“Mwakoro 3: Reirei 1: Te Rongorongo ibukin Kaokan Ana Euangkerio Iesu Kristo,” Tataekina Au Euangkerio: Te Kaetieti ibukin Tibwauan ana Euangkerio Iesu Kristo (2023)
“Mwakoro 3: Reirei 1, ” Tataekina Au Euangkerio
Mwakoro 3: Reirei 1
Te Rongorongo ni Kaokan Ana Euangkerio Iesu Kristo
A Bae ni Iango Aomata
-
Bon iai te Atua?
-
N na kanga n namakina ae I kaan nakon te Atua?
-
N na kanga n reiakina te koaua inanon te aonaaba ae kamangaongao aei?
-
E na kanga n buokai te aro?
-
Bukin tera e a rangi ni mwaiti te aro?
-
Bukin tera e rangi n tiraua kakaewenakoau?
-
N na kanga ni kunea te rau inanon taai ni kangaanga?
-
N na kanga ni kukurei?
-
E na kanga te burabeti ni buoka te aonaaba ni boong aikai?
Man moanan te aonaaba, te Uea e kaota te euangkerio nakoia Natina rinanoia burabeti. E karaoa aio rinanon Natina, Iesu Kristo. N taai ake ngkoa, Iesu e kaota te euangkerio nakoia burabeti n aron Atam, Noa, Aberaam, ao Mote. Ma a mwaiti aomata aika a totokoia.
Uoua te ngaa te ririki n nako, Iesu Kristo bon Ngaia ae E reireia Ana euangkerio ao ni katea Ana Ekaretia. Ma aomata a bon katinanikua Iesu. Imwiin Matena, bon iai te kekerikaaki ae butanako man ana Ekaretia ni koaua te Uea. Bwaninin Ana euangkerio ao te kariaia n te nakoanibonga e a mauna man te aonaaba.
Inanon tienture imwiina, te Atua e wetea te burabeti temanna, Iotebwa Timiti. Te Atua e kaoka buaninin te euangkerio rinanona ao n anganna te kariaiakaki ni manga katea Ana Ekaretia Iesu Kristo.
Karekean bwaninin ana euangkerio Iesu Kristo iaon te aba bon teuana te kakabwaia ae korakora n ara bong. Te euangkerio e buokiira ni kaekai titiraki aika a rangi n ukoukoraki n te maiu. Burabeti aika a maiu a kairiira rinanon taai ni kakaewenako. Te kariaia n Ana nakoanibonga te Atua e a manga roko n te aonaaba ni kakabwaiaia Natina.
Iango ibukin te Anga Reirei
Te tiekition aei e katauraoi katotoon aron kabwarabwara ni buokiko ni katauraoi n am angareirei. Iai naba inanona katotoon taian titiraki ao kakao aika ko kona ni kabonganai.
Ngkai ko katauraoi n anga reirei, tataromwaaka ni iangoi baike e rinanona te aomata ao kainanona ni maiuna n tamnei. Baireia bwa tera ae e na rangi ni ibuobuoki n te anga reirei. Katauraoiko ni kabwarabwarai nanon taian taeka ake a na aki ota iai aomata. Babaire ni kaineti nakon mwaitin te tai ae ko na kabonganaa, uringnga ni kakimototoi reirei.
Rinei koroboki aika a tabu bwa ko na kabonganai ngkai ko anga reirei. Te tiekition n “Atatai Aika Korakora Iaon Reirein te Ekaretia” are n te reirei iai inanona koroboki aika tabu aika a na ibuobuoki.
Iangoia bwa angaa titiraki aika ko na titirakinii ngkai ko anga reirei. Bairei kakao ake ko na kanakoi are e na kaungaa nanon te aomata n tatabemaniia ni karaoa te mwakuri.
Katuruturua Ana berita te Atua are e beritani, ao tibwa am koaua n te bwai are ko anga reirei iaona.
Tera ae Ko na Reireinia Aomata inanon 15-25 te miniti
Rinea teuana ke e raka riki man tuua aikai n anga reirei iaona. Atatai aika korakora n reirein te ekaretia iaon tuua n tatabeua nako a katauraoaki imwiin te kabwarabwara aei.
Te Atua bon Tamara are i Karawa ae Tatangira
-
Te Atua bon Tamara are i Karawa, ao ngaira bon Natina. E karikiira ni Katotongana.
-
Te Atua e kinaira n tatabemaniira ao e tangiriira.
-
Te Atua iai rabwatan ae mimitong, ao ni kororaoi ae te iriko ao te rii.
-
Te Atua e tangiria ni kakabwaiaira ma te rau ao te kimwareirei ae bwanin ae e teimatoa n akea tokina.
-
Ibukina bwa e tangiriira te Atua, E kanakoa Natina, Iesu Kristo, ni kabooira man ara bure ao te mate.
Te Atua E Kaota te Euangkerio rinanoia Burabeti inanon nako Boong n te Mwioko n Tararua
-
Te Atua e weteia burabeti bwa a na tei Ibukina iaon te aba.
