Seminelí
Siviʻi Hoʻo Ako Hono 11


Siviʻi Hono 11 Hoʻo Akó

1 Tīmote–1 Sione

ʻĪmisi
Ko e Vahevahe ʻe ha Finemui ha Potufolofola mo Hano Kaungāmeʻa

ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke vakaiʻi ʻa e ngaahi taumuʻa kuó ke fokotuʻú pea mo e ako mo e tupulaki fakatāutaha kuó ke aʻusia lolotonga hoʻo ako e Fuakava Foʻoú. 

Ko hono ʻai ke fakatāutaha ʻa e akó. Tokoniʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki heʻenau ngaahi aʻusia fakataautaha fekauʻaki mo e meʻa ʻoku akoʻí. Tuku ha taimi ke nau fakalaulauloto ai ki he ngaahi tāpuaki kuo nau maʻu ʻi hono moʻui ʻaki e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí mo e founga ʻoku nau hoko ai ʻo hangē ange ko Iá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó:Fakaafeʻi e kau akó ke fakalaulauloto ki he meʻa kuo nau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisí mo e ngaahi founga ʻoku nau ongoʻi ʻoku nau hoko ai ʻo anga faka-Kalaisi angé.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Hoko ʻo Hangē Ange ko Sīsū Kalaisí

ʻOku fakataumuʻa ʻa e lēsoni ko ʻení ke tokoniʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he founga ʻoku nau ofi ange ai kia Kalaisi mo hoko ko ʻEne ākongá. Ke hoko ko ha konga ʻo e meʻá ni, ʻe maʻu ai heni ʻe he kau akó ha faingamālie ke fakafuofuaʻi (1) ha ngaahi founga ʻoku nau hoko ai ʻo hangē ange ko Sīsū Kalaisí, (2) ko ʻenau malava ke fakamatalaʻi e ngaahi akonaki ʻi he Fuakava Foʻoú, mo e (3) ngaahi taumuʻa kuo nau fokotuʻú. ʻE lava ke liliu ʻa e ngaahi ʻekitivitī ko ʻení ke nofotaha ʻi he ngaahi moʻoni kuo fakamamafaʻi ʻi he ngaahi kalasi kimuí ni maí.

Ko e founga ʻe taha ke kamata ʻaki e kalasí ko hano kole ki he kau akó ke nau toe vakaiʻi ʻenau tohinoa akó mo e ngaahi folofolá ki ha fanga kiʻi fakamatala mo ha ngaahi ongo kuo nau hiki ʻi he ngaahi uike siʻi kuo hilí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau fevahevaheʻaki ʻa e meʻa kuo nau ako fekauʻaki mo Sīsū Kalaisi mo ʻEne ongoongoleleí. Tokoniʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki he ngaahi founga ʻoku nau hoko ai ʻo hangē ange ko Iá.

ʻI ha lēsoni kimuʻa, naʻe fakatatau ʻa e hoko ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí ki he kaka ʻi ha moʻunga māʻolungá.

  • Ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo e kaka ʻi ha moʻungá ʻokú ne ʻai ke hoko ʻeni ko ha fakafehoanaki leleí?

  • Ko e hā ʻokú ke ongoʻi faingataʻaʻia ai fekauʻaki mo e hoko ʻo hangē ko Sīsū Kalaisí? Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai kiate koe ʻa e faingataʻaʻiá?

Kapau kuó ke kaka ʻi ha moʻunga kimuʻa, fakakaukau ki he ongo naʻá ke maʻu ʻi hoʻo aʻu ki he tumuʻakí. Kapau naʻe teʻeki ke ke kaka ʻi ha moʻunga kimuʻa, fakakaukauloto pe ʻe ongo fēfē ʻeni.

  • ʻE lava fēfē nai ʻe hoʻo manatuʻi maʻu pē ʻa e taumuʻa aofangatukú ʻo fakaʻaiʻai koe lolotonga hoʻo kaka fakalaumālié?

Kapau naʻá ke fakakakato ʻa e lēsoni kimuʻá ʻi he 2 Pita 1, vakai ki he fakatātā ʻo ha moʻunga naʻá ke faʻu ʻi hoʻo tohinoa akó. Kapau naʻe ʻikai ke ke tā haʻo fakatātā pē ʻaʻau, vakai ki he fakatātā ko ʻení:

ʻĪmisi
Fakatātā ʻo e Moʻunga ʻo e Ngaahi ʻUlungaanga Faka-ʻOtuá

Tuku ha kiʻi taimi ke ke fakakaukau ai ki he ngaahi ʻulungaanga fakalangi ʻoku lisi ʻi hoʻo fakatātaá.

  • Ko e fē ʻi he ngaahi ʻulungaanga ko ʻení ʻokú ke feinga ke fakatupulakí? Kuo fēfē ia?

