Na Cava na Vuna, ni Veiqaravi ni Matabete
Na kilai vakavinaka tiko ni cava na vuna ni kosipeli kei na cava na vuna, ni matabete ena vukei keda meda raica na inaki vakalou ni ka kecega oqo.
Au taleitaka na madigi totoka oqo meu mai soqoni vata kei kemuni na veitacini matabete ka reki vata kei kemuni ena veivakurabuitaki kei na totoka ni kosipeli i Jisu Karisito. Au vakavinavinakataka na nomuni vakabauta, na nomuni cakacaka vinaka, kei na nomuni ivalavala dodonu gugumatua.
Eda umanaki vata tiko ena dua na ivau ni noda sa mai ciqoma ka tabaki taucoko ki na matabete ni Kalou mai vei ira sa vakaedaumeni tu ena lewa ni matabete tabu kei na kaukauwa. Oqo e sega ni veivakalougatataki lailai. Oqo e dua na ilesilesi tabu.
Na Kaukauwa ni Cava na Vuna
Au a vakasamataka wale tikoga oqo e rua na veikacivi bibi au a ciqoma niu mai lewena na matabete ena Lotu.
Na imatai vei ira na veikacivi oqo a yaco mai niu se dikoni tiko. Au a lako vata kei noqu matavuvale ki na tabana ni Lotu mai Frankfurt, e Jamani. Keimami a vakalougatataki ena vuqa na tamata vinaka ena neimami tabana. A dua vei ira o neimami peresitedi ni tabana, o Baraca Landschulz. Au dau qoroi koya vakalevu, e dina ga ni vaka toka me dau vosa vakadodonu, cakacaka vakasavasava, ka dau dara wasoma tu ga na sutu loaloa. Au nanuma lesu na gauna ni veiwali kei ira na noqu itokani vakacauravou baleta ni vaka me dau vukivuki toso vakamalua tu ga o neimami peresitedi ni tabana.
Au dredre niu mai vakasamataka tiko ena gauna oqo baleta ni rawa sara ga ni ra raici au o ira na itabagone ena Lotu nikua ena sala vata ga oqo.
Ena dua na Siga Tabu, a kerei au o Peresitedi Landschulz me keirau veivosaki mada. Na imatai ni noqu vakanananu o ya, “Na cala cava beka au cakava?” Au sa vakanananutaka e vuqa na ka au a cakava beka ka vakavuna me rau sa na veivosaki e dua na peresitedi ni tabana kei na dua na dikoni.
A sureti au yani o Peresitedi Landschulz ki na dua na rumulailai ni vuli—na neitou valenilotu e sega kina na valenivolavola nei peresitedi ni tabanalevu—a qai tukuna vei au e kea meu sa kacivi meu peresitedi ni kuoramu ni dikoni.
“Oqo e dua na itutu bibi,” a kaya, a qai vakamacalataka sara kina vakamalua na vuna. A vakamacalataka na veika sa namaka tiko na Turaga vata kei au meu vakayacora kei na sala au rawa ni vukei kina.
Au sega ni kila na veika e vuqa a kaya, ia au nanuma vinaka tiko na ka au a vakila. A vakasinaiti au e dua na Yalo vakalou ni sa vosa tiko o koya. Au a rawa ni vakila ni oqo na Lotu ni iVakabula. Kau nanuma kina ni veikacivi a tukuna vei au a veivakauqeti ni Yalo Tabu. Au nanuma sara niu sa curu mai tautuba ni rumu ni vuli lailai o ya ena yalo e qaqa cake mai na kena e liu.
Sa mai sivi oqo e voleka ni 60 na yabaki mai na siga o ya, kau se vakamareqeta tikoga na yalo o ya ni veivakabauti kei na loloma.
