Te mau mana’o tauturu nō te mau vāhi ha’api’ira’a huru rau ’e te mau pīahi huru rau

E nehenehe te mau parau tumu nō te ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora e fa’a’ohipa i te mau huru ha’api’ira’a ato’a—i te fare, i te fare purera’a, ’e i te tahi atu vāhi. Terā rā, i roto i te mau fana’ora’a ato’a tē vai nei tō rātou iho mau tupura’a hō’ē roa. Tei roto i teie tuha’a te tahi atu mau mana’o e mea ta’a ’ē nō te mau pīahi huru rau ’e te mau vāhi ha’api’ira’a huru rau.

Te fare ’e te ’utuāfare

’O te ’utuāfare te vāhi maita’i roa a’e nō te ha’api’i ’e nō te ’apo mai i te ’evanelia

’Ua ha’api’i te peresideni Russell M. Nelson ē, ’ia riro te ’utuāfare ’ei « pū nō te ha’api’ira’a ’evanelia » (« Riro ’ei feiā mo’a hi’ora’a maita’i », Liahona, Novema 2018, 113). E mea faufa’a ’e e hina’arohia te ha’api’ira’a e hōro’ahia nei i te fare purera’a ’aore rā i te séminaire, terā rā,’ua ’ōpuahia te reira nō te pāturu i te ha’api’ira’a e hōro’ahia nei i te fare. Te vāhi tumu—’e te vāhi maita’i roa a’e—nō te ha’api’i mai i te ’evanelia, nō tātou iho ’e nō tō tātou ’utuāfare ’o te fare ïa.

E’ita rā te reira i te fa’a’itera’a ē, tei te fare iho ā te ha’api’ira’a maita’i o te ’evanelia e hōro’ahia ai ; e tītauhia te tūtavara’a tamau ’e te feruri maita’ihia. ’Ua parau mai te peresideni Nelson ē e ti’a ia ’oe ’ia « fa’ariro » ’aore rā ’ia « fa’aau i tō ’oe ’utuāfare »—’eiaha rā nā roto i te ta’irira’a i te mau patu i raro ’aore rā te tauira’a i te vauvau tahua, nā roto rā paha i te hi’ora’a i te huru vārua i roto i te ta’ato’ara’a o tō ’oe fare, ē tae noa atu i tā ’oe tauturura’a nō te fa’atae mai i taua vārua ra (« Riro ’ei feiā mo’a hi’ora’a maita’i », 113). ’Ei hi’ora’a, ’a feruri i te pehe, te mau video, ’e te tahi atu mau ve’a i roto i tō ’oe fare ; te mau hōho’a i ni’a i te papa’i ; ’e te huru te mau melo o tō ’oe ’utuāfare ’ia paraparau ’e ’ia hāmani maita’i i te tahi ’e te tahi. E tītau ānei teie mau mea i te fa’aurura’a a te Vārua Maita’i ? Tē fa’ata’a ra ānei ’oe i te taime nō te ha’api’i i te ’evanelia, ’ei ta’ata hō’ē ’e ’ei ’utuāfare ? Tē ’ite ra ānei te mau melo o te ’utuāfare ē, ’ua herehia rātou, ’ua pāruruhia ’e ’ua fātata atu i te Atua ’ia haere ana’e mai rātou i roto i tō ’oe fare ?

E’ita paha ’oe e mana’o ē, e vī ia ’oe te huru pae vārua i roto i tō ’oe fare. Mai te peu o te reira iho ā, ’a riro ’ei fa’aurura’a maita’i roa a’e o te mara’a ia ’oe ’e ’a ani i te Fatu i te tauturu. E fa’atura ’oia i tā ’oe mau tauto’ora’a ti’a. ’Ia tāmata ana’e ’oe i te ha’api’i ’e i te ’apo mai i te ’evanelia, noa atu ē, ’aita ’oe e ’ite ra i te mau hope’ara’a e hina’arohia, tē manuia ra ïa ’oe.

