9. ໂລກຂອງສະໄໝພຣະຄຳພີເດີມ
ໜ
ກາອູກາຊັດ
ທະເລຄາສະປຽນ
ພູອາຣາຣັດ?
ທະເລດຳ
ອູຣາຕູ
ໂຮຣິ
ທຣອຍ
ຮີດຕີ
ອູເຣ?
ຮາຣານ (ປາດານ-ອາຣາມ)
ອັດຊີເຣຍ
ກັກເກມິດ
ເມໂຊໂປຕາເມຍ
ນິເນເວ
ແມ່ນ້ຳເອີຟຣັດ
ອັດຊູເຣ
ອັກກາດ
ທົ່ງພຽງດູຣາ
ຊູຊາ
ແມ່ນ້ຳຕີກຣິດ
ບາບີໂລນ
ໂຣໂດ
ກິດຕິມ (ໄຊປຣັດ)
ບາເບນ (ຊີນາ)
ຊີເຣຍ
ກາຟະໂຕ (ກະເຣເຕ)
ເອລາມ
ຊີໂດນ
ໂປນີເຊຍ
ດາມັສກັດ
ບາບີໂລນ
ຕີເຣ
ທະເລຊາຍອາຣາເບຍ
ອູເຣ?
ທະເລກິນເນເຣດ (ຄາລີເລ)
ເມກິດໂດ
ທະເລໃຫຍ່ ຫລື ທະເລທາງເໜືອ (ທະເລເມດີແຕຣາເນ)
ເຢຣູຊາເລັມ (ຊາເລັມ)
ທະເລທາງໃຕ້ (ອ່າວເປີເຊຍ)
ການາອານ
ທະເລເກືອ (ທະເລຕາຍ)
ເບເອນເຊບາ
ຫລ່ຽມນິນ
ໂກເຊັນ
ມີດີອານ
ທະເລຊາຍລີເບຍ
ອອນ
ເອຊີໂອນເກເບ
ເອຢິບ
ນິນ
ພູຊີນາຍ? (ໂຮເຣັບ)
ທະເລແດງ
ກິໂລແມັດ
0 100 200 300 400
ກ ຂ ຄ ງ ຈ ສ ຊ ຍ
1 2 3 4
1
2
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
-
ພູອາຣາຣັດ ຕາມທີ່ບອກເລົ່າກັນມາ ເປັນບ່ອນທີ່ເຮືອຂອງໂນອາມາຈອດຢູ່ (ປຖກ 8:4). ບໍ່ຮູ້ຈັກສະຖານທີ່ແນ່ນອນ.
-
ອູເຣ ບ້ານເກີດຂອງອັບຣາຮາມ, ໃກ້ພູເອີຟຣັດ, ບ່ອນທີ່ເພິ່ນເກືອບຖືກຂ້າເປັນເຄື່ອງເຜົາຖວາຍ, ໄດ້ເຫັນທູດຂອງພຣະເຢໂຮວາ, ແລະ ໄດ້ຮັບອຸລີມ ແລະ ທຸມມີມ (ປຖກ 11:28–12:1; ອຣຮ 1; 3:1). (ອາດເປັນສະຖານທີ່ສຳລອງສຳລັບອູເຣ ໃນພາກເໜືອຂອງເມໂຊໂປຕາເມຍ.)
