Wase 24
Vakavakarau me baleta na iKarua ni Lesu tale mai nei Jisu Karisito
Me vaka ni da vakaitavi ena lesu tale mai ni iVakabula me mai veiliutaki e vuravura, e dodonu me da vakarautaki keda vakataki keda, vakamatavuvale, me vaka e dua ga na tamata.
Na Bula nei Wilford Woodruff
Ena dua na vosa ni koniferedi raraba ni Epereli 1950, e a kaya kina o Elder Richard L. Evans ena Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua: “Au nanuma lesu e dua na itukutuku e a volai, vakaraitaki, me vaka niu nanuma rawa, kivei Peresitedi Wilford Woodruff. Eso na tacina ena nona gauna e kainaki ni ra a lako vei koya … ka kerea vua se ena gauna cava e vakila me sa iotioti ni gauna— ena gauna cava beka e sa na lako mai kina na iVakavuvuli? Na veika oqo, au vakasamataka, era sega ni nona vosa dina, ia era vakadewataka na yalo e a sauma lesu kina vakaivola: ‘Au na bula tiko kevaka me sa kena siga ni mataka—ia au se teivaka tiko na vu-ni-jeri!’ ”1
E dina beka ni sega ni vosa dina nei Peresitedi Woodruff, era vakatakarakarataka na veika e vakila me baleta na iKarua ni Lesu tale mai i Jisu Karisito. E vakaraitaka: “Au sega ni vakasamataka me dua e rawa ni tukuna na gauna ena lako mai kina na Luve ni Tamata. … E sega ni gadrevi me da vakasaqara na gauna me yaco kina na ka o ya me rawa ni vakaraitaki yani.”2 Ia, e vakanamata tu o koya ki na nona lesu tale mai na iVakabula me mai veiliutaki e dela ivuravura. Ena dua na ivakadinadina ni Lotu e a tauyavutaki ena iotioti ni gauna, e vakavulici ira na Yalododonu ena vakatotolo cecere, vakamasuti ira me ra vakavakarau me baleta na iKarua ni Lesu tale mai ni iVakabula. “Na ivakatakilakila mai lomalagi kei vuravura era vakaraitaka taucoko tu na lako mai ni Turaga o Jisu Karisito,” e kaya. “Na noqu vakanananu, ena kena vakayarayarataki ena Yalo ni Kalou, e sa tadola tu me kilai na veika oqo kau dau qoroya ka lomatarotarotaka, e sega ni vuravura walega ia kivei keda talega, ni da a sega soti ni namaka vakalevu ka gumatuataka sara na noda vakarautaki keda kei ira na noda veimatavuvale ena veika kece sara era sa voleka mai ena noda mata ni katuba, ena takali mada ko lomalagi kei vuravura, ia ena sega ni takali mai na vunau e dua na matanivola lailai se dua na tikina lailai sara, ena yaco mada kecega.”3
iVakavuvuli nei Wilford Woodruff
Eda sa yacova mai na iotioti ni gauna, ka sa kena dodonu me da qarauna na ivakatakilakila ni iKarua ni Lesu tale mai na iVakabula.
