Seminelí
Loma 1


Loma 1

“ʻOku ʻIkai Te U Mā ʻi he Ongoongolelei ʻo Kalaisí”

ʻĪmisi
Young man wearing eyeglasses, sitting outside reading scriptures. (horiz)

ʻE ʻi ai ha taimi, ʻe fiemaʻu ke tau taukaveʻi kotoa ai ʻa e meʻa ʻoku tau tui ki aí. Naʻe fakahā ʻe Paula ʻi heʻene lea ki he Kāingalotu naʻe nofo ʻi Lomá “ʻoku ʻikai te u mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí” ( Loma 1:16). Naʻe hoko ʻene vēkeveke ke vahevahe e pōpoaki ʻo e ongoongoleleí ko ha fakamoʻoni. ʻE lava ke tokoniʻi koe ʻe he lēsoni ko ʻení ke ʻoua naʻá ke mā ke ʻiloa koe ko ha ākonga ʻo Sīsū Kalaisi.

Vahevahe ha ngaahi fakamatala mo ha ngaahi talanoa moʻoni. Ke tokoni ke fakatupulaki e tokanga ʻa e kau akó ki ha lēsoni, fakakaukau ke vahevahe ha ngaahi talanoa fakataautaha moʻoni mei he moʻui ʻa e kau palōfitá, hisitōlia ʻo e Siasí, ngaahi lea ʻo e konifelenisi lahí, pe ngaahi makasini ʻa e Siasí.

Teuteu ʻa e tokotaha akó: Fakaafeʻi e kau akó ke nau haʻu mateuteu ke aleaʻi e ʻuhinga ʻe ngali momou ai e kakaí ke ʻiloa kinautolu ko ha kau ākonga ʻo Kalaisi pe vahevahe e ongoongoleleí mo e niʻihi kehé.

Ngaahi ʻEkitivitī Ako ʻOku Ala Fakahokó

ʻE lava ke fakaʻaongaʻi e kiʻi sivi ko ʻení ke akoʻi ʻaki e Ngaahi ʻIpiseli ʻi he Fuakava Foʻoú. Ko e ngaahi talí ko e (1) f; (2) e; (3) f; (4) a.

ʻE lava ke maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi tohi ko ʻení ʻi he “Ngaahi Tohi ʻa Paulá ” ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá (scriptures.ChurchofJesusChrist.org) pe ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au — Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí.

Ko e hā e meʻa kuó ke ʻosi ʻiló?

Fakakaukauloto ʻokú ke talaange ki ha taha ho ngaahi kaungāmeʻá ʻoku kau ki ha tui faka-Kalisitiane kehe ʻokú ke ako ki he Fuakava Foʻoú ʻi he seminelí. ʻOkú ne tala atu ʻokú ne saiʻia ʻi he Fuakava Foʻoú ka ʻoku faʻa faingataʻa he taimi ʻe niʻihi ke mahino kiate ia e Ngaahi ʻIpiselí. ʻOkú ne fehuʻi atu pe ko e hā ʻokú ke ʻilo fekauʻaki mo kinautolú. Fai ʻa e kiʻi sivi ko ʻení ke ke ʻiloʻi pe ʻe lelei fēfē haʻo tali kiate ia.

  1. Ko e hā ‘a e Ngaahi ʻIpiselí?

    1. Ko e ngaahi fanongonongo fakaʻofisiale ʻa e Siasí naʻe fai ʻe he palōfitá

    2. Ngaahi lea ne fai ʻe he kau taki ʻo e Siasí kuo tānaki ʻi he ngaahi taʻu kuo hilí

    3. Ngaahi tohi kehekehe ne fai ʻe he kau taki ʻo e Siasí ki he Kāingalotú

  2. Ko hai ʻoku pehē ʻokú ne hiki e ʻipiseli ʻe 14 mei he ngaahi ʻipiseli ʻe 21 ʻoku fakakau ʻi he Fuakava Foʻoú?

    1. Pita

    2. Paula

    3. Luke

  3. Naʻe fokotuʻutuʻu fēfē ʻa e ʻuluaki ʻIpiseli ʻe 13?

    1. Fakahokohoko (ki he taimi naʻe hiki aí)

    2. Fakatatau mo hono mahuʻingá

    3. Fakatatau ki hono lōloá

  4. Ko hai ha niʻihi ʻo e kau faʻu tohi kehe ʻo e Ngaahi ʻIpiselí?

    1. Sēmisi, Pita, Sione, mo Sute

    2. Sēmisi, Pita, Sione, mo Sitīveni

    3. Sēmisi, Pita, Sione, mo Tīmote

Ko e ʻIpiseli ki he Kakai Lomá

Ko e tohi Lomá ko ha ʻipiseli ia naʻe hiki ʻe Paula ki he Kāingalotu ʻi Lomá ʻi he ofi ki he ngataʻanga ʻo ʻene fononga ʻi he ngāue fakafaifekaú. Loma—ko e kolomuʻa ʻo e ʻEmipaea Lomá—naʻe lahi ai e tui ʻa e kakaí ki he ngaahi fakakaukau fakamāmaní pea naʻe hoko ia ko ha feituʻu faingataʻa ke malangaʻi mo moʻui ʻaki e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí. Naʻe tohi ʻa Paula ki he Kāingalotu ʻi Lomá ke fakamālohia ʻenau tuí, teuteuʻi kinautolu ki heʻene aʻu atú, ke fakamahinoʻi mo taukaveʻi ʻene ngaahi akonakí, pea ke fakaʻaiʻai ʻa e uouangatahá ʻi he vahaʻa ʻo e kau mēmipa Siu mo e Senitaile ʻo e Siasí.

ʻI hoʻo ako ʻa e Loma 1 , kumi ki he ngaahi moʻoni ʻe lava ke ne poupouʻi koe ʻi hoʻo feinga ke hoko ko ha ākonga ʻa Sīsū Kalaisí.

ʻOku ʻikai te u mā

Lau ʻa e Loma 1:15–17 , ʻo kumi ki he ongo ne maʻu ʻe Paula fekauʻaki mo e ongoongolelei ʻo Kalaisí. Fakakaukau ke fakaʻilongaʻi e ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ʻi he ngaahi veesi ko ʻení ʻokú ke pehē ʻoku ʻuhingamālié.

Mahalo kuó ke ʻosi fakaʻilongaʻi ʻa e kupuʻi lea “ʻOku ʻikai te u mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí” ʻi he Loma 1:16 .

  • Mei he meʻa naʻá ke ako fekauʻaki mo Paula ʻi he tohi ʻa Ngāué, naʻá ne fakahaaʻi fēfē naʻe ʻikai ke ne mā ke ʻiloa ia ko ha Kalisitiane?

  • Ko e hā ha ngaahi tūkunga ʻe ala fehangahangai mo e toʻu tupú he ʻahó ni ʻa ia ʻoku fiemaʻu ai ke nau tuʻu hake pea ʻikai mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí?

Naʻe ʻiloʻi ʻe Paula ko Lomá ko ha feituʻu faingataʻa ia ke moʻui ʻaki mo malanga ʻaki ai e ongoongoleleí. Naʻá ne fehangahangai foki mo ha fakafepaki meiate kinautolu naʻe maʻuhala pe fakasītuʻaʻi ʻene ngaahi akonakí. Ka neongo ia, naʻe vēkeveke ʻa Paula ke ʻalu ki Loma ʻo malanga ai ke ʻomi e niʻihi kehé kia Kalaisi (vakai, Loma 1:15).

Fakakaukau ki ha ngaahi aʻusia, hangē ko Paulá, ʻa ia kuó ke maʻu ai ha faingamālie ke taukaveʻi pe vahevahe hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí. Hiki ha lisi nounou ʻi hoʻo tohinoá. Fakakau ai hoʻo ngaahi fakakaukau mo e ongo ki he lahi hoʻo holi ke vahevahe hoʻo tuí ʻi he ngaahi tūkunga ko iá.

Mahalo ʻe tokoni ke fakamanatu ki he kau akó ʻoku lahi ha ngaahi founga iiki mo faingofua te nau lava ai ʻo fakahaaʻi ʻoku ʻikai ke nau mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí. Fakakaukau ke fakaafeʻi ha niʻihi te nau loto ke vahevahe ʻenau ngaahi aʻusiá. ʻE lava foki ke vahevahe ʻe he kau akó ʻenau teuteu ki he lēsoni ko ʻení ʻaki hano aleaʻi e ʻuhinga ʻe ala momou ai e kakaí ke vahevahe ʻa e ongoongoleleí.

  • Ko e hā ka ongoʻi mā ai ha taha kei talavou ke ʻiloa ko ha Kalisitiane ia? Ko e hā te nau lava ʻo fai kapau te nau maʻu e ngaahi fakakaukau pe ongo ko iá?

Ngaahi sīpinga fakafolofola mo fakaonopōní

Toe vakaiʻi e sīpinga ko ʻení ʻo ha kakai naʻe ʻikai ke nau mā ke ʻiloʻi ʻenau tui ki he ʻEikí. Fakakaukau ki he ngaahi tūkunga naʻa nau ʻi aí, pea fekumi ki he ngaahi meʻa ʻoku faitatau ai ʻenau moʻuí mo koé.

