“Lēsoni 21 Naunau Teuteu ki he Kalasí: Ko Hono Ohi Hake e Fānaú ʻi he ʻOfa,” Ko e Fāmili Taʻengatá - Naunau ʻa e Faiakó (2022)
“Lēsoni 21 Naunau ʻa e Faiakó,” Ko e Fāmili Taʻengatá - Naunau ʻa e Faiakó
Lēsoni 21 Naunau ʻa e Faiakó
Ko hono ʻOhake ʻo e Fānaú ʻi he ʻOfa
“ʻOku maʻu ʻe he mātuʻá ha fatongia toputapu ke ohi hake ʻenau fānaú ʻi he ʻofa mo e māʻoniʻoni” (“Ko e Fāmilí: Ko ha Fanongonongo ki Māmani,” ChurchofJesusChrist.org). ʻE aleaʻi ʻe he kau akó ʻi he lēsoni ko ʻení ʻa e ngaahi moʻoni ʻe lava ʻo tokoni ke nau fakahoko honau fatongia toputapu ko e mātuʻá, ke ʻofa ki heʻenau fānaú. (ʻE tokanga ʻa e lēsoni hokó ki hono ʻohi hake e fānaú ʻi he angatonú.) ʻE fakaafeʻi foki mo e kau akó ke nau fakapapauʻi ʻa e founga te nau lava ai ʻo ʻofa mo tokoniʻi honau ngaahi fāmilí ʻi ha founga ʻoku faka-Kalaisi angé.
Ngaahi Fokotuʻu ki Hono Akoʻí
ʻOku totonu ke ohi hake ʻe he mātuʻá ʻa ʻenau fānaú ʻi he ʻofa.
Fakakaukau ke kamata e kalasí ʻaki hano fehuʻi ki he kau akó pe ko e hā ha ngaahi meʻa kuo nau mamata ʻoku fai ʻe heʻenau mātuʻá pe mātuʻa kehé, ʻoku nau fie fai ʻi hono ʻohake ʻenau fānaú. Hili e vahevahe ha kau ako ʻe niʻihi, poupouʻi ʻa e kalasí ke nau kumi ha ngaahi moʻoni ʻi he lēsoni ko ʻení mo e lēsoni hokó ʻa ia te nau lava ʻo muimui ki ai ʻi heʻenau hoko ko ha mātuʻá.
Fakaʻaliʻali ʻa e fakamatala ko ʻeni mei he fanongonongo ki he fāmilí: ʻOku maʻu ʻe he mātuʻá ha fatongia toputapu ke ohi hake ʻa ʻenau fānaú ʻi he ofa.
Te ke lava ʻo ʻeke ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi ko ʻení ke tokoni ke maʻu ʻe he kau akó ha mahino lahi ange ki he moʻoni ko ʻení:
-
Ko e hā ha ngaahi founga te ke lava ai ʻo fakahaaʻi hoʻo ʻofa ki hoʻo fānaú? (Fakakaukau ke toe vakaiʻi e ngaahi fakamatala [ʻa e kau taki ʻo e Siasí] fekauʻaki mo e taimí mo ha ngaahi ʻekitivitī fakatupulaki ʻi he konga 1 ʻo e naunau teuteú.)
-
Kuo tāpuekina fēfē nai koe ʻi hono fakaʻaongaʻi ho taimí, ngāue, mo kau atu ki ha ngaahi ʻekitivitī fakatupulaki mo hoʻo mātuʻá?
Fakamatalaʻi ange, ʻoku kau ʻi hono ohi hake ʻo e fānaú ʻi he ʻofá ʻa hono fakatonutonu fakalelei kinautolu ʻi he taimi ʻoku fie maʻu aí. Vahevahe ʻa e kalasí ki ha fanga kiʻi kulupu iiki, pea vahe ha taki ki he kulupu takitaha. ʻOange ki he kau taki ʻo e kulupú ha tatau ʻo e laʻipepa tufa ko ʻení, pea fakahinohinoʻi kinautolu ke nau muimui ki he ngaahi fakahinohinó ʻo hangē ko ia ʻoku ʻoatú. (Mahalo te ke fie liliu e ngaahi tūkungá ke fekauʻaki lelei ange mo hoʻo kau akó.)
Hili hono fakakakato ʻe he kau akó ʻa e ʻekitivitií, fakaafeʻi ha niʻihi ke nau vahevahe ʻa e meʻa ne nau aleaʻi ʻi heʻenau ngaahi kulupú. Fakamamafaʻi ʻa e moʻoni ko ʻení ko ha konga ʻo e fealeaʻakí: Ke muimui ki he sīpinga fakalangi ʻo e mapuleʻí, kuo pau ke fakaivia kitautolu ʻe he ʻofá (vakai ki he fakamatala ʻa ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni ʻi he konga 2 ʻo e naunau teuteú).
Kapau ʻe fie maʻu, fehuʻi ki he kalasí pe ʻe kehe fēfē ʻa e founga fakatonutonu ʻa e ʻEikí mei he ngaahi founga fakatonutonu ʻo e fānaú ʻoku tali ʻi ha ngaahi anga fakafonua pe fāmili ʻe niʻihi.
-
Ko e fē ha taimi kuó ke mamata ai ki hano fakatonutonu ʻe ha taha ha kiʻi tamasiʻi ʻi ha founga ʻofa? Ko e hā naʻá ke ako mei he aʻusia ko iá?
