Li musiq’anb’il k’anjel re rilb’aleb’ li komon
Naqak’ul lix Musiq’ li Dios chi tz’aqal naq wan li qilob’aal sa’ li k’anjelak chiruheb’ li komon. Xb’aan a’an naq wan li qateneb’ankil sa’ li tijonelil re k’anjelak sa’ xk’ab’a’ li Kolonel.
Ex raarokil was wiitz’in, k’a’jo’ inb’antioxihom xb’aan naq ninru cheraatinankil sa’ li nimla jolomil ch’utub’aj-ib’ a’in. Ak xqaxaqab’ xwankil li Awa’b’ej Russell M. Nelson choq’ xwuqlajuhil Awa’b’ej re lix Iglees li Jesukristo reheb’ laj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan. Naq wan li wosob’tesinkil re k’anjelak rik’in a’an rajlal kutan, naweek’a lix k’ojob’ankil inch’ool xb’aan li Musiq’ej naq li Awa’b’ej Nelson b’oqb’il xb’aan li Dios re xb’eresinkil lix Iglees li Qaawa’ li tz’aqal yaal.
Wan ajwi’ xnawom inch’ool chirix naq li Qaawa’ kixb’oq li Elder Gerrit W. Gong ut li li Elder Ulisses Soares chi k’anjelak choq’ komon sa’ lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol. Nekeb’inra ut ninxaqab’eb’ xwankil. Rik’ineb’ lix k’anjel, a’aneb’ te’osob’tesinq k’iila yu’am sa’ chixjunil li ruchich’och’ ut chiru k’iila tasal tenamit.
Li jolomil ch’utub’aj-ib’ a’in nim li resilal xb’aan jun chik na’leb’. Li Awa’b’ej Nelson xyaab’asi jun musiq’anb’il esil chirix xk’eeb’al chi uxmank lix k’uub’anb’il na’leb’ li Qaawa’ choq’ re lix Iglees. Li k’uub’anb’il na’leb’ a’an naxch’olob’ jun ak’ xtuqub’ankileb’ li molam re li tijonelil sa’eb’ li teep ut sa’eb’ li oqech re naq tooruuq chixb’aanunkil chi chaab’il li qateneb’ankil sa’ li tijonelil. Chixjunileb’ li teneb’ahom a’an wan rilom rik’in chan ru naq eb’ laj k’amol re li tijonelil neke’rileb’ li ralal xk’ajol li qaYuwa’.
Lix k’uub’anb’il na’leb’ li Qaawa’ re naq eb’ laj santil paab’aanel te’ril rib’ rik’in rahok ak na’uxmank chi k’iila paay chiru naab’al chihab’. Sa’ xb’eenileb’ chaq li kutan aran Nauvoo, li Profeet aj Jose Smith kiraj ru xk’uub’ankil chan ru naru neke’ile’ li k’iila ak’ komon, sa’ xyanqeb’ wankeb’ naab’aleb’ li neb’a’, li ke’wulak sa’ li tenamit. Kaahib’eb’ reheb’ lin xikin na’ ut xikin yuwa’ wankeb’ sa’ xyanqeb’ a’an—eb’ laj Eyring, laj Bennion, laj Romney, ut laj Smith. Li Profeet kixk’uub’ ru lix k’aak’alenkileb’ laj santil paab’anel a’an a’ yaal b’ar wankeb’. Aran Illinois, lix jachinkileb’ ru li tenamit a’an ke’xk’ab’a’in “teep.”
Naq eb’ laj santil paab’anel ke’nume’ chiru li helhookil ch’och’, lix k’aak’alenkileb’ rib’ kik’uub’aman ru sa’ “ch’uutil.” Jun reheb’ lin xikin yuwa’ (re lin yuwa’) kixtaw jun reheb’ li ch’uutil sa’ li b’e naq yoo chaq chi q’ajk sa’ lix mision aran Oklahoma xk’ab’a’ anajwan. Jwal sachenaq xmetz’ew xb’aan jun li yajel, xb’aan a’an naq a’an ut li rochb’een yokyookeb’ sa’ jun li ch’ina b’eleb’aal.
