Ururing n te Maiu n Tamnei aika Kakukurei
Ngkana ara kaangaanga, ke baika a riki n te aonaaba ake ti a aki konai n totokoi a karooi kawaira, ara rururing ni bwain te tamnei aika kakukurei man bokin maiura a riki n aiaron atibu aika oota ake a buoka kaotan te kawai are i moa.
Tebwi ma waniua te ririki imwiin te Moan Kaotioti, te Burabeti Iotebwa Timiti e korea te rongorongo ae bwarabwara raoi n te bwai are e rinanona. E a tia ni kaitara ma te kakaitara, bwainikirinaki, taetaebuakaaki, kakamakaki, ao ni kiaraki.1 E ngae n anne e reitinako ni kakoaua ma te ninikoria n ana Moan Kaotioti. “I a bon tia n noora raoi te ota, ao I buakon te ota arei I noriia uoman Aomata, ao e bon koaua ae a taetae nakoiu; ao e ngae ngke I ribaki ao ni bwainikirinaki ibukina bwa I taekinna bwa I a tia n noora te kaotioti, ma e bon koaua. … I ataia, ao I ataia bwa te Atua e ataia, ao I aki kona ni kakewea.”2
Inanon kangaanga ni maiuna, ana ururing Iotebwa e okirikaaki ni kaniia uabwi te ririki n nako ni kakoauan ana tangira te Atua ibukina ao bwaai ake e a katauraoa te aonaaba n te taetae ni burabeti ni Kaokan Bwai ae e a kaman taekinaki. Uringakin mwanangana n te maiu n tamnei, e taku Iotebwa: “Akea ae I kabuakaka ibukin aki kakoauan rongorongou. Ngke arona bwa I aki rinanon te bwai are I rinanona, N na bon aki kakoaua naba ibon irou.”3
Ma te taneiai a bon koaua, ao e aki mwaninga ke ni kakewei, ma te karaurau e kamatoai ana koaua ngkai e mwaing nakon te karabuti i Carthage ike e na tiringaki iai. “N na nako n ai aron te tibu te teei nakon te kamateaki,” e taku, “ma I bon rau n ai aron te ingabong n tain te kabuebue; iai au iango ae akea kairuana nakon te Atua, ao nakoia aomata ni kabaneia.”4
Baika ko Rinanoi n te Maiu n Tamnei aika Kakukurei
Iai te reirei ibukira n ana banna ni katoto te Burabeti Iotebwa. Ni kairaki ma te kawai ae rau are ti karekea mairoun te Tamnei ae Raoiroi, man te tai teuana ma teuana, te Atua ni mwaakana ao ni bon nakoira e kakoaua nakoira n tatabemaniira bwa E kinaira ao e tangiriira ao E kakabwaiaira n ae onoti ao mai inanona. Imwiina, n ara tai n tiku n te kangaanga, te Tia Kamaiu e uoti taneiai aikai ni kaoki nakon ara iango.
Iangoa oin maium. Inanon ririki aika bati, I a tia n ongongora nakon ngaa taneiai n tamnei aika kamimi mairouia aika Itiaki ni Boong aika Kaitira ni kabuta te aonaaba, ni kamatoa nakoiu ma te koaua bwa te Atua e tangiriira n tatabemaniira ao E ingainga nanona ni kan kaotia nakoira. Taneiai aikai a kona n roko n taai aika a kakaawaki inanon maiura ke ni bwaai aika riki ae ti taku bwa akea nanoia, ma a raonaki n tainako n te namakin n tamnei ni kamatoa aron ana tangira te Atua.
Ururingakin taneiai aika tamaroa n te maiu n tamnei aikai a kaotia bwa ti namakinna bwa ti riai n tataro, n aron are e taetaekinna te Burabeti Iotebwa: “Te bwai are I karekea bon mai karawa. I ataia, ao I ataia bwa te Atua e ataia ae I ataia .”5
Aua Katooto
Iangoa oin am ururing n te maiu n tamnei ae kakukurei ngkai I tibwai tabeua katooto mai irouia tabeman.
