Ki hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú
ʻI he Motu ʻa e Kaufaná
Fēpueli 2024


“ʻI he Motu ʻa e Kaufaná,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú, Fēpueli 2024.

Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au

1 Nīfai 16:9–32

ʻI he Motu ʻa e Kaufaná

ʻI he taimi ʻokú ke fehangahangai ai mo e ngaahi palopalemá, ko e hā ʻokú ke faí? ʻOku maʻu ʻe Nīfai ha tali.

ʻĪmisi
Nīfai

ʻOku ʻikai ke hoko maʻu pē ʻa e moʻuí ʻo fakatatau mo e meʻa ne ʻamanaki ki aí. Ko ha moʻoniʻi meʻa ʻiloa ia ʻi he moʻuí.

Ko e ʻaho kotoa pē ʻoku hoko ai ha ngaahi meʻa fakatuʻupakē, tupukoso, ngaahi meʻa ʻoku taʻeʻamanekina ʻene hokó—ngaahi meʻa ʻoku hokonoa pē. (Mahalo ʻokú ke luelue he halá pea puna hake ha foʻi manupuna hāhāmolofia ʻo fakalaka ʻiate koe. Tōatu ia.)

Ka ko e taimi ʻe niʻihi ʻoku hoko ha ngaahi meʻa kovi, pea ʻi heʻene hokó, ʻe lava ke tau ongoʻi ʻoku mahuʻinga ange pea ʻikai tupukoso ia. (Mahalo ʻokú ke luelue ʻi he halá pea puna hake ha foʻi manupuna hāhāmolofia ʻi muʻa ʻiate koe ʻo ke hahaka, pea tupu ai haʻo tō ki ha luo. ʻIkai ke tōatu ia.)

Ko e hā hoʻo fakafōtunga ʻi he taimi ʻoku hoko ai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku ʻikai leleí kiate koé?

Ko ha sīpinga maʻongoʻonga ʻe taha ʻo e founga ke tali ʻaki ʻa e ngaahi meʻa faingataʻá ʻoku maʻu ia meia Nīfai ʻi he Tohi ʻa Molomoná.

Naʻe ʻOsi Faingataʻa Pē ʻa e Ngaahi Tūkungá, pea …

ʻI he taimi naʻe ʻi he feituʻu maomaonganoá ai ʻa e fāmili ʻo Nīfaí, naʻe faingataʻa ʻa e ngaahi tūkungá, ka naʻe tokoniʻi kinautolu ʻe he ʻEikí. Naʻá Ne ʻoange foki mo ha kāpasa (ʻa e Liahoná) ke fakahinohinoʻi kinautolu (vakai, 1 Nīfai 16:10; vakai foki, ʻAlamā 37:38–46). Ka naʻa nau kei ʻi ha feituʻu maomaonganoa pē, pea naʻe ʻikai ke fuʻu faingofua ʻa e moʻuí. Hangē ko ʻení, naʻe pau ke nau tuli manu ke maʻu haʻanau meʻakai.

Naʻe tuku ʻa e fatongia tuli manú kia Nīfai mo hono ngaahi tokouá. Pea naʻa nau sai pē—ʻi ha kiʻi taimi siʻi.

Kae fakafokifā … mapaki!

Naʻe motu ʻa e kaufana ʻa Nīfaí. Ko ha fuʻu meʻa lahi ʻeni, koeʻuhí he naʻe makehe ʻa e kaufana ʻa Nīfaí. Naʻe “ngaohi ʻaki [ia ha] ukamea lelei” (1 Nīfai 16:18). Pea naʻe “mole ʻa e mālohi [ʻo e] ngaahi kaufana” (1 Nīfai 16:21) ʻa hono ngaahi tokouá, ko ia ai mahalo pē naʻe ʻikai lava ʻenau ngaahi ngahaú ʻo fana mamaʻo pe fanaʻi ʻi he mālohi tatau. Ko hono olá “naʻe ʻikai te [nau] maʻu ha meʻakai” (1 Nīfai 16:18).