Niu vakasamataka lesu tiko na ka o ya, au saga meu nanuma rawa na iwiliwili ni dikoni era a tiko ena neitou tabana ena gauna o ya. Keu nanuma vakavinaka, au vakabauta ni rua ga. Ia, ena rawa beka ni dua na vakanananu levu oqo.
Ia e sega na kauwai ke tiko kina e dua, se dua na daseni na dikoni, au doka vakalevu, kau a vinakata meu veiqaravi ena noqu vinaka taucoko ka meu kua ni vakanuinuikarataki noqu peresitedi ni tabana se na Turaga.
Au raica kina oqo ni a rawa beka vei peresitedi ni tabana me a vakayacora tu ga yani me rawa na nona kacivi au ki na itutu oqo. A rawa sara ga vua me a kacivi au tu la ena loma ni olo se gauna ni neimami soqoni ni matabete me tukuna kina vei au niu sa peresitedi vou ni kuoramu ni dikoni.
Ia, a dabe vata kei au ka vukei au meu kila vakavinaka sega walega, na cava na noqu ilesilesi kei na itavi vou ia, ka vakabibi cake, na cava na vuna.
O ya e dua na ka kau na sega ni guilecava rawa vakadua.
Na inaki ni italanoa oqo e sega ni mai vakamacalataki wale tu ga kina na ivakarau ni kena vakayacori na veikacivi ena loma ni Lotu (e dina ga ni oqo e dua na lesoni totoka ni kena sala dodonu me ra vakayacori kina). Ia oqo sa ivakaraitaki vei au ni kaukauwa veivakauqeti ni veiliutaki ni matabete e vakayadrata kina na yalo ni tamata ka veivakauqeti me cakacakataki yani.
E gadrevi me da daunanuma tiko na kedra inaki tawamudu me baleta na veika eda sa vakaroti kina meda cakava. Na itekitekivu ni ivakavuvuli ni kosipeli me sa tiki ni noda gacagaca ni bula, ke mani rawa sara ga meda vulica ka baci vulica tale. E sega ni kena ibalebale o ya ni kena cakacaka oqo me sa laki vakarau tu ga ni ka se ka vakavucesa. Ia, ena gauna eda vakavulica kina na yavu ni ivakavuvuli oqo ena noda loma ni itikotiko se ena lotu, sa qai yaco na yalomaqusa katakata ki na kosipeli kei na bukawaqa ni ivakadinadina me kauta mai na rarama, na loma vinaka, ka reki na yalodra o ira eda vakavulica.
Mai vei koya na dikoni tabaki vou ki vua na bete levu qase duadua, sa tu vei keda na lisi ni cava e rawa se meda na cakava ena noda ilesilesi ni matabete. Na cava era ka bibi ena noda cakacaka, ka sa gadrevi meda na vakayacora sara. Ia sa tiko ena loma ni cava na vuna na veiqaravi ni matabete eda na raica kina na kena bukawaqa, gagadre, kei na kaukauwa ni matabete.
Na cava na veiqaravi ni matabete e vakavulica vei keda na veika meda na cakava. Na cava na vuna e vakauqeta na yaloda.
Na cava e vakaraitaka, ia na cava na vuna e veisautaka.
Na Vakaitamera ni Veika “Vinaka” me Vakayacori
E dua tale na veikacivi ni matabete au a vakasamataka tiko a yaco mai vei au ena vuqa na yabaki a tarava niu sa mai vakamatavuvale. Keitou a toki lesu ki Frankfurt, e Jamani, ka se qai toro cake sara ga na noqu itutu vakacakacaka ka gadrevi kina na noqu gauna taucoko kei na veiqaravi. Ena gauna ni noqu bula osooso oqo, a solia vei au o Elder Joseph B. Wirthlin na veikacivi meu laki peresitedi ni iteki.