-
Ni boong ake ngkoa, te Atua e weteia burabeti n aron Atam, Noa, Aberaam, ao Mote.
-
Te burabeti ae maiu e karekei kaotioti mairoun te Atua n reirei ao ni kairiira ni boong aikai.
Ana Mwakuri Iesu Kristo Iaon te Aba ao Ana Mwakuri ni Kamaiu
-
Iesu Kristo bon Natin te Atua.
-
Inanon Ana tai ni mwakuri iaon te aba, Iesu e reirei Ana euangkerio ao ni katea Ana Ekaretia.
-
Iesu E weteia Abotoro ake tengaun ma uoman ao n anganiia te kariaiakaki ni kaira Ana Ekaretia.
-
N totokin Maiuna, Iesu e kamaiura man ara bure man Korakaina n te Onaroka are Keketemwane ao n tain Taurakina. Imwiin maten Iesu, E a tia ni manga kautaki.
-
Ibukin ana anga karea Iesu, e kona ni kabwaraaki ao ni kaitiakaki ara bure ngkai ti rairii nanora. Aio e na uota nakoira te rau ao ni karikia bwa e na reke iroua manga okira nako matan te Atua ao ni karekea bwaninin te kimwareirei.
-
Ibukin mangautin Iesu, ti na bane ni kautaki imwiin matera. Nanon aei bwa tamneia ao rabwataia aomata n tatabemaniia e na manga botaki ao ni maiu n akea tokina.
Te Tanako Man te Koaua
-
Imwiin mateia ana Abotoro Iesu, bon iai te tanako man te koaua ae tabangaki man te euangkerio ao Ana Ekaretia Iesu Kristo.
-
Inanon te tai aei, aomata a bitii reirein te euangkerio aika mwaiti. Aomata a bitii naba otenanti n te nakoanibonga, n aron te bwabetito. Te kariaia n te Nakoanibonga ao te Ekaretia are e kateia Iesu e a mauna man te aonaaba.
Kaokan ana Euangkerio Iesu Kristo rinanon Iotebwa Timiti
-
Iotebwa Timiti e ukoria ni kan ataia bwa e ngaa Ana Ekaretia ni koaua te Atua bwa e aonga ni kaaina. Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo a kaoti Nakoina n 1820. Te bwai ae riki aei e aranaki bwa te Moan Kaotioti.
-
Te Atua E wetea Iotebwa Timiti bwa e na riki bwa te burabeti, n aron are E a tia ni weteia burabeti n taai ake ngkoa.
-
Ana euangkerio Iesu Kristo e kaokaki rinanon Iotebwa Timiti.
-
Tabeman taan uarongorongo mai karawa a kaoka te nakoanibonga, ao Iotebwa e kariaiakaki ni manga katea Ana Ekaretia Iesu Kristo.
-
Iesu Kristo e reitinako ni kaira Ana Ekaretia ni boong aikai rinanoia burabeti ao abotoro aika maiu.
Ana Boki Moomon: Kakoauan Taekan Iesu Kristo
-
Ana Boki Moomon bon te boki ni koroboki aika tabu ae koreaki n taai ake rimoa irouia burabeti n te aono n Amerika. Iotebwa Timiti e rairia man ana bwaitituaraoi ao mwaakan te Atua.
-
N raona te baibwara, ana Boki Moomon e katauraoi kakoaua n ana mwakuri Iesu, reirei, ao ana mition ae Ngaia ara Tia Kamaiu.
-
Ti kona ni kaan riki nakon te Atua man warekan Ana Boki Moomon ao ni maiuakin reirei ake iai.
-
Ti kona n ataia ae Ana Boki Moomon bon ana taeka te Atua man warekana, kamatebwaiana, ao n tataro ibukina. N te kawai aei e kona naba ni buokiira n roko n ataia ae Iotebwa Timiti bon te burabeti.
Tataro bwa Ko na Ataa te Koaua rinanon te Tamnei ae Raoiroi
-
Te tataro bon te kawai ae uoua n te reitaki imarenan te Atua ao Natina.
-
Rinanon te tataro ae nako mai inanora, ti kona n ataia bwa te rongorongo ibukin Kaokan Bwaai n ana euangkerio Iesu Kristo e bon koaua.
-
Ngkai ti tataro, te Tamnei ae Raoiroi e reirei ao ni kamatoa te koaua nakoira.
Titiraki ae Ko na Titirakiniia iai Aomata
Aikai katotoon titiraki ae ko kona n titirakiniia iai aomata. Titiraki aika a kona ni buokiko ni moana te marooro ae manena ao ni mataata ni kainanon ao ni baike e atai te aomata.
-
Tera ae ko kakoauaa iaon te Atua?
-
E na kanga namakinan kaaniam nakon te Atua ni buokiko?
-
Tera ae ko ataia iaon Iesu Kristo? E kanga n tia Maiuna ao Ana reirei ni kairoroko?