’Ua niuhia te ’apora’a mai i ni’a te mau tā’āmura’a

E tano te parau « here i te feiā tā ’oe e ha’api’i nei » i te mau vāhi ato’a nō te ha’api’i i te ’evanelia, i roto rā i te ’utuāfare, e ti’a i te here ’ia tae ’ōhie noa mai ’e ’ia fāri’i-hōhonu-hia. Noa atu e ’ere tō ’oe ’utuāfare i au i tā ’oe i moemoea na, ’ua fa’ata’ahia rā ’ia riro ’ei pū nō te ha’api’ira’a ’evanelia nō te mea tei reira tō tātou mau tā’āmura’a vai maoro roa e patuhia ai. Te mau ’orometua ha’api’i nō rāpae’au i te ’utuāfare, ’ua hau atu ā tō rātou ’ite ’aore rā ’ua ha’api’ipi’ihia rātou ’ei ’orometua, e’ita rā rātou e nehenehe e tāpiti i te fāito pūai nō te here ’e nō te mau tā’āmura’a mure ’ore e vai nei i te fare. Nō reira, ’a aupuru i te reira mau tā’āmura’a. ’A rave i te taime ’e te tauto’ora’a e tītauhia nō te fa’aro’o i te mau melo o tō ’oe ’utuāfare ’e nō te patu i te ti’aturira’a ’e te māramaramara’a ’e ’o rātou. E tauturu te reira i te fa’atupu i te hō’ē niu pa’ari nō tā ’oe mau tauto’ora’a nō te ha’api’i ’e nō te ’apo mai i te ’evanelia i te fare.

E nehenehe te ha’api’ira’a i te fare ’ia fa’anahohia ’e ’ia iho ato’a mai rā ma te tītau-’ore-hia.

E tupu te rahira’a o te mau piha ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia hō’ē taime i te hepetoma, ma te tābulahia te ha’amatara’a ’e te hope’ara’a, ’e ’ere rā mai te reira te huru i te mau taime ato’a i te fare. ’Ua fa’anaho paha ’oe i te hō’ē ha’api’ira’a nō te purera’a pō ’utuāfare ’aore rā hō’ē tai’ora’a pāpa’ira’a mo’a ’utuāfare, e mea pinepine rā te mau rāve’a nō te ha’api’ira’a i te tupu mai i te mau taime ’ōpua-’ore-hia o te orara’a : i te tāmā’ara’a, ’a rave ai te ’utuāfare i te ’ohipa, i te taime ha’utira’a, ’a tere ai i te ’ohipa ’aore rā i te ha’api’ira’a, ’a tai’o ai i te hō’ē buka, ’aore rā i te taime māta’ita’i-’āmui-ra’a i te hō’ē hōho’a. E nehenehe te hō’ē vero ua e riro ’ei taime nō te paraparau e nāhea te Fa’aora ’ia pāruru ia tātou i te mau vero pae vārua. Penei a’e e fa’aotira’a teimaha tā te hō’ē feiā ’āpī e ti’a e rave ē, tei ineine nō te ha’api’i mai nō ni’a i te heheura’a nōna iho. E nehenehe te hō’ē tamari’i e ri’ari’a ra e fāna’o i tō ’oe ’itera’a pāpū nō ni’a i te Fa’aa’o. Te mau tamari’i peu ’ino ’aore rā e hāmani ’ino i te tahi ’e te tahi, ’ia ha’api’ihia nō ni’a i te tātarahapa ’e i te fa’a’orera’a hara.

Nō te mea ho’i ē e mea mana’o-’ore-hia teie mau taime, e’ita ïa e nehenehe ia ’oe e fa’aineine ia ’oe mai tā ’oe e fa’aineine nei nō te hō’ē ha’api’ira’a i matarohia. Terā rā, e fa’aineine ’oe ia ’oe iho ma te mana’o hitahita i te Vārua e vai nei i roto ia ’oe ’e te tūtavara’a « ’ia vai ineine ā » (1 Petero 3:15). E nehenehe te mau taime ato’a e riro ’ei taime nō te ha’api’i ’aore rā nō te ’apo mai.

Te ha’api’ira’a i te fare ’o te ravera’a ïa i te mau tauto’ora’a iti, te ha’iha’i ’e te pāpū.

I te tahi taime, e taora te metua i te tauera ’ia tāmata ana’e rātou i te ha’api’i i te ’evanelia i te fare, e au ra ē aitae manuia ra. Te rave-tāta’itahi-ra’a, hō’ē āna’e pō ’utuāfare, hō’ē ānae tuatāpapara’a i te pāpa’ira’a mo’a, ’aore rā hō’ē āna’e ’āparaura’a i te ’evanelia, e au ra ’aita roa e mea i fa’atupuhia. Terā rā, te ha’apu’era’a i te mau tauto’ora’a iti, te nā ni’a-noa-ra’a ’e tē tāmau noa, i te roara’a o te tau, e riro mai i te pūai noa atu ā ’e te ha’apautuutu roa atu ā, ’ia fa’aauhia i te hō’ē taime maere rahi ’aore rā i te hō’ē ha’api’ira’a fa’ahiahia roa. ’Ua parau te Fatu, « ’ia tupu rā te mau mea ato’a i tō rātou iho tau e ti’a ai ». « Nō reira, ’eiaha e fiu i te ravera’a i te ’ohipa maita’i, nō te mea tē ha’amau nei ’oe i te niu nō te hō’ē ’ohipa faufa’a rahi roa. ’E nā roto i te mau mea iti nei e tupu mai ai tei rahi roa ra « (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 64:32–33 ; hi’o ato’a Alama 37:6–7). Nō reira, ’eiaha e fa’aru’e, ’e ’eiaha e ha’ape’ape’a nō te ravera’a i te hō’ē ’ohipa rahi i te mau taime ato’a. ’A tāmau noa i te rave pāpū i tā ’oe mau tauto’ora’a.