Au na tukuna vei ira na Yalododonu Edaidai, me vaka niu italatala qase kei Isireli ka iapositolo ni Turaga o Jisu Karisito, eda sa toro volekata sara tikoga yani oqo e vuqa na veilewai cecere duadua ka se qai bau sovaraka mai ki vuravura na Kalou. Mo ni qarauna tiko na ivakatakilakila ni gauna, na ivakatakilakila ni nona lesu mai na Luve ni Tamata. Era sa vakatekivu me ra vakaraitaki mai lomalagi kei vuravura. … Eda sa toro volekata sara tikoga yani na veika oqo. Na ka duadua ga me ra cakava na Yalododonu Edaidai sa ikoya me ra galu, qaqarauni ka yalomatua e mata ni Turaga, qarauna na ivakatakilakila ni gauna, ka mo ni tudei ka yalodina; kei na gauna o ni sa na curu rawa kina o ni na kila e vuqa sara na veika ko ni a sega tu ni kila nikua. … Eda sa tiko oqo ena iotioti ni itabagauna kei na taucoko ni gauna. Sa ikoya e dua na siga cecere, ka ra sa wanonovi keda tu mai na matadra taucoko era tiko mai lomalagi, kei na mata ni Kalou sara mada ga vakataki koya kei ira taucoko na peteriaki kei na parofita. Era wanonovi kemuni tu vata kei na nodra vakila na titobu ni nomuni taleitaki, me baleta na nomuni welefea; kei ira na noda parofita ka ra a vakamatei, ka a dave na nodra dra me vakadeitaki kina na nodra ivakadinadina, era sa veiwaki vata kei na dra ni Kalou, ka ra vakamamasu tiko me baleti ira na tacidra. O koya gona, me da yalodina, ka laiva na veika kece ena liga ni Kalou, ena taqomaki keda o koya kevaka eda vakayacora na noda itavi.4
Na Turaga o Jisu Karisito e sa na lesu tiko mai me mai veiliutaki e dela ivuravura. Ena rawa me kaya o vuravura ni vakaberaberataka na nona lesu mai me yacova na ivakataotioti kei vuravura. Ia era sega ni kila na vakasama se na gaunisala ni Turaga. Ena sega ni vakaberaberataka na nona lesu mai na Turaga me baleta na nodra sega ni vakabauta, ka ni veivakatakilakila mai lomalagi kei vuravura e vakaraitaka ni sa voleka mai. Na vunikau e sa vakadrauna mai me ra raica kina na veivanua taucoko e vuravura [raica Josefa Simici—Maciu 1:38–40], kevaka e tu vei ira na Yalo ni Kalou e rawa me ra raica ka kilai ira.5
E rawa ni da vulica na ivakatakilakila me baleta na iKarua ni Lesu tale mai ena kena vulici na ivolanikalou.
Kevaka e vinakata o vuravura me kila na cava e sa vakarau yaco, me ra wilika na iVolatabu, na iVola i Momani, kei na Vunau kei na Veiyalayalati; me ra wilika [na] ivakatakila i Joni. Me vaka ni sa bula tiko na Kalou era na yaco dina mai. Ena sega ni dua vei ira me na sega ni vakayacori. Sa tekivu me vakaraitaki ena vuravura na liga ni Kalou. Na veilewai e sa voleka mai; na veileqa e so era waraka tu na veivanua e vuravura; ia e dodonu sara mada ga me da vakavakarau vakaikeda me da tudei tu ena vanua tabu ena gauna e sa na vakaraitaki kina e vuravura na veilewai ni Kalou.6
Ena Maciu wase 24 e tukuna vei keda, ni o Jisu ena dua na gauna, e a vakavulici ira kina na nona tisaipeli ena vuqa sara na ka me baleta na kosipeli, na valetabu, o ira na Jiu, na ikarua ni nona lesu tale mai kei na ivakataotioti kei vuravura; ka ra qai tarogi koya—iVakavuvuli, na cava beka na ivakatakilakila ni veika oqo? E a sauma na iVakabula na nodra taro, ia e a vakacaca walega. Me vaka ni cici vakalailai ena sala oqori na noqu vakasama au vakila niu tu vakarau meu wilika e dua na iwase ni vosa ni Turaga vei keda, ka ni vakamacalataka sara ga vakavinaka cake na ka oqo ni vakatautauvatani vata kei na iVakabula ena nona a vakamacalataka kivei ira na nona tisaipeli. Na iwase ni vosa ni Turaga kau na wilika, sa ikoya e dua na ivakatakila ka a soli kivei ira na Yalododonu Edaidai, ena i ka 7 ni Maji, 1831. [Ni mai cava na nona vosa, e a qai wilika o Elder Woodruff na ivakatakila ka sa ikoya na wase 45 ni Vunau kei na Veiyalayalati ena gauna oqo.] …