Laj jolominel re li ch’uutil kixtaqla wiib’eb’ li saaj ixq re naq te’xtenq’a yalaq ani wanqeb’ sa’ li b’eleb’aal. Jun reheb’ a’an, jun li saaj ixq li kijale’ xch’ool aran Suiza, kiril jun reheb’ li misioneer ut kixtoq’ob’a ru. A’an kikole’ b’antiox re li ch’uutil aj santil paab’anel a’an. Kik’ira chi us tojo’ re naq kiru chi b’eek chiru chixjunil li b’e toj sa’ li ru taq’a Lago Salado rik’in li saaj kikolok re chixk’atq. Ke’xra rib’ ut ke’sumla. A’an kiwulak jo’ lin xikin yuwa’ aj Henry Eyring, ut lin xikin na’ xMaria Bommeli Eyring.
Naab’al chihab’ chik chirix a’an, naq li kristiaan neke’xseraq’i naq jwal ch’a’aj xq’axb’al ru jun li nimla ch’och’, a’an naxye: “Ink’a’ b’i’, moko ch’a’aj ta. Naq yooko chaq chi b’eek, yooko chi aatinak chiru chixjunil li b’e chirix li sachb’a-ch’oolej naq sa’ wiib’al xqataw lix evangelio tz’aqal yaal li Jesukristo. K’a’jo’ xsahil qach’ool sa’eb’ li kutan a’an jo’ chanru najultiko’ we.”
Chalen chaq a’an, li Qaawa’ naroksi naab’al paay ru chan ru naq naxtenq’aheb’ lix santil paab’anel chirilb’aleb’ rib’ chirib’il rib’. Anajwan a’an nokorosob’tesi rik’ineb’ li kawresinb’il molam ut ch’utch’uukeb’ ru sa’eb’ li teep ut sa’eb’ li oqech—li molam neke’k’anjelak chi k’uub’anb’il ru sa’ chixjunil lix cha’alileb’ li teep.
Sa’eb’ li teep ut jo’ ajwi’ sa’eb’ li ch’uutil ut eb’ li kawresinb’il molam nak’anjelak reheb’ wiib’ li k’a’aq re ru re naq chaab’il na’el li rajom li Qaawa’ naq eb’ li ralal xk’ajol neke’ril rib’ jo’ chanru naq a’an narileb’ ajwi’ a’an. Neke’el chi uub’ej naq eb’ laj santil paab’aanel neke’reek’a lix rahom li Kristo chirib’ileb’ rib’ sa’ xb’een li k’a’ru neke’raj chi junjunqal. Eb’ li loq’laj hu neke’xk’ab’a’in “tz’aqal rahok … li saq ruhil rahok li narahok wi’ li Kristo” (Moroni 7:47). Ut neke’el chi uub’ej naq li Santil Musiq’ej nab’eresin re li ani naril li jun chik re naq naxnaw li k’a’ru us, jo’ chanru naraj li Qaawa’, choq’ re li kristiaan li yoo chixyalb’al xtenq’ankil.
Naab’al sut chiru li wiib’ oxib’ xamaan xnume’ chaq, eb’ li komon re li Iglees neke’k’anjelak sa’ wilob’aal chanchan ta wi’ naq neke’xnaw li k’a’ru raj tixb’aanu li Qaawa’, jo’ yaab’asinb’il resil arin anajwan. Tink’e ka’ajwi’ wiib’ li eetalil eere. Li xb’een, jun li aatin sa’ jun li ch’utam re li loq’laj wa’ak xb’aan jun aj tzolonel aj 14 chihab’ re li Tijonelil re Aaron, li naxtaw ru li k’a’ru naru neke’xb’aanu li neke’k’amok re li tijonelil sa’ lix k’anjel li Qaawa’. Li xkab’, jun aj k’amol re li Tijonelil re Melkisedek li, rik’in lix rahom li Kristo, kireek’a lix musiq’ankil re k’anjelak chiru junaq li junkab’al.
