Seminelí
Luke 1:39–79


Luke 1:39–79

Fiefia pea Fakafetaʻi ki he ʻOtuá

ʻĪmisi
Mary visiting her cousin Elisabeth, who is also expecting a child.

Lolotonga e tuʻituʻia ʻa Mele ʻia Sīsuú, naʻá ne ʻaʻahi ki hono kāinga ko ʻIlisapetí peá na fiefia fakataha ʻi he lelei ʻo e ʻOtuá. ʻE ʻoatu ʻe he lēsoni ko ʻení ha ngaahi faingamālie ke ke ʻiloʻi ai e lelei ʻo e ʻOtuá pea fai hoʻo fakafetaʻí koeʻuhí ko e meʻa ko iá.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau omi mateuteu ki he kalasí ke vahevahe ha laine mei ha himi ʻokú ne fakamamafaʻi e lelei ʻo e ʻOtuá.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku tau hivaʻi ai ha ngaahi himi fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní pea mo Sīsū Kalaisí ko ha konga ʻo ʻetau mōihū kiate Kinauá?

  • Ko e hā ha himi pe ha laine mei ha himi ʻokú ne fakamamafaʻi ʻEna leleí?

Kapau ʻoku fie maʻu tokoni ʻa e kau akó, fakakaukau ke lisi ha ngaahi himi ʻe niʻihi te nau lava ʻo lau, pea poupouʻi kinautolu ke nau fakasio ha kupuʻi lea ʻokú ne fakamamafaʻi ʻa e angalelei ʻo e ʻOtuá. Fakaafeʻi e kau akó ke vahevahe e meʻa naʻa nau maʻú.

Tuku ha kiʻi miniti ke ke fakakaukau ai ki he ongo ʻokú ke maʻu fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní pea mo Sīsū Kalaisí. Fakakaukau ki he ngaahi ʻuhinga ʻokú ke maʻu ke fakahīkihikiʻi ai Kinauá pea mo e tuʻo lahi hoʻo fakahaaʻi hoʻo ngaahi ongo fekauʻaki mo Kinauá ʻi ha faʻahinga founga pē.

ʻI he lēsoni ko ʻení, te ke maʻu ʻa e faingamālie ke fakakaukau lahi ange ki he ʻuhinga mo e founga te ke lava ai ʻo fakahīkihikiʻi ʻa e ʻOtuá pea fiefia ʻi he moʻui mo e misiona ʻo Sīsū Kalaisí.

ʻOku fiefia fakataha ʻa Mele mo ʻIlisapeti ʻi he ngaahi lelei ʻo e ʻOtuá

Lolotonga e feitama ʻa Mele ʻia Sīsuú, naʻá ne ʻalu ke ʻaʻahi kia ʻIlisapeti, ko hono kāinga kuo motuʻa ʻa ia naʻe hoko foki mo ʻene feitamá ko ha mana. ʻI he aʻu atu ʻa Melé, naʻe “hopohopo fiefia ʻa e tamá [ʻa ia ko Sione Papitaiso] ʻi he manava [ʻo ʻIlisapetí],” ( Luke 1:44). Naʻe kamata heni ha fepōtalanoaʻaki ʻa Mele mo ʻIlisapeti ʻa ia naʻe fiefia mo fakahīkihikiʻi ai ʻe Mele ʻa e ʻOtuá.

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau lau ʻiate kinautolu pē ʻa e ngaahi veesi hokó, ʻo kumi e ngaahi meʻa ʻe lava ke nau fakafekauʻaki ki aí.