N ririki aika a nako, te tamanuea n te titeiki ae e a kara ma aorakin buroona ni bwaibuna ake uoua aikoa mwakuri raoi e bubuti bwa e na karaoa te korokoro iaona Dr. Russell M. Nelson, e ngae ngke n te tai anne akea katokan te urubwai nakon te kauoua ni bwaibu n te buro. Dr. Nelson e kariaia bwa e na karaoa te korokoro. Aikai ana taeka Beretitenti Nelson:
“Imwiin kaukan te moan bwaibu, ti a manga kaitara ma te kauoua. Ti kunea bwa e bon toma ma e a ukinako n te aro are e aki kona ni mwakuri n aron are e bon riai. Inanon kamatebwaian te bwaibu aei, te rongorongo ae matata e roko n au iango: Kauarerekea riki warebwen te bwaibu. I taekina te rongorongo anne nakon au tia ibuobuoki. ‘E na tau kunin te bwaibu ngkana ti kauarerekea te mronron nakon are bon buburana.’
“Ma ni kanga? … Te tamnei e matata n roko n au iango, ni kaota aron ituana are e na karaoaki iai—n rukumma ikai ao kauarerekea ikekei. … I teimatoa n uringnga n au iango te tamnei arei—ni kabwanina ma nen ituana are e na riai ni mena iai. E tia te onobwai n aron are e katamneiaki n au iango. Ti tuoa te bwaibu ao ti kunea bwa te raran e nakoraoi uarerekena. E taku te tia ibuobouki, ‘Bon te kamimi.’”6 Te tamanuea e maiu inanon ririki aika a mwaiti.
Dr. Nelson e a tia ni kairaki. Ao e ataia bwa te Atua e ataia ae e ataia ae e a tia ni kairaki.
Ngai ma Kathy ti kaitibo ma Beatrice Magré i Buranti 30 te ririki n nako. Beatrice e a tibwa te bwai are e rinanona are e roota maiuna n tamnei n te tai ae uarereke imwiin ana bwabetito ngke tebwi tabun ana ririki. Aikai ana taeka:
“Kairake man ara mwaanga a mwananga ma taan kairiiri nakon te bike ae Lacanau, teuana ma te iterana te aoa mai Bordeaux.
“Imwain okiran mweengaia, temanna te tia kairiiri e baireia bwa e na uaua te kabanea n tai ao e tebo ibuakon nao ma ana kiraati. Ngke e a otirake, a bua ana kiraati. … E bua i taari.
“Buan ana kiraati e totokoia man kabutan ana kaa. Ti nang bae n tiku n raroanako man mweengara.
“Te titita ae onrake n te onimaki e tua bwa tina tataro.
“I ngurengure bwa te tataro e na karokoira nakon te akea, ao I aki rau n raoniia te kurubu n tataro n aia tabo te bootanaomata ngke ti tei i taari are e toki iaon bebeera.
“N te tai are e moti iai te tataro, I takini baiu n tauriia ni kabane. Ngke I tatauri ni kabuta baiu inano, ana kiraati a toka naba iaon baiu. Te namakin ae korakora e ninia tamneiu bwa te Atua e bon ongo n ara tataro.”7
Abwi ma nimaua te ririki imwiina, e kauringnga n aron are e a bon tibwa riki ngkoananoa. Beatrice e a tia ni kakabwaiaki, ao e ataia bwa te Atua e ataia bwa e ataia ae e a tia ni kakabwaiaki.
Te bwai ae a rinanona Beretitenti Nelson ao Titita Magre bon bwaai aika rangi ni kaokoro, ma, ni kauoman, bon kauring n tamnei aika a kakukurei n ana tangira te Atua are e tiku inanoia.
Bwaai aika riki aikai a aki toki n roko inanon reiakinan te euangkerio ae kaokaki ke tibwauan te euangkerio ma tabeman.
Te tamnei aei e raweaki i São Paulo, Brazil, inanon 2004. Floripes Luzia Damasio mai Ipatinga Brazil Stake ai 114 ana ririki. N taekinan rairakina, Titita Damasio e tuangai bwa mitinare n ana kaawa a tia n anga te kakabwaia n te nakoanibonga nakon te teei ae rangi ni korakora aorakina are e a marurung iai n te aro ae kamimi. E tangiria ni kan atatai riki. Ngke e tataro ibukin aia rongorongo, te kakoaua ae aki kona ni kakeweaki iroun te Tamnei e kamatoa nakon neiei bwa Iotebwa Timiti bon ana burabeti te Atua. Ngke 103 ana ririki, e a bwabetitoaki, ao ngke 104, e a karekea ana kakabwaia n te tembora. Ni katoa ririki e kabanea 14 te aoa n toka n te bwati ni kabanea teuana te wiiki n te tembora. Titita Damasio e a tia ni karekea te kamatoa mai karawa, ao e ataia bwa te Atua e ataia bwa e ataia bwa te kakoaua e bon koaua.