-
Ko kanga ni karekei kaekaan titiraki aika a bon taekina te koaua n taai aikai n te aonaaba ae kamangaongao?
-
E na kanga ni buokiko atakina bwa iai te burabeti ae maiu iaon te aonaaba n te tai aei?
-
Ko a tia n ongoongo taekan Ana Boki Moomon? Ti kona n tibwaia bwa bukin tera e kakawaki?
-
Ko kona n tibwa am koaua iaon te tataro? Ti kona n tibwa ara koaua iaon te tataro?
Kakao Aika Ko Kona ni Kanakoi
-
Ko kona ni butia te Atua n te tataro bwa E na buokiko n ataia bwa te bwai are ti a tia n reiakinna e bon koaua? (Taraa “Nonori Inanon te Anga Reirei: Tataro” ni kabanean te tiekition n te reirei aei.)
-
Ko kona n ira te taromauri n te Tabati aio n reiakina ae mwaiti iaon bwaai ake ti reirei iaona?
-
Ko kona ni wareka ana Boki Moomon ao n tataro n ataia bwa bon ana taeka te Atua? (Ko kona n anga mwakoro ke kiibu aika onoti.)
-
Ko kona n ira ana banna ni katooto Iesu ao ni bwabetitoaki? (Taraa “Te Kakao nakon te Bwabetitoaki ao te Kamatoaki,” are e nako imwiin raoi te reirei aei.)
-
Ti kona ni bairea tain manga botakira nakon ae e na roko?
Atatai Aika Korakora n Reirein te Ekaretia
Te tiekition aei e katauraoi reirei ao koroboki aika tabu ibukim ni kamatebwaia ni kakorakora am atatai ao koaua n te euangkerio ao ni buokiko n anga reirei.
Te Atua bon Tamara are i Karawa ae Tatangira
Te Atua bon Tamara are i Karawa, ao ngaira bon Natina. E karikiira ni Katotongana. Iai Rabwatana ae mimitong, ae kororaoi “ae te iriko ao te rii ae kona n riingaki n aekan te aomata” (Reirei ao Berita aika Tabu 130:22).
Te Atua e kinaira n tatabemaniira, ao E rangi n tangiriira nakon ae ti kona ni iangoia. E mataata ni kataakira, rawawatara, ao mamarara, ao E anga Nanona ni boutokaira n rinanoi ni kabane. E kukurei n aron ara kekeiaki ao E na buokiira ni karaoi rinerine aika a eti. E tangiria ni kan reitaki ma ngaira, ao ti kona n reitaki ma Ngaia rinanon te tataro.
Te Atua e anganiira te taneiai aei iaon te aba bwa ti aonga n reiakinaki, n rikirake, ao ni kona n riki n ai Arona. Ma Ana tangira ae kororaoi, E tangiriira bwa ti na oki Nakoina imwiin matera. Ma irarikina, ti aki kona n karaoia ibon iroura. Ibukina bwa e Tangiriira te Atua, E kanakoa Natina, Iesu Kristo, ni kabooira. “Bwa E tangiriia aomata te Atua n te aro are E anga Natina ae te riki-temanna, … ma E kanakomaia bwa e na kamaiuaki te aba i Rouna” (Ioane 3:16–17).
Te Atua e tangiria ni kakabwaiaira ma te rau ao te kimwareirei ae bwanin ae e teimatoa n akea tokina. E a tia ni katauraoa te babaire are e anganiira ara tai ni karekei kakabwaia aikai. Te babaire aio e aranaki bwa te babaire ni kamaiu (taraa reirei 2).
Kamatebwaian Koroboki aika a Tabu
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika Tabu, “Tama are i Karawa,” “Te Atua, Atu n Atua”
-
Gospel Topics: “God the Father”
Te Atua E Kaota te Euangkerio rinanoia Burabeti inanon nako Boong n te Mwioko n Tararua
Burabeti Bon Taan Tei Ibukin te Atua iaon te Aonaaba
Teuana te kawai ae kaota iai Ana tangira te Atua ibukira bon man weteaia burabeti, n anganaki te kariaiakaki n te nakoanibonga, ao ni kairiia man te tamnei n taetae Ibukina. Burabeti bon taan tei ibukin te Atua iaon te aonaaba. Te burabeti n te O Tetemanti ae Amota e koreia bwa “E na bon aki karaoa te bwai teuana te Uea ae Iehova, ngkana e aki kaota moa nanona ae raba nakoia ana toro aika burabeti” (Amota 3:7). Tabeua kakabwaia ake ti karekei mairouia burabeti aika a maiu a kaotaki inano.
Kakoaua iroun Iesu Kristo. Burabeti bon taan kakoaua aika onoti ibukin Iesu Kristo, ni kakoauaa ae Ngaia bon ara Tia Kamaiu ao te Tia Kabooi Maiura.
Angareirei. Burabeti a karekei kairiiri mairoun te Atua ni buokiira n ataa te koaua man te kairua. A reireiniira n ongeaba n ana tua te Atua ao n rairi nanora ngkana ti kairua. A kakea karaoan te bure mani kauring ibukin uaan mwina.
