Seminelí
Fakamanatu ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné 21


Fakamanatu ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné 21

Fakaʻaongaʻi ‘o e Ngaahi Potufolofola Fakataukei Fakatokāteliné

ʻĪmisi
Kakai lalahi kei talavou ʻoku sio ki he folofolá.

Ko e taumuʻa ʻe taha ʻo e fakataukei fakatokāteliné ke tokoni ke mahino kiate koe e ngaahi akonaki ʻa e Fakamoʻuí, lava ke fakamatalaʻi kinautolu ʻi hoʻo lea pē ʻaʻau pea fakaʻaongaʻi kinautolu ʻi hoʻo moʻuí. ʻE ʻoatu ʻe he lēsoni ko ʻení ha ngaahi faingamālie ke ke akoako fakaʻaongaʻi ai ha niʻihi ʻo e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline ʻo e Fuakava Foʻoú ki ha ngaahi tūkunga fakafaiako kehekehe.

Teuteu ʻa e tokotaha akó:Fakaafeʻi e kau akó ke fili ha potufolofola fakataukei fakatokāteline pau ʻo e Fuakava Foʻoú kuó ne tokoniʻi kinautolu mo mateuteu ke vahevahe mo e kalasí ʻa e founga kuó ne tokoniʻi ai kinautolú.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

Vakaiʻi e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné

ʻE ala fiemaʻu ke akoʻi ha lēsoni potufolofola fakataukei fakatokāteline ke fetongi ʻaki ʻa e lēsoni fakamanatu ko ʻení. Vakai ki he taimi-tēpile ki he vave hono akoʻí ʻa ia ʻoku ʻomi ʻe he talēkita fakavāhengá pe vahefonuá pe kouʻotineitá ke fakapapauʻi ʻe akoʻi e lēsoni fakataukei fakatokāteline takitaha lolotonga e lele ʻa e seminelí.

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau fesiviʻiʻaki pe fakaʻaongaʻi ha founga ʻe taha ke toe vakaiʻi ʻaki e ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné mo e ngaahi kupuʻi lea mahuʻingá. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ʻa e Fakamatala ki he ʻElito ʻo e Fakataukei Fakatokāteliné (2022) pe ko e polokalama Fakataukei Fakatokāteliné ke tokoni ki hono fakamanatú. ʻE lava ke fakaʻaongaʻi ha ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline kehekehe ʻo fetongi ʻaki e ngaahi potufolofola ko ʻení.

Toe fakamanatu e ngaahi veesi folofolá mo e ngaahi kupuʻi lea mahuʻinga ki he ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline ko ʻení. Fakakaukau ki he founga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ai e tokāteline ʻi he potufolofola takitaha ki hoʻo moʻuí.

Hepelū 12:9 : Ko e Tamai Hēvaní ʻa e “Tamai ʻo e ngaahi laumālié.”

Sēmisi 1:5–6 : Ka ai hamou taha ʻoku masiva ʻi he potó, ke kole ʻe ia ki he ʻOtuá.”

Sēmisi 2:17–18 : Ko e] tuí, kapau ʻoku ʻikai ʻi ai ʻa e ngaahi ngāué, ʻoku mate ia.”

1 Pita 4:6 : Naʻe malanga ʻaki ai ʻa e ongoongoleleí kiate kinautolu foki kuo maté.”

Fakahā 20:12 : Pea naʻe fakamāuʻi ʻa e pekiá … ʻo fakatatau ki heʻenau ngaahi ngāué.”

Fakaʻaongaʻi e tokāteline naʻe akoʻi ʻi he ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteliné

ʻOku ʻomi ʻe he kiʻi tohi Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupúʻa e faleʻi ko ʻení: “Ako ʻa e folofolá ʻi he ʻaho takitaha pea moʻui ʻaki ʻa e meʻa ʻokú ke laú. Ko ha maʻuʻanga fakahā fakatāutaha mālohi mo ha fakahinohino ʻa e folofolá pea ko ha mālohinga maʻu pē ia ki hoʻo fakamoʻoní.” ([2011], 42).

  • Ko e hā e faʻahinga meʻa ʻokú ke fai ʻoku tokoni ke ke fakaʻaongaʻi ai e meʻa ʻokú ke ako ʻi he folofolá ʻi hoʻo moʻuí?

ʻE lava ke fakafalala e kau akó ki heʻenau teuteu ki he kalasí ʻi heʻenau tali e ngaahi fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā ha potufolofola fakataukei fakatokāteline kuó ne tokoniʻi koe ʻi hoʻo moʻuí? Kuó ne faitokonia fēfē nai koé?