Naʻe ʻikai ha meʻakai. Naʻe ʻikai lelei ia. Pea ko hono moʻoní naʻe ʻikai ko ha foʻui ia ʻo ha taha. Naʻe hoko pē ia. Mahalo pē naʻe ʻi ai ha ngaahi fakamatala (hangē ko e lahi ange ʻa e velá mo e hauhau ʻo e ʻeá ʻi heʻenau fefonongaʻakí). Ka neongo pe ko e hā ʻa e tupuʻangá, naʻe kei ʻi ai pē ʻa e palopalemá: ko e ʻikai ha meʻakaí.

Mamahí mo hono Fakaleleiʻí

ʻOku mahino, ko e siʻisiʻi ko ʻeni ʻa e meʻakaí naʻe ʻuhinga ia naʻe “mamahi lahi” ha tokolahi ʻi he fāmilí (1 Nīfai 16:19). Pea kamata ke lāunga hanau niʻihi tokolahi. Naʻa mo e tamai ʻa Nīfai ko Līhaí, naʻe “kamata [ke ne] lāunga ki he ʻEiki, ko hono ʻOtuá” (1 Nīfai 16:20).

Mahalo naʻe fiekaia tatau pē ʻa Nīfai mo e niʻihi kotoa pē, ka naʻe kehe ʻene talí:

“Ko au, Nīfai, naʻá ku ngaohi ʻaki ʻa e ʻakau ha kaufana, pea mo ha ngahau ʻaki ha vaʻakau hangatonu; ko ia, naʻá ku toʻo ha kaufana, mo ha ngahau, mo ha makatā, mo ha ngaahi foʻi maka. Peá u pehē ange ki heʻeku tamaí: Ko e fē ha potu ke u ʻalu ki ai ke maʻu ha meʻakaí?” (1 Nīfai 16:23).

Naʻe pau ke ngāue ʻa Nīfai ki ha founga ke fakaleleiʻi ʻaki ʻa e palopalemá, kae ʻikai lāunga. Pea neongo naʻe lāunga tonu ʻa Līhai, ka naʻá ne kei hoko pē ko e tamai mo e palōfita ʻa Nīfaí, ko ia naʻe fekumi ʻa Nīfai ki ha fakahinohino meiate ia.

ʻI he Motu Hoʻo Kaufaná

Naʻe lava ʻa Nīfai ʻo maʻu ha meʻakai maʻá e tokotaha kotoa pē ʻi he tokoni ʻa e ʻEikí. Ko ha palopalema moʻoni ʻa e motu fakatuʻupakē ʻene kaufaná. Ka naʻá ne maʻu ha founga ke fakaleleiʻi ʻaki ia.

Ko ia, ko e hā leva ʻa e meʻa ʻokú ke fai ʻi he taimi ʻoku motu ai hoʻo kaufaná? ʻI he taimi ʻoku ʻikai aʻusia ai ʻa e ngaahi palaní? ʻI he taimi ʻoku maumau ai ha meʻá? Pe ko e taimi ʻoku hoko ai ʻa e ngaahi nunuʻa ʻo ha mahaki fakaʻauha ke faingataʻa ʻa e moʻuí?

Ko ha lēsoni ʻeni ʻe nima te ke lava ʻo toʻo mei he talanoa kau ki he motu ʻa e kaufana ʻa Nīfaí:

  1. He ʻikai ke ke ʻamanaki ʻe fakaleleiʻi ʻe he ʻEikí hoʻo ngaahi palopalemá maʻau. Naʻe foaki ʻe he ʻEikí ki he kau ʻIsilelí ha mana mei he langí ʻi he taimi naʻa nau fiemaʻu ai ha meʻakai ʻi he feituʻu maomaonganoá. Ka naʻe ʻikai ke Ne fai ia maʻá e fāmili ʻo Līhaí ʻi he feituʻu maomaonganoá, naʻa mo e taimi naʻe motu pe taʻeʻaonga ai ʻenau kaufaná. ʻOku faʻa fiemaʻu ke ke fai ha meʻa ke fakaleleiʻi ʻaki hoʻo ngaahi palopalemá ka ke kei fekumi pē ki he fakahinohino mo e tokoni ʻa e ʻEikí.

