Mfon-mma Ediyama eke Idorenyin
Koro Edifiak-nda-ndi osongo ata akpaniko ete ke Abasi anam utom ke ererimbot, nnyin imekeme ndinyene idorenyin, kpa kini isobode ye ata mkposong ndaha.
Ke October emi ekebede, President Russell M. Nelson okot nnyin owo kiet-kiet ete ise iso iyom mbono April 2020 ke usung idem nnyin ke ndise edem man ikut akamba ubok Abasi ke ndifiak-nda iko Abasi Jesus Christ ndi. Sister Holland ye ami imenehede ida ikoot eke prophet oro. Nnyin ikut idem nnyin nte ke idu ke ntongo 1800s, ke ndise mme ubono-nkpo edu-ukpono eke eyo oro. Ke ndaha ekikere oro, nnyin ibup idem nnyin ite, “Nso imiduhe mi? Nso ke nnyin iyom ndiyene? Nso ke nnyin ikere ke Abasi eyeno nte iboro udong eke spirit nnyin.
Ofon, ke nkpo kiet, nnyin ikut ite ke century iba emi ekebede nnyin ima-inehede ima ndinyene idorenyin ke ndifiak-nda eti ubono-nkpo Abasi akan nte ediwak ekenyenede ke eyo oro, ndedibe nte Enye esiwakde ndidi ke edem ke mme century ndudue ye unana ifiok. Ke ndiwot ekpri udim iko nto William Ellery Channing, oworo iso owo ufokabasi eke usen, nnyin ikpi-na nte iyom “uduot ete eke Abasi,” emi Channing ekedade nte “akamba akpa ubono-nkpo mme Christian.”1 Oruk ubono-nkpo oro ekeme ndikut Mme-Abasi nte ono unwam Ete eke Heaven, utu ke nte idiok ekpe ikpe emi onode okposong ubiere mme nte enyene ufok emi miduhi emi kini tiet enyenede ebuana ke mme mkpo ererimbot edi idaha emi ama enyene mkpo efen ke ererimbot.
Ihn, idorenyin nnyin ke 1820 ekpekedi ndiyom Abasi etingde iko ye ndida usung mfin anwa-anwa nte Enye akanamde ke eset, eti Ete ke ata edima ndaha eke iko oro. Enye ke akpaniko idi bietke, idiok ada-ukara emi esimekde esisit mbonowo ono eriyanga nko ayak ofuri ubonowo eken eka nsobo. Inh inh, Enye edi tiet emi kpukpru edinam esie, ke edisana ubiere, edi “ono ufon ererimbot; koro enye ama ererimbot”2 ye kpukpru mbon sidung ke esit. Ima oro ekedi akpan ntak emi Enye okodongde Jesus Christ, nkukwere Eyen Esie, edi ererimbot.3
Nditing mbanga Jesus Christ, okporo ikedu ke akpa ini ke 19 century, nnyin ikpekifiok ye akwa uyom emi enyikde abanga akpan iko eke uwem Andiyanga ye Eriset ke mkpa okotongode ndiyene mkpo kabanga mme Christian. Ke emi, nnyin ikpoyom uwutnkpo ndidi nno ofuri ererimbot emi edisongode ntiense nwed Abasi ete ke Jesus edi Christ, ata Eyen Abasi, Ntongoye Utit, ye nkokure Andiyanga emi ererimbot edifiokde. Ekpedi kiet ke edima ekikere nnyin nte ke mme uwutnkpo nwed Abasi efen ana nte odu, mkpo emi ekemede ndinam ntiense Jesus Christ efen, editatde nyung nwam ikikke nnyin kabanga utibe emana, akwa utom, uwa usio-isop, ye ubong Eriset Esie. Ke akpaniko oruk nwed oro enyene ndidi “edinen emi [ekenode] oto heaven edi; ye akpaniko [oworode] oto ke isong,”4
Ke ndise ererimbot mme Christian ke usen oro, nnyin inyeyene idorenyin ndikut owo emi Abasi enode unen ye ata unen itie oku ekemede ndiduok nnyin mmong, ono eno Edisana Spirit, onyung anamde ndutim iko abasi edide akpan ke ndimenere. Ke 1820, nnyin ikpe duak ndi-dorenyin ndikut nte ayarare enwongo emi Isaiah, Micah, ye mme nkani prophet kabanga edifiak ndi ediye ufok Abasi.5 Okpodong nnyin ndikut ubong eke edisana mme temple afiakde edi inikiet efen, ye spirit, ndutim, odudu, ye unen ndikpep mme nsi nsi akpan iko, nkok mme unan eke idem, nyung ndian ufokemana tiet ke nsinsi. Mkpeke ese ebiet ekededi ye kpukpru ebiet ndiyom owo emi enyenede unen ndidoho mi ye edima Patrcia mi ke ndo nnyin ke uto ndaha oro amadiana ke ini ye ke nsi nsi, idighe ndikop mme edifik no nnyin isunghi “tutu mkpa adiangare mbufo.” Ami mefiok ke ufok Ete [nnyin] odu ediwak ubet,”6 edi, nditing ke idem ikpong, edieke ami mkpeke enyenede mfon iso ndiyene mmo tiet, ikpikidighe mkpo ndomo tiet ino mi ikan mbiara mkpo edieke Pat ye ndito nnyin mikiduhe ye ami ke ndibuana innyene ufok eke emana. Nko onode mme ete ete nnyin, ndusuk mmo edu enyung ekpanga ke eset ke mikopke ibanga enying Jesus Christ, nnyin ikpiki inyene idorenyin ibanga ata eti ye mbom eke mkpo bible ke eyefiak eda edi—unam mkpo eke odu uwem eno eke ndutim uwem enamde eno mbon ufok mmo ekekpangade.7 Iduhe edinam emi nkerede ekeme ndiwut ye ata ediye edima Abasi enyenede ono kpukpru ndito Esie mi ke isong ibangake ini edude mme ebiet edungde.