Aio te ururing n te maiu n tamnei man au moan mition nako Buranti 48 te ririki n nako.
Inanon ara tai ni karebwerebwe, ngai ma toau ti katuka ana Boki Moomon iroun te unaine ae a kara. N okira nakon ana auti te aine tao teuana te wiiki imwina, e kauka ana mataroa. Imwain te taeka are e kona n taekinaki, I namakina mwaakan te tamnei ae kona n namakinaki. Te namakin e reitinako ni korakora ngke Madame Alice Audubert e kariniira ao e tuangiira bwa e a tia ni wareka Ana Boki Moomon ao e ataia bwa e koaua. Ngke ti kitana ana auti n te bong anne, I tataro, “Tamara are i Karawa, taiaoka buokai n aki mwaninga te bwai are I a tia n namakinna.” I tuai man mwaninga.
Inanon taai ae aekakin akanne, iaon mataroa n ai aron bubua riki mataroa ake tabeua, I a tia n namakina mwaakan karawa. Ao I ataia bwa te Atua e ataia ae I ataia ae wintoon karawa e a tia ni kaukaki.
E Kaonoti i bon Ibukiu ao N aki kona ni Kakeweaki
Taai aika a kakukurei n te maiu n tamnei aikai a roko n taai aika a kakaokoro ao inanon aro aika kakaokoro, ni kaonotaki ibukira, n tatabemaniira.
Iangoa te katooto ae ko tatangiria man koroboki aika a tabu. Naake a ongora iroun te Abotoro are Betero “a ewaraki i nano[ia].”8 Te aine ae te Reimwanaite ae Abiti e kakoaua “man te kaotioti ae kamimi ae karekea tamana.”9 Ao te bwana e roko n ana iango Enoti.10
Raou ae Clayton Christensen e kabwarabwara te bwai ae rinanona inanon ana tai n tataro mwaaka ni wareka ana Boki Moomon n te aro aei: “Te namakin ae tamaro,e abue … e otabwaniniai ao e roota tamneiu, n rabunaii n te namakin n tangira are I aki kona ni iangoia bwa N a namakina [ao namakin aikai a reitinako inanon te tairiki teuana ma teuana].”11
Iai taai ake ti namakin iai namakin n te maiu n tamnei n rin inanora n ai aron te ai, ni kaotai tamneira. Iotebwa Timiti e kabwarabwara bwa n tabetai ti karekei “iango aika a karina” ao n tainako “bwaron te wanawana ae itiaki.12
Beretitenti Dallin H. Oaks, n ana kaeka nakon te mwaane are e taekinna bwa e tuai man karekea te taneiai ae aron anne, e reirei, “Tao am tataro a kaman tia ni kaekaki ao a okioki man okioki, ma e a bon tia am kantaninga n tiku n taningaa te kanikina ae korakora ke te bwana ae nene n te aro are koa iangoia bwa ko tuai man karekea te kaeka.”13 Te Tia Kamaiu e taetae iaoia aomata ake a korakora aia onimaki “ake a [kakabwaiaki] n te ai ao te Tamnei ae Raoiroi, [ma a] bon aki ataia.”14
Ko Kanga n Ongo Irouna?
Ti a tibwa tia n ongo iroun ara Beretitenti Russell M. Nelson ae kangai: “I kaoi ngkami bwa kam na iangoia raoi ao n tainako te titiraki ae kakaawaki aei: Ko kanga n ongo Irouna? I kaoi naba ngkami bwa kam na keerake n ongo raoi Irouna ao ni kamwaitia riki.”15 E kaokioka te kakao anne n te ingabong aei.