I roto i te ’utuāfare, e’ita te ha’api’ira’a ’e te orara’a i te reira e fa’ata’a-ē-hia

E tau ’oi’oi mai te ti’ara’a mau o te ’evanelia i roto i te ’utuāfare. Te vāhi, te mau ta’ata e ha’api’i nei i te ’evanelia ’e ’o ’outou, ’o te mau ta’ata ïa i reira ’oe e ora ai—i te mau mahana ato’a. Inaha ho’i, te rahira’a o te taime, te orara’a i te ’evanelia, ’o te huru ïa e ha’api’i mai ai tātou i te ’evanelia. Nō reira, ’a ’apo mai ai ’e ’a ha’api’i ai ’oe i te ’evanelia i te fare, ’a ’imi i te mau rāve’a nō te tū’ati atu i te mea tā ’oe i ’apo mai i te mea tā ‘outou e rave ra. I roto i tō ’oe ’utuāfare, ’a vaiiho i te ’evanelia ’ia riro ’ei ’ohipa ’o tā ’oe e tūtava nei ’ia ora, ’eiaha noa ’ei ’ohipa ’o tā ’oe e paraparau.

E roa’a pinepine te mau taime ha’api’ira’a i roto i te ’utuāfare i te mau taime ’ōpua-’ore-hia o te orara’a.

Ha’api’i i te mau tamari’i

E hina’aro te mau tamari’i i te raura’a

E mea ta’a ’ē te mau tamari’i ato’a, ’e ’ia tupu ana’e rātou i te rahi, e taui tō rātou mau hina’aro. Te tu’ura’a i te raura’a i roto i tā ’oe ha’api’ira’a, e tauturu te reira ia ’oe ’ia pāhono i tō rātou mau hina’aro rau. ’Ei hi’ora’a, ’a ha’amana’o i te fa’a’ohipa i teie mau mea i muri nei :

• Te mau ’ā’amu. E tauturu te mau ’ā’amu i te mau tamari’i ’ia ’ite e nāhea te ’evanelia ’ia fa’a’ohipahia i roto i te orara’a o te mau mahana ato’a. ’A fa’a’ohipa i te mau ’ā’amu nō roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a, i tō ’oe iho orara’a, i tō ’oe ’ā’amu ’utuāfare, ’aore rā i te mau ve’a a te ’Ēkālesia, te mau ’ā’amu iho ā rā nō ni’a i te Fa’aora. Fa’anaho i te mau rāve’a nō te fa’aō mai i te mau tamari’i i roto i te ’ā’amu—nā roto i te tāpe’ara’a i te mau hōho’a, te fa’ahiti-fa’ahou-ra’a i te mau pereota, ’aore rā te ha’utira’a i te tahi mau tuha’a.

• Te mau māteria hi’o mata. E nehenehe te mau hōho’a, te mau video ’e te mau tao’a e tauturu i te mau tamari’i ’ia māramarama ’e ’ia ha’amana’o i te mau parau tumu o te ’evanelia. E rave rahi mau hōho’a ’e mau video e ’itehia i roto i te Media Library i ni’a i te ChurchofJesusChrist.org.

• Pehe. E nehenehe te mau hīmene purera’a ’e te tahi atu mau hīmene e tauturu i te mau tamari’i ’ia putapū i te here o te Atua, ’ia putapū i te Vārua, ’e ’ia ha’api’i mai i te mau parau mau o te ’evanelia. E nehenehe te mau melodia, te mau ta’ura’a ’e te ta’ira’a vae hōpe’a o te ta’o e tauturu i te mau tamari’i ’ia ha’amana’o i te mau parau mau o te ’evanelia i te roara’a o te mau matahiti i muri mai. ’Ia hīmene ana’e ’oe ’e te mau tamari’i, ’a tauturu ia rātou ’ia ite ’e ’ia ta’a i te mau parau tumu e ha’api’ihia i roto i te mau hīmene.

E ’apo maita’i a’e te rahira’a o te mau tamari’i ’ia fa’a’ohipa-ana’e-hia te mau ’itetino rau. E ’imi i te mau rāve’a nō te tauturu i te mau tamari’i ’ia fa’a’ohipa i tō rātou mau ’itetino i te pae nō te mata, te tari’a ’e te fāfāra’a ’a ’apo ai rātou i te ha’api’ira’a. I roto i te tahi mau hi’ora’a, e ’ite paha ’oe i te mau rāve’a nō te fa’a’ohipa i te hau’a e te monamona !

E ’aravihi hāmani tō te mau tamari’i

’Ia ani ana’e ’oe i te mau tamari’i ’ia pāpa’i hōho’a, ’ia hāmani, ’ia fa’a’ū ’aore rā ’ia pāpa’i i te tahi mea e tū’ati i te hō’ē parau tumu o te ’evanelia, te tauturu ra ïa ’oe ia rātou ’ia hāro’aro’a maita’i atu ā i teie parau tumu, ’e tē hōro’a ra ’oe ’ia rātou i te hō’ē tao’a pāpu nō teha’amana’o i te mea tā rātou i ha’api’i mai. E nehenehe ato’a rātou e fa’a’ohipa i te mea tā rātou i hāmani nō te fa’a’ite atu ia vetahi ’ē i te mea tā rātou i ha’api’i mai. Tē vai nei i roto i te ve’a Hoa te mau ’ātivite nō te hāmanira’a nā te mau tamari’i.

E mea hi’opo’a roa te mau tamari’i

’Ia ui ana’e te mau tamari’i i te mau uira’a, ’a hi’o ia rātou ’ei mau rāve’a, ’eiaha rā ’ei mau fa’a’ana’anataera’a. E fa’a’itera’a te mau uira’a a te mau tamari’i ē ’ua ineine rātou nō te ha’api’i mai, ’e nā tā rātou mau uira’a e hōro’a mai ia ’oe i te tahi mau hi’ora’a faufa’a rahi nō ni’a i te mea tā rātou e feruri ’e e mana’o ra. ’A tauturu ia rātou ’ia ’ite ē e nehenehe te mau pāhonora’a i tā rātou mau uira’a e ’itehia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te mau parau a te mau peropheta ora.

E hina’aro te mau tamari’i ’ia herehia rātou noa atu ē, e mea huehue rātou

I te tahi taime, e ha’a te tamari’i ma te fa’ahuehue i te ’apora’a mai a vetahi mau pīahi i roto i te piha ha’api’ira’a. Nō roto mai te rahira’a o te huru fa’ahuehu i te hina’aro māha ’ore. ’Ia tupu ana’e te reira, ’a fa’a’oroma’i, ’a here ’e ’a hāro’aro’a i mua i te mau fifi e fa’aruruhia ra e te tamari’i. E hina’aro noa te tamari’i ’ia rahi atu ā tōna fa’aōra’a mai i roto i te ha’api’ira’a—mai te tāpe’ara’a i te hō’ē hōho’a, te pāpa’i-hōho’a-ra’a, ’aore rā te tai’ora’a i te hō’ē pāpa’ira’a mo’a.

Mai te mea e tāmau noa te hō’ē tamari’i i te fa’ahuehue, e mea maita’i ’ia paraparau atu iāna ana’e. Ma te here ’e te fa’a’oroma’i, ’a ha’amāramarama atu iāna tā ’oe e tīa’i nei ’e tō ’oe ti’aturira’a e nehenehe iāna ’ia nā reira. Ha’apoupou i te tamari’i ’ia rave ana’e ’oia i te mau ma’itira’a maita’i a’e.

Tei roto i te mau tamari’i te hia’ai ’ia hōro’a.

’Ia ha’api’i ana’e te mau tamari’i i te tahi mea ’āpī, e hina’aro ihoa ïa rātou ’ia fa’a’ite i te reira ia vetahi ’ē. ’A fa’aitoito i teie hina’aro nā roto i te hōro’ara’a i te mau tamari’i te taime nō te ha’api’i i te mau parau tumu nō te evanelia i te tahi ’e te tahi, i te mau melo nō tō rātou ’utuāfare ’e i tō rātou ra mau hoa. ’A ani ato’a ia rātou ’ia fa’a’ite mai ia ’oe i tō rātou mau mana’o, te mea i roto ia rātou ’e te mau mea tā rātou i rave ’o te tū’ati i ni’a i te mau parau tumu tā ’oe e ha’api’i ra. E ’ite ’oe ē e mau mana’o iti ’e te mā ’e te pūai tō rātou.

E nehenehe te mau tamari’i e putapū i te Vārua, terā rā, e hina’aro rātou i te tauturu nō te ’ite i tōna mana fa’auru

E nehenehe ato’a te mau tamari’i ’aita ā i fāri’i i te hōro’a o te Vārua Maita’i, e fāri’i i tāna fa’aurura’a, i te taime iho ā rā e ha’api’i ai rātou nō ni’a ia Iesu Mesia ’e tāna ’evanelia. ’Ia rave ana’e rātou i te mau mā’itira’a ti’a, e nehenehe rātou e ’ite i te parau fa’ati’a a te Fa’aora nā roto i te Vārua. Ha’api’i i te mau tamari’i nō ni’a i te mau rāve’a rau tā te Vārua e fa’a’ite mai ia tātou. E tauturu ia rātou ‘ia ’ite i tōna reo ‘a paraparau ai ’oia ia rātou. E tauturu te reira ia rātou ’ia fa’ananea i te hō’ē peu ’imira’a ’e i te ’ohipara’a i ni’a i te heheura’a e fāri’ihia e rātou iho i roto i tō rātou orara’a.

Ha’api’i i te feiā ’āpī

Tē mau nei te feiā ’āpī i te hō’ē pūai teitei roa

Te mau nei te feiā ’āpī i te hō’ē pūai nō te rave i te mau mea fa’ahiahia mau i roto i te tāvinira’a a te Fatu. E rave rahi ’ā’amu tei pāpa’ihia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a e ha’apāpū nei ē, tē ti’aturi nei te Atua i te ’aravihi o te feiā ’āpī i te pae vārua. Mai te mea e ’ite te feiā ’āpī ē tē ti’aturi nei ’oe ia rātou, e tupu ïa i te rahi tō rātou ti’aturira’a i tō rātou pūai nō ō mai i te Atua ra, ’e e fa’ahitimahuta te reira ia ’oe i te mea tā rātou e nehenehe e rave. E tauturu ia rātou nā roto i te here ’ia ’ite e aha tā tō tātou Metua i te ao ra i ’ite i te mea tā rātou e nehenehe e riro mai i muri iho. ’A pe’e i te hi’ora’a o te Fa’aora nā roto i te tāmau-noa-ra’a i te here ’e i te fa’aitoito ia rātou, i te ohipara’a ma te fa’a’oroma’i ’e o rātou ’e ’eiaha roa atu e fa’aru’e ia rātou.

Tē ha’api’i nei te feiā ’āpī nō ni’a ia rātou

Tē patu nei te feiā ’āpī tā ’oe e ha’api’i nei i te mau niu o tō rātou ’itera’a pāpū. Tei roto rātou i te tau nō te ’itera’a i tō rātou mau ti’aturira’a ’e i tō rātou mau pāpūra’a. Tē rave nei rātou i te mau fa’aotira’a ’o te fa’auru i te terera’a o tō rātou orara’a. Nō te oraora mai i te pae vārua i roto i teie mau tau ati rahi ’e nō te fa’atupu i te misiōni a te Fatu nō rātou, e tītauhia i te feiā ’āpī tā ’oe e ha’api’i nei ’ia ’ite nāhea ’ia ’imi i te pūai i roto i tō rātou mau tāmatara’a, i te mau pāhonora’a i tā rātou mau uira’a, ’e te itoito nō te « ti’a ’ei mau ’ite nō te Atua » (Mosia 18:9).

E hia’ai pau ’ore tō te feiā ’āpī ’ia ha’api’i i te mau mea nā roto i te ferurira’a ’e te ’itera’a rau, ’eiaha rā nā roto i te parau-noa-ra’a i te mau mea. Te aura’a ra, e tītau te ha’api’ira’a i te feiā āpī i te mau ’aravihi nō te fa’aro’o maita’i. ’Ia ’ite ana’e te feiā āpī ē te maramaramahia ra tō rātou mana’o, e rahi atu ā tō rātou fāri’ira’a i te parau a’o e te arata’ira’a. ’A ha’apāpū ia rātou ē, ’ua ’ite te Fatu ia rātou ’e e tauturu ’oia ia rātou ’a fa’aruru ai rātou i te mau uira’a ’e i te mau tāmatara’a. E nehenehe rātou e fa’a’ohipa i tō rātou fa’aro’o iāna nā roto i te fa’ananeara’a i te peu tāmahana nō te pure ’e te tuatāpapara’a i te pāpa’ira’a mo’a ’e nā roto i te tāvinira’a ia vetahi ’ē. Te fa’aitoitora’a i te feiā ’āpī ’ia ’āmui mai i roto i te mau piha ha’api’ira’a a te ’Ēkālesia ’e ’ia tuatāpapa ho’i rātou iho, e tauturu te reira ia rātou ’ia fāri’i i tō rātou iho mau ’itera’a nō te patu i tō rātou ’itera’a pāpū nō ni’a i tō rātou ’āi’a hanahana.