  2. ʻOku ʻikai tokoni ʻa e mamahí mo e lāungá. Hangē ko e lea ʻa ʻEletā Sefilī R. Hōlani ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá: “Feinga ke ʻoua te ke lāunga mo faʻa mamahi taʻetuku. … ʻOku ʻikai ha faingataʻa ʻe fuʻu kovi he ʻikai fakalahi ʻe he mamahí ʻene toe faingataʻa angé.”1

  3. ʻOku ʻi ai maʻu pē ha meʻa lelei te ke lava ʻo fai. Naʻe ʻikai fakafokifā pē kuo maʻu ʻa e kaufana foʻou ʻa Nīfaí ʻi he mana, ʻo hangē ko e Liahoná. Ko ia naʻe fai ʻe Nīfai ʻa e meʻa naʻá ne lavá. Pea naʻe tāpuekina ʻe he ʻEikí ʻene ngaahi feingá mo tokoniʻi ia ke ne lavameʻa. Manatuʻi, “ʻOku hōifua ʻa e ʻEikí ki he feingá.”2

  4. ʻE lava ke tokoni hoʻo ngaahi pōtoʻi ngāué, ʻiló, mo e loto-fiemālie ke fai ʻa e ngaahi meʻa ʻoku faingataʻá ke fakaleleiʻi ʻa e ngaahi palopalemá. Mahalo naʻe ʻikai faingofua hono ngaohi ʻo ha kaufaná. (Kapau naʻe pehē, mahalo naʻe mei ngaohi ia ʻe Leimana mo Lēmiuela.) Ke fakahoko iá, naʻe fiemaʻu ke fakaʻaongaʻi ʻe Nīfai ha ngaahi pōtoʻi ngāue mo ha ʻilo naʻá ne ʻosi maʻu—pea mahalo naʻá ne ako foki ha ngaahi meʻa foʻou. Naʻe pau foki ke ne maʻu ʻa e loto-fakapapau ke ʻosiki iá. ʻOku ʻikai faingofua maʻu pē hono fakaleleiʻi ʻa e ngaahi palopalema ʻokú ke fehangahangai mo iá. ʻI hoʻo maʻu ha ngaahi taukei mo e ʻilo pea loto-fiemālie ange ke fai ʻa e ngaahi meʻa faingataʻá, ʻokú ke teuteuʻi ai koe ke ke fakaleleiʻi ha ngaahi palopalema maʻau mo e niʻihi kehé.

  5. ʻOku totonu ke ke fekumi ki he tokoni ʻa e ʻEikí. Makatuʻunga ʻi he meʻa naʻe aʻusia ʻe Nīfai ʻi he kuohilí, naʻá ne ʻiloʻi ʻe lava ke tokoniʻi ʻe he ʻEikí hono fāmilí ke maʻu ha meʻakai (1 Nīfai 16:14–16). Ko ia naʻá ne kole ai ki heʻene tamaí ke kole ha fakahinohino mei he ʻEikí. ʻOku totonu ke ke fekumi ki he tokoni ʻa e ʻEikí. Neongo mahalo he ʻikai ke Ne ʻoatu ʻa e fakaikiiki kotoa pē, ka te Ne lava ʻo tataki mo tāpuekina koe ʻi hoʻo ngaahi feingá.

Te u toe ʻai atu, ʻoku ʻikai ke hoko maʻu pē ʻa e moʻuí ʻo fakatatau mo e meʻa ne ʻamanaki ki aí. Ka ko e taimi hoko ʻe hoko mai aí, manatu kia Nīfai mo ʻene kaufaná. ʻOku ʻi ai maʻu pē ha meʻa te ke lava ʻo fai, pea ʻe lava ke tāpuakiʻi koe ʻe he ʻEikí.

Ngaahi Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Jeffrey R. Holland, Apr. 2007 general conference (Ensign pe Liahona, May 2007, 18).

  2. Russell M. Nelson, ʻi he Joy D. Jones, konifelenisi lahi ʻo ʻEpeleli 2020 (Ensign pe Liahona, Mē 2020, 16).

Paaki