Ena neirau veivakatarogi, a veiciciyaki sara vakalevu na noqu vakasama, ka sega mada ni oka kina niu lomaleqataka tiko ni na sega na gauna meu na vakayagataka ena veikacivi oqo. E dina niu yalomalumalumu ka doka na veikacivi oqo, au a lomaleqataka vakalailai na noqu rawa ni ciqoma. Ia o ya e dua ga na vakasama totolo baleta niu sa kila ni o Elder Wirthlin sa kacivi mai vua na Kalou ka sa cakava tiko na cakacaka ni Turaga. Na cava tale meu na cakava, au sa na ciqoma ga?
Ena so na gauna eda na butu yani ki na butobuto ena vakabauta, ka yalonuidei ni na veivakarautaki na Kalou ena yavu ni veika kece eda na vakayacora. Au sa mani ciqoma ena marau, niu kila ni na veivakarautaki ga na Kalou.
Ena itekitekivu ni ilesilesi oqo, keimami a kalougata na iteki ni ra mai veituberi vei keimami ena neimami vanua eso na qasenivuli kei na iliuliu cecere ena Lotu—me vakataki Elder Russell M. Nelson kei Peresitedi Thomas S. Monson. E vaka na tegu vakalomalagi na nodra veituberi ka veivakauqeti sara vei keimami. Se tiko ga vei au na veika au vola ena gauna ni vuli oqori. Era a vakaraitaka vei keimami na Veitacini oqo na raivotu me keimami kila na ibalebale ni kena tauyavutaki na matanitu ni Kalou ena kena tarai cake na ivakadinadina yadudua ka vaqaqacotaki na matavuvale. Era a veivuke me keimami raica na sala me keimami vakayagataka kina na dina ni kosipeli kei na ivakavuvuli ki na neimami dui ituvaki ena neimami dui gauna. Dua tale na kena itukutukuni, era a vakavulica vei keimami na iliuliu veivakauqeti me keimami raica na cava na vuna ni kosipeli, ka keimami sa vakavakarau me keimami cakacaka vagumatua yani.
A sega ni dede na neimami sa raica sara na veika e vuqa e rawa ni saga me cakava na mataveiliutaki ni iteki—e vuqa sara, ni ka dina, kevaka me keimami a sega ni tuvanaka na veika me vakaliuci e veivakauqeti, keimami na rawa ni calata me vakayacori na kena era bibi cake. Sa levu cake mai na veika me vakaliuci, ka muataki tani kina na neimami raica vakatabakidua na kila a wasea vei keimami o iratou na Veitacini. A vuqa sara na veika “vinaka,” ia era sega ni bibi taucoko.
Keimami a vulica kina e dua na lesoni bibi: e ka dina ni dua na ka vinaka e na sega ni kena inaki sara me vakayagataki kina na noda gauna se iyau ni veiqaravi. Na noda itaviqaravi, vakavure-ka, kei na tuvatuva me na vakauqeti ga ena yavu ni cava na vuna ni veiqaravi ni noda matabete ka segai ena itovo ukutaki se gagadre vakalekaleka. Kevaka e sega, ena rawa ni vakacala na noda sasaga, vakamalumalumutaka na noda kaukauwa, ka coriti keda ki na noda dui sakisaki, vakayalo se vakayago, ka ra sega ni tiko ena usutu ni cakacaka vakatisaipeli.
Kemuni na veitacini, eda sa kila na veika taucoko e gadrevi kina na bula vakaivakarau, meda raivakatabakidua tiko ga ki na veika sa tiko kina na kaukauwa cecere sara me vakatorocaketaki kina na noda lomana na noda Kalou kei ira na wekada, vakabulabulataki ni vakamau, kei na tarai cake ni matanitu ni Kalou e vuravura. Me vaka ga e dua na kau vuata e levu na tabana ka draudrau vinaka, eda sa gadrevi vakakina meda dau samaka na noda bula me rawa ni da vakayagataka na noda igu kei na gauna me vakayacori rawa kina na keda inaki dina—o ya meda “vuataka na vua vinaka”!1
O Sega ni Tiko Duadua
Meda qai kila vakacava na ka meda digitaka? Sa tu na noda ilesilesi yadua meda vakadeitaka oqo vakaikeda. Ia, eda sa vakaroti meda cakava oqo me da na vulica vagumatua na ivolanikalou, tugana na nodra vosa na parofita, ka masu vagumatua vakaidina e vakasinaiti ena vakabauta.