Fakakaukau ki hoʻo ʻofa kia Sīsū Kalaisí mo e founga ʻokú ke ʻiloʻi lelei ange ai Iá.

  • Ko e hā te ke lava ʻo fai ke hokohoko atu hoʻo hoko ʻo anga faka-Kalaisi angé?

Faiako ʻo Hangē ko Sīsū Kalaisí

ʻĪmisi
Ko hono fakatātaaʻi ʻe ha taha ʻeti faiva ʻa Sīsū Kalaisi ʻokú Ne huki ha kiʻi tamasiʻi ʻi hono fungá. ʻOku takatakaiʻi kinaua ʻe he kakaí.
ʻĪmisi
Ko e akoʻi ʻe Sīsū ʻEne kau ʻAposetoló ʻi he temipalé fekauʻaki mo e kihiʻi paʻanga ʻa e uitoú.
ʻĪmisi
ʻOku tangutu ʻa Sīsū ʻi ha tēpile ʻoku faiako.
ʻĪmisi
Ko e tāpuakiʻi ʻe Sīsū ʻa e mā ʻoku ʻamanaki ke Ne fafanga ʻaki ʻa e kakai kuo fakataha maí.

Fakakaukau ke fakaʻaliʻali takai ha ngaahi fakatātā ʻo e Fakamoʻuí ʻi he loki akó ʻo Haʻane faiako ʻi ha ngaahi feituʻu kehekehe.

  • Ko e hā ha niʻihi ʻo e ngaahi tūkunga mo e ngaahi feituʻu naʻe akonaki ai ʻa e Fakamoʻuí?

ʻOku fakamamafaʻi ʻe he Faiako ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí ʻa e:

Ko e konga lahi taha ʻo e akonaki ʻa e Fakamoʻuí naʻe ʻikai hoko ia ʻi he fale lotú, ka ʻi ha ngaahi feituʻu angamaheni he ʻaho kotoa pē—lolotonga ʻene maʻu meʻatokoni mo ʻene kau ākongá, ʻutu vai mei ha vaikeli pe fakalaka atu ʻi ha fuʻu fiki.

(“ Take Advantage of Spontaneous Teaching Moments,” Teaching in the Saviorʻs Way [2016], 16)

Fakakaukau ki ha ngaahi faingamālie te ke ala maʻu ke akoʻi ai ha tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí pe fakamatalaʻi ha tui ki ha taha.

  • Ko e fē taimi mo e feituʻu ʻokú ke pehē te ke lava ʻo vahevahe ai ha meʻa naʻá ke toki ako pe ongoʻi fekauʻaki mo e Fakamoʻuí?

Naʻe akoʻi kitautolu ʻe he ʻAposetolo ko Pitá ki he founga ke tau hangē ai ko Sīsū Kalaisí ʻi heʻene tohi ʻo pehē, “Mou nofo teu pē ke talia … ki hono ʻuhinga ʻo e ʻamanaki lelei ʻoku ʻiate kimoutolú” (1 Pita 3:15). ʻI heʻetau akoako fakamatalaʻi ʻa e meʻa ʻoku tau tui ki aí, te tau lava ʻo mateuteu ki ha ngaahi momeniti akoʻi ʻi he taimi mo e feituʻu ʻe hoko mai aí.

Fili ha taha ʻo e ngaahi tefito ko ʻeni kuó ke ako ʻi he ngaahi uike siʻi kuo hilí, pea fakakakato ʻa e ngaahi sitepu takitaha ʻoku hoko maí.

Ko e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí (vakai, Hepelū 9:11–15, 24, 28; 10:10–17).

Tui kia Sīsū Kalaisi (vakai, Hepelū 11; Sēmisi 2:17–18)

Ko e ʻOtuá ʻa e Tamai ʻo hotau ngaahi laumālié (vakai, Hepelū 12:9; vakai foki ki he Sione 20:17; Ngāue 17:29; Loma 8:16–17)

a. Hiki ha tūkunga moʻoni te ke lava ai, ʻo hangē ko e Fakamoʻuí, ʻo maʻu ha faingamālie ke akoʻi ha taha pe tali ha fehuʻi fekauʻaki mo e tefito ko ʻení.

e. Hiki ha fehuʻi ʻe ala maʻu ʻe ha taha fekauʻaki mo e tefito ko ʻení.

f. Palani e founga te ke fakamatalaʻi ʻaki e tefito ko ʻení mo tali ʻa e fehuʻí. Fakaʻaongaʻi ha potufolofola ʻe taha pe lahi ange ʻi hoʻo fakamatalá. (ʻOku ʻoatu ʻa e ngaahi potufolofola ʻoku hiki atu ʻi he ngaahi haʻí ke fakamanatu kiate koe ʻa e meʻa ʻoku ngalingali kuó ke ʻosi akó.)