Lau ʻa e Luke 1:46–55 . ʻI hoʻo ako e ngaahi lea ʻa Melé, kiʻi tuku ha taimi ke fakakaukauloto ki he ʻuhinga ʻo ha ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea pau. ʻE lava ʻe he kiʻi tuku taimi mo e fakakaukaulotó ʻo fakaafeʻi mai e ueʻi ʻa e Laumālie Māʻoniʻoní ke tokoniʻi koe ke toe loloto ange ʻa e mahino ʻokú ke maʻu ki he folofolá. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo kiʻi mālōlō ʻi he “vaivai” pe “kaunanga” ʻi he veesi 48 . ʻE lava ke ʻomi ʻe he ngaahi lea ko ʻení ha ʻilo loloto ki he anga-fakatōkilalo mo e ʻaʻapa ʻa Mele ki he ʻOtuá. ʻE lava ʻe he ngaahi lea ʻi he veesi ko ʻení ‘o tokoniʻi koe ke ke ʻiloʻi ʻoku ʻafioʻi mo ʻofa ʻa e ʻOtuá ʻi Heʻene fānaú neongo pe ko e hā honau ngaahi tūkungá. Kapau ʻe tokoni, fakakaukau ke fakasio ‘a e ʻuhinga ʻo e ngaahi foʻi lea ʻoku ʻikai mahino kiate koé ʻo ngaue ʻaki ha tikisinale pe ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

  • Ko e fē ʻa e ngaahi foʻi lea naʻá ke kiʻi taimi ai ʻo fakakaukau ki aí? Ko e hā e meʻa naʻá ke akó?

  • Ko e fē e ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻoku kei ʻi ai haʻo ngaahi fehuʻi kau ki aí?

Tokoniʻi e kau akó ke nau ongoʻi fiemālie ke vahevahe ʻa e meʻa ne nau maʻú pea ‘i he taimi tatau fakaafeʻi foki kinautolu ke nau kole ha tokoni ke fakamahinoʻi ange ʻa e ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ʻoku faingataʻá. Hangē ko ʻení, kapau ʻoku ʻi ai ha ngaahi fehuʻi ʻa e kau akó fekauʻaki mo e foʻi lea ko e “manavahē” ʻi he Luke 1:50 , fakakaukau ke kumi fakataha mo kinautolu ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá.ʻE lava ke tokoni ʻeni ke mahino ki he kau akó “ko e manavahē ki he ʻOtuá ko ha ongoʻi ʻapasia mo ʻaʻapa ia kiate Ia pea talangofua ki Heʻene ngaahi fekaú” (Ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “ Manavahē ,” scriptures. ChurchofJesusChrist.org).

  • Ko e hā ha ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻokú ke ako mei he fakamoʻoni ʻa Melé?

ʻE lava ke ʻilo ʻe he kau akó ha ngaahi moʻoni lahi ʻi he ngaahi veesi ne nau akó, kau ai ha niʻihi ʻo e ngaahi meʻá ni:

Te tau lava ʻo fiefia ʻi heʻetau ʻiloʻi ʻoku ʻi ai hotau Fakamoʻuí ( Luke 1:47)

ʻOku māfimafi ʻa e ʻEikí pea ʻokú Ne faʻa fai ʻa e ngaahi meʻa lalahi ( Luke 1:49)

ʻOku ʻaloʻofa ʻa e ʻOtuá kiate kinautolu ʻoku fakaʻapaʻapa mo talangofua kiate Iá ( Luke 1:50)

ʻOku fakavaivaiʻi ʻe he ʻOtuá ʻa e hīkisiá pea hiki hake ʻa e loto fakatōkilaló ( Luke 1:52)

ʻI he taimi ʻoku tau fiekaia fakalaumālie aí, ʻe lava ke fakafonu kitautolu ʻe he ʻEikí ( Luke 1:53)

ʻOku fakahoko ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne ngaahi talaʻofá ( Luke 1:54)

Fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau tohi ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi moʻoni ne nau ako mei he ngaahi fakafetaʻi ʻa Melé.

Te tau lava ʻo fiefia ʻi he lelei ʻo e ʻOtuá

Ko e moʻoni ʻe taha te tau lava ʻo ako mei he aʻusia ʻa Melé ko e taimi ʻoku tau fakakaukau ai ki he ivi tākiekina ʻo e ʻOtuá ʻi heʻetau moʻuí, ʻe lava ke tau fiefia.

  • ʻOkú ke pehē ko e hā ʻoku tokoni ai hono fakatokangaʻi e ngaahi tāpuaki ʻa e ʻOtuá ʻi hoʻo moʻuí ke ke ongoʻi fiefia aí?

Naʻe vahevahe ʻe ʻEletā Dale G. Renlund ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻa e founga kuo tāpuekina ai ia ʻi heʻene manatu ki he lelei ʻo e ʻOtuá.

ʻĪmisi
Official portrait of Elder Dale G. Renlund of the Quorum of the Twelve Apostles, January 2016.

ʻI heʻeku fakakaukau atu ki he ngaahi meʻaʻofa mei heʻetau Tamai Hēvaní pea mo Sīsū Kalaisí, kuó u ʻilo ai ʻa ʻEna ʻofa taʻefakangatangatá pea mo ʻEna manavaʻofa maʻá e fānau kotoa ʻa e Tamai Hēvaní [vakai, 2 Nīfai 26:33 ]. Kuo liliu au ʻe he ʻilo ko ʻení, pea te ne liliu foki mo koe.

(Dale G. Renlund, “Fakakaukau ki he Angalelei mo e Māfimafi ʻo e ʻOtuá,” Ensign pe Liahona, Mē 2020, 44)

Tokoniʻi e kau akó ke nau fakakaukau ki honau ngaahi tāpuakí mo e ngaahi ʻuhinga ki hono fakahaaʻi ʻenau ʻofa ki he ʻOtuá. ʻOange ha taimi ki he kau akó ke nau fakakaukau ki ha ngaahi founga mahuʻingamālie ke fakahīkihikiʻi ai ʻa e Tamai Hēvaní pea mo Sīsū Kalaisi pea hiki ia ʻi heʻenau tohinoa akó.

Fakakakato ʻa e ngaahi sitepu ko ʻení ke tokoniʻi koe ke ke fakatokangaʻi ʻa e ngaahi tāpuaki ʻa e Tamai Hēvaní pea fakahīkihikiʻi Ia ʻi Heʻene angaleleí.

Sitepu 1:

Fakaʻaliʻali e ngaahi fehuʻi ko ʻení pe lau leʻolahi, ‘o ʻoange ha taimi ki he kau akó ke nau fakakaukauloto ai.

Fakakaukau ki hoʻo ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení.

  • Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻe niʻihi mei he Tamai Hēvaní ʻokú ke loto houngaʻia taha aí?

  • Ko e hā e meʻa ʻoku tokoni atu e ngaahi tāpuakí ni ke mahino kiate koe fekauʻaki mo e Tamai Hēvaní mo Sīsū Kalaisí?

  • Ko e fē ha taimi kuó ke ongoʻi fiefia ai koeʻuhí ko hono fakatokangaʻi e ngaahi tāpuaki ʻa e ʻOtuá maʻau pe ko ha taha ʻokú ke ʻilo?

  • Ko e hā ha talanoa mei he folofolá pe vēsí ʻokú ne tokoniʻi koe ke ke fie fakahīkihikiʻi ai ʻa e ʻOtuá?

Sitepu 2:Fili ʻa e founga te ke fakahīkihikiʻi ai ʻa e ʻOtuá. Ko ha ngaahi fakakaukau ʻeni ‘e malava ke ke fili mei ai:

  • Faʻu ha foʻi maau pe hiva.

  • Tā ha fakatātā.

  • Fakahoko ha lotu ‘o e loto houngaʻiá.

  • Fakahoko hoʻo fakamoʻoní ki ha taha kehe.

  • Tohi ʻi ha tohinoa fakatāutaha.

  • Vahevahe hoʻo ngaahi ongo fekauʻaki mo e ʻOtuá ʻi he mītia fakasōsialé.

Te ke lava foki ʻo fakahoko haʻo fakakaukau pē ʻaʻau. Ko e ʻosi pē hoʻo filí, kamata leva hoʻo ngāué. Kapau ʻoku ʻikai malava ke kamata he taimí ni, hikiʻi ha palani fakaikiiki ʻo e meʻa te ke fakahokó. Hangē ko ʻení, kapau ʻokú ke fie fakahoko ha lotu ‘i he loto houngaʻia, te ke lava ʻo hiki ʻa e taimi mo e feituʻu te ke lotu aí pea mo e meʻa te ke lava ʻo fakahaaʻi ʻaki hoʻo houngaʻiá. Te ke lava ʻo vahevahe hoʻo ngaahi fakakaukaú mo ha mātuʻa pe ha taki ʻo e Siasí ‘a ia te ne lava ʻo fakamanatu atu ke fakahoko hoʻo palaní.

ʻOange ha taimi ki he kau akó ke nau kamata fakahoko ai ʻenau ngaahi palaní. Kapau ʻe lava, ʻe lava ke vahevahe ʻe he kau akó ʻenau ngaahi aʻusiá ʻi he fakaʻosinga ʻo e kalasi ko ʻení pe ʻi ha lēsoni hoko mai.

Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

Luke 1:46–55 . Ko e hā ʻoku fakahīkihikiʻi ai ʻe Mele ʻa e ʻEikí?

ʻOku ʻiloa ʻa e veesi 46–55 ʻo Luke 1 ko e Hiva ʻa Melé. ʻOku fakafekauʻaki ʻe he ngaahi fakahīkihiki ko ʻení ʻa e ʻaloʻi ʻo Sīsū Kalaisí mo e kuohili toputapu ʻo ʻIsilelí. ʻOku fakamanatu mai ʻe he ngaahi leá ni ʻa e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí ʻi Heʻene toe ala atu ke faitāpuekina mo fakaʻapaʻapaʻi Hono kakaí—tautautefito kiate kinautolu ʻoku “māʻulalo honau tuʻungá” ( Luke 1:52).

Luke 1:53 . ʻOku fakafonu fēfeeʻi ʻe he ʻEikí “ʻa e kau fiekaiá ʻaki ʻa e ngaahi meʻa leleí”?

Naʻe akoʻi mai ʻe ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá fekauʻaki mo e fakaafe ʻa e Fakamoʻuí ke haʻu kiate Ia pea fakafonú:

ʻĪmisi
Official Portrait of Elder Jeffrey R. Holland. Photographed January 2018.

ʻOku ou lotua ʻi he pongipongí ni ʻa kinautolu kotoa pē ʻoku fiekaia mo fieinua, pea faʻa hē atú, ke fanongo ki he fakaafe ko ʻení meiate Ia ko e Mā ʻo e Moʻuí, ko e Matavai ʻo e Vai Moʻuí, ko e Tauhi Sipi Lelei ʻo kitautolu kotoá, ko e ʻAlo ʻo e ʻOtuá: “Haʻu kiate au ʻa kimoutolu kotoa pē ʻoku feinga mo mafasiá, … pea te mou ʻilo ai ʻa e fiemālié ki homou laumālié” [ Mātiu 11:28–29 ]. Ko e moʻoni ʻokú Ne fakamākona “ʻa e fiekaiá ʻaki ʻa e ngaahi meʻa leleí,” ʻo hangē ko e fakamoʻoni ʻa ʻEne faʻē ko Melé [ Luke 1:53 ]. Haʻu, ʻo keinanga ʻi he tēpile ʻa e ʻEikí ʻi he meʻa ʻoku ou fakamoʻoniʻi ko Hono Siasi moʻoni mo moʻuí, ʻoku tataki ʻe ha palōfita moʻoni mo moʻui.

(Jeffrey R. Holland, “He Hath Filled the Hungry with Good Things,” Ensign, Nov. 1997, 66)

Ko e hā ʻe malava ke hoko ʻi he taimi ʻoku tau manatuʻi ai e lelei ʻa e ʻOtuá?