Ndien, udim ekikere 1820 nnyin ekeme ndika iso, edi kakpan ata akpan etop eke Mfiaknda-ndi edi ke uto idorenyin oro ikemeke ndidi ke ntak ntak. Tongode ke Edisana Grove tutu mfin emi, mme udong emi amatungo ndiworo nwut idem kakpan ndien akabare edi, nte Apostle Paul ye mbon efen eke kpepde, akpan ediyire ke ukpong, akpan ye nsongonda.8 Inikiet ekedi nkukure idorenyin emi akabare edi mbuk idaha emi.
Ntre nnyin ifiak ise edem ke mfon isua Ikie-iba emi Abasi onode ererimbot. Edi nso ke nnyin ise ke iso? Nnyin isuk inyeyene idorenyin emi mi iworoke isu kanga. Kpa ke nnyin itingde, nnyin ke inwana “ye ofuri ukeme” ye COVID-19, ata editi ete ke udongo9 emi ekpride ke ndaha Tosin akan mkpasip ntan10 ekeme ndisuhore ofuri ubonowo ye inyene ererimbot nim ke isong. Nnyin ibong-akam ino mbon emi enanade mbon ima mmo ke idiok udongo eyo emi, ukem ye mbon emi enyenede udongo emi idahaemi mme ekedude ke ubiak udongo emi. Nnyin imenehede ibong-akam ino mbon ekenode oruk akwa ukpeme oro. Ini emi nnyin idikande nkpo emi—ndien nnyin iyekan—yak nnyin nko ibiere ndisio biong ke ererimbot, inyung isio udongo ubuene ke mbohidung ye ke idut ifep. Yak nnyin ikere ibanga ufoknwed emi edikpebde ndito-ufoknwed nkpo—ndien idigike ete ke eyetop mmo ke ikang—iyom eno uko idem owo ino ofuri eyen Abasi, eke usua ikpaidem, oruk, mme edu-ukpono ndomokiet miduhe. Ke ndisongo ofuri emi edi osongo idorenyin ndinyene akwa nsinifik nno ikpo ibet iba: ke ndima Abasi ke ndinim item Esie nko ndima mbohidung nnyin ke ndiwut mbom ye ima, ime ye edidahade nno.11 Mme mkpo Iba, ediasana ndausung nko eyesuk odu—ke nsi nsi—nkukure ata idorenyin nnyin inyenede ndino ndito nnyin eti ererimbot ofonde akan emi ifiokde mfin.12
Ke ndidian ke ndinyene akwa udong emi, ediwak owo ke esop emi enyene ntotungo idorenyin: idorenyin kabanga ndo edikori, ndusuk ini ekere ebanga idorenyin ndo kpot, kere banga ndikan idiok-udong, kere banga eyen ndiyo ndifiak nnyong ndi, yene idorenyin ke ediwak oruk ubiak ke obukidem ye ke ekikere eyekure. Koro Edifiak-nda-ndi osongo ata akpaniko ete ke Abasi anam utom ke ererimbot, nnyin imekeme ndinyene idorenyin, nnyin iyenyene idorenyin, kpa kini isobode ye ata mkposong ndaha. Oro edi se iko-abasi odohode kini Abraham ekeyenede ukeme ndidot enyin ke idorenyin13—oro edi, ke enye ama ekeme ndinim ke misehe kpukpru ntak miduhe ke ndinim—ke enye ye Sarah ekeme ndniyene eyen kini oro ekedide okposong nkpo. Ntre, Ami mbup, “adieke ediwak idorenyin nnyin ke 1820 ekemede nditongo ndiworo nsu ye uyama edisana unwana nno ekpri eyen otongode edong ke ufot eto ke New York, ntaha nnyin mikemeke ndiyene idorenyin ke edