Wase 5

Na Matabete Vakalou—me ra Vakalougatataki kina na Luve ni Kalou

Na matabete sai koya na nona veivakadonui na Kalou. O ira era taura na matabete sa dodonu me ra kilikili kaya ka ra vakayagataka me ra vakalougatataki ira kina na tamata.

Na Bula nei George Albert Smith

Ena soqoni ni matabete ni koniferedi raraba ena ika 2 ni Okotova, 1948, a kaya kina o Peresitedi George Albert Smith:

“Au dau vakataroga kevaka ena noda itutu vakatama eda dau segata ena so na gauna meda vakamacalataka vei ira na luveda tagane na bibi ni icolacola eda sa colata ena gauna sa dikoni kina e dua na gonetagane. Au dau vakataroga ena gauna sa tabaki kina e dua na gonetagane me dikoni ena segata beka o tamana me vakila ni sa tu vua ena gauna oqo e dua na ka e tawamudu na kena bibi. …

“Au nanuma tiko, me vaka beka ni se qai yaco ga e nanoa, na nona a vakotora e uluqu na ligana o John Tingey ka tabaki au meu dikoni. A vakaraitaki vakavinaka vei au na veika oqo kei na kena bibi, kau nanuma kina ni sa dua na ka dokai. Na vuana o ya, ni sa ka ni veivakalougatataki vei au, ia ni oti e dua na gauna lekaleka sa yaco mai vei au eso tale na veitabaki. Ia ena veigauna yadua oqori sa vakotori kina ena noqu vakasama e dua na yavu ni oqo tale e dua na veivakalougatataki.”¹

Ena vosa vata oqori a vakavuvulitaka kina o Peresitedi Smith ni dua na veivakalougatataki e yaco mai na veitabaki ki na matabete sai koya na madigi meda vakalougatataka na nodra bula na tani. Me dua na kena ivakaraitaki, a tukuna me baleta e dua na iliuliu ni matabete dau veivakayarayarataki—e dua na dauveituberi ni matavuvale—mai na nona gauna ni itabagone:

“O Rodney Badger e dua na turaga cecere ka dauveituberi ni matavuvale nei tamaqu ena vica vata na yabaki. Ena veigauna e dau lako mai kina keitou na sota vakamatavuvale, ena dabe ko koya ka tarogi keitou ka tukuna vei keitou na veika e nanuma ni dodonu me keitou kila. Kau vinakata meu tukuna vei kemuni ni dau lako mai ki na neitou vale e dau kauta mai na yalo ni Turaga. Ia ni lako yani ki tuba keitou dau vakila ni keitou sikovi mai vua e dua na italai ni Turaga.”²

A tinia o Peresitedi Smith ena nona vakaraitaka na nona gagadre me ra dau qaravi ira na lewe ni nodra tabanalevu kei na iteki na matabete ka “kakua ni vakamaumautaka e dua na madigi me laveta cake kina ka vakatorocaketaki ira ka kauti ira mai ki na itutu e vinakata na Tamada me ra tu kina.”³ [Raica na vakatutu 1 ena tabana e 57.]

iVakavuvuli nei George Albert Smith

A vakalesuya tale mai ki vuravura ko Jisu Karisito na veivakadonui vakalou ena nona gauna ni veiqaravi ena bula oqo.

Ena nona lako mai na iVakabula ena gauna sa lokuci, a raica o Koya ni sa vakasinaiti tu na korolevu ko Jerusalemi ena ivalavala ca. Era sa bula tu o ira na lewena ena dua na kena ivakarau sa yali kina vei ira na veivakadonui vakalou, o koya sa tala mai kina na Kalou na Luvena ka tekivutaka tale e dua na Lotu ka tu kina na kaukauwa vakalou. … Era basika kina eso ena Nona kawa ka ra tamata vinaka, … ka ra tu talega eso era se veiqaravi tikoga vaka-Matabete, ia e ganita me lako mai na iVakabula me vakalesuya mai na veivakadonui vakalou. …