Xb’een, tinwotz eerik’in li aatin kixye li saaj sa’ jun li ch’utam re li loq’laj wa’ak re li teep. Wankin chaq aran. Yalomaq xk’oxlankil chan chaq eeru naq wan chaq eere 14 chihab’ ut ab’ihomaq li k’a’ru k’oxlanb’il naq ink’a’ raj naru chixnawb’al junaq li saaj:
“Tz’aqal nawulak chiwu wank jo’ komon sa’ lix molameb’ laj tzolonel sa’ li qateep chalen naq xinket 14 chihab’ sa’ li chihab’ xnume’. Laj tzolonel toj wan ajwi’ xk’anjel jo’ jun aj tenq’anel, ut wan chik xkomon.
“Xb’aan naq junjunq qe laa’o laj tzolonelo, wankeb’ chik aj tzolonelaqeb’ sa’ jun kutan, ut chiqajunilo sa’ li Iglees osob’tesinb’ilo xb’aan li tijonelil, aajel ru naq chiqajunilo taqanaw k’a’ru li teneb’anb’il sa’ xb’eeneb’ laj tzolonel.
“Xb’een, sa’li Tzol’leb’ ut Sumwank 20:53 naxye, “Li teneb’anb’il sa’ xb’een laj tzolonel, a’an xk’aak’alenkil li iglees junelik, ut wank rik’ineb’ ut xk’eeb’al xkawilaleb’.”
“Ut sa’ Tzol’leb’ ut Sumwank 20:54–55 naxye:
“ “Ut rilbʼal naq maakʼaʼaq maaʼusilal saʼ li iglees, chi moko li kawil aatin li jun rikʼin li jun chik, chi moko li tikʼtiʼik, yoobʼank aatin, chi moko maaʼusilank;
“ “Ut rilbʼal naq li iglees tixchʼutubʼ ribʼ chi kokʼ aj xsaʼ, ut joʼkan ajwiʼ rilbʼal naq ebʼ li komon teʼxbʼaanu li tenebʼanbʼilebʼ wiʼ.” ”
Li saaj kixye wi’chik:
“Li Qaawa’ yoo chixyeeb’al qe naq li qateneb’ankil , moko ka’ajwi’ ta rilb’al li Iglees, a’b’an ajwi’ rilb’aleb’ lix kristiaanil li Iglees jo’ chan raj ru tixb’aanu li Kristo, xb’aan naq a’in lix Iglees. Wi yooko chixyalb’al qaq’e chixpaab’ankileb’ li taqlahom, chi wank chiqib’il qib’ rik’in rahok, chi wank chi maak’a’ qab’alaq’, chi wank jo’ chaab’il amiiw, ut chixyalb’al xsahil wank sa’ junajil, jo’kan ut, naru taawanq qik’in li Musiq’ej ut naru naqanaw li k’a’ru naraj li qaChoxahil Yuwa’ naq taqab’aanu. Wi ink’a’ naqab’aanu, jo’kan ut, moko tooruuq ta chixb’aanunkil li k’a’ru b’oqb’ilo wi’.”
Chirix a’an kixye:
“Naq junaq laj tzolonel naxsik’ ru xk’utb’al li chaab’il eetalil naq nawan jo’ jun aj chaab’il winq aj tzolol ochochnal, xk’ulb’aleb’ li komon sa’ li iglees, xkawresinkil li loq’laj wa’ak, tenq’ank sa’ ochoch, ut wank jo’ aj k’amol tuqtuukilal, yoo a’an chixsik’b’al ru roxloq’inkil lix tijonelil ut xb’aanunkil li k’a’ru b’oqb’il wi’.
“Li wank jo’ jun chaab’il aj tzolonel moko ka’ajwi’ ta naraj naxye naq chaab’il toowanq sa’ li iglees malaj sa’eb’ li kok’ k’anjel sa’ li Iglees. Li apostol aj Pablo kixk’ut, “Chayal b’an aaq’e chixk’amb’al xb’eheb’ laj paab’anel rik’in aatinak, rik’in laa yu’am, sa’ li rahok, sa’ laa paab’aal jo’ ajwi’ rik’in xsaqal ru laa ch’ool” (1 Timoteo 4:12).”
Toja’ naq kixye li saaj:
“Maak’a’ naxye b’ar wanko malaj k’a’ru yooko chixb’aanunkil, naru nokowan jo’ jun chaab’il eetalil re tiikilal sa’ chixjunil li hoonal ut a’ yaal b’ar.