E rave rahi feiā ’āpī e mea maru roa nō rātou te fa’a’ohipara’a i te ihi ānoa ha’a.

Mai te mea tē mau nei te feiā ’āpī tā ’oe e ha’api’i nei i tā rātou iho mau mātini roro uira, ’a ha’amana’o ē, e mauha’a teie nō te ha’amaita’i i te ha’api’ira’a. ’A ha’api’i ia rātou nāhea ’ia fa’a’ohipa i tā rātou mau pāpa’ira’a mo’a i ni’a i te ihi ānoa ha’a ’e te tahi atu mau mātēria e ’itehia i roto i te Vaira’a buka ’evanelia. E nehenehe ato’a tā ’oe e hāpono atu i te mau poro’i ’e te mau hono i te feiā ’āpī i roto i te hepetoma nō te tauturu ia rātou ’ia fa’aineine nō te mau ha’api’ira’a i muri mai.

Tē hina’aro nei te feiā ’āpī ’ia māramarama i te mea tā tō tātou Metua i te ao ra i ’ite nō ni’a i te huru e riro mai rātou a muri a’e.

Ha’api’ira’a i te feiā pa’ari

E nehenehe te feiā pa’ari e amo i te hōpoi’a nō tō rātou ’apora’a mai.

E ti’a i te mau pīahi pa’ari ’ia ha’a nō rātou iho i roto i te ’ohipa ’apora’a mai i te ’evanelia (hi’o 2 Nephi 2:26). E ani ia rātou ’ia fa’aineine nō te mau ’āparaura’a i te ’evanelia nā roto i te tuatāpapara’a i te hō’ē mea nā mua roa, ’e e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’ite mai e aha tā rātou i ’apo mai nā roto i te Vārua. E nehenehe ato’a ’oe e ani ia rātou e aha te mau parau tumu o te ’evanelia tā rātou e hina’aro e ha’api’i ’āmui mai i te roara’a o te taime.

E pāpa’i te feiā pa’ari i tō rātou mau ’itera’a ’a ’apo ai rātou i te ha’api’ira’a.

’Ua parau Ioba ē, « tei te feiā tāhito te parau pa’ari ; ’e tē ’ite ra, tei te rahi ïa o te mahana ra » (Ioba 12:12). Te ti’ara’a mau, e roa’a mai te pa’ari ’e te hāro’aro’ara’a pae vārua i muri a’e e rave rahi matahiti o te ’itera’a rau. ’A ha’api’i ai ’oe i te feiā pa’ari, ’a ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai i te mau ’itera’a tei patu i tō rātou fa’aro’o i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia. E hōro’a te reira ia rātou te mau rāve’a nō te fa’a’ite pāpū e nāhea rātou i te ’itera’a ē, e parau mau te mau parau tumu o te ’evanelia tā rātou e tuatāpapa nei. E riro ato’a te fa’a’itera’a i te mau ’itera’a rau i te patu i te mau aura’a i rotopū i te feiā tā ’oe e ha’api’i ra, ma te tauturu « ’ua māramarama ïa te pā’āto’ara’a te tahi i te tahi », (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 88:122).

E ’imi te feiā pa’ari i te tāmata i te ha’api’ira’a

Penei a’e e rave rahi ti’ara’a ’e hōpoi’a tō te feiā pa’ari tā ’oe e ha’api’i ra i roto i tō rātou tōro’a ’ohipa, te ’āmuira’a huira’atira, te mau pi’ira’a i roto i te ’Ēkālesia, ’e te ’utuāfare. ’Ia tuatāpapa ana’e rātou i te ’evanelia, pinepine rātou i te feruri nāhea te mea tā rātou i ha’api’i mai e nehenehe ai e tauturu ia rātou i roto i taua mau ti’ara’a ra. E ani ia rātou ’ia hi’o e mea nāhea te parau a te Atua i te tano i tō rātou huru orara’a ta’a ’ē. E nehenehe ’oe e rave i te reira nā roto i te anira’a ia rātou, nāhea te mau parau tumu o te ’evanelia i riro ai ’ei mea faufa’a ’e te tano i tō rātou orara’a.