… Ni tekivuna na Nona itavi, a sega ni kacivi ira na tui kei na iliuliu kei ira na bete kei ira na vakaitutu cecere, ia a kcivi ira na gonedau yalomalumalumu, sa yaco kina me vakasoqoni ira vata mai Vua na tamata e rawa ni vakavulici, ka sega ni tamata e sega ni rawa ni vakabauti Koya. A tauyavutaka e dua na Lotu ena veidusimaki ni Tamada Vakalomalagi. A solia na veivakadonui vakalou vei ira na Nona itokani ka dusimaki ira ena veika e dodonu me ra cakava. … A tu Vua na veivakadonui vakalou, ka ra kilai Koya na tamata bula dodonu ni Luve ni Kalou. Eso era nanuma ga ni o Koya e dua na tamata vinaka. Eda vakabauta ni sega ni lako duadua mai vuravura ko Koya me vakavulica vei ira na tamata ena ka me cakava, ia me solia vei ira na Nona itokani na veivakadonui vakalou me ra qarava na cakacaka vakalotu ni Nona Lotu. …

Ena nona gauna na iVakabula, o Koya a dabe vakatulewa tiko. Tarava yani eratou tiko kina e dua na kuoramu ni tinikarua na turaga, ka digitaka o Koya. Ni sa mate, na Kuoramu ni Le Tinikarua, ka sega ni dua na iwiliwili ga ni turaga ka ra vakatokai ira me ra tisaipeli, ia e dua na kuoramu ni tinikarua na turaga ka ra taura tu na veivakadonui vakalou era ciqoma mai vei Jisu Karisito, sa yaco me ra liutaka na Lotu.⁴ [Raica na vakatutu 2 ena tabana e 58.]

A vakalesui mai ena noda gauna na matabete mai vei ira era a taura tu ena gauna makawa.

Sa volai ka kilai mai lomalagi kei vuravura ni na yaco me levu na ivakavuvuli kei na veimatalotu ni sa biuta oti na vuravura [o Jisu Karisito], ka sa levu cake na iwiliwili ni veimatalotu e vuravura, me yacova na gauna nei Josefa Simici, na noda parofita lomani, sa vuqa sara na matalotu. E vuqa na turaga era kaya ni tu vei ira na veivakadonui vakalou, kau vakabauta ni so vei ira era nanuma ni ra sa ciqoma. …

Ni sa yaco mai na gauna ka sa yali mai vuravura na veivakadonui se na Matabete, a kaciva na Turaga e dua na gonetagane yalomalumalumu ka solia vua e dua na veivakatakilai vakalomalagi ka vosa vua, ka tukuna vua na veika e dodonu me cakava, ka qai dau talai ira mai na italai kei na veika bula vakalomalagi ena veigauna eso, ka yaco kina na kena tauyavutaki na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, ena Lotu sa qai soli kina na veivakadonui vakalou. …

Ni se cauravou voli ga o Josefa Simici a dusimaki koya na Turaga me vakadewataka na iVola i Momani. Ena dua na gauna ni rau vakavakadewa tiko o Josefa kei Oliver Cowdery, a tala mai na Turaga e dua na tamata savasava na nona bula me mai sauma na nodrau taro me baleta na papitaiso. O cei a lako mai? O Joni na Dauveipapitaiso, ka taura tu na Matabete i Eroni. A lako mai vei? A lako mai lomalagi. … A rairai vei rau ko Josefa Simici kei Oliver Cowdery me vaka e dua na tamata lagilagi sa tucake tale. A lako mai ena veidusimaki nei Tamada Vakalomalagi me mai solia na Matabete i Eroni vei Josefa kei Oliver, ni sega ni dua na vanua e vuravura e rawa ni kune kina. Sa yaga kina me tadola ko lomalagi, me lako mai ka mai solia na Matabete e dua na ka a taura tu, ka se taura tu ga.