Aia reirei burabeti a tabekiira rake nakon te Atua ao ni buokiira ni karekei kakabwaia ake E tangiria ibukira. Kamanoakira ae moan te korakora e riki man iriiran Ana taeka te Uea are e anga rinanoia Ana burabeti.
Kariaiakaki n te Nakoanibonga. Te burabeti ae maiu ngkai bon te mataniwi n te nakoanibonga i aon te aonaaba. Te nakoanibonga bon te kariaia ao mwaakan te Atua. Te burabeti iai kariaiakana n taetae ao ni mwakuri n aran te Atua ibukin kamaiuakiia Natina.
Kairakin te Ekaretia. Ana Ekaretia Iesu Kristo e kateaki iaon taiani boua ake burabeti ao abotoro (taraa I-Ebeto 2:19–20; 4:11–14).
Burabeti ni Boong ake Rimoa
Atam bon te moan burabeti iaon te aba. Te Atua e kaota ana euangkerio Iesu Kristo nakoina ao n anganna te kariaia n te nakoanibonga. Atam ao Ewa a reireinia natiia koaua aikai ao a kaungaia bwa ana karikirakea aia onimaki ao ni maiuakina te euangkerio.
N tokina kanoan Atam ao Ewa a kaitara ao n tanako man te euangkerio. Aio are e a karika rikin te bwai ae e aranaki bwa te kekerikaaki, ke kitanan te koaua. Ngke e a taotiranako rikin te kekerikakiriki, te Atua e a anaa Ana kariaia n te nakoanibonga, are e bon riai ibukin te anga reirei ao ibukin karaoan otenanti n te euangkerio.
Te O Tetemanti e koreia ae e mwaiti taai ae e ririki te kekerikaki ae taotiranako. Ni katokan aron taai aikai, te Atua e kawariia Natina man manga wetean te burabeti temanna. E kaota koauan te euangkerio ae boou nakoia burabeti aikai ao n anganiia te kariaia n te nakoanibonga. Tabeman burabeti aikai bon Noa, Aberaam, ao Mote. Te kananokawaki, n teina ae aron aei n te tai ae maan, aomata n toki te tai a katinanikuia burabeti ao n taonako.
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika a Tabu, “Burabeti”
-
Gospel Topics: “Prophets,” “Restoration of the Church”
Ana Mwakuri Iesu Kristo Iaon te Aba ao Ana Mwakuri ni Kamaiu
Iesu Kristo bon Natin te Atua. Iesu ao Ana Mwakuri ni Kamaiu a boboto iaon ana babaire te Atua ibukira. Ana Mwakuri ni Kamaiu e raonaki ma korakaina n te Onaroka i Ketetemwane, Korakaina ao matena n te kaibangaki, ao Mangautina.
Man aia tai Atam ao Ewa, aomata a kariariaa rokon Iesu Kristo bwa aia Tia Kamaiu ao te Tia Kabooi maiuia. Tamara are i Karawa e kanakoa Iesu nako aon te aba e raka iaon 2,000 te ririki n nako.
Iesu e maiu n ae kororaoi, n akea ana bure. E reireia Ana Euangkerio ao ni katea Ana Ekaretia. E weteia tengaun ma uoman Abotoro ao n angania te kariaia n te nakoanibonga n reirei ao ni karaoi otenanti aika tabu, n aron te bwabetito. E anganiia naba te kariaiakaki ni kaira Ana Ekaretia.
N totokin Maiuna, Iesu e kamaiura man ara bure man Korakaina i Keketemwane ao n tain Taurakina. Ibukin ana anga karea Iesu, ti kona ni kaitiakaki man ara bure ngkana ti rairinanora. E karika aio nakoira bwa ti na manga oki nako matan te Atua ao ni karekea bwaninin te kimwareirei.
Imwiin tauraki Iesu, E a mangauti, ni karekea te tokanikai iaon te mate man mwaakan Tamarea are i Karawa. Ibukin Mangautin Iesu, ngaira ni kabane ti na manga kautaki imwiin matera. Nanon aei bwa tamneia ao rabwataia aomata n tatabemaniia e na manga botaki, ao ngaira n tatabemaniira nako ti na maiu n akea tokina n te rabwata ae kautaki, ae kororaoi. (Taraa “Ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo” n reirei 2.)
E reirei te Burabeti Iotebwa Timiti, “Reirei aika kakawaki n ara aro bon aia kakoaua Abotoro ma Burabeti, iroun Iesu Kristo, bwa E mate, e taunaki, e manga uti n te kateniua ni bong, ao e waerake nako karawa; ao bwaai ni kabane ake a irekereke ma ara ekaretia a nako mai iai” (Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith [2007], 49).