“Lin yuwa’ ut laa’in, laa’o laj tzolol ochochnal re li junkab’al Brown. Rajlal sut naq nokowulak aran, ninyal xsahil rula’aninkileb’ ut xnawb’aleb’ ru. Li k’a’ru tz’aqal nawulak chiwu reheb’ li junkab’al Brown a’an naq nokowulak chirula’aninkileb’, chixjunileb’ wankeb’ li rajom chi ab’ink ut junelik wan li seraq’ neke’xwotz.
“Naq naqanaweb’ ru chi us li kristiaan sa’ li teep rik’in li tzolok ochochnal, moko ch’a’aj ta xb’aanunkil li k’anjel jun chik reheb’ laj tzolonel, a’an lix k’eeb’al xsahileb’ xch’ool li komon sa’ li iglees. Xtenq’ankileb’ li kristiaan chireek’ankil naq k’ulb’ileb’ ut k’ulub’ejeb’ sa’ li iglees naxtenq’aheb’ chixjunil li komon re li teep reek’ankil naq raab’ileb’ ut kawresinb’ileb’ chixk’ulb’al li loq’laj wa’ak.
“Chirix xk’eeb’al xk’ulb’aleb’ li komon li neke’k’ulun sa’ li iglees, eb’ laj tzolonel neke’tenq’an rajlal domingo chixkawresinkil li loq’laj wa’ak. Tz’aqal ninyal xsahil xjek’inkil ut xkawresinkil li loq’laj wa’ak sa’ li teep a’in xb’aan naq chixjunileb’ neke’oxloq’in. Junelik naweek’a li Musiq’ej naq ninkawresi ut ninjek’i li loq’laj wa’ak. A’an tz’aqal jun li osob’tesihom choq’ we naq ninru chixb’aanunkil rajlal domingo.
“Junjunq li k’anjel, jo’ xjek’inkil li loq’laj wa’ak, neke’ile’ xb’aan li komon ut neke’xb’antioxi qe xb’aan xb’aanunkil, a’b’an wankeb’ chik li k’anjel, jo’ xkawresinkil li loq’laj wa’ak, nab’aanuman naq maa’ani na’ilok re. Ink’a’ aajel ru naq eb’ li kristiaan te’ril naq nokok’anjelak; li k’a’ru aajel ru a’an naq li Qaawa’ naxnaw naq nokok’anjelak chiru a’an.
“Jo’ aj tzolonel, junelik tento taqayal xkawob’resinkil li Iglees, li qamiiw, ut li qajunkab’al chixb’aanunkileb’ li qak’anjel sa’ li tijonelil. Wan naq ch’a’aj, a’b’an li Qaawa’ moko naxk’e ta qe lix taqlahom ‘chi ink’a’ ta tixk’uub’ jun [qab’e] re naq [taqab’aanu] li k’a’ru [nokoxtaqla] wi’ ” (1 Nefi 3:7).”
Naq li saaj winq kiraqe’ chi aatinak, toj kisach inch’ool rilb’al lix nimal xnawom ut li xchaab’ilal xna’leb’. Kixk’os ru rik’in xyeeb’al, “Ninnaw naq toochaab’ilo’q wi naqasik’ ru xtaaqenkil li [Jesukristo].”
Jun chik li seraq’ chirix li k’anjelak sa’ li tijonelil kiyeeman sa’ jun li ch’utam re li loq’laj wa’ak re li teep. Jo’kan wi’chik, wankin chaq aran. Sa’ li hoonal a’in, laj k’amol re li Tijonelil re Melkisedek a’in moko kixk’e ta reetal naq li k’a’ru yoo chixyeeb’al a’an tz’aqal li k’a’ru naraj li Qaawa’ naq taak’ulmanq sa’eb’ li kawob’resinb’il molam re li tijonelil. A’in li xk’ihal lix seraq’:
Re a’an ut re li rochb’een aj tzolol ochochnal ke’k’ehe’ xk’anjel re k’anjelak chiruheb’ wuqub’ li junkab’al. Haye’ chixjunileb’ reheb’ a’an ink’a’ neke’raj naq te’ula’aniiq. Naq eb’ laj tzolol ochochnal neke’wulak sa’eb’ li rochoch, moko neke’raj ta xteeb’al li okeb’aal. Naq neke’b’oqok sa’ li telefono, moko neke’sumeek ta. Naq neke’xkanab’ jun li ch’ina esil, moko neke’b’oqe’ ta. Li rochb’een tojo’ re naq kiraj rilb’aleb’ li komon rik’in xtz’iib’ankileb’ li kok’ hu. Ki’ok ajwi’ roksinkil li kok’ q’anil hu lemtz’ ru rik’in royb’eninkil xk’ulb’al junaq xsumenkil.