Kemuni na taciqu, na Kalou e yalodina. Mai vua na Yalo Tabu, ena tukuna mai na veivakacegui ki na noda vakasama kei na yaloda me baleta na salatu meda na muria ena veigauna yadua ni noda bula.
Kevaka sa savasava tu na yaloda—kevaka meda kakua ni vakasaqara na veika meda vakalagilagi ga kina ia me vakalagilagi ga kina na Kalou sa Cecere Sara, kevaka meda saga meda vakayacora na Nona lewa, kevaka eda sa gadreva meda vakalougatataka na nodra bula na noda matavuvale kei na wekada—eda na qai sega ni laivi meda lako duadua tu. Me vaka sa dau vakavotuya tiko vei keda o Peresitedi Monson, “Ia ni da sa qarava tiko na cakacaka ni Turaga, sa ganiti keda na nona veivuke na Turaga.”2
Na Tamamudou Vakalomalagi “sa lako vata tiko kei kemudou. [E] na tiko e yasamudou imatau ka tiko talega ena yasamudou imawi, ia na [Nona] Yalo Tabu e na tiko e yalomudou, era na vakavolivoliti kemudou na [Nona] agilosi, ka laveti kemudou cake.”3
Na Kaukauwa ni Nomu Vakayacora
Kemuni na veitacini, na veivakalougatataki vakalou ni veiqaravi ni matabete ena mana ga ni da cakacaka vagumatua, noda gadreva meda solibula, kei na gagadre meda cakava na ka e dodonu. Sai keda oqo meda na cakacaka yani ka sega ni vakayarayarataki meda qai cakava. E totoka ni da vunau, ia na vunau vakaoqo ke sega ni veimuataki ki na kena vakayacori sa vaka ga na bukawaqa e sega na kena katakata se wai e sega ni vakaotia na karamaca.
Ni da vakayacora na vunau sa yaco na yameyame ni veivakasavasavataki ni kosipeli me tubu ka vakawaqara na yaloda na kaukauwa ni matabete.
E kaya o Thomas Edison, na turaga a tekivuna na cina (lightbulb) e vuravura ni “ka yaga ni dua na vakasama e vakavotukana ena kena vakayacori.”4 Ena sala vata oqo, ena ka talei sara na ivakavuvuli ni kosipeli ni sa vakayagataki.
Meda kakua ni vakatara na ivakavuvuli ni matabete me tu walega e yaloda ka sega ni vakayagataki ena noda bula. Kevaka e tiko e dua na vakawati se matavuvale e gadrevi me vueti—se noda beka—meda kakua ni wawa ka wanono tiko. Ia, meda sa vakavinavinakataka na Kalou ena vuku ni ituvatuva ni bula marau ka oka kina na vakabauta, veivutuni, veivosoti, kei na tekivu vou. Ni vakayagataki na ivakavuvuli ni matabete eda sa qai okati meda tagane vakawati, tama, kei na gonetagane eda kila vakavinaka na cava na vuna ni matabete kei na kena kaukauwa me taura tale ka taqomaka na totoka kei na savasava ni matavuvale tawamudu.