Eda bula tiko ena dua na gauna e bera vakalevu, e dina ga ni tu e vuqa sara na veika lelevu ka bibi me na yaco ena veigauna oqo. Ia e dua na ka e sa matata vinaka tu, e dina ga ni Turaga e se bera ni vakaraitaka na siga se auwa ena lesu mai kina na Luve ni Tamata, e a sa dusia oti tu na itabatamata, kei na ivakatakilakila ka a tukuni taumada me vakataki ira era vakaitavi taumada ena veika cecere ka ra sa babasika mai e lomalagi kei vuravura, era na tomana tikoga me yacova ni ra sa vakacavari taucoko. Kevaka o keda, me vaka ni da Yalododonu Edaidai, eda vinakata e dua ga na ka me vakauqeti keda, me da wilika na iVolatabu, iVola i Momani kei na Vunau kei na Veiyalayalati; era tu kina na veika e rauta me veivakavukui ka veidusimaki vei keda ena veika va-Kalou. Maroroya na ivakatakila ni Kalou kei na kosipeli i Karisito ka tiko kina.7
O na kunea e vuqa sara na ivunau me baleta na nona lesu tale mai, me vaka—“Kau na lako vakatotolo mai,” “Au na lako vakidacala mai ena tiki ni siga ko sa sega ni nanuma kina,” “Na noqu lesu mai sa tu mai mata ni katuba,” “Au na lako mai me vaka na daubutako ena bogi,” “Au lako mai ena gauna o sega ni vakasaqarai au kina,” ka “Ena vakalougatataki ko koya sa waraka na gauna ena lesu tale mai kina na noda Turaga ka iVakabula o Jisu Karisito.” Au kaya ni lewe ni Veivolanikalou taucoko sara—na Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou, na iVola i Momani kei na iVola ni Vunau kei na Veiyalayalati, na ikarua ni nona lesu tale mai na Turaga e vakaibalebaletaki vakawasoma tu kina; ka sa yalataka tu li na Turaga na veika oqo ka sega ni nakita me vakayacora vakakina? Sega, e se sega ni cakava, era na qai vakayacori ga vakakina.8
Me vaka ni da tamata ni veiyalayalati ni Turaga, e sa noda itavi me da vakarautaka na sala ena iKarua ni Nona Lesu tale mai.
Au via taroga se o cei e vakaraica tiko na kena vakayacori na veika oqo, o cei soti ena vuravura oqo era vakarautaki ira tiko ena kena vakayacori na vosa ni Turaga mai na gusudra na veiparofita, peteriaki kei na iapositolo ena ono na udolu na yabaki sa oti? E sega ni dua meu bau kila mada ga, [vakavo ga] o ira na Yalododonu Edaidai, ka ni o au e dua au vakila ni da sega ni kidava taucoko tiko me vaka na kena dodonu, ka se sega ni da vakarau tu vakavinaka me vaka na kena dodonu me baleta na veika vakaiyanaqa era na yaco tiko e vuravura ena totolo ni kena veitaravi mai ena veigauna oqo. O cei beka me namaka na Turaga me vakavakarau tu e na ikarua ni nona lesu tale mai sai ira beka ga na nona Yalododonu? E sega ni dua.9
Na Turaga e tu e matana e dua na cakacaka vakaitamera ka sa vakarautaka tiko e dua na matatamata me vakayacora ni bera na nona lesu tale mai. Ena gauna oqo na taro e tarogi eke, kemuni na veitacini, eda sa vakavakarau tiko li e yaloda? E matata tiko li vei keda na veika oqo? Me vaka ni da dua na matatamata e matata tiko li vei keda na noda itavi vua na Turaga? Na Turaga e a susuga cake e dua na matanitu ni bete eke ena iotioti ni gauna me tauyavutaka kina na nona lotu kei na matanitu, ka vakarautaka na sala me baleta na ikarua ni nona lesu tale mai na Luve ni Tamata, kei na Kalou ni lomalagi e sa solia tu na veidola ni matanitu ena ligdra na nona dauveiqaravi, ka qai kaya—“Raica ena vakayacori vakaidina na veika kecega sa volai kina me vaka kau sa lewa, ia sa soli vei ira na kaukauwa me na vauci tale ga mai lomalagi na ka era sa vauca e vuravura, ena veisaqasaqa kei na siga sa cudru kina na Kalou sa Cecere Sara ka na sovaraka mai ki vuravura.” [Raica V&V 1:7–9.]
