki he fānaú pe ko e hā te nau fai ke nau tuʻu maʻu ai ʻi he totonú.

Ngāue 8:26–39

ʻOku ueʻi au ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke u vahevahe e ongoongoleleí mo e niʻihi kehé.

Naʻe muimui ʻa Filipe ki he ngaahi ueʻi ʻa e Laumālié ʻo ne tokoniʻi ha tangata ʻItiopea naʻe faifeinga ke mahino kiate ia e folofolá. Ko e hā e ngaahi lēsoni ʻoku ʻomi ʻe he talanoa ko ʻení fekauʻaki mo e fānau ʻokú ke akoʻí?

ʻĪmisi
Akoʻi ʻe Filipe ʻa e tangata ʻItiopeá

Akoʻi ʻe Filipe ʻa e tangata ʻItiopeá, tā ʻa Robert T. Barrett

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Toho fakataha mai ha ongo sea ʻe ua ke faʻu ha saliote. Fakaafeʻi ha fānau ʻe toko ua ke na tangutu ʻi loto he sālioté, ko e toko taha ke ne fakafofongaʻi ʻa Filipe pea ko e taha ko e tangata ʻItiopeá. Pea fai leva e talanoa ʻo hono akoʻi ʻe Filipe ʻa e ongoongoleleí ki he tangata mei ʻItiopeá.

  • Vahevahe ha aʻusia ʻa ia naʻá ke ongoʻi ai hono fakahā atu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí mo ha taha. Fakamoʻoni ange ʻe lava ke tokoniʻi kitautolu ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke tau talanoa ki he niʻihi kehé fekauʻaki mo Sīsū.

Ngāue 9:1–20

ʻOku fakaafeʻi au ʻe he Tamai Hēvaní ke u fakatomala pea liliu.

ʻI he taimi naʻe folofola ai ʻa Sīsū kia Saula ke tuku hono fakatangaʻi e Siasi ʻo e ʻEikí, naʻe fakatomala leva ʻa Saula he taimi pē ko iá pea liliu. ʻE tokoni fēfē ʻa e talanoa ko ʻení ki he fānau ʻokú ke akoʻí, ke nau maʻu ha holi ke nau liliu vave ʻi he taimi ʻoku nau fai ai ha fehālākí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e talanoa ʻo e ului ʻa Saulá ʻa ia ʻoku maʻu ʻi he Ngāue 9:1–20 (vakai foki, “Vahe 59: Ko e Ako ʻa Saula ʻo Fekauʻaki mo Sīsuú,” ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 154–55, pe vitiō fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org).

  • Talanoa mo e fānaú fekauʻaki mo e ngaahi meʻa ʻoku liliú, hangē ko ha ikeikaʻāvai ʻoku liliu ki ha potó, pe ko ha ʻunufe ʻoku liliu ki ha pepé. Fakaʻaliʻali ha ʻū fakatātā, kapau ʻe lava. Naʻe liliu fēfē ʻa Saula ʻi he taimi naʻe ʻaʻahi ange ai ʻa Sīsū Kalaisi kiate iá?

  • Tā ha hala ʻoku manga ua ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi e fānaú ke nau tala atu ha ngaahi feituʻu ʻoku nau fie ʻaʻahi ki ai, pea hiki kinautolu ʻi ʻolunga ʻi ha foʻi hala ʻe taha. Ko e hā e meʻa ʻe hoko ʻo kapau te tau afe ʻi ha hala kehe? Fakafehoanaki ʻa e fakatomalá ki he foki ki he hala totonú.

  • Kole ki he fānaú ke nau toe lea ʻaki e meʻa ne lea ʻaki ʻe Saula ki he ʻEikí: “Ko ho finangaló ke u fai ʻa e hā?” (Ngāue 9:6). Ko e hā ʻoku finangalo ʻa e ʻEikí ke tau faí?

ʻĪmisi
fakaʻilonga akoʻí

Akoʻi e Tokāteliné: Fānau Lalahi Angé

Ngāue 6–7

Te u hoko ko ha fakamoʻoni ʻo Sīsū Kalaisi.

Te ke tokoniʻi fēfē e fānau ʻokú ke akoʻí ke nau ako mei he sīpinga ʻa Sitīvení ʻo e hoko ko ha fakamoʻoni ʻo Sīsū Kalaisí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Lau fakataha mo e fānaú e Ngāue 6:5–15 mo e 7:51–60. Ko e hā e meʻa naʻá ne ʻai ʻa Sitīveni ke ne hoko ko ha fakamoʻoni mālohi ʻo Sīsū Kalaisí? Fakaafeʻi ha taha ʻo e fānaú pe tokolahi ange, ke ne pehē pē ko Sitīveni ia pea vahevahe e ʻuhinga ʻoku nau tui ai kia Sīsū Kalaisí.

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau lau e Ngāue 6:3–10, ʻo fekumi ki ha ngaahi lelei naʻe maʻu ʻe Sitīveni ne tokoni ai ke ne tupulaki.

  • Kole ki he fānaú ke nau tokoni atu ke fakakaukauʻi ha ngaahi tūkunga te nau lava ai ʻo tuʻu ko ha kau fakamoʻoni ʻo Sīsū Kalaisi mo ʻEne ongoongoleleí. Tokoni ke nau fakatātaaʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi tūkunga ko ʻení. Kole ki he fānaú ke nau lau e Mōsaia 18:9. Fakamahinoʻi ange, ʻoku kau ʻa e hoko ko ha fakamoʻoni ʻo Sīsū Kalaisí ʻi he ngaahi palōmesi ʻoku tau fai ʻi he papitaisó.