Jun reheb’ li wuqub’ chi junkab’al, a’an jun li komon ixq moko sumsu ta li xchal chaq aran Europa. Wan ajwi’ wiib’eb’ lix kok’al toj ka’ch’ineb’ xyu’am.
Chirix naq kixyal raatinankil naab’al sut, kixk’ul jun li ch’ina esil sa’ li telefono. A’an kixye re sa’ josq’il naq jwal laatz’ ru re xk’ulb’aleb’ laj tzolol ochochnal. Wan wiib’ lix trab’aaj ut wan ajwi’ sa’ lix ch’uuteb’ aj pleet. Li tz’aqal xk’anjel a’an jo’ aj k’aak’alenel tenamit, ut lix jayalihom a’an wulak jo’ aj tz’ilol-ix ut chirix a’an q’ajk sa’ lix tenamit ut k’anjelak aran.
Laj tzolol ochochnal maajun wa kiru chirula’aninkil sa’ li rochoch. Jo’q’ehaq naxtaqla jun li ch’ina esil re. Rajlal po naxtaqla jun li hu tz’iib’anb’il chi uq’ej, rochb’een jun li ch’ina utz’u’ujinb’il hu choq’ re li junjunq chi ch’ina’ al.
Maajun wa kixk’ul junaq xsumenkil. A’b’anan, li ixq kixnaw aniheb’ lix tzolol ochochnal, chan ru aatinak rik’ineb’, ut naq te’xyal xq’e sa’ lix k’anjeleb’ re li tijonelil.
Jo’kan ut naq, sa’ jun kutan li ixq kixtaqla jun li ch’ina esil sa’ li telefono, rik’in rajb’al ru. Kiraj xtenq’ankil sa’ junpaat. Ink’a’ naxnaw ani li obiisp, a’b’an naxnaw aniheb’ lix tzolol ochochnal.
Chiru wiib’ oxib’ kutan tento taaxik sa’ jalan chik na’ajej re xkawresinkil rib’ jo aj’ pleet chiru jun po. Ink’a’ naru chixk’amb’aleb’ lix kok’al. Lix na’, li taa’iloq raj reheb’, toje’ xko’o aran Europa re rilb’al lix b’eelom, li kixk’ul jun yajel sa’ junpaat.
Li komon ixq a’in moko sumsu ta ut ink’a’ nawulak sa’ li iglees, wan lix tumin re xtojb’al xxikik lix yum toj ka’ch’in aran Europa, a’b’an choq’ re lix yum aj 12 chihab’ aj Eric, ink’a’. Kixpatz’ re lix tzolol ochochnal wi naru naxtaw junaq li chaab’il junkab’al aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan li tixk’ul raj laj Eric sa’ li rochocheb’ chiru 30 kutan!
Laj tzolol ochochnal kixye re naq tixb’aanu li k’a’ru naru chixb’aanunkil. Chirix a’an ki’aatinak rik’ineb’ laj jolominel sa’ li tijonelil. Li obiisp, li taqenaqil aj tij li najolomink sa’ li teep, kixk’e xliceens re aatinak rik’ineb’ li ch’uut komon aj k’anjel sa’ li teep, ut sa’ xyanqeb’ a’an wan li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank.