Au vakasamataka, ena vuqa sara na gauna, ni o keda, me vaka ni da italatala qase kei Isireli ka vaka ni da Yalododonu Edaidai, na kena bibi ni sega ni kilai na noda itutu ena mata ni Turaga. Na cakacaka e gadrevi me da dodoliga kina e sa rui uasivi ka cecere; sa ikoya na cakacaka ni Kalou sa Cecere Sara. E noda itavi na wasea na kosipeli i Karisito ki na veivanua kecega e vuravura. … E noda itavi na veika kece oqo kei na kena tara na veivaletabu nei Koya sa Cecere Duadua, ka rawa me da curu yani kina ka tiko ena cakacaka tabu ni nodra vakabulai na wekada era sa mate. …
… E vakacava mada na levu ni nona vakamamasu na Turaga ena veivanua e vuravura me soli vei ira na lagilagi vakasilesitieli, vakarokoroko, tawa mate rawa kei na bula tawamudu? E a vakamasuti ira tiko ena ono na udolu na yabaki sa oti, ka sa tuberi ira cake mai na nona dauveqaravi ena veigauna ka sa kacivi ira kina na lewe ivuravura me ra vakarautaki ira me baleta na siga cecere ni nona tadu mai ena ikarua ni nona lesu tale mai, ka sa tu e ligada. E sa kacivi ira tiko ena domolevu nikua; me vaka na noqu a sa tukuna oti walega oqo vei ira e so na taciqu, na Turaga e vinakata me kila ena gauna oqo kevaka era lomasoli tiko na Yalododonu Edaidai me ra cakacaka vata kei koya se sega. E sa ikoya e dua na siga ni vakatulewa.10
Ni bera ni lako mai na Karisito e dodonu me ra vakavakarau na matatamata mai na nodra vakasavasavataki e mata ni Turaga. Me ra tara na veivaletabu; me tara cake o Saioni; e dodonu me tiko e dua na vanua ni tataqomaki me baleti ira na tamata ni Kalou ena gauna e toso tiko yani kina e vuravura raraba na nona veilewai, ena sikova yani na vuravura na veilewai ni Kalou, e sega ni dua na cala me baleta na ka o ya; era sa vakasinaiti ena yalayala na ivakatakila me baleta na ka oqo ka vaka ni sa vakarota naTuraga, ena sega vakadua ni rawa me guce ena nona rokova tiko na nona vosa.11
Au vakasamataka ni sega ni matata tiko vei keda na bibi ni cakacaka oqo. E sa ikoya e rui dredre kina vei keda me da ciqoma vakayalomatua na noda itavi ni da tiko ena ruku ni Kalou, ki na lomalagi, kivei ira na sa mate, vakakina o ira na noda itokani era se bula tiko.
Ena gauna oqo, niu raica na veika bibi, au raica talega na veika era tu e matada. Na veisoqosoqo, ka ra a tauyavutaki ena Lotu oqo mai na ivakatekivu, era veivuke taucoko ka ra matanitu, ka ra soqoni vata me ra vakayacora na itavi cecere oqo. Era wanonovi keda tu na mata mai lomalagi. Na Luve ni Kalou kei ira kece na Parofita kei na Peteriaki ka ra a bula tu e vuravura era wanonova tu mai na cakacaka cecere oqo—na vakavakarau tiko ni isoqosoqo cecere oqo me baleta na nona lesu mai na Luve ni Tamata.12
E dodonu me da vakarautaki keda vakayadudua me baleta na iKarua ni Nona Lesu tale mai o Jisu Karisito.
Eda bula tiko oqo ena dua na itabagauna bibi. Na veiparofisai me veisotari kei na noda gauna era sa toso tikoga mai kivei keda; eda sa vakavakarau tiko li me da sota kaya?13
Na iVakabula … e vakatautauvatataka na matanitu ni Kalou kivei iratou na lewe tini na goneyalewa ka ratou a kauta na nodratou cina ka lako yani me ratou laki veitata kei koya na tagane ka se qai vakawati [raica Maciu 25:1]. “Ka lewe lima vei iratou sa vuku, ka lewe lima sa lialia. O iratou na lialia eratou sa kauta na nodratou veicina, a ratou sa sega ni kauta vata kei na waiwai; ia ko iratou na vuku eratou sa kauta na waiwai ena nodratou tavaya, kei na nodratou cina. Ia ni sa dede mai na tagane sa qai vakawati, eratou sa sosovu kecega ka moce. Ni sa qai lomaloma ni bogi na vanua, sa ia na kacikaci, Raica, sa lako mai na tagane sa qai vakawati; dou laki veitatavaki kaya. Eratou sa qai tucake kecega na goneyalewa oqo, a ratou sa vakarautaka na nodratou cina. A sa kaya ko iratou na lialia vei iratou na vuku, Solia mai vei keitou e dua na nomudou waiwai; ni sa boko na neitou cina. A sa kaya ko iratou na vuku, De se sega ni takiveiyaga vei keda: e vinaka mo dou lako ga vei ira na dauveivoli, ka volia na nomudou. Ia ni ratou sa lako me ratou volivoli, sa tadu mai na tagane sa qai vakawati, a sa qai sogo na katuba. Sa qai lako talega mai e muri ko iratou na goneyalewa ko ya, ka kaya, Noqu Turaga, Noqu Turaga, dolavi keitou. A sa vosa ko koya ka kaya, “Au sa kaya vakaidina vei kemudou, au sa sega ni kilai kemudou.” [Maciu 25:2–12.] Ena gauna oqo, o ira ga sa tawa tiko na nodra cina ena waiwai, sai ira na tamata era bulataka na nodra vakabauta vakalotu, sauma na nodra ikatini, sauma na nodra dinau, rokova na ivakaro ni Kalou, ka ra sega ni vosa vakacacataka na yacana; o ira na turaga kei na marama era lako tu ena rarama ni Turaga; o ira na tagane kei na yalewa ka ra sega ni volitaka na nodra itutu vakaulumatua me baleta e dua na kuro kakana se me baleta e dua na koula lailai se siliva; sai ira sara ga oqo era sa yalodina tikoga ki na ivakavuvuli i Jisu Karisito.
