“Mga Panalapi,” Mga Kapanguhaan sa Pagpanambag (2020).
“Mga Panalapi,” Mga Kapanguhaan sa Pagpanambag.
Mga Panalapi
Ang matag usa adunay responsibilidad sa pagsangkap sa kaugalingon niyang mga panginahanglan kutob sa mahimo. Ang responsibilidad sa pagdumala sa mga panalapi sa pamilya kinahanglang tambayayongan sa bana ug asawa inubanan sa kinaiya sa pagsalig ug walay itago. Ang maalamong pagdumala sa pinansyal makahatag og seguridad ug makaawhag og kaayohan sa pamilya.
Ang mga indibidwal tingali makasinati og mga problema sa pinansyal tungod sa pagkawalay trabaho, sobra nga paggasto, wala damha nga mga emerhensiya, o sayop nga pagdumala sa panalapi. Tabangi ang mga indibidwal nga makasabut sa kaimportante sa pagbayad og matinuoron nga ikapulo, paggasto subay sa ilang kinitaan, pagtigom alang sa wala dahomang mga galastuhan, ug paglikay sa utang. Samtang ang mga pamilya mahimong mas makabarog pinaagi sa kinaugalingong paningkamot sa pinansyal nga paagi, mobati sila og dugang nga kasiguroan ug makatagamtam og mas dakong kalinaw sa ilang kinabuhi.
Hibaloi nga ang mga problema sa pinansyal sa kasagaran makita isip usa ka emerhensiya. Tabangi ang mga indibidwal sa paghunahuna og una sa unsay anaa kanila nga mga kapanguhaan (sama sa mga higala ug mga kapamilya o mga paryente) sa dili pa magtinguha og tabang gikan sa Simbahan. Samtang mangita ka niadtong mga nagkalisod, pangitaa ang mga timailhan nga sila nanginahanglan. Sa makanunayong paagi ipasabot og maayo ang kaimportante sa pagkahibalo sa mga panalapi ug ang pagkaandam alang sa mga emerhensiya o mga kalisod sa pinansyal.
Magtinguha sa Pagsabot
Ang paghisgot sa pinansyal nga mga problema makaluya, emosyonal, ug lisod. Samtang mangutana ka, siguroa ang pagpakita og gugma ug empatiya sama sa buhaton sa Manluluwas. Sa mainampoong paagi ikonsiderar ang pagpangutana og sama niini sa usa ka mabination ug mahigugmaong kinaiya aron matabangan ka nga mas makasabot sa pinansyal nga sitwasyon sa maong miyembro ug mahibalo sa iyang mga panginahanglan.
-
Unsa ang imong kasamtangan nga sitwasyon sa pinansyal? (Sama pananglit, pila ang kinitaan nga imong gidala sa balay, pila ang imong gigasto, ug pila ang imong utang?)
-
Kinsa ang nagdumala sa mga panalapi sa inyong pamilya?
-
Giunsa ninyo paghimo ang mga desisyon sa pagpamalit? (Ang paggasto base ba sa gibati? Naghunahuna ba sa badyet?)
-
Unsa ang kasamtangan ninyong sitwasyon sa panarbaho?
-
Unsa kaha ang inyong sitwasyon kon magsalig kamo sa inyong gireserba nga pinansyal o mga tinigom?
-
Duna ba kamoy badyet alang sa inyong pamilya? Unsa ka maayo ang inyong pagsunod niini?
-
Unsay kinadak-ang tinubdan sa inyong pinansyal nga mga problema? (Ang posibling mga tinubdan tingali maglakip sa sobra nga paggasto, mga galastuhan sa medikal, o diborsyo.)
-
Kinsa pa ang inyong gipangayoan og tabang (sama sa pamilya o mga higala)?
-
Unsa nga pinansyal nga tabang ang inyo nang nadawat?
-
Unsa ang uban ninyong mga kapanguhaan nga inyong magamit?
Tabangi ang Indibidwal
Samtang magtabang ka sa maong tawo sa pagsabot sa mga baruganan sa pagbarug sa kinaugalingong paningkamot, ikonsiderar ang paggamit sa mosunod nga mga sugyot. Samtang magtinabangay kamo, tinguhaa ang pagpakita og empatiya ug tabangi ang mga indibidwal sa paghupot og usa ka pagbati nga naay dignidad.