Ko Hono Fakatupulaki e Founga Akoʻí mo e Akó
Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakalaulauloto. ʻOku ‘uhinga e fakalaulaulotó ko e fakakaukau lahi ange ki ha meʻa. ʻOku faʻa tokoniʻi maʻu pē ia ʻe he lotú. ʻI he ako ʻa e kau akó ke fakalaulaulotó, ʻe faʻa fakahā ʻe he Laumālié ʻa e moʻoní kiate kinautolu mo akoʻi kiate kinautolu ʻa e meʻa ʻoku nau fiemaʻu fakataautaha ke ako pe ongoʻí.
Fakaʻaliʻali ʻa e ngaahi fakahinohino mo e ngaahi fehuʻi ko ʻení, pea ʻoange ki he kau akó ha ngaahi miniti siʻi ke nau fakalaulauloto ki ai (mahalo te nau fie maʻu foki ke lekooti ha niʻihi ʻo ʻenau ngaahi fakakaukaú):
-
Fakakaukau ki ha ngaahi taimi naʻe fakatonutonu ai koe ʻe he ʻEikí pe ko hono ueʻi koe ʻe he Laumālie Māʻoniʻoní ke ke liliu ʻi ha faʻahinga founga. Ko e hā ʻe lava ke ke ako mei he ngaahi aʻusia ko ʻení fekauʻaki mo hono mapuleʻi ʻo e fānaú? Ko e fē ha taimi ʻokú ke manatuʻi ne fakahaaʻi atu ai ʻe he Tamai Hēvaní ʻEne ʻofa kiate koe ʻi hoʻo fiemaʻu iá?
Fakaafeʻi ha kau ako ʻe niʻihi ke vahevahe ʻenau ngaahi fakakaukaú mo e kalasí.
ʻOku fie maʻu ke akoʻi ʻe he mātuʻá ʻa ʻenau fānaú ke nau feʻofaʻaki mo fetokoniʻaki.
Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke ne lau leʻo lahi ʻa e Mōsaia 4:14–15.
-
Ko e hā e ngaahi fatongia toputapu ʻo e mātuʻá naʻe fakamamafaʻi ʻe he Tuʻi ko Penisimaní? (Hili e tali ʻa e kau akó, fakaʻaliʻali ʻa e fakamatala ko ʻeni mei he fanongonongo ki he fāmilí: ʻOku maʻu ʻe he mātuʻá ha fatongia toputapu ke akoʻi ʻenau fānaú ke nau feʻofoʻofani mo fetokoniʻaki.)
-
Naʻe akoʻi fēfē koe ʻe hoʻo mātuʻá ke ke ʻofa mo tokoniʻi ho ngaahi tokouá pe kau mēmipa kehe ʻo e fāmilí?
Fakamanatu ki he kau akó naʻe fakaafeʻi kinautolu ke nau fakakaukau ki ha taimi naʻe tokoniʻi ai ʻe he Fakamoʻuí ha taha ʻi he ʻofa, pea tohi fekauʻaki mo e founga te nau lava ai ʻo ʻofa mo tokoniʻi ha mēmipa ʻo e fāmilí ʻi he founga ko ʻení pe ʻi ha founga faka-Kalaisi kehe (vakai konga 3 ʻo e naunau teuteú). Kole ha fānau ako ʻe niʻihi ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau tohí. (Fakakaukau foki ke vahevahe haʻo sīpinga pē ʻaʻau.)
Fakaʻaliʻali e ngaahi fehuʻi ko ʻení, pea fakaafeʻi e kau akó ke hiki ʻenau ngaahi fakakaukau fekauʻaki mo e fehuʻi ʻoku nau ongoʻi ʻoku mahuʻinga ange kiate kinautolú:
-
Te ke muimui fēfē ki he sīpinga mo e ngaahi akonaki ʻa e Tamai Hēvaní ʻi hono ohi hake hoʻo fānau lolotongá pe fānau ʻi he kahaʻú ʻi he ʻofá?
-
Ko e hā ha founga faka-Kalaisi ʻe taha te ke lava ai ʻo ʻofa mo tokoniʻi ha tokoua, hoʻo ongomātuʻá, pe ha mēmipa kehe ʻo e fāmilí he uiké ni?
Fakakaukau ke fakaʻosi e kalasí ʻaki hano fakaafeʻi ha tokotaha ako ke vahevahe ʻene fakamoʻoni ki he mahuʻinga ʻo e ʻofa ki he kau mēmipa hotau fāmilí pe vahevahe hoʻo fakamoʻoni ki he tefitoʻi moʻoni ko ʻeni ʻo e ongoongoleleí. Fakamanatu ki he kau akó neongo pe ko e hā e founga ne ohi hake ai kinautolú, ka te nau lava ʻo fili ke ohi hake ʻenau fānaú ʻi he ʻofa mo akoʻi kinautolu ke nau feʻofaʻaki mo fetokoniʻaki.
Ki he Kalasi Hokó
Te ke lava ʻo ʻeke ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ki he kau akó ʻi he fakaʻosinga ʻo e kalasí pe ʻi ha pōpoaki kimui ange, ke nau fakakaukau ki ai ʻi heʻenau teuteu ki he kalasi hokó:
-
Ko e hā ha ngaahi aʻusia fakalaumālie naʻe tokoni hoʻo ongomātuʻá ke ke maʻu ʻi hoʻo tupu haké? Ko e hā ha ngaahi aʻusia fakalaumālie ʻokú ke ʻamanaki ke maʻu mo hoʻo fānaú ʻi he kahaʻú?