Sa ikoya sara ga oqo na gaunisala au vakila nikua. Au vakila meu vakasalataki ira na taciqu kei na ganequ, na Yalododonu Edaidai, me ra bulataka na nodra vakabauta vakalotu, me ra vakatawana na nodra cina, baleta ni bula tiko na Turaga ena vakayacori na nona lewa. Na nona lesu mai o Jisu e sa voleka mai ena mata ni katuba. … Na tamata yalododonu e sega ni rawa me vakabula na tamata caka cala. E dodonu me da dui bulataka na noda dui yalosavasava, sa ikoya na kena rokovi na ivakaro ni Kalou.14
Na italanoa vakaibalebale me baleti iratou na lewe tini na goneyalewa e nakiti me matataka na ikarua ni nona lesu tale mai na Luve ni tamata, na nona lako mai na Tagane vakawati me rau mai veitata kei na watina, na lotu, na wati ni Lami, ena ivakataotioti ni gauna; kau namaka ni iVakabula e a dodonu sara ga ena nona a kaya, me vakaibalebaletaka kivei ira na lewe ni lotu, ni lewe lima vei iratou eratou vuku ka lewe lima eratou lialia; ni gauna e lesu mai kina na Turaga ni lomalagi ena kaukauwa kei na lagilagi cecere ni dou na tu ena mata ni Kalou ka lewai ena ivalavala kecega dou sa kitaka ena bula oqo, kevaka e raica ni veimama vei ira era vakatusa ni ra lewe ni nona lotu ka ra sa vakarau tu me ra vakabulai, era sa na lewe levu sara ga me vaka na ka e namaki ni tauri mai na ivakarau e vuqa vei ira era vakamuria tiko.15
Na vosa ni Turaga vei au sai koya ni sa kena gauna me tucake o Saioni ka rarama mai; kei na ivakadinadina ni Yalo ni Kalou kivei au sai koya ni matanitu taucoko oqo, na matanitu cecere oqo ni bete … ka ra taura tu na matabete, era sa vakayacora vakavinaka sara ga e dua na tiki ni italanoa vakaibalebale ni tini na goneyalewa. Na cava o ya? Na cava na vuna, ni gauna e wawa tiko kina na Tagane vakawati eda sa sosovu kece ga ka moce; me vaka ni dua na lotu kei na matanitu eda sa sosovu kece ga ka moce, kei na vosa ni Turaga vei au sa ikoya ni sa rauta na gauna balavu ni noda moce; ka sa tu oqo vei keda na dodonu me da tucake ka vakarautaka na noda cina ka vakatawana ena waiwai. Sa ikoya oqo na vosa ni Turaga kivei au.16
Na taro me tarogi ena gauna oqo, me da maroroya rawa vakacava na waiwai ena noda cina? Ena noda rokova na ivakaro ni Kalou, nanuma tiko na noda masu, cakava tiko na veika e tukuni vei keda mai na ivakatakila i Jisu Karisito, kei na veivuke ena kena taraicake o Saioni. Ni da cakacaka tiko me baleta na matanitu ni Kalou, ena tawa tiko ga na waiwai ni noda cina, ena cila tiko na noda rarama ka da na vakila na ivakadinadina ni Yalo ni Kalou. Ena dua tale na yasana, kevaka eda sa rui domona na veika ni vuravura oqo, me ra dokai ira kina ko ira na tamata, eda sa na lako ena butobuto ka sega ena rarama. Kevaka eda sega ni rokova na noda matabete, kei na cakacaka ni matabete oqo, na taraicake ni matanitu ni Kalou, na vakatuburi ni valetabu, na nodra vueti na wekada era sa mate, kei na noda vakayacora tiko na cakacaka cecere eda lesi kina mai vua na Kalou ni Isireli—kevaka eda sega ni vakila na kena bibi cake vei keda na veika oqo mai na veika ni vuravura, ena sega na waiwai ena noda cina, sega na rarama, ka da sa na sega ni rawa ni tiko ena kana ni vakamau ni Lami.17