Tarava yani o ya, eratou a mai solia na Matabete i Melikiseteki o Pita, Jemesa kei Joni vei Josefa kei Oliver, ka qai veidusimaki na Turaga ena kena tauyavu na Lotu, ena dua na Mataveiliutaki, ka ratou lewena e dua na peresitedi kei na rua na daunivakasala; ka dua talega na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua, dua na Peteriaki, Bete Levu, Vitusagavulu, iTalatala Qase, Bete, iVakavuvuli kei na Dikoni; na ituvatuva vata ga a tu ena lotu taumada, me vaka na kena soli na veivakadonui.⁵

Na dodonu vata ga a tu vei [Josefa Simici] sa soli vei ira na luvemuni tagane, ka na gadreva vei ira na Tamada mai lomalagi me ra veiqaravi ena cakacaka vakalotu ni Kosipeli. Na itavi a soli vei Josefa Simici e sega ni yali yani ena nona sa takali, sa vakacolati ena so tale na taba. Na Tamada mai lomalagi sa vakatuburi ira cake ena veigauna eso o ira e tu vei ira na dodonu me ra vosa ena vuku ni Yacana, me ra veiqaravi ena cakacaka vakalotu ni Kosipeli, me ra vakalougatataki ira na luve ni tamata. Era sa wasea na itavi dokai o ya vata kei kemuni kei ira na luvemuni.⁶

Au vakavinavinaka ni sa vakatakila tale mai na Turaga ena gauna kei na itabayabaki oqo na Kosipeli. Erau rairai mai na Tamana kei na Luvena; era lako mai na turaga era a taura tu na Matabete ena veigauna e liu ka mai solia na Matabete oqori vei ira na tamata yalomalumalumu ka ra vakaroti kina o ira oqori me ra solia vei ira tale eso. O koya sa vakarautaki tu kina na Matabete vei ira kece ena ganita me soli vei ira, sai koya oqori na nona ivakarau na Turaga.⁷

Na nomuni ilesilesi e vakasakiti, o kemuni na turaga o ni taura tu na Matabete. Sa soli vei kemuni na veivakadonui vakalou. O ni a sega ni rawata na nomuni dodonu mo ni vunautaka ka vakavuvulitaka na kosiepli ka veiqaravi ena kena cakacaka vakalotu ena nomuni laki vuli mai ena koliji kei na univesiti. Ko ni rawata na nomuni veivakadonui mai vei ira na tamata ka ra lesi mai vakalou me ra veiqaravi vakaitalai ni Turaga, ka mai soli vei kemuni mai vei ira era a ciqoma vakadodonu mai vei Jisu Karisito na noda Turaga.⁸ [Raica na vakatutu 3 ena tabana e 58.]

Na kaukauwa kei na veivakadonui ni Kalou ena rawa ni kune duadua ga ena Nona Lotu dina.

Era dau tarogi au eso na tamata: “E vinaka cake vakacava na nomu lotu mai na veimatalotu tale eso?” Au dau tovolea, ena dua na ivakarau ni qaqarauni, meu vakamacalataka vei ira na duidui e tiko. Era na cokovata na veimataisoqosoqo me ra sokalou, ia e sega ni solia vei ira na veivakadonui vakalou oqori. Era na cokocoko vata beka na lotu eso ka ra tauyavutaka na veimatalotu ni veiitikotiko. Ena sega ni solia mai oqori na veivakadonui vakalou. Era na duavata na tamata ena inaki vinaka eso, ia na veivakadonui mai vei Tamada Vakalomalagi ena rawa duadua ga ena nona ivakarau, na nona sala ena veigauna e liu sai koya na nodra kacivi ka tabaki na tamata ka ra vakatikori me baleta na cakacaka. Sa vakakina ena noda gauna oqo. …

Sa dodonu me ra kila na tamata ni nodra cuva sobu walega vua na Turaga ena masu e sega ni solia vei ira na veivakadonui vakalou. Na nodra bulataka na veika e gadrevi ena yalodina, na bula savasava, na dina, kei na so tale, ena sega ni solia vei ira na veivakadonui vakalou. …E sega ni rauta walega na noda masu, na noda lako ki lotu. E yaga me tu vei keda na veivakadonui vakalou, na noda dau kaya tiko ni tu vei keda na dodonu oqori sa kauta mai ki na Lotu oqo e vuqa na veivakacacani sa dau muria voli mai na ivakatekivu. Ia sai koya na ka dina ka vuqa vei ira na luvena na Tamada era sa tekivu sarava tiko na revurevu ni veivakadonui vakalou ena Lotu oqo. Era sa raica na veivakatorocaketaki sa yaco ki na nodra bula na turaga kei na marama.⁹ [Raica na vakatutu 4 ena tabana e 58.]

Au sega ni vinakata meu kilai niu vakaraica tiko na nodra cala ka vakacacani ira tiko na tamata era lewena na veimatalotu tale eso e vuravura. Au vakavinavinaka ni ra tu ena vuqa vei ira na turaga kei na marama vinaka ka ra vakabauti koya kei na rarama era qarava kina na Kalou; ia sa tu na dina ni sa tauyavutaka na Tamada ena vuravura oqo, na nona Lotu. Sa solia vua na tamata ena gauna oqo na nona veivakadonui, ka sega ni dua tale na veivakadonui e vuravura ena vakadonuya ia na kena ga a tauyavutaka o Koya.¹⁰ [Raica na vakatutu 5 ena tabana e 58.]

Eda na gadreva na cakacaka vakalotu ni Matabete meda curu kina ki na matanitu vakasilesitieli.

Kevaka meda vakataki ira na veimatalotu tale eso, eda na vakasaqara beka na Turaga ka rawata na nona veivakalougatataki, baleta na tamata kecega e dau caka vinaka ena rawata na veivakalougatataki; ena tu beka vei keda na ivalavala ni bula savasava kece sara ka da cakava me noda, ia ni sega na kaukauwa ni Kalou kei na dodonu ni Matabete tabu ena sega ni rawa vua na tamata me rawata na matanitu vakasilesitieli.¹¹

Na ituvatuva ga ena vakarautaki kina na tamata me baleta na matanitu Vakasilesitieli sai koya na ituvatuva sa solia o Jisu Karisito, na noda Turaga; kei na veivakadonui duadua ga ena rawa kina vua na tamata me veivakavulici ka veiqaravi vakavinaka ena cakacaka vakalotu ni Kosipeli sai koya na veivakadonui nei Jisu Karisito, na noda Turaga.¹²

A kacivi mai vua na Kalou ko Josefa Simici Lailai me Nona parofita ia ena vukuna sa vakalesui mai kina ki vuravura na Matabete Tabu i Melikiseteki sai koya na kaukauwa ni Kalou ka soli vua na tamata me veiqaravi ena Yacana. Ena Matabete oqo ena qaravi kina ena kena dodonu na cakacaka vakalotu yadua ni nona Kosipeli na noda Turaga o Jisu Karisito me baleta na nodra vakabulai na luve ni tamata.¹³

Ena vakacava beka na kena revurevu vei keda kevaka me kau tani vei keda na veivakadonui sa solia vei keda na Kalou? Ena kena ibalebale ni sa sogoti vei keda na katuba ki na matanitu vakasilesitieli. E kena ibalebale sa na sega ni rawati na veivakalougatataki cecere au a dau vakavulici ena gauna au se gone mai kina meu dau rai kina. … Na nodra veitokani o ira au dau lomana, … o ira kau dau lomani ira me vaka na noqu lomana na noqu bula, sa na sega ni rawa ni laki marautaki ena matanitu vakasilesitieli.¹⁴

Na matabete … e dua na veivakalougatataki e, kevaka eda yalodina tiko, ena dolava na katuba ni matanitu vakasilesitieli ka solia vei keda mai kea e dua na vanua meda bula tiko kina ena veiitabayabki ni tawamudu. Kakua sara ni vakawalena na veivakalougatataki sega ni saumi rawa vakailavo oqo.¹⁵ [Raica na vakatutu 6 ena tabana e 58.]

Sa tu na nodra itavi na Matabete me ra bulataka na bula me ivakaraitaki ka vakayagataka na matabete me ra vakalougatataki ira kina na tani.