-
ບາບີໂລນ, ບາເບນ (ຊີນາ) ບ່ອນທີ່ກູເຊ, ລູກຊາຍຂອງຮາມ, ໄດ້ມາຕັ້ງຖິ່ນຖານກ່ອນໝູ່, ແລະ ແລ້ວແມ່ນນິມໂຣດ. ສະຖານທີ່ດັ້ງເດີມຂອງຊາວຢາເຣັດ ໃນສະໄໝທີ່ຫໍບາເບນຕັ້ງຢູ່ໃນທົ່ງພຽງຊີນາ. ຕໍ່ມາເປັນເມືອງຫລວງຂອງບາບີໂລນ ແລະ ເປັນວັງຂອງກະສັດບາບີໂລນ, ລວມທັງເນບູກາດເນັດຊາ ຜູ້ໄດ້ພາຊາວຢິວເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ ໄປເປັນຊະເລີຍໃນເມືອງນີ້ ຕິດຕາມດ້ວຍຄວາມພິນາດຂອງກຸງເຢຣູຊາເລັມ (587 ກ່ອນ ຄ.ສ). ຊາວຢິວໄດ້ເປັນຊະເລີຍຢູ່ບາບີໂລນເປັນເວລາ 70 ປີ ຈົນເຖິງສະໄໝຂອງກະສັດຊີຣັດ, ຜູ້ໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ຊາວຢິວກັບຄືນສູ່ເຢຣູຊາເລັມ ເພື່ອໄປສ້ອມແປງພຣະວິຫານ. ສາດສະດາດານີເອນກໍໄດ້ອາໄສຢູ່ບ່ອນນີ້ຄືກັນ ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງເນບູກາດເນັດຊາ, ເບັນຊັດຊາເຣ, ແລະ ດາຣີອຸດ ອົງທີໜຶ່ງ (ປຖກ 10:10; 11:1–9; 2 ກສ 24–25; ຢມຢ 27:1–29:10; ອຊກ 1:1; ດນອ 1–12; ອມນ 1:22; ອທ 1:33–43).
-
ຊູຊາ ເມືອງຫລວງຂອງຈັກກະພົບເປີເຊຍ ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງດາຣີອຸດ ອົງທີໜຶ່ງ (ດາຣີອຸດມະຫາລາດ), ເຊເຊັດ (ອາຫາຊູເອຣັດ), ແລະ ອາກຕາເຊເຊັດ. ບ້ານຂອງລາຊີນີເອສະເທີ, ຜູ້ຊຶ່ງຄວາມກ້າຫານ ແລະ ສັດທາຂອງນາງ ໄດ້ໄວ້ຊີວິດຂອງຊາວຢິວ. ດານີເອນ ແລະ ຕໍ່ມາ ເນເຫມີຢາ ໄດ້ຮັບໃຊ້ຢູ່ທີ່ນີ້ (ນມຢ 1:1; 2:1; ອສທ 1:1; ດນອ 8:2).
-
ທົ່ງພຽງດູຣາ ຊັດຣາກ, ເມຊາກ, ແລະ ອາເບັດເນໂກ ໄດ້ຖືກໂຍນເຂົ້າເຕົາໄຟຮ້ອນ ເມື່ອພວກເຂົາປະຕິເສດບໍ່ຍອມນະມັດສະການຮູບປັ້ນຄຳທີ່ເນບູກາດເນັດຊາໄດ້ສ້າງຂຶ້ນ; ພຣະບຸດຂອງພຣະເຈົ້າໄດ້ຄຸ້ມຄອງພວກເຂົາ, ແລະ ພວກເຂົາໄດ້ອອກມາຈາກເຕົາໄຟຮ້ອນ ໂດຍບໍ່ໄດ້ຮັບອັນຕະລາຍໃດໆ (ດນອ 3).
-
ອັດຊີເຣຍ ອັດຊູເຣເປັນເມືອງຫລວງແຫ່ງທຳອິດຂອງອັດຊີເຣຍ, ຕິດຕາມດ້ວຍນິເນເວ. ຜູ້ປົກຄອງອັດຊີເຣຍ ຊື່ ຊານມາເນເຊອົງທີຫ້າ ແລະ ຊາກໂກນອົງທີສອງ ໄດ້ຍຶດຄອງອານາຈັກພາກເໜືອຂອງອິດສະຣາເອນ ແລະ ໄດ້ພາສິບເຜົ່າໄປເປັນຊະເລີຍ ປະມານ 721 ປີ ກ່ອນ ຄ.ສ. (2 ກສ 14–15; 17–19). ອັດຊີເຣຍໄດ້ເປັນໄພຕໍ່ຢູດາ ຈົນເຖິງ 612 ປີ ກ່ອນ ຄ.ສ., ເມື່ອ ອັດຊີເຣຍໄດ້ຖືກປົກຄອງໂດຍບາບີໂລນ.