Fakakaukau ke fakaafeʻi ha niʻihi ʻo e kau akó ke fakafaivaʻi ʻi hono fakamatalaʻi ha foʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí. Poupouʻi e kau akó ke nau maʻu ha loto-falala pea falala ki he Laumālié ke tokoniʻi kinautolu ke nau manatuʻi e meʻa ʻoku nau ʻiló. ʻOange ha faingamālie ki he kau akó ke nau talanoa ai ki he meʻa naʻe ola leleí pea mo e meʻa naʻe faingataʻa ʻi hono fakafaivaʻí. Fakaafeʻi e kau akó ke nau kumi ha ngaahi faingamālie ke akoako fakahoko ai e akoʻí pea fakatupulaki ʻenau malava ke vahevahe ʻenau tuí mo e niʻihi kehé.

Ko ʻeku ngaahi feinga ke ako ʻa e folofolá mo lotú

ʻĪmisi
Ko e lau ʻe Siosefa Sāmita e Tohi Tapú ʻi he veʻe teʻelangó.

Puke hake ha Tohi Tapu pea fakaʻaliʻali ha fakatātā ʻo Siosefa Sāmita ʻi heʻene kei toʻu tupú. Fakaafeʻi e kau akó ke nau aleaʻi e fatongia ʻo e ako folofolá mo e lotú ʻi hono maʻu ʻo e fakahaá. Fakakaukau ke ʻeke ange ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā kuó ke ako fekauʻaki mo e ako folofolá mo e lotú mei hono ako ʻo e Fuakava Foʻoú pe ngaahi aʻusia ʻa Siosefa Sāmitá?

Hiki e meʻa ʻokú ke lolotonga fakahoko, feinga ke fakahoko, pe fie fakahoko ke fakatupulaki hoʻo feinga ke lotu mo ako e folofolá. ʻE lava ke kau heni ha taumuʻa ʻa e Fānaú mo e Toʻu Tupú naʻá ke fokotuʻu maʻau pe ko ha meʻa pau ʻe taha ki he seminelí.

Tā ʻa e fakatātā ko ʻení ʻi hoʻo tohinoa akó ke tokoni atu ke ke fakakaukauloto ki hoʻo fakalakalaka ʻi he taumuʻa ko ʻení. Tānaki atu ha taha ʻo e ngaahi ʻuluʻi tohi ko ʻení ʻi ʻolunga ʻi he konga takitaha ʻe fā ʻo hoʻo fakatātaá: Ngaahi Lēsoní; Ngaahi Tāpuaki; Ngaahi Fakafeʻātungiá; Tupulaki ʻi he Kahaʻú. ʻI lalo ʻi he ʻuluʻi tohi totonú, hiki hoʻo ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi takitaha ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke fakafuofuaʻi hoʻo fakalakalaká pea hokohoko atu ke fakalakalaka.

ʻĪmisi
Ko e fakatātā ʻo ha foʻi tao.
  • Ko e hā ha ngaahi lēsoni kuó u ako ʻi he lotú mo hono ako ʻo e folofolá?

  • Ko e hā ha ngaahi tāpuaki pe ngaahi tali kuó u fakatokangaʻi?

  • ʻOku ou fehangahangai nai mo ha ngaahi fakafeʻātungia ki hono aʻusia ʻeku taumuʻa ako folofolá? Kapau ko ia, te u lava fēfē nai ʻo tafoki ki he ʻEikí ke ikunaʻi kinautolu?

  • Ko e hā ha tupulaki ʻi he kahaʻú te u fie sio ki ai ʻi heʻeku lotú mo e ako folofolá?

Kapau ʻoku teʻeki ke ʻi ai haʻo taumuʻa ʻi he tafaʻaki ko ʻení, mahalo te ke fiemaʻu ke fokotuʻu ia he taimí ni pea vakaiʻi ia ʻi he ngaahi uike mo e māhina ka hokó. Fekumi ki he tataki ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke ke ʻiloʻi e founga ʻoku fakahōifua ai ki he ʻEikí hoʻo ngaahi feinga ke lotu mo ako e folofolá. Feinga foki ke ʻiloʻi ha ngaahi liliu ʻe ala fiemaʻu ke ke fakahoko ke aʻusia ai e ngaahi tāpuakí mo maʻu e ngaahi tali ʻoku finangalo e ʻEikí ke ʻoatu kiate koé.

Kapau ʻoku fiemālie ʻa e kau akó, fakaafeʻi ha niʻihi ʻe loto fiemālie ke vahevahe ʻa e fakatātā naʻa nau tā ʻi heʻenau tohinoá pea mo e fakalakalaka ʻoku nau fakatokangaʻí. Tokoniʻi e kau akó ke nau fakatokangaʻi ʻa e kiʻi tupulaki siʻisiʻi tahá, pea poupouʻi kinautolu ke hokohoko atu ʻenau ako e folofolá mo lotu ki heʻenau Tamai Hēvaní ke maʻu ha fakahā.

Paaki