Naʻe akoʻi ‘e ʻEletā Dean M. Davies ʻo e Kau Fitungofulú ʻa e meʻá ni fekauʻaki mo e meʻa ʻoku hoko ʻi he taimi ʻoku tau fakatokangaʻi ai ʻa e founga ʻoku tāpuekina ai kitautolu ʻe he ʻOtuá:

ʻĪmisi
Official Portrait of Bishop Dean M. Davies. Photographed in March 2017.

ʻI he ʻaho kotoa pē, kae tautautefito ki he ʻaho Sāpaté, ʻoku tau maʻu ai ha faingamālie makehe ke fakatumutumu, ʻi he fakaofo ʻo e langí pea fai ha fakafetaʻi ki hotau ʻOtuá koeʻuhí ko ʻEne ngaahi lelei faufauá mo e ʻaloʻofa mahutafeá. …

ʻI he taimi ʻoku tau mōihū aí, ʻoku fakafetaʻi hotau lotó ki hotau ʻOtua ʻofeiná ʻi he pongipongi, hoʻatā pea mo e poʻulí.

ʻOku tau hokohoko tāpafua mo fakalāngilangiʻi Ia—ʻi hotau ngaahi ʻapisiasi, ngaahi ʻapí, ngaahi temipalé pea mo ʻetau ngaahi ngāue kotoa pē.

ʻOku tau fakaava hotau lotó ki he mālohi faifakamoʻui ʻo e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí, ʻi heʻetau mōihū kiate Iá.

ʻOku hoko ʻetau moʻuí ko ha fakaʻilonga mo fakafōtunga atu ai ʻetau mōihuú.

Dean M. DaviesKo e Ngaahi Tāpuaki ʻo e Mōihuú,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2016, 94–95)

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Naʻe fakafetaʻi ʻa Sākalaia ki he ʻOtuá

Ke tānaki atu ki hono lau e ngaahi lea fakafetaʻi meia Mele, ko e faʻē ʻa Sīsuú, fakakaukau ke fakaafeʻi e kau akó ke nau ako mei he ngaahi lea naʻe lea ʻaki ʻe Sākalaia, ko e tamai ʻa Sione Papitaisó. ʻE lava ke lau ʻe he kau akó ʻa e Luke 1:68–79 , ʻo kumi ki he founga naʻe fakahīkihikiʻi ai ʻe Sākalaia ʻa e ʻOtuá. ʻE lava ke lau ʻe ha niʻihi ʻo e kalasí ʻa e ngaahi lea ʻa Melé kae lau ʻe he toengá ʻa e ngaahi lea ʻa Sākalaiá. E toki lava leva ke fevahevaheʻaki ‘e he kau akó a e meʻa kuo nau akó.

“O Come, O Come, Emmanuel”

Ko e pōpoaki ʻo e hiva “O Come, O Come, Emmanuel” ʻoku totonu ke fiefia ʻa ʻIsileli ʻi he hāʻele mai ‘a Sīsū Kalaisi ke fakamoʻui ‘a Hono kakaí. Fakakaukau ke fakaʻaliʻali pe ʻomi ʻa e fakaleá ki he hivá mo fanongo ki hano toe hivaʻi ʻo e foʻi hivá. Mahalo ʻe lava ʻe ha tokotaha ako ʻo tā ʻa e foʻi hivá ʻi ha meʻalea fakamūsika, pe ʻe lava e kalasí ʻo mamata ʻi ha foʻi vitiō hangē ko e “O Come, O Come, Emmanuel (The Piano Guys)” (5:27), ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org. Fakaafeʻi e kau akó ke fakalaulauloto ki he ngaahi ʻuhinga ʻoku tau fiefia ai ʻi he hāʻele mai ʻa Sīsū Kalaisi ki māmaní.

Paaki