Li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank sa’ junpaat kixtaweb’ kaahib’ li chaab’il junkab’al li wankeb’ xkok’al jo’ ajwi’ xchihab’ laj Eric ut te’xk’ul sa’eb’ li rochocheb’ chiru jun xamaan li junjunq. Chiru chik li po a’an, eb’ li junkab’al a’in ke’xch’olani laj Eric, ke’xk’e xna’aj sa’eb’ lix kok’ ochoch b’ar wi’ maak’a’ chik li na’ajej, ke’xk’am sa’ li kok’ k’anjel re saq’ehil ak xk’uub’ahomeb’, ke’xk’am sa’ li iglees, ke’xk’e chi tz’aqonk sa’eb’ lix q’ojyin re junkab’al, ut wan chik xkomon.
Eb’ li junkab’al a’an wankeb’ lix kok’al teelomeb’ toj saajeb’ jo’ laj Eric, ke’xk’e chi tz’aqonk sa’eb’ lix ch’utam ut lix kok’ k’anjeleb’ sa’ li ch’uut reheb’ laj tenq’anel. Chiru li hoonal a’an, 30 kutan, laj Eric xwulak chaq sa’ li iglees rajlal domingo, chixb’een sut sa’ xyu’am.
Chirix naq lix na’ kiq’aj chaq sa’ lix kawresinkil rib’, laj Eric toj yoo ajwi’ chi xik sa’ li iglees, rik’ineb’ li junkab’aleb’ a’in aj tenq’anel malaj jalaneb’ chik li ani xnaweb’ ru choq’ ramiiw, sa’ xyanqeb’ a’an eb’ laj tzolol ochochnal re lix na’. Rik’in xnumik li hoonal, kik’ojob’aak jo’ aj tenq’anel ut kixtikib’ xjek’inkil li loq’laj wa’ak chi kok’aj xsa’.
Anajwan qak’oxlaq li nachal chiru laj Eric. Ink’a’ raj tixsachb’esi qach’ool wi nawulak jo’ jun aj nimla jolominel re li Iglees sa’ lix tenamit lix na’ naq lix junkab’al taaq’ajq aran—chixjunil a’an, a’an sa’ xk’ab’a’eb’ laj santil paab’anel li ke’k’anjelak sa’ junajil rub’el xb’eresihom li obiisp, re k’anjalek xb’aan li tz’aqal rahok li wan sa’ li raameb’ ut rik’in lix wankil li Santil Musiq’ej.
Naqanaw naq li tz’aqal rahok aajel ru re naq tookole’q sa’ li rawa’b’ejihom li Dios. Laj Moroni kixtz’iib’a, “Ut wi moko wan ta li rahok eerikʼin maamin texruuq chi koleʼk saʼ li rawaʼbʼejihom li Dios” (Moroni 10:21; chi’ilmanq ajwi’ Eter 12:34).
Naqanaw ajwi’, naq li tz’aqal rahok a’an jun li maatan li nak’eeman qe chirix xb’aanunkil chixjunil li k’a’ru nokoru. Tento “[tootijoq] chiru li Yuwaʼbʼej chi anchal xmetzʼew [qachʼool], re [toonujaq] rikʼin li rahok aʼin, li naxkʼe saʼ xbʼeenebʼ chixjunil li tzʼaqal nekeʼtaaqenk re li Jesukristo” (Moroni 7:48).
Naweek’a naq naqak’ul lix Musiq’ li Dios chi tz’aqal naq wan li qilob’aal sa’ li k’anjelak chiruheb’ li komon. Xb’aan a’an naq wan li qateneb’ankil sa’ li tijonelil re k’anjelak sa’ xk’ab’a’ li Kolonel. Naq wanko chi k’anjelak chiruheb’ li komon, moko naqak’oxla ta qix laa’o, ut li Santil Musiq’ej naru nachal qik’in sa’ junpaat chiqatenq’ankil sa’ lix yalb’al qaq’e chiru chixjunil li qayu’am re naq taak’eemanq qe li maatan re li tz’aqal rahok.
Ninch’olob’ xyaalal naq li Qaawa’ ak xk’e jun nimla yokb’ chi uub’ej sa’ lix k’uub’anb’il na’leb’ re naq toowulaq chi mas musiq’anb’ilo ut chi mas aj rahonelo wi’chik sa’ li qak’anjel sa’ li tijonelil re rilb’aleb’ li komon. Ninb’antioxi lix rahom, li naxk’e qe chi nim a’an . Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.