Vakai ki he konga “Fakalahi ki he Ngaahi ʻEkitivitī Akó” ki ha toe ngaahi sīpinga mo ha fakakaukau ki he founga hono fakaʻaongaʻi ʻo e tekinolosiá ki he ʻekitivitī ko ʻení.

  • ʻI he taimi ʻoku fakamāuʻi ai koe ʻe he niʻihi kehé: Ko e fefine naʻá ne fufulu e toʻukupu kelekele ʻo Sīsuú ʻaki hono loʻimatá ( Luke 7:36–50)

  • ʻI he taimi ʻoku fiemaʻu ai ke ke tuʻu hake ki ho toʻú: ʻApinetai mo ʻAlamā ( Mōsaia 13:1–9 ; 17:1–4 ; 18:1–3)

  • Ko e hā e meʻa naʻá ke mālieʻia ai he ngaahi sīpinga ko ʻení?

  • Naʻe fakahaaʻi fēfē ʻe he niʻihi fakafoʻituitui ko ʻení naʻe ʻikai ke nau mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí?

  • Ko hai kuó ne hoko ko ha faʻifaʻitakiʻanga ʻi hoʻo moʻuí ʻo e ʻikai ke mā ʻi he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí? Naʻá nau fakahaaʻi fēfē ʻa ʻenau tuí?

ʻOku talamai ʻe he Loma 1:15–17 naʻe maʻu e loto-vēkeveke ʻa Paula ki he ongoongolelei ʻo Kalaisí mei he mahino ko ia “[ko e ongoongoleleí] ko e mālohi ia ʻo e ʻOtuá ki he fakamoʻuí” maʻá e fānau kotoa ʻa e ʻOtuá. ʻI hono fakalea ʻe tahá, koeʻuhí naʻe ʻiloʻi ʻe Paula he ʻikai lava ke fakamoʻui ha taha taʻe kau ai ʻa e ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí, naʻá ne loto ke vahevahe ia mo e tokotaha kotoa pē.

Mahalo ʻe kehekehe ʻaupito e tali ʻa e kau akó ki he ngaahi fehuʻi ko ʻení. ʻI hono aleaʻi ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení, tokoni ke mahino ki he kau akó ʻoku fakataautaha hono fakaʻaongaʻi ʻo e tefitoʻi moʻoni ko ʻení pea ʻoku ʻikai totonu ke nau fakamāuʻi e niʻihi kehé ʻo makatuʻunga ʻi he founga ʻoku nau fakahaaʻi ai ʻenau tuí.

  • ʻE tokoni fēfē hono manatuʻi e meʻa kuo fai ʻe he Fakamoʻuí maʻaú ke ʻoua naʻá ke maaʻi Ia mo ʻEne ongoongoleleí?

  • Neongo ʻe ʻi ai ha ngaahi taimi ʻe fiemaʻu ai ke tau maluʻi ʻetau tuí ʻi ha ngaahi founga lalahi pe fakaofo, ka ko e taimi lahi ʻoku fakahaaʻi lelei taha ʻetau tuí ʻi ha fanga kiʻi founga iiki mo faingofua (vakai, ʻAlamā 37:6–7). ʻE ʻasi pe ongo fēfē nai ʻa e “ʻikai mā ʻi he ongoongolelei ʻo Kalaisí” ʻi hoʻo moʻui fakaʻahó?

  • Fakaʻosi ʻa e sētesi ko ʻení: ʻOku ʻikai ke u mā ʻi he ongoongolelei ʻo Sīsū Kalaisí, koeʻuhí

Fakakaukau ke fakamoʻoni ki he fiefia mo e nonga ʻe lava ke maʻu mei he tauhi moʻoni ki hoʻo ngaahi tuí mo e ngaahi fuakavá.

Fakamatala Fakamahinó mo e Puipuituʻá

Te u lava fēfē ʻo vahevahe ʻeku fakamoʻoní ʻi ha ngaahi founga angamaheni mo fakanatula?

Naʻe fakamatala ʻe ʻEletā Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ‘o pehē:

ʻĪmisi
Official portrait of Elder Dieter F. Uchtdorf of the Quorum of the Twelve Apostles, 2006. Called as Second Counselor in the First Presidency, 3 February 2008. Made official portrait in 2008 replacing portrait taken in 2004.

ʻOku ou ʻilo ʻoku ʻi ai hatau niʻihi ʻoku anga fakamaheni ange ʻi ha niʻihi. ʻOku sai pē ia. ʻOku fakafaingofuaʻi ʻe he ʻEikí maʻatautolu takitaha, ʻi he founga pē ʻatautolú, ke fakaafeʻi e niʻihi kehé ke nau omi ʻo mamata pea haʻu ʻo tokoni. Pea ʻe fakahoko leva ʻe he ʻOtuá ʻa ʻEne ngāue fakamoʻuí, pea te nau haʻu leva ʻo nofo..

Tuku muʻa ke u fokotuʻu atu ha meʻa ʻe nima ʻe lava ke fai ʻe ha taha ke kau ai ʻi he fekau maʻongoʻonga ʻa e Fakamoʻuí ke tokoni ki hono tānaki ʻo ʻIsilelí.

1. ʻUnu ke ofi ki he ʻOtuá.

2. Fakafonu ʻaki ho lotó ha ʻofa ki he niʻihi kehé.

3. Feinga ke fononga he hala fakaākongá.

4. Vahevahe e meʻa ʻi ho lotó.

5. Falala ki he ʻEikí ke fakahoko ʻEne gaahi maná.

Ke ʻilo lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi fokotuʻu ko ʻení, lau ʻa e fakamatala nounou ʻa ʻEletā ʻUkitofa “Ko Hono Vahevahe ʻo e Ongoongoleleí ʻi he Ngaahi Founga Angamaheni mo Fakanatulá” ʻi he ChurchofJesusChrist.org.

Ngaahi ʻEkitivitī Fakalahi ki he Akó

Ko hono fakaʻaongaʻi ʻo e tekinolosiá ke hū ki he ngaahi fakamatalá mo e vitioó

ʻE ala tokoni ke faʻu ha ngaahi kouti QR pe URLs ki he ngaahi fakamatala mo e ngaahi vitiō ʻoku maʻu ʻi he ChurchofJesusChrist.org. ʻE lava ke fakaʻaliʻali takai ʻa e ngaahi kouti pe URLs ko ʻení ʻi he lokí koeʻuhí ke lava ʻa e kau akó ʻo maʻu ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoní ʻi heʻenau ʻū meʻangāue fakafoʻituituí.

Ngaahi sīpinga kehe ʻo e tuí

ʻE lava ke fakaʻaongaʻi e ngaahi sīpinga ko ʻeni ʻa e kakai naʻe ʻikai ke nau mā ke ʻiloʻi ʻenau tui ki he ʻEikí, ʻi he konga ʻo e lēsoní ko e “Ngaahi sīpinga fakafolofolá mo fakaonopōní”.

ʻOku lahi ʻa e faiangahalá mo e ngaahi angahalá ʻi he kuonga ʻo Paulá pea ʻi hotau kuongá

Naʻe hiki ʻe Paula ʻi he Loma 1:18–32 , ha konga lahi ʻo e ngaahi angahala naʻe hoko ʻi hono kuongá mo e ʻaho ní fakatouʻosi. Neongo ʻe tali ʻe ha kakai tokolahi ʻa e ngaahi ʻulungaanga ko ʻení, aleaʻi e ʻuhinga ʻoku taʻofi ai kitautolu ʻe he ngaahi meʻá ni mei he fiefia ʻi he palani ʻa e Tamai Hēvaní ki he fakamoʻu .

Fakamahinoʻi ange ʻoku tau ako mei he Loma 1:18–32 , ʻoku akoʻi kitautolu ʻe he kau palōfitá mo e kau ʻaposetoló fekauʻaki mo e ngaahi tōʻonga moʻui mo e tōʻonga fakakaukau ʻoku fakatupu houhau ki he ʻOtuá.

Mahalo ʻe faingataʻa ke mahino ki he kau akó ʻa e lea fakafonua ʻoku fakaʻaongaʻi ke fakamatalaʻi ʻaki e ngaahi ʻulungaanga ko ʻení. Fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e veesi 23 ki he tauhi tamapuá, pe hū ki he ngaahi fakatātā naʻe faʻu ʻe he tangatá kae ʻikai hū ki he ʻOtuá. ‘Oku fakamatala ‘a e veesi 28 ki he 32 ki ha ngaahi angahala kehe ʻokú ne maumauʻi hotau vā fetuʻutaki mo e niʻihi kehé pea mo e ʻOtuá, hangē ko e meheká, fetāʻakí, taʻe-faitotonú, mo e hīkisiá.

ʻE lava ke ʻi ai ha ngaahi fehuʻi ʻa e kau akó fekauʻaki mo e ngaahi fakamoʻoni fakafolofola ki he nofo fakahomosekisualé ʻi he veesi 26 mo e 27 . Ke maʻu ha fakamatala lahi ange pe tokoni ke mahino ki he kau akó ʻa e tuʻunga ʻo e Siasí ʻi he tōʻonga fakahomosekisualé, vakai, 38.6.15 ʻi he Tohi Tuʻutuʻuni Fakakātoá: Ko e Ngāue ‘i he Siasi ʻo Sīsū Kalaisi ʻo e Kau Māʻoniʻoni ʻi he Ngaahi ʻAho Kimui Ní (ChurchofJesusChrist.org).

Paaki