-
ນິເນເວ ເມືອງຫລວງຂອງອັດຊີເຣຍ. ອັດຊີເຣຍໄດ້ເຂົ້າໂຈມຕີແຜ່ນດິນຢູດາ ລະຫວ່າງການປົກຄອງຂອງເຮເຊກີຢາ ແລະ ການປະຕິບັດສາດສະໜາກິດຂອງເອຊາຢາ. ເຢຣູຊາເລັມ, ເມືອງຫລວງຂອງຢູດາ, ໄດ້ຖືກຮັກສາໄວ້ຢ່າງໜ້າອັດສະຈັນໃຈ ເມື່ອທູດອົງໜຶ່ງໄດ້ຂ້າທະຫານເປັນຈຳນວນ 185,000 ຄົນ (2 ກສ 19:32–37). ພຣະຜູ້ເປັນເຈົ້າໄດ້ບອກສາດສະດາໂຢນາໃຫ້ເອີ້ນປ່າວເມືອງໃຫ້ກັບໃຈ (ຢນ 1:2; 3:1–4).
-
ຮາຣານ ອັບຣາຮາມໄດ້ອາໄສຢູ່ບ່ອນນີ້ຊົ່ວໄລຍະໜຶ່ງ ກ່ອນໄປຫາການາອານ. ບິດາຂອງອັບຣາຮາມ ແລະ ນ້ອງຊາຍຂອງເພິ່ນໄດ້ອາໄສຢູ່ບ່ອນນີ້ຕໍ່ໄປ. ເຣເບກາ (ເມຍຂອງອີຊາກ), ແລະ ຣາເຊັນ, ເລອາ, ບິນຮາ, ແລະ ສີລະປາ (ບັນດາເມຍຂອງຢາໂຄບ), ໄດ້ມາຈາກເຂດນີ້ (ປຖກ 11:31–32; 24:10; 29:4–6; ອຣຮ 2:4–5).
-
ກັກເກມິດ ຟາໂຣ ເນໂກ ໄດ້ຜ່າຍແພ້ເນບູກາດເນັດຊາ, ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ອຳນາດຂອງເອຢິບສິ້ນສຸດລົງ ໃນການາອານ (2 ຂຄ 35:20–36:6).
-
ຊີໂດນ ຫລານຊາຍຂອງຮາມຊື່ ຊີໂດນ ເປັນຄົນພົບເຫັນເມືອງນີ້, ແລະ ເປັນເມືອງຂອງຊາວການາອານພາກເໜືອສຸດ (ປຖກ 10:15–20). ມັນເປັນບ້ານຂອງເຢເຊເບນ, ຜູ້ໄດ້ນຳການນະມັດສະການພຣະບາອານເຂົ້າມາໃນອິດສະຣາເອນ (1 ກສ 16:30–33).
-
ຕີເຣ ບ່ອນນີ້ເປັນເມືອງທີ່ຕັ້ງຢູ່ແຄມນ້ຳ ແລະ ເປັນສູນການຄ້າທີ່ສຳຄັນໃນຊີເຣຍ. ຮີຣາມແຫ່ງຕີເຣ ໄດ້ສົ່ງໄມ້ແປກ ແລະ ຄຳ ແລະ ຊ່າງໄມ້ ໄປຊ່ວຍໂຊໂລໂມນສ້າງພຣະວິຫານຂອງເພິ່ນ (1 ກສ 5:1–10, 18; 9:11).
-
ດາມັສກັດ ອັບຣາຮາມໄດ້ຊ່ວຍຊີວິດໂລດຢູ່ບ່ອນນີ້. ມັນເປັນເມືອງສຳຄັນຂອງຊີເຣຍ. ລະຫວ່າງການປົກຄອງຂອງດາວິດ, ຊາວອິດສະຣາເອນໄດ້ຍຶດເອົາເມືອງນີ້. ເອລີຢາໄດ້ເຈີມຫົດສົງຮາຊາເອນ ໃຫ້ເປັນກະສັດປົກຄອງດາມັສກັດ (ປຖກ 14:14–15; 2 ຊມອ 8:5–6; 1 ກສ 19:15).
-
ການາອານ ອັບຣາຮາມ, ອີຊາກ, ຢາໂຄບ, ແລະ ລູກຫລານຂອງພວກເພິ່ນ ໄດ້ຮັບແຜ່ນດິນແຫ່ງນີ້ເປັນມູນມໍລະດົກອັນເປັນນິດ (ປຖກ 17:8; 28).