Ngāue 8:9–24

Ko e lakanga fakataulaʻeikí ko ha meʻafoaki taʻefakatataua ia mei he ʻOtuá.

ʻOku tufaki ʻe Sētane ʻa e pōpoaki ko e ngaahi meʻa fakamatelié ʻoku nau ʻomi kiate kitautolu ʻa e fiefiá. Te ke fakaʻaongaʻi fēfē ʻa e talanoa ʻo Saimoné ke tokoniʻi e fānaú ke nau mahuʻingaʻia ʻi he ngaahi meʻa fakalaumālié, hangē ko e lakanga fakataulaʻeikí mo hono ngaahi tāpuakí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakamatala fakanounou ʻa e talanoa ʻo Saimoné ʻoku hā ʻi he Ngāue 8:9–24 (vakai foki, “Vahe 58: Saimone mo e Lakanga Fakataulaʻeikí,” ʻi he Ngaahi Talanoa ʻo e Fuakava Foʻoú, 152–53, pe vitiō fekauʻaki mo iá ʻi he ChurchofJesusChrist.org). Ko e hā ʻoku ʻikai ke tau lava ai ʻo maʻu e lakanga fakataulaʻeikí ʻaki hano fakatau mai iá? ʻOku anga fēfē hano maʻu moʻoni ʻe ha tokotaha ʻa e mafai ʻo e lakanga fakataulaʻeikí? (Vakai, Tefito ʻo e Tuí 1:5).

  • Fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo e sākalamēnití, ko ha temipale (ke ne fakafofongaʻi ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo e temipalé), ko ha papitaiso, mo ha ngaahi tāpuaki kehe ʻoku tau maʻu ʻo fakafou ʻi he lakanga fakataulaʻeikí. Fakamatalaʻi ange ko e ngaahi meʻafoaki ko ʻeni mei he ʻOtuá he ʻikai lava ke fakatau ʻaki ia ha paʻanga. Ko e hā ʻoku nau mahuʻinga ange ai ʻi ha toe meʻa te tau lava ʻo fakatau mai? Te tau maʻu fēfē ʻa e ngaahi tāpuaki ko ʻení?

Ngāue 9:1–20

ʻOku fakaafeʻi au ʻe he Tamai Hēvaní ke u fakatomala pea liliu.

ʻI he taimi naʻe folofola ai ʻa Sīsū kia Saula ke tuku hono fakatangaʻi e Siasi ʻo e ʻEikí, naʻe fakatomala leva ʻa Saula he taimi pē ko iá pea liliu. ʻE tokoni fēfē ʻa e talanoa ko ʻení ki he fānau ʻokú ke akoʻí, ke nau maʻu ha holi ke nau liliu vave ʻi he taimi te nau fai ai ha fehālākí?

Ngaahi ʻEkitivitī ʻe Ala Fakahokó

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau pelu ua ha laʻipepa. Kole ange ke nau tohi e Kimuʻa ʻi he konga ʻe taha pea Hili ʻi he konga ʻe tahá. Lau mo e fānaú ʻa e Ngāue 8:1–3; 9:1–2; mo e 9:17–22, pea kole ange ke nau tohi ha ngaahi lea pe kupuʻi lea ʻokú ne fakamatalaʻi ʻa Saula ʻi he kimuʻa pea mo e hili ʻene mamata ki he ʻEikí.

  • Fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e uōtí ke ne vahevahe ʻa e talanoa ʻo ʻene uluí pea mo e founga kuo hoko ʻene hoko ko ha mēmipa ʻo e Siasí ke liliu ʻene moʻuí, ʻo hangē ko e liliu e moʻui ʻa Saulá.

  • Tā ha “hala ki Tāmasikusi” ʻi he palakipoé. Fakaafeʻi e fānaú ke nau lau e Ngāue 9:6, 11, 18, 20–22, ʻo fekumi ki he meʻa ne fai ʻe Saula ke fakatomala ai mo tafoki kia Kalaisí, pea hiki e ngaahi ngāue ko ʻení ʻi he foʻi halá. Ko e hā ʻoku tau ako meia Saula fekauʻaki mo e founga te tau lava ai ʻo hoko ʻo hangē ko Kalaisí?

  • Fakaafeʻi e fānaú ke nau tā fakatātaaʻi e konga ne nau manako taha ai ʻi he talanoa ʻo e fakaului ʻo Saulá pea vahevahe mo e kalasí ʻenau fakatātaá.

ʻĪmisi
fakaʻilonga akó

Poupouʻi e Ako ʻi ʻApí

Poupouʻi e fānaú ke talaange ki honau ngaahi fāmilí ʻa e ʻekitivitī ne nau manako taha ai ʻi he kalasí he ʻaho ní mo e meʻa naʻá ne akoʻi kiate kinautolú.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Tokoniʻi e fānaú ke nau ako mei he folofolá. Mahalo he ʻikai lava ʻe he fānau īkí ʻo laukonga fēfē, ka te ke kei lava pē ke fakakau mai kinautolu ʻi he ako mei he folofolá. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo lau ha potufolofola pea fakaafeʻi ke nau tuʻu ki ʻolunga pea hiki honau nimá ʻi he taimi ʻoku nau fanongo ai ki ha foʻi lea pe kupuʻi lea pau ʻokú ke loto ke nau tokanga taha ki ai.

Paaki