E nehenehe te feiā pa’ari e feruri i te mau rāve’a fifi

Nō te ’ohipa i tupu i roto i tō rātou orara’a ’e tō rātou ’ite, ’ua ’ite te feiā pa’ari ē, e’ita ato’a i te mea ’ōhie ’ia pāhono i te mau uira’a o te ’evanelia. E nehenehe rātou e māuruuru i te mea ē, e rave rahi aura’a tō te hō’ē pāpa’ira’a mo’a, ’e e nehenehe tā rātou e fa’a’ohipa i te hō’ē parau tumu nō te ’evanelia i roto i te raura’a o te orara’a. E ani ia rātou ’ia feruri nāhea te mau parau tumu o te ’evanelia e tū’ati ai i te tahi ’e te tahi ’e i te mea e tupu nei i roto i tō rātou orara’a. E fa’aitoito i te ’āmuira’a mai ’e te ’āparaura’a ’ia nehenehe ia rātou ’ia ha’api’i mai nā roto mai i te hi’ora’a ātea hō’ē roa o te tahi ’e te tahi.

E nehenehe te feiā pa’ari e fa’a’ite mai e rave rahi mau ’itera’a tei patu i tō rātou fa’aro’o i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia.

Ha’api’ira’a i te mau tamari’i huma

Tauturu i te tamari’i tāta’itahi ’ia tupu i te rahi ’e ’ia haere i mua

’Ua ha’api’i Iosepha Semita, « Te mau mana’o ’e te mau vārua ato’a tā te Atua i tono mai i roto i te ao nei e nehenehe ïa ia rātou ’ia rahi atu » (Ha’api’ira’a a te mau Peresideni o te ’Ēkalesia : Iosepha Semita [2007], 210). ’A feruri ē, e ti’a roa i te mau tamari’i ato’a a te Atua ’ia ha’amara’a i te ’ite ’e te haere i mua. ’A ani i te Fatu ’ia tauturu mai ia ’oe ’ia ’ite nāhea ’ia tauturu i te ta’ata tāta’itahi.

Ha’api’i mai nō ni’a i te mau hina’aro ta’a ’ē

Paraparau i te mau pīahi ’aore rā i tō rātou mau metua ’aore rā i te feiā ’atu’atu. ’Ia ’ite nāhea te tamari’i ’ia ’apo maita’i a’e, ’e e aha te mau rāve’a maita’i a’e. E nehenehe ato’a ’oe e a’o i te tahi atu feiā fa’atere ’e i te mau ’orometua ha’api’i e vai ra tō rātou ’itera’a ’e mau mana’o nō te fa’a’ite mai. Nō te mau rāve’a tauturu nō te ha’api’ira’a, hi’o disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Ha’amau i te hō’ē vāhi maita’i

Ha’amau i te hō’ē vāhi maita’i i reira te tamari’i tāta’itahi e ’ite ai i te hau ’e te here. ’Eiaha e mana’o ē, hō’ē ā huru tō te mau pīahi huma ato’a, ’e ’a here ’e ’a fa’atura i te ta’ata tāta’itahi. E fa’aitoito ia vetahi ’ē ’ia riro ’ei feiā hāmani maita’i ’e te fāri’i maita’i.

’A ara ē, e nehenehe te tā’āto’ara’a e ’āmui mai

E nehenehe te mau tauira’a ha’iha’i e ravehia nō te mau ’ātivite nō te ara ē, e nehenehe te mau tamari’i ato’a e ’apo i te ’ite, tae noa atu i te mau tamari’i e fifi i te pae tino ’e i te pae manava. ’Ei hi’ora’a, mai te mea e tītau te ’ātivite e fa’a’ite i te hō’ē hōho’a, e nehenehe ’oe e hīmene i te hō’ē hīmene e tū’ati i ni’a i te reira ’ohipa, nō te fa’aō mai i te mau tamari’i e fifi i te pae nō te hi’ora’a.

Ha’amau i te mau peu ’e te fa’anahora’a tāmau

Hō’ē rāve’a nō te ha’amau i te hō’ē ’ohipa mātaro ’o te hāmanira’a ïa i te hō’ē hōho’a pia ma te hō’ē tāpura terera’a ’ohipa. Tē vai ra i roto i tā ’oe tāpura terera’a ’ohipa, te mau pure, te taime ha’api’ira’a, ’e te taime ’ātivite. E nehenehe te pe’era’a i te hō’ē tāpura e fa’aiti i te mau mana’o pāpū ’ore ’e te taiā i roto i te tahi mau pīahi.

’Ia māramarama i te mau peu rave ’atā

E ha’api’i mai nō ni’a i te huma ’aore rā te tahi atu mau huru ’o te nehenehe e tūra’i i te hō’ē tamari’i ’ia rave i te mau peu tano ’ore. ’Ia ara maita’i ’ia tupu ana’e mai te mau peu rave ’atā. Mā te vārua pure, ’a feruri nāhea ’ia taui i te huru tupura’a nō te pāturu maita’i a’e i te mau pīahi.