ʻE tokoni atu e ngāue ko ʻení ke ke ʻahiʻahi fakahoko hono fakaʻaongaʻi ha ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline pau ʻi hoʻo moʻuí. ʻI hoʻo fakakakato e ngāué, fakafaingamālieʻi koe ki he fakahā fakataautahá. ʻE ala ueʻi koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ʻaki ha ngaahi fakakaukau pe ʻilo ki he founga te ke lava ai ʻo fakaʻaongaʻi e folofolá ʻi hoʻo moʻuí. Mateuteu ke hiki ha faʻahinga ueʻi fakalaumālie pē te ke maʻu.

ʻOange ki he tokotaha ako takitaha ha laʻipepa, pea fakaafeʻi kinautolu ke fakakakato ʻa e sitepu ʻe taha ʻi laló. Fakaafeʻi leva e kau akó ke paasi ʻenau laʻipepá ki ha mēmipa kehe ʻo e kalasí, ʻa ia te ne fakakakato e sitepu uá. Hoko atu hono paasi ʻo e laʻipepá ki ha kau ako kehe ki he sitepu tolú mo e faá. ʻE lava foki ke fakakakato ʻe he kau akó ʻa e ʻekitivitī ko ʻení ʻi ha meʻangāue fakaʻilekitulōnika ʻoku ʻi ai hano polokalama fetohiʻaki (messaging).

Kimuʻa pea kamata e kau akó, mahalo ʻe ʻaonga kiate kinautolu ha sīpinga hangē ko ʻení: 1. ʻOku fifili ha tokotaha ako pe ʻoku ʻafioʻi nai kinautolu ʻe he Tamai Hēvaní. 2. ʻE lava ke tokoni ʻa e Hepelū 12:9 koeʻuhí ʻokú ne akoʻi ko e ʻOtuá ʻa e Tamai hotau ngaahi laumālié. 3. ʻE lava ke vahevahe ʻe ha tokotaha ako ha aʻusia naʻá ne ongoʻi ai naʻe ʻafioʻi ia ʻe he ʻOtuá. 4. ʻI he taimi ʻoku ou loto-foʻi aí, ʻoku ou manatuʻi ko e fānau au ʻa e ʻOtuá.

Kapau ʻoku fiemaʻu tokoni ʻa e kau akó ʻi he fakakaukau ki ha tūkunga moʻoni, fakakaukau ke ʻoange ha ngaahi sīpinga ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó.

  1. Fakamatalaʻi ha foʻi tūkunga fakamoʻomoʻoni pe ʻeke ha fehuʻi ʻoku felaveʻi mo ha potufolofola fakataukei fakatokateline ʻe taha pe lahi ange ʻi he lesoni ko ení (Hepelū 12:9 ; Sēmisi 1:5–6 ; Sēmisi 2:17–18 ; 1•Pita 4:6 ; Fakahā 20:12).

  2. Kumi ha potufolofola fakataukei fakatokāteline ʻi he Fuakava Foʻoú, pea fakamatalaʻi e founga ʻe lava ke tokoni atu ai ke ke tali e tūkungá pe fehuʻí.

  3. Vahevahe ha aʻusia ʻoku fekauʻaki mo e tokāteline ʻoku akoʻi ʻi he potufolofolá. ʻE lava pē ko ha aʻusia fakataautaha, ko ha aʻusia ʻa ha taha ʻokú ke ʻilo, pe ko ha aʻusia naʻe lekooti ʻi he folofolá.

  4. Vahevahe ʻa e founga te ke lava ai ʻo fakaʻaongaʻi e tokāteliné ʻi hoʻo moʻuí pe ko e meʻa ʻoku tokoni atu ai ke mahino kiate koe ʻa e Tamai Hēvaní pe ko Sīsū Kalaisí.

ʻI he ʻosi ʻa e kau akó, fakaafeʻi kinautolu ke lau e ngaahi tali ʻi heʻenau laʻipepá ki he kalasí. ʻE lava leva ke vahevahe ʻe he kau akó ʻa e meʻa ne nau ako mei he fanongo ki he ngaahi fakakaukau ʻa e kau ako kehé. Kapau ʻoku kei taimi, ʻe lava ke toe fai ʻe he kau akó ʻa e ngāué ʻo fakaʻaongaʻi ha ngaahi potufolofola fakataukei fakatokāteline kehekehe.

  • Ko e hā te ke lava ʻo fai he uiké ni ke tokoni atu ke ke fakaʻaongaʻi e folofolá ʻi hoʻo moʻuí?

  • ʻE tokoni fēfē kiate koe ʻa hono fakahoko ʻení ke ke ofi ange ai ki he Fakamoʻuí?

Poupouʻi e kau akó ke nau lau fakaʻaho e folofolá pea fakaʻaongaʻi e meʻa ʻoku nau akó ki heʻenau moʻuí. Fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki ʻo e ako folofola fakaʻahó.

Paaki