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika Tabu: “Iesu Kristo,” “Karaoa te Mwakuri ni Kamaiu, Mwakuri ni Kamaiu”
-
Bible Dictionary, “Atonement”
-
Gospel Topics: “Jesus Christ,” “Atonement of Jesus Christ”
Te Tanako Man te Koaua
Imwiin maten Iesu Kristo, Ana Abotoro a ukoria ni kawakina Ana reirei Kristo ae itiaki ao n taraa nakoraoin te waaki n te Ekaretia. E ngae n anne, a mwaiti membwa n te Ekaretia aika a tanako mai irouia Abotoro ao man te reirei are e reireia Iesu.
Imwiin tiringakiia ana Abotoro Iesu, bon iai te tanako man te koaua ae tabangaki man te euangkerio ao Ana Ekaretia Iesu Kristo. Te tannako man te koaua aei n tabetai e aranaki bwa te Kekerikaaki ae Korakora. Ao ibukin aio, te Atua e anaa te kariaia n te nakoanibonga man te aonaaba. Te bua aio e raonaki ma te kariaiakaki are e kainanoaki ni kaira te Ekaretia. Ao man aio, te Ekaretia are e kateia Iesu ai akea mai iaon te aba.
Inanon te tai aei, aomata a bitii reirein te euangkerio aika mwaiti. Angiin te atatai iaon koauan raoi aron Tamara are i Karawa, Iesu Kristo, ao te Tamnei ae Raoiroi a kamangaoaki ke ni bua. Aomata a bitii naba otenanti n te nakoanibonga, n aron te bwabetito.
Tienture imwiina, mwaane ao aine ake a ukoukora te koaua a kataia ni kaokii taian reirei ao waaki ake atia ni bitaki. A ukora otan te tamnei ae korakora, ao tabeman a taekina kainnanoan kaokan te koaua. Man korakoraia e karika katean bootaki n ekaretia aika a mwaiti.
Inanon te tai aei e a karika keraken te waaki iaon inaomataia aaro, are e a kauka te kawai ibukin kaokan te koaua ao te kariaiakaki mairoun te Atua.
Burabeti ao abotoro a kaman tataekina taekan te kekerikaki (taraa 2 I-Tetaronike 2:1–3). A kaman tataekinna naba bwa Ana euangkerio Iesu Kristo e na kaokaki nakon te aonaaba (taraa Mwakuri 3:20–21). Ngke arona bwa akea te kekerikaki, kaokan bwaai e na bon aki kainanoaki.
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
-
2 I-Tetaronike 2:1–12 (Ana Rairairi Iotebwa Timiti, kiibu 2, 3, 7–9)
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika a Tabu, “Kitanan te Koaua”
-
Topical Guide: “Apostasy of the Early Christian Church”
-
Gospel Topics: “Apostasy”
Kaokan ana Euangkerio Iesu Kristo rinanon Iotebwa Timiti
Te Moan Kaotioti ao Wetean Iotebwa Timiti bwa te Burabeti
Inanon tienture ngke bwaninin ana euangkerio Iesu Kristo akea iaon te aba, e teimatoa Tamara are i Karawa ni kanakoa baina nakoia Natina. Inanon te tai ae maan, E katauraoa te kawai bwa aonga ni manga kakabwaiaki riki ma bwaninin Ana euangkerio. Ngke a nakoraoi aron bwaai, E wetea Iotebwa Timiti bwa te burabeti are rinanona te euangkerio ao Ana Ekaretia Iesu Kristo a na manga kaokaki.
E maeka Iotebwa Timiti i mainiku n te United States n tain te ingainganano ae korakora n taekan te aro. Kaain ana utu a matoatoa nanoia nakon te Atua ao a ukoukora te koaua. A mwaiti aaro aika a taekinna bwa iai irouia te koaua, ao Iotebwa e tangiria ni kan ataia bwa e ngaa iai ae koaua (taraa Iotebwa Timiti—Rongorongo 1:18). E reirei te Baibara bwa bon ti “temanna te Uea, ti teuana te onimaki, ao ti teuana te bwabetito” (I-Ebeto 4:5). Ngke Iotebwa e kakaei ekaretia aika a bati, e aki ota bwa te ekaretia ra ae na riai ni kaainna. E taku rimwi riki:
“Ma moan te korakora te mangaongao ao te bobuaka i buakoia aaro aika kakaokoro, n te aro are e a kangaanga n reke iroun te kairake n ai arou … bwa e na motikia raoi bwa antai ae eti ao antai ae kairua. …
“Ri buakon te buaka aio n taian taeka ao te aki rau ibukin kakaokoron iango, I aki toki n taku i bon irou: Tera ae na karaoaki? Antai man botaki ni kabane aikai aika eti; ke a uaia ni kairua ni kabane? Ngkana iai teuana irouia ae eti, enga, ao N na kanga n ataia?” (Iotebwa Timiti—Rongorongo 1:8 ,10).
N aroia angiia aomata, iai naba ana titiraki Iotebwa Timiti iaon kamaiuan tamneina. E tangiria bwa a na kabwaraaki ana bure ao ni itiaki imatan te Atua. Ngkai e ukora te koaua imarenaia aaro aika a kakaokoro, e warekia n te Baibara, “Ngkana akea ana rabakau temanna i buakomi, ao e na butia te Atua, ae tituaraoi n angangania aomata ni kabaneia, n aki ngurengureakinia; ao e na bon anganaki” (Iakobo 1:5).