Nō te tahi atu ha’amāramaramara’a nō ni’a i te ha’api’ira’a i te feiā huma, hi’o disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

E nehenehe te mau ’orometua ha’api’i e ha’amau i te hō’ē vāhi ha’api’ira’a maita’i i reira te mau ta’ata ato’a e fāri’ihia ai ’e e herehia ai.

Te ha’api’ira’a nā ni’a i te natirara

’Ia mātau i te ihi ānoa ha’a

Hou tā ’oe piha ha’api’ira’a ’aore rā rurura’a, ’a rave i te tahi taime nō te ha’amātau ia ’oe i te mau ihi ānoa ha’a tā ’oe e fa’a’ohipa i muri iho. ’A hi’o haere i te tahi o tāna mau rāve’a, mai te fa’a’itera’a i te mau video ’aore rā i te mau hōho’a. ’A feruri e fa’anaho i te hō’ē rurura’a « tāmatamatara’a » ’e te mau melo o te ’utuāfare ’aore rā, e te mau hoa.

I roto i te rahira’a o te mau pāroita ’e te mau titi tē vai ra hō’ē ’aivana nō te pae ihi ānoa ha’a. ’Ua mātau ato’a paha ’oe i te tahi atu mau ta’ata tei mātau i te fa’atupu i te mau rurura’a nā ni’a i te natirara. ’A ani atu i tō rātou mau mana’o ’aore rā i tā rātou mau arata’ira’a.

Tātara i te mau fa’anevanevara’a mau

Mai te mea e nehenehe, ’a ’imi i te hō’ē vāhi hau nō te fa’atupu i tā ’outoururura’a. E nehenehe te mau māniania nā muri mai e fa’anevaneva. E fa’aitoito i te mau pīahi ’ia nā reira ato’a ’aore rā, ’ia tāpū i tā rātou tauiha’a paraparau, mai te mea ’aita rātou e paraparau ra.

Fa’a’ohipa i te tāviri hōho’a

Mai te mea e nehenehe, e tū’ama noa i tā ’oe tāviri hōho’a, ’ia nehenehe te mau pīahi ’ia ’ite i tō ’oe hōho’a mata. E ani (’aita rā e tītauhia) i te mau pīahi ’ia fa’a’ama ato’a i tā rātou tāviri hōho’a. E nehenehe te reira e tauturu i te fa’atupu i te hō’ē vārua tāhō’ē ’e te turu i te tahi ’e te tahi.

Fa’a’ohipa i te patara’a nō te paraparau nā ni’a i te natirara

E rave rahi fa’anahora’a nō te rurura’a nā ni’a i te natirara e fa’ati’a nei i te feiā e fa’aō mai ’ia pāpa’i i te mau uira’a ’aore rā i te mau mana’o i roto i te māramarama ’āparaura’a. Tē vai ato’a ra te mau patara’a e fa’ati’a i te mau pīahi ’ia ’āfa’i mai i tō rātou rima i ni’a. E fa’a’ite atu i te mau pīahi i te reira mau rāve’a. E hina’aro paha ’oe e hōro’a nā te hō’ē ta’ata e hi’o i te rima i ’āfa’ihia i ni’a, ’aore rā te mau mana’o i pāpa’ihia i roto i te tāu’ara’a parau, ’ia nehenehe ia ’oe ’ia fa’atumu i tō ’oe mana’o i ni’a i te paraparaura’a.

’Imi i te mau rāve’a ’ia paraparau mai te mau pīahi

I te tahi taime, e riro te mau fa’anahora’a natirara i te ha’afifi i te mau ta’ata ’ia ’itehia ’e ’ia fa’aro’ohia rātou. ’A fa’aitoito pāpū ’ia paraparau mai i te feiā e hina’aro nei ’ia nā reira. I te tahi taime, tōna aura’a o te fa’atupura’a ïa i te mau pupu na’ina’i a’e (’ei hi’ora’a, nā roto i te vāhira’a i te hō’ē piha ha’api’ira’a sābati rahi). I te tahi taime, ’o te anira’a ïa i te mau pīahi ’ia ’āmui mai nā roto i te hō’ē rāve’a ta’a ’ē. ’Eiaha e vaiiho i te mau tā’ōti’ara’a o te ihi ānoa ha’a ’ia ha’amo’e ’aore rā ’ia tāu’a ’ore i te mau ta’ata ana’anatae ’e ’o te hina’aro ’ia ha’api’i mai.