Ti ongo bwanaana inanon ara tataro, ni mweengara, inanon koroboki aika a tabu, n ara anene n nebo, ngkai ti tau n ana te toa, ngkai ti taekina ara onimaki, ngkai ti beku ibukiia tabeman, ngkai ti nakon te tembora ma raora ni kakoaua. Taai aika a kakukurei n te maiu n tamnei a roko ngkai ti kakauongo n tataro mwaaka nakon maungatabu ni kabuta ao ngkai ti kawakin raoi riki tua. Ao ataei, namakin aikai bon ibukimi naba. Uringnga, Iesu “e reirei ao e buokiia ataei … ao [ataei] a bon taekin … taekan bwaai aika a korakora ma ni kamimi.”16 E taku te Uea:
“[Te atatai aei] kam anganaki ma iroun Tamneiu, … ao a aki kona n kareke [a] iroumi ma ti man mwaakau;
“Mangaia are, kam kona ni kakoaua bwa kam a tia n ongo bwanaau, ao n atai au taeka.”17
Ti kona n “ongo bwanaana” ibukin ana kakabwaia n ana Mwakuri ni kamaiu te Tia Kamaiu ae akea kabotauana.
Ngkai ti aki kona n rinea te tai ni karekei taai ni kakukurei aikai, Beretitenti Henry B. Eyring e anga te reirei aei n ara katauraoi: “N te tairiki aei, ao tairikin ningabong, ko na bae n tataro, n titiraki: E kanakoa te rongorongo te Atua ae ti kaineti ibukiu? I noori baina inanon maiu ke ni maiuia au [utu]?”18 Onimaki, ongotaeka, nanorinano, ao te nano ae koaua e kauki wintoon karawa.19
Te Kamataata n te Tamnei
Ko na bae n iangoa am ururing n te maiu n tamnei n te aro aei. Ma te tataro ae teimatoa, teimatoan te nano ni kawakin ara berita aika a tabu, ao te bwaintangira iroun te Tamnei ae Raoiroi, ti borauakin kawaira n rinanon nako te maiu. Ngkana ara kaangaanga, nanououa, ke bwarannano a karooi kawaira, ke ngkana aron te aonaaba e riaon ara kona ni kairiira n aki atai taai aika a na roko, ururing n te maiu ara rururing n tamnei aika kakukurei man bokin maiura aiaron atibu aika oota ake a buoka kaotan te kawai are i moa, ni kakoaua nakoira bwa te Atua e kinaira, tangiriira, ao e kanakoa Natina, Iesu Kristo, bwa e na buokiira n okira mweengara. Ao ngkana temanna e katikui ana ururing n tamnei aika kakukurei ni kararoai ao e bua ke e nanououa, ti kairiia nakon te Tia Kamaiu ngkai ti tibwa ara onimaki ao ara ururing nakoia, ni buokiia ni manga kunei taai aika kakaawaki n te maiu n tamnei ake a kakawakini ngkoa.
Tabeua ara taneiai a rangi n tabu n te aro are ti kawakin n ara ururing ni maiura n tamnei ao ti aki tibwauai.20
“A taetae anera ni mwaakan te Tamnei ae Raoiroi; ngaia ae a taekin ana taeka Kristo.”21
“Anera [aki toki] ni karaoa te ibuobuoki nakoia natia aomata.
“Bwa nooria, a bon tautaekanaki irouna [Kristo], bwa a na mwakuri n … ana taeka ni kairiri, bwa a na kaotia nakoia ake a matoatoa aia onimaki ao a matoatoa aia iango n aekan nako te aro n Atua.”22
Ao “te Tia Ibuobuoki, are te Tamnei ae Raoiroi, … e na reireini ngkami bwaai ni kabane, ao e na kauringi inanomi bwaai ni kabane.”23
Kukurei ni kauringi ami ururing aika tabu. Kakoauai. Korei. Tibwaia ma am utu. Onimaki bwa a roko iroum mairoun Tamam are i Karawa ao Natina ae Tangiraki.24 Anganiia bwa a na uota te taotaonakinnano nakon am raraoma ao n ota nakon am kaangaanga.25 I berita nakoimi bwa ngkai kam anga nanomi ni kakoauaa ao n kawakin raoi tai ni kakukukrei n te maiu n tamnei inanon maiumi, e na mwaiti riki n roko nakoimi. Tamam are i Karawa e kinako ao e tangiriko!
Iesu bon te Kristo, Ana euangkerio e a tia ni kaokaki, ao ngkai ti teimatoa ni kakaonimaki, I kakoaua bwa tina riki bwa ana bwai n aki toki, n aran Iesu Kristo, amen.