E dau gauna vinaka na koniferedi raraba meda vakarorogo ka laki vakayacora. O koya gona me da sa “[qai] … muria na vosa, ka kakua ni rogoca walega.”5 Kemuni na veitacini, au sa sureti kemuni kina mo ni vakasamataka mada na nodra vosa na italai ni Kalou ena mua ni macawa oqo. Mo tekiduru sara. Kerea vua na Kalou, na Tamada Vakalomalagi me vakararamataka na nomu vakasama ka me vakaceguya na yalomu. Masuta na Kalou mo dusimaki ena nomu bula ena veisiga, ena nomu itavi ena Lotu kei na veibolebole ena gauna oqo. Mo muria na veivakauqeti ni Yalotabu—kakua tale ni wawa. Ni ko cakava kece oqo, au yalataka ni na sega ni laivi iko na Turaga mo lako duadua tu.
Vosota Tikoga
Eda kila ni se vakacava sara na veika vinaka eda nanamaki kina, e vakavuqa me dau sega ni yaco taucoko. Eda dau caka cala ena noda bula vakakina ena noda veiqaravi ni matabete. Ena so na gauna eda dau tarabe ka yaco koso.
Ena gauna e vakasalataki keda kina na Turaga meda “vosota ka gumatua tikoga me yacova [ni da] sa vinaka sara,”6 sa kila tu o Koya ni na taura na gauna kei na yaloqaqa. Na kilai vakavinaka tiko ni cava na vuna ni kosipeli, kei na cava na vuna ni matabete, ena vukei keda meda raica na inaki vakalou ni ka kecega oqo. Ena solia vei keda na veivakauqeti ka vaqaqacotaki keda meda cakava na ka dodonu, ena gauna mada ga ni ra dredre. Na noda raicamatua tiko na yavu ni ivakavuvuli ni bulataki ni kosipeli ena vakalougatataki keda ena rai dodonu, vuku, kei na veidusimaki.
“Dou gumatua sara meda vakuria tiko ga na inaki uasivi oqo?”7 Io, kemuni na taciqu, eda na cakava!
Ni da dusimaki tiko ena Yalo Tabu, eda na vuli mai na noda cala. Kevaka meda tarabe, eda na tucake. Kevaka eda sa malumalumu mai, eda na toso ga. Eda na sega ni yamekemeke; eda na sega ni soro.
Ni da sa mataveitacini qaqa ni kosipeli tawamudu ni Kalou, eda na tu vata, dua ga na keda ivua, ka raica vakatabakidua tiko na ivakavuvuli ni kosipeli vakalesuimai i Jisu Karisito ka qarava na noda Kalou kei ira na wekada ena yalo ni vakavinavinaka kei na loloma.
E Bula Tiko na Kalou!
Kemuni na taciqu lomani, au sa vakadinadinataka vei kemuni nikua, ni sa bula tiko na Kalou na Tamada kei na Luvena, o Jisu Karisito. E ratou bula dina tiko! E ratou sa tiko dina!
Ko ni sega ni tiko duadua. E kauwaitaki kemuni na Tamamuni Vakalomalagi ka gadreva o Koya me vakalougatataki kemuni ka vakataudeitaki kemuni ena ivalavala dodonu.
Mo ni kila tiko ni sa vosa tiko na Kalou vei ira na kawatamata ena noda gauna oqo. Ena vosa vei kemuni o Koya!
A raica dina o Parofita Josefa Simici na ka a kaya ni a raica. Sa vakalesuimai ki vuravura na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai ena kaukauwa kei na lewa ni Kalou sa Cecere Sara.
Sa noqu masu ni da na duavata tiko na lewe ni Nona matabete, eda na domo vata tiko ki na cava na vuna ni veiqaravi ni matabete ka vakayagataka na ivakavuvuli ni kosipeli vakalesuimai me vakavouya na noda bula kei na nodra bula eda qaravi ira.
Ni da vakayacora oqo, ena yaco na kaukauwa tawamudu ni Veisorovaki me vakasavasavataka, samaka, ka vakamakaretaka na yaloda kei na noda itovo me yacova ni da sa yacova na ka e vinakati vei keda. Sa noqu ivakadinadina oqo ena yaca tabu i Jisu Karisito, emeni.