Sa dua na ka talei meda kila ni rawa ni ra ciqoma na turaga era sa kilikili tu na matabete, ia ena veivakadonui sa soli vei ira, era na cakava kina e vuqa sara na ka ka na veivakalougatataki vei ira na vo ni luvena na Tamada.¹⁶

E sega ni rawa ni o lako yani ki vuravura ena dua tale na Lotu se ena Veimatalotu kecega ka kunea kina … na tamata ka tu vei ira na veivakadonui vakalou. Kakua ni guilecava oqori. O okati ki na dua na ilawalawa turaga digitaki, … ka sa vakotori vei ira na liga, ka ra ciqoma na veivakadonui vakalou, o ni sa nona itokani kina na Turaga ni Lomalagi kei Vuravura. Au sega ni kaya ni sega ni rawa ni o dredre, matadredredre ka marautaka na bula, ia au kaya tiko ni dodonu me tei vakatitobu ena veiyalo yadua na kila ni o “keda na ivakatawa i tacida. Au taura tu na veivakadonui mai vua na Turaga o Jisu Karisito—Au taura tu na Matabete Tabu.” Kevaka eda na vakayacora oqo eda na sega ni kunei ni da vakawalena tiko na veika tabu me vakataki ira eso ena veigauna e liu.¹⁷

Na nodra taura tu na matabete ena yaco me ka ni cudruvi vei ira e vuqa na turaga, baleta na ivakarau era vakayagataka kina, ena nodra raica wale tu ga vakarawarawa.¹⁸

Eso na turaga era nanuma baleta ni ra taura tu na matabete sa rawa kina vei ira e dua na sala me duatani kina na nodra itovo ena nodra vuvale. Au vinakata meu tukuna vei kemuni ni o kemuni na turaga ka tu vei kemuni na Matabete o ni na sega ni curu ki na Matanitu Vakasilesitieli, vakavo kevaka o ni rokovi ira na watimuni kei na nomuni matavuvale ka tuberi ira ka solia vei ira na veivakalougatataki o vinakata me baleti iko.¹⁹

Na veivakadonui nei Tamada Vakalomalagi sa tu e vuravura me ra vakalougatataki kina na kawatamata, ka sega ni ra dokadoka kina o ira e soli vei ira na veivakadonui oqo, ia me ra yalomalumalumu kina; ka sega me ra vakila kina o ira e soli vei ira eso na galala digitaki ni ra cecere cake mai vei ira tale eso, ia me vakamalumalumutaki kina na yaloda, dau masumasu e yaloda, ka dau veinanumi vei ira na tamata kecega ena veika kecega eda cakava, ka da na vakaraitaka kina ena noda bula dodonu na veika e vinakata na Tamada Vakalomalagi meda vakavuvulitaka.²⁰

Na noda lewena na Lotu ka taura tu na Matabete ena sega ni kauti keda ki na dua na vanua vakavo kevaka eda kilikili kaya. Sa kaya na Turaga ni veivakalougatataki kece sara eda gadreva sa lili toka ga ena noda talairawarawa ki na Nona ivakaro. Eda na cavilaki ira beka na wekada, ka da na cavilaki keda beka ena noda nanuma ni sa vinaka tiko na toso, ia vakavo walega kevaka eda muria na ivakaro ni Tamada Vakalomalagi, vakavo ga kevaka eda taura tu ena bula kilikili na Matabete tabu ka talei oqo, eda na sega ni kunea na noda tikina ena matanitu vakasilesitieli.²¹

Oi kemuni na veitacini oqo … sa soli oti vei kemuni e dua na madigi tabu, e dua na veivakabauti tabu. O ni sa ciqoma na veivakalougatataki ni Matabete tabu. Sa soli vei kemuni na veivakadonui vakalou, sa lako vata mai kei na veivakadonui oqori na itavi mo ni laveta cake na domomuni ka bulataka na nomuni bula me rawa kina vei ira na tamata e vuravura me ra kila na duidui e tiko ena Kosipeli i Jisu Karisito kei na veisoqosoqo tale eso e vuravura.²²

Ena vanua cava ga o ni lako kina, ni nanuma tiko na dina ni o ni matataki Koya tiko ka vakavuna na noda mai tu oqo. Na matabete e tu oqori vei kemuni e sega ni matabete nei Josefa Simici, se o Brigham Young, se dua tale na turaga e kacivi ki na veiliutaki ni Lotu oqo mai nomuni vanua se e veivanua tani. Na matabete e tu vei kemuni e kaukauwa ni Kalou, ka soli vei iko mai lagi. Era a talai mai ki vuravura na veika bula savasava … me rawa ni vakalesui mai na veivakalougatataki lagilagi sa yali tu mai vuravura ena vica na drau na yabaki. Sa dodonu vakaidina kina meda vakavinavinakataka na noda veivakalougatataki.²³

Au masuta me na vakalougatataki keda kece na Turaga, meda na kilikili meda taura tu na matabete sa solia vei keda ka vakotora ki vei keda o Koya, ia ena veivanua kecega eda lako kina me rawa kina ni ra kaya na tamata, “Na turaga o ya e italai ni Turaga.”²⁴ [Raica na vakatutu 7 ena tabana e 58.]

Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici

Taurivaka na veivakasama oqo ni ko vulica na iwase oqo se ni ko vakavakarau mo veivakavulici. Me ikuri ni veivuke, raica na tabana e viii–x.

Vakasamataka mada na veika e vakamacalataka tiko o Peresitedi Smith ena tabana e 49–50. Na cava e rawa ni da cakava meda vukei ira kina na cauravou me ra vakarautaki ira ena nodra tabaki ki na itutu eso ni matabete? Na cava e rawa ni da cakava meda vukei ira kina na goneyalewa me ra kila na bibi ni kaukauwa ni matabete ki na nodra bula? Na cava e rui bibi kina vei ira na turaga kei na marama me ra vulica na veika me baleta na matabete?
Na cava a “gadrevi kina vua na iVakabula … me vakalesuya mai na veivakadonui vakalou” (tabana e 51) ena nona gauna ni veiqaravi ena bula oqo, me ikuri ni veivakavulici ena kosipeli?
Wilika na tabana e 50 kei na imatai ni parakaravu ena tabana e 51. Na cava na vuna o nanuma e vakarautaka kina na Turaga na Nona veivakadonui vei ira kece sara na turaga bula kilikili ka sega ni yalana vei ira e lewe vica na turaga vuli vinaka?
A vosa o Peresitedi Smith me baleta na kena “vakatorocaketaki na nodra bula na turaga kei na marama” ena vuku ni matabete (tabana e 53). Na cava na ibalebale ni malanivosa oqori vei iko? Na cava e rawa ni o cakava mo susuga cake kina na kaukauwa kei na veivakayarayarataki ni matabete ena nomu bula?
Ni ko taleva tiko na iwase ka tekivu ena tabana e 53, vakasamataka toka na ivakarau mo na sauma kina na nona taroga e dua vei iko na taro a tarogi vei Peresitedi Smith: “Na cava e vinaka cake kina na nomu lotu mai na veilotu tale eso?”
Vulica na iwase ka tekivu ena tabana e 54. Na cava beka eso na “veivakalougatataki e sega ni saumi rawa ena ilavo” o sa rawata ena vuku ni matabete?
Ni ko vulica tiko na iotioti ni iwasewase ni ivakavuvuli (tabana e 53), vakaraica toka na itavi e kaya o Peresitedi Smith ni lako vata mai kei na matabete. Na cava beka e rawa ni ra cakava na lewe ni kuoramu ni matabete me ra veitokoni kina vakataki ira ena vuku ni nodra itavi? Ena rawa beka vakacava ni ra veivuke na marama vei ira na matabete me ra dinata na nodra itavi oqo? Na cava e rawa ni ra cakava na matabete me ra tokoni ira kina na marama ena nodra itavi?

iVolanikalou Veisemati: Joni 15:16; Alama 13:1–3, 6–10; Vunau kei na Veiyalayalati 84:19–22; Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:68–72; Yavu ni Vakabauta 1:5

Veivuke ni Veivakavulici: “Wasea na nomu ivakadinadina ena veigauna kecega e vakauqeti iko kina na Yalotabu, e sega ni gauna ga e oti kina na lesoni. Vakarautaka na madigi vei ira o vakavulica me ra wasea na nodra ivakadinadina” (Na Veituberi, Me iLutua ni Bula, 45).

“Au dau vakataroga ena gauna sa tabaki kina e dua na gonetagane me dikoni ena segata beka o tamana me vakila ni sa tu vua ena gauna oqo e dua na ka e tawamudu na kena bibi.”

“Era lako mai na turaga era a taura tu na Matabete ena veigauna e liu ka mai solia na Matabete oqori vei ira na tamata yalomalumalumu.”