Man te kibuntaeka aei, e baireia Iotebwa bwa e na butia te Atua bwa tera ae riai ni karaoia. N tain te tiburing n 1820 e nakon te buakonikai ae kaan ma mweengana ao e katorobubua n tataro. Iai aua rongorongo n taekan te mii ni burabeti n aron aikai, ae a koreaki iroun Iotebwa Timiti ke irouia taan koroboki iaan ana kairiiri (taraa Gospel Topics Essay, “First Vision Accounts”). N te rongorongo ae e a rin bwa kanoan te booki ae tabu, e kabwarabwara te bwai ae riki n aron aei:
“I noora te oota iaon atuu, ae raka riki otana nakon otan taai, are e ruo ni karaurau ni karokoa e bwaka nako aou. … Ngke e roko irou te ota I nooria uoman aika kakaawaki, are takiakiaia ao mimitongiia a aki kona ni kabwarabwaraaki, n tei i etau n te eea. Temanna mai ibuakoia e taetae nakoiu, ni weteai n arau ao n taku, ni kotea are temanna—Natiu ae Tangiraki Teuaei. Ongo Irouna!” (Iotabwa Timiti—Rongorongo 1:16–17).
N te mii ni burabeti aei te Atua te Tama ma Natina, Iesu Kristo, a kaoti nakon Iotebwa Timiti. Te Tia Kamaiu e tuangnga bwa e na aki kaain ekaretia nako.
Inanon teuana te rongorongo n te kaotioti aei, e taekinna Iotebwa bwa te Tia Kamaiu e tuangnga naba: “a kabwaraaki am bure.… Noria ngai Uean te mimitong. I tauraki ibukin te aonaaba bwa ni kabane ake a kakoaua arau a na karekea te maiu ae Akea Tokina.”
Imwiin te mii ni burabeti, e uringa Iotebwa, “Tamneiu e kaonaki n te tangira, ao inanon boong aika mwaiti I kona ni kakatonga ma te kimwareirei ae korakora ao e mena te Uea irou” (Joseph Smith History, circa Summer 1832, 3, josephsmithpapers.org; koreana ao kanikina a kabouaki).
Rinanon te mii ni burabeti aei, Iotebwa Timiti e riki bwa te tia kakoaua iroun Iesu Kristo ao n reiakin koaua aika a kakawaki iaon te Utu n Atua. Te katooto, e reiakinna bwa Tamara are i Karawa ao Iesu Kristo bon aomata aika a maenako. Ngke A weteia n arana, e reiakinna ae A kinaa raoi. Ngke e tuangaki Iotebwa bwa a kabwaraaki ana bure, e reiakinna bwa e nanoanga te Atua. Te taneiai aei e kaona nanona n te kimwareirei.
N aron are e a tia ni karaoia te Atua ma burabeti ake ngkoa, E wetea Iotebwa Timiti bwa te burabeti are mai irouna bwaninin te euangkerio e na kaokaki nako aon te aba. Kaokan Bwaai aio e na buokiia natin te Atua ni kunea te kimwareirei n te aonaaba aei ao n te maiu are akea tokina n te aonaaba ae e na roko—rinanon Iesu Kristo.
Kaokakin te Nakoanibonga ao Kiing n te Nakoanibonga
Imwiin kaotin te Tama ao te Nati, taan uarongorongo mai karawa tabeman a kanakoaki nakon Iotebwa Timiti ma raona ae Oliver Cowdery. Ioane te Tia Bwabetito e kaoti n rabwatana ae mangauti ao ni katokaa te Nakoanibonga ae te Aaron ao kingina iaoia. Te Nakoanibonga ae te Aaron e raonaki ma te kariaia ni bwabetito.
Tabeua te tai imwiina, Betero, Iakobwa, ao Ioane—moan Ana Abotoro Kristo ake teniman—a kaoti n rabwataia ae mangauti ao n anga te Nakoanibonga ae te Merekitereka ao kingina iaon Iotebwa Timiti ao Oliver Cowdery. Te nakoanibonga aei bon te kariaia ae titebo ma are e anga Kristo nakoia Ana Abotoro n tai ake ngkoa.
N te Kirtland Tembora, Mote, Eritai, ao Eria a kaoti nakon Iotebwa Timiti ao Oliver Cowdery n anganiia kariaiakaki ake tabeua ao kiing n te nakoanibonga are a kainnanoaki ibukin kakoroan nanon ana mwakuri te Atua ni boong aika kaitira. Mote e anga te kiing ibukin ikotakin Iteraera. Eritai e anga te mwioko n tararua n ana euangkerio Aberaam. Eria e anga te kiing ibukin te mwaaka ni kabaebae. (Taraa Reirei ao Berita aika Tabu 110:11–16; taraa naba Aeniboki ni Kabuta, 3.1.)