Itudlo ang mga baruganan sa pagbayad og tinuoray nga ikapulo ug paghatag og ubay-ubay nga halad sa puasa, ingon man sa mga baruganan sa pagbarug sa kinaugalingong paningkamot.
-
Itudlo nga ang pagdumala sa mga panalapi sa pamilya kinahanglang usa ka pagtambayayong nga responsibilidad tali sa bana ug asawa.
Ilha ang anaa nang daan nga mga kapanguhaan alang sa pinansyal nga tabang.
-
Paghimo og lista sa mga talento ug mga kahanas.
-
Paghimo og lista sa mga koneksyon, mga relasyon, mga kabtangan, mga pinansyal nga kapanguhaan, o uban pang mga kapanguhaan nga makatabang sa kinitaan.
Awhaga ang pamilya sa aktibong pagdumala sa ilang mga panalapi ug paggamit og usa ka kalendaryo nga makasubay sa pagwagtang sa utang o estratehiya sa pagpaminos sa utang, kon gikinahanglan, ug sa pagdugang sa mga tinigom.
-
Dapita ang mga managtiayon sa pag-ugmad og usa ka plano sa paggasto (tan-awa sa Personal Finances for Self-Reliance nga workbook).
-
Awhaga ang mga managtiayon sa pagbanabana ug pagsubay sa mga gasto.
-
Awhaga ang mga managtiayon sa pag-apil sa Personal Finances Self-Reliance group [Grupo sa Personal nga mga Panalapi sa Pagbarog sa Kinaugalingong Paningkamot]. Kon wala pay usa sa inyong dapit, ikonsiderar ang pagkontak sa inyong espesyalista sa stake self-reliance.
Suportahi ang Pamilya
Ang mga problema sa pinansyal makaapekto sa tanan nga sakop sa pamilya. Susiha ang epekto diha sa kapikas ug sa ubang mga sakop sa pamilya ug sulbara kana nga mga problema.
Awhaga ang pamilya sa paghimo sa mga butang nga pinansyal nga usa ka paningkamot sa pamilya.
-
Dapita ang pamilya nga iprayoridad ang mga pagtigum (alang sa mga butang sama sa dagko nga mga palitunon sa umaabut, mga emerhensiya, mga misyon, ug edukasyon).
-
Tabangi ang pamilya sa pagkasabot unsaon sa pagbadyet.
-
Awhaga ang maong mga indibidwal sa pagsunod sa mga baruganan sa pagbarog sa kinaugalingong paningkamot ug sa pagdangop ngadto sa mga sakop sa pamilya ug mga higala alang sa tabang ug dayon ngadto sa bishop, kon gikinahanglan.
Gamita ang mga Kapanguhaan sa Ward ug Stake
Ikonsiderar ang pagpakigtambayong sa mga lider sa ward o sa ubang kasaligan nga mga indibidwal sa paghatag og padayong suporta, giya, ug tabang. Pangayo og pagtugot sa maong indibidwal sa dili pa hisgutan ang sitwasyon ngadto sa uban.
Ang mga lider mahimong mokonsiderar sa paghisgot sa sitwasyon diha sa konseho sa ward sa pagtino sa mga kapanguhaan, mga kontak, ug mga oportunidad sa pagtabang sa maong tawo.
Ipaila ang pamilya ngadto sa usa ka tawo nga maka-mentor kanila, makatabang kanila sa pagtakda og mga tumong, ug maghimo og plano nga magtinabangay.
Dapita ang espesyalista sa welfare o usa ka tawo sa ward sa pagtabang sa pamilya alang sa pag-andam og plano sa pagbadyet ug paggasto.
Pangitaa ug awhaga ang paggamit sa tinamod nga lokal nga mga organisasyon ug mga kapanguhaan.
Ang mga kapanguhaan maglakip sa:
-
Mga ahensya sa gobyerno ug sa pribado
-
Mga NGO (nongovernmental organization)
-
Mga organisasyon nga dili pangnegosyo
-
Lokal nga mga workshop bahin sa pinansyal
-
Mga sistema sa pagdumala sa panalapi sa online ug sa mga website