2021
Sa Unsang Paagi ang Pagtuon sa Kasaysayan sa Simbahan Makapalig-on sa Akong Pagtuo
Enero 2021


Sa Unsang Paagi ang Pagtuon sa Kasaysayan sa Simbahan Makapalig-on sa Akong Pagtuo

illustration of African woman with basket on head

Mga imahe gikan sa Getty Images

Isip usa ka estudyante sa high school sa South Africa, nalingaw ko sa pagtuon sa kasaysayan. Sa dihang nag-eskwela ko sa unibersidad, nadawat nako ang akong degree sa kasaysayan. Isip estudyante sa seminary ug dayon sa institute, nalingaw ko sa akong tanan nga mga kurso, apan nalingaw ko ilabi na sa Doktrina ug mga Pakigsaad tungod kay kini mipaila kanako ngadto sa kasaysayan sa Simbahan. Sulod sa katuigan, nalingaw ko og basa sa mga libro bahin sa kasaysayan sa Simbahan—bisan niadtong naghisgut sa malisud nga mga hilisgutan sa atong kasaysayan. Samtang nagpadayon ko sa pagkat-on sa kasaysayan sa Simbahan gikan sa nagkalain-laing mga tinubdan, ang akong kaugalingong pagtuo nalig-on. Aniay tulo ka paagi nga kana nahitabo.

Ang kasaysayan sa Simbahan naghatag og panglantaw alang kanako, ilabi na kon mahitungod sa nangagi nga mga pamaagi, lakip sa mga restriksyon sa pagkapari ug sa mga panalangin sa templo. Sa dihang una nakong nahibaloan nga dihay usa ka panahon nga ang itom nga mga lalaki adunay restriksyon sa paghupot sa pagkapari, natandog ang akong pagtuo. Ngano nga ang Simbahan nga akong gihigugma midumili sa pagkapari ngadto sa mga itom? Pipila ka tawo ang misulay sa pagpakita kanako og mga pagpasabut nga gipangangkon nila nga doktrinal o gikan sa kasulatan. Makalibug kini ug makapabalaka kaayo.

Paglabay sa panahon, ang makasaysayanong pagpasabut mao ang mipatin-aw ug mihatag og kahupayan. Ang makasaysayanon nga pasiuna sa Opisyal nga Pahayag 2, sama pananglit, nagpasabut nga si Joseph Smith mi-orden sa pipila ka itom nga mga lalaki apan ang mga lider sa Simbahan mihunong sa pagtugyan sa pagkapari ngadto sa mga itom sa sayong bahin sa kasaysayan sa Simbahan. Kini dayon mihimo niining importante nga pamahayag: “Ang mga rekord sa Simbahan wala maghatag og klarong mga panabut sa mga gigikanan niini nga buhat.”1 Ang Gospel Topics essays2 ug ang ubang mga manwal sa Simbahan naghatag og mas daghan nga detalye ug dugang nga makasaysayanon nga konteksto.3 Kini nga makasaysayanon nga mga pagpasabut mihatag kanako og katin-awan ug milig-on sa akong pagtuo.

Ang kasaysayan sa Simbahan nagtabang kanako nga magpasalamat niadtong kinsa nag-una na. Tinuod kini ilabi na kon ang usa mokonsiderar sa mga kontribusyon nga gihimo sa daw “ordinaryo” nga mga miyembro. Sama pananglit, ang unang mga chapel nga natukod sa tibuok South Africa, Zimbabwe, ug Zambia niadtong mga 1950 ug 1960 nahimong posible pinaagi sa mga kontribusyon sa mga miyembro. Ang pagdawat og mga ordinansa sa templo gani nagkinahanglan og mas dakong sakripisyo. Nasayud nga molungtad pa og mga dekada sa dili pa sila makaangkon og mga templo sa Africa, daghang mga miyembro ang mibaligya sa ilang mga kabtangan, lakip na sa ilang mga panimalay, aron makaangkon og kwarta sa pagbiyahe ngadto sa templo ug makaapil niadtong sagradong mga ordinansa. Ang Simbahan sa kontinente sa Africa natukod diha sa hugot nga pagtuo niining unang mga miyembro kinsa adunay gamay ra apan misakripisyo og dako kaayo. Dihang nagbasa ko sa ilang mga rekord, ang akong pagtuo nalig-on ug ang akong kaandam sa pagsakripisyo mitubo.

illustration of African continent

Ang kasaysayan sa Simbahan nag-awhag kanako nga mahimong usa ka mas maayo nga tigtipig og rekord. Ang mga lider sa Simbahan miawhag sa pagtipig og journal. Ngano man? Tungod kay ang kasaysayan sa Simbahan usa ka rekord sa “paagi sa kinabuhi, … hugot nga pagtuo, ug mga buluhaton” sa mga miyembro niini (tan-awa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 85:2). Bisan kanus-a nga magbasa ko sa kasaysayan sa Simbahan, sama sa bag-ong kasaysayan, Mga Santos, ako nadani nga kini nga mga volume posible lamang tungod sa mga journal, mga sulat, ug ubang mga rekord sa ordinaryo nga mga miyembro sa Simbahan. Ang ilang matinud-anon nga personal nga mga asoy nag-awhag kanako nga mahimong mas maayong tigtipig og journal, nga pinaagi niini magtabang sa umaabut nga mga tigsaysay sa pagdokumento og matinuoron nga kasaysayan sa Simbahan sa Africa.

Adunay dugang usab nga personal nga panalangin gikan sa pagbasa sa kasaysayan sa Simbahan ug sa pagpaningkamot sa paghupot sa akong kaaugalingon nga rekord. Sama sa gitudlo ni Presidente Henry B. Eyring, Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan, napanalanginan ko nga makakita ug makahinumdom sa kamot sa Ginoo sa akong kinabuhi ug sa mga kinabuhi sa akong mga sakop sa pamilya.4 Kini nga paghinumdom naglig-on sa akong pagpamatuod ug nagdugang sa akong kapasidad sa pag-atubang sa mga hagit sa akong kinabuhi. Kon maghupot ko sa akong kaugalingon nga rekord ug maghunahuna sa ubang mainampingon nga mga rekord sa mga miyembro sa Simbahan, ako magsugod sa pagkakita sa maanindot nga mga sumbanan sa Ginoo samtang nagpahiuli Siya sa Iyang Simbahan ug gingharian sa ulahing mga adlaw.

Kini ug daghan pa nga ubang mga leksyon nga nakat-unan gikan sa pagtuon sa kasaysayan sa Simbahan nakatampo og dako sa akong kaugalingon sa espirituhanong paglambo. Kini nga mga leksyon nakahatag usab kanako og kaisug sa pagpanalipod sa akong pagtuo tungod kay nakasabut ko nganong gibuhat nato ang unsay atong gibuhat. Ang pagkahibalo sa makasaysayanon nga konteksto sa kadaghanan sa atong mga pamaagi ug mga gituohan mihimo kanako nga mas maayo nga magtutudlo ug mas maayo nga disipulo.

Mubo nga mga sulat

  1. Tan-awa sa pasiuna ngadto sa Opisyal nga Pahayag 2.

  2. Tan-awa sa “Race and the Priesthood,” Gospel Topics, topics.ChurchofJesusChrist.org.

  3. Tan-awa, sama pananglit, ang Mga Pundasyon sa Pagpahiuli (manwal sa Church Educational System), 2016, kapitulo 26.

  4. Tan-awa sa Henry B. Eyring, “O Hinumdumi, Hinumdumi,” Liahona, Nob. 2007, 66-69.