O cei e sa na vakavakarau tu ena nona lesu tale mai na Mesaia? [O ira] era marautaka na Yalo Tabu ka bula ena ruku ni veivakauqeti nei koya sa Cecere Sara, ka muri Jisu Karisito ka kauta mai na vuanikau ki na rokovi kei na lagilagi ni Kalou. Ena sega tale ni dua na tamata me na rawata.18
Sa noqu masu me da bula ena dua na ivakarau ka me da kakua ni tiko ena kedra maliwa na goneyalewa lialia, ia me da kila na ivakatakilakila ni veigauna, cakava na noda itavi, taqomaka na noda dina, valuta na vuravura, ka vakavakarau me da ciqoma na noda Dauveivueti ena nona lesu mai, kei na reki, ka sega ena rarawa kei na madua.19
Vakararavi vua na Kalou. Cakava na nomu itavi. Nanuma na nomu masu. Vakabauta na Turaga, taura matua ka tara cake na Saioni. Ena donu na veika kece. Na Turaga ena sikovi ira na nona tamata, ka sa na vakalekalekataka na nona cakacaka ena yalosavasava, ena sega na tamata me bula rawa [raica V&V 84:97; Maciu 24:22]. Au sa kaya vei iko, qarauna tiko na ivakatakilakila ni gauna, ka vakavakarautaki iko ena veika ena yaco mai.20
Vakatutu ni Vuli kei na Veivakavulici.
Taurivaka na veivakasama oqo ni ko ni vulica na kena iwase oqo se ni ko ni vakavakarau mo ni veivakavulici. Raica na tabana e vi–x, me ikuri ni veivuke.
-
Raica lesu na imatai ni parakaravu ena tabana e 283. Na lesoni cava soti o ni vulica mai na itukutuku nei Elder Evans me baleti Peresitedi Woodruff?
-
Eda na vulica rawa vakacava na veika e baleta na ivakatakilakila ni iKarua ni Lesu tale mai ni iVakabula? (Raica na tabana e 283–85.)
-
Na cava soti na inaki ni ivakatakilakila ni iKarua ni Lesu tale mai? (Raica na tabana e 284–86; raica talega V&V 45:34–39.) Na ivakadinadina cava o ni rawa ni raica ni so na ivakatakilakila era sa vakayacori? E rawa vakacava me da wawa tikoga ka “vagagalu, dau qaqarauni ka vuku ena mata ni Kalou,” kevaka sara mada ga ena yaco na leqa ena so na ivakatakilakila oqo?
-
Raica lesu na ivakavuvuli nei Peresitedi Woodruff me baleta na itavi ni Lotu ena kena vakarautaki na gaunisala me baleta na iKarua ni Lesu tale mai (tabana e 286–88.) E rawa vakacava me da vakaitavi ena cakacaka oqo?
-
Na cava na vuna e dodonu kina me da lomaleqataka na noda dui vakavakarau mai na veika e baleta na gauna dodonu ni iKarua ni Lesu tale mai? Na veigaunisala cava e rawa me da vukei ira kina na noda matavuvale me ra vakavakarau? E rawa vakacava vei keda “me da tudei tu ena vanua tabu ena gauna e sa na vakaraitaki kina e vuravura na veilewai ni Kalou”? (tabana e 286.)
-
Ena italanoa vakaibalebale me baleti iratou na lewe tini na goneyalewa, o cei e a matataka na goneyalewa vuku kei na goneyalewa lialia? o koya na tagane vakawati? o koya na yalewa vakawati? Na cava e a matataki ena kana ni vakamau? mai na waiwai ena cina? Ena noda vakavakarau ena iKarua ni Lesu tale mai, na cava e rawa me da cakava me “maroroi na waiwai ena noda cina”? (Raica na tabana e 288–89, 291); raica talega V&V 45:56–57.)
iVolanikalou Veisemati: V&V 45:15–75; Josefa Simici—Maciu 1:21–55