-
ພູຊີນາຍ (ໂຮເຣັບ) ພຣະຜູ້ເປັນເຈົ້າກ່າວກັບໂມເຊຈາກຟຸ່ມໄມ້ທີ່ລຸກເປັນໄຟ (ອພຍ 3:1–2). ໂມເຊໄດ້ຮັບກົດ ແລະ ພຣະບັນຍັດສິບປະການ (ອພຍ 19–20). ພຣະຜູ້ເປັນເຈົ້າໄດ້ກ່າວກັບເອລີຢາໃນສຸລະສຽງທີ່ແຜ່ວເບົາ (1 ກສ 19:8–12).
-
ເອຊີໂອນເກເບ ກະສັດໂຊໂລໂມນໄດ້ສ້າງ “ກອງທັບເຮືອ” ໃນເອຊີໂອນເກເບ (1 ກສ 9:26). ອາດເປັນທ່າເຮືອແຫ່ງນີ້ ທີ່ລາຊີນີແຫ່ງເຊບາ, ຫລັງຈາກໄດ້ຍິນກ່ຽວກັບຊື່ສຽງຂອງໂຊໂລໂມນ, ນາງໄດ້ຂຶ້ນຝັ່ງໄປພົບເພິ່ນ (1 ກສ 10:1–13).
-
ເອຢິບ ອັບຣາຮາມໄດ້ເດີນທາງມາບ່ອນນີ້ ເພາະຄວາມອຶດຢາກທີ່ຮ້າຍແຮງຢູ່ໃນແຜ່ນດິນອູເຣ (ອຣຮ 2:1, 21). ພຣະຜູ້ເປັນເຈົ້າໄດ້ບອກອັບຣາຮາມໃຫ້ສອນຊາວເອຢິບ ເຖິງສິ່ງທີ່ພຣະອົງໄດ້ເປີດເຜີຍແກ່ເພິ່ນ (ອຣຮ 3:15). ຫລັງຈາກພວກອ້າຍຂອງໂຢເຊັບໄດ້ຂາຍລາວໄປເປັນຂ້າທາດ (ປຖກ 37:28), ໂຢເຊັບ ໄດ້ກາຍເປັນຜູ້ດູແລຊັບສິນໃນເຮືອນຂອງໂປຕີຟາຢູ່ນີ້. ລາວໄດ້ຖືກສົ່ງເຂົ້າຄຸກ. ລາວໄດ້ແປຄວາມຝັນຂອງຟາໂຣ ແລະ ໄດ້ຮັບຕຳແໜ່ງເປັນເຈົ້ານາຍໃຫຍ່ໃນເອຢິບ. ໂຢເຊັບ ແລະ ພວກອ້າຍນ້ອງຂອງລາວ ໄດ້ຖືກນຳມາພົບກັນອີກ. ຢາໂຄບ ແລະ ຄອບຄົວຂອງເພິ່ນ ໄດ້ຍ້າຍມາຢູ່ນີ້ (ປຖກ 39–46). ລູກຫລານຂອງອິດສະຣາເອນໄດ້ອາໄສຢູ່ໂກເຊັນ ໃນໄລຍະທີ່ພວກເຂົາຕັ້ງຫລັກແຫລ່ງຢູ່ປະເທດເອຢິບ (ປຖກ 47:6).
ຊາວອິດສະຣາເອນໄດ້ເພີ່ມທະວີຫລາຍຂຶ້ນ “ແລະ ມີກຳລັງຫລາຍ”; ແລ້ວພວກເຂົາໄດ້ຖືກຊາວເອຢິບຈັບໄປເປັນທາດ (ອພຍ 1:7–14). ຫລັງຈາກໂຣກລະບາດຫລາຍຢ່າງໄດ້ເກີດຂຶ້ນ ຟາໂຣ ຈຶ່ງໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ຊາວອິດສະຣາເອນໜີຈາກປະເທດເອຢິບ (ອພຍ 12:31–41). ເຢເຣມີຢາໄດ້ຖືກພາໄປເອຢິບ (ຢມຢ 43:4–7).
-
ກາຟະໂຕ (ກະເຣເຕ) ແຜ່ນດິນບູຮານຂອງຊາວມີໂນອານ.