Bairean Waakin te Ekaretia
E tuangaki Iotebwa Timiti bwa e na manga katea Ana Ekaretia Iesu Kristo iaon te aba. Rinanon, Iesu Kristo e weteia Abotoro ake tengaun ma uoman.
Burabeti n taai ngkoa n te bwaibara a taekina te tai ae ti maeka iai bwa kabanea ni bong ke boong aika kaitira. Bon te tai are bon imwaain Kauaokin Rokon Iesu Kristo. Aio bukina ae te Ekaretia e aranaki bwa Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 115: 3– 4; taraa naba 3 Nibwaai 27:3–8).
Burabeti Aika Maiu ao Abotoro ni Boong Aikai
N aron are E weteia Ana Abotoro Iesu ngke e mwakuri iaon te aba ni kaira Ana Ekaretia, E a tia ni weteia Abotoro bwa a na kairiiri ni boong aikai. Te Moan Beretitentii ao te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman bon burabeti, taan mamata, ao taan karekei kaotioti.
Bon te Abotoro are te kabanea ni maan ae e aranaki bwa te burabeti ibukina bwa e mataniwi iaon nikabane te Ekaretia ao e onoti ni kariaiakana n taetae ibukin te Uea. Bon ngaia ae kariaiakaki n ruamwiin Iotebwa Timiti. Ngaia ao Abotoro aika ngkai a katanemwanekaa te kariaiakaki nakon Iesu Kristo n aki motimoti katabuaia rinanon Iotebwa Timiti.
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika Tabu, “Manga Kaokan te Euangkerio”
-
“Kaokan Bwaninin Ana Euangkerio Iesu Kristo:Te Katanoata n te Kauabubua n Ririki nakon te Aonaaba”
-
Gospel Topics: “Restoration of the Church,” “Restoration of the Priesthood”
Ana Boki Moomon: Kakoauan Taekan Iesu Kristo
Ana Boki Moomon bon te boki n rongorongo rimoa ni koroboki aika tabu n aekan te Bwaibara. Te Baibwara bon te kakoaua teuana iaon Iesu Kristo, ao Ana Boki Moomon bon te kauoua ni kakoaua n ana mwakuri Iesu, Ana reirei, ao ana mition ae Ngaia ara Tia Kamaiu.
Iotebwa Timiti e kairaki iroun te tia uarongorongo mai karawa ae arana Moroni n nakon te tabuki ike a wene iai n taunaki bwaatua koora inanon bubua n ririki. Te rekooti aei ae koreaki iaon bwaatua koora (biiti aika baaba aika a manni), iai inanona aia koroboki burabeti iaon Ana reitaki te Atua ma tabeman kaain te aonaba ni boong ake rimoa iaon Amerika. Iotebwa Timiti e raira te rekooti aei man ana bwaintangira ao mwaakan te Atua.
Burabeti n Ana Boki Moomon a ataa taekan ana mition Iesu Kristo ao a reireia Ana Euangkerio. Imwiin utin Iesu, E kaoti nakoia aomata aikai ao ni karaoa ana mwakuri n ibuobuoki nakoia. E reireinia ao ni katea Ana Ekaretia.
Ana Boki Moomon e buokiira ni kaanira nakon te Atua ngkai ti reirei, ti mataata, ao ni kamwakurii reirei ake inanona. E taku te Burabeti Iotebwa Timiti bwa “te mwaane [ke te aine] e na kaaniaki riki nakon te Atua man maiuakinan baike a taekinaki n [te boki], nakon taian boki riki tabeua” (Teachings: Joseph Smith, 64).
N ataia bwa Ana Boki Moomon bon ana taeka te Atua, ti riai ni warekia, kamatebwaia, ao n tataro ibukina. Te burabeti n Ana Boki Moomon e berita bwa te Atua e na kota koauan te boki nakoira ngkai ti tataro ma te nano ae koaua, ma nanora raoi, ao te onimaki iroun Kristo (taraa Moronaai 10:3–5). Kamatebwaian Ana Boki Moomon e kakawaki ibukin te rairaki ae teimatoa.
Ngkai ti wareka Ana Boki Moomon ao n tataro ibukina, ti na reiakina te koaua iaon Iesu Kristo bwa E na kakabwaiai maiura. Ti na ataia naba ae Iotebwa Timiti bon Ana burabeti te Atua ao te euangkerio ao Ana Ekaretia Iesu Kristo e a tia ni kaokaki rinanona.
“I berita bwa ngkana ko tataromwaaka ni kamatebwaia ana Boki Moomon ni katoabong, ko na karaoi babaire aika a tamaroa riki—ni katoabong. I berita bwa ngkae kam iangoa te bwai ae kam kamatebwaia, a na uki wintoon karawa, ao kam na karekea kaekaan ami titiraki ao kairan maium. I berita bwa ngkana ko kabanea am tai ni katoabong ni wareka ana Boki Moomon, ko na kona ni kamanoaki man baika a bubuaka n te bong anne, (“Ana Boki Moomon: E Na Kanga Aron Maium Ngkana Arona bwa Akea?” Riaona, Nobembwa. 2017, 62–63).
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
-
Kabwarabwaraan Ana Boki Moomon, barakaraba 1–7
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
-
Bwai ni Kairi nakon Koroboki aika Tabu: “Ana Boki Moomon”
-
Gospel Topics: “Book of Mormon”
Tataro bwa Ko na Ataa te Koaua Rinanon te Tamnei ae Raoiroi
Ibukina bwa te Atua bon Tamara, E na buokira ni kinai koaua. Ti kona n ataia bwa te rongorongo ibukin Kaokan ana euangkerio Iesu Kristo e bon koaua ngkai te wareka Ana Boki Moomon ao n tataro nakon te Atua. Ngkana ti tataro ma te onimaki ao ma nanora ni koaua, E na kaekai ara titiraki ao ni kairii maiura.
Te Atua e aki toki ni kakaekai ara tataro rinanon te Tamnei ae Raoiroi. Ngkai ti tataro, te Tamnei ae Raoiroi e reirei ao ni kamatoa te koaua. Reitaki ake a reke maiiroun te Tamnei ae Raoiroi a mwakaroiroi. A aki toki n roroko bwa te kakoaua ae bebete rinanon ara namakin, iango, ao namakin n tamnei (taraa 1 Uea 19:11–12; Ereman 5:30; Reirei ao Berita aika Tabu 8:2).
Kamatebwaian koroboki aika a tabu n reitinako (riki ana Boki Moomon), iriiran te bootaki n toa ni katoa wiiki, ao te tataro ni koaua a buokiira ni karekea namakinan mwaakan te Tamnei ae Raoiroi and ni kunei koaua.
Kamatebwaian Koroboki aika Tabu
-
Kabwarabwaraan ana Boki Moomon, barakaraba 8–9
Reiakina Riki taekan te Tua Aio
Tein Aron te Reirei ae Kimototo nakon ae Tau Abwakina
Te kabwarabwara n aron tein te reirei aei bon te katooto n reiakinan temanna ngkana e rangi ni uarereke te tai. Ngkana ko na kabongana aron teina aio, rinea teuana ke ae mwaiti n taian tua ake ko na reirei iaona. Atatai aika korakora n reirein te ekaretia iaon tuua n tatabeua nako a katauraoaki mai imwaina n te reirei.
Ngkai ko anga reirei, anga taian titiraki ao kakauongo. Kanakoi kakao ake a na buokiia aomata n reiakinna bwa a na kangaa n rikirake ni kaan nakon te Atua. Teuana te kakao ae kakawaki bon ibukin te aomata bwa e na manga kaitibo ma ngkoe riki. Abwakin tain te reirei e bon nakon am titiraki are ko anga ao arom ni kakauongo are ko karaoia.
Tera ae Ko na Reireiniia Aomata inanon 3-10 te miniti
-
Te Atua bon Tamara are i Karawa, ao E karikiira ni Katotongana. E kinaira n tatabemaniira nako ao E tangiriira. E tangiria ni kakabwaiaira ma te rau ao te kimwareirei ae bwanin ae e teimatoa n akea tokina.
-
Iesu Kristo bon Natin te Atua. Ana mwakuri bwa E na karaoia ibukira bwa ti na kaitiakaki man ara bure, n tokanikai iaon te mate, ao ni karekea te maiu ae akea tokin.
-
Te Atua e weteia burabeti bwa a na tei Ibukina iaon te aba. N taai ake ngkoa, E weteiia burabeti n aron Atam, Noa, Aberaam, ao Mote. Te burabeti ae maiu e karekei kaotioti mairoun te Atua n reirei ao ni kairiira ni boong aikai.
-
Inanon tain ana mwakuri iaon te aba, E katea Ana Ekaretia. Imwiin mateia ana Abotoro Iesu, bon iai te tanako man te koaua ae tabangaki man te euangkerio ao Ana Ekaretia Iesu Kristo. Aomata a bitii reirein te euangkerio aika a mwaiti ao otenanti n te nakoanibonga, n aron te bwabetito.
-
Te Atua E wetea Iotebwa Timiti bwa e na riki bwa te burabeti, n aron are E a tia ni weteia burabeti n taai ake ngkoa. Tamara are i Karawa ao Iesu a kaoti nakoina. Ana euangkerio Iesu Kristo e kaokaki rinanona.
-
Ana Boki Moomon bon te boki ni koroboki aika tabu. N aron te Bwaibara, bon kakoauaan ae Iesu Kristo e buokiira ni kaanira nakon te Atua ngkai ti warekia ao ni kamwakurii reirei ake inanona. Iotebwa Timiti e rairia man ana bwaitituaraoi ao mwaakan te Atua.
-
Rinanon te tataro ae nako mai inanora, ti kona n reitaki ma te Atua. Ti kona n ataia bwa te rongorongo ibukin Kaokan ana euangkerio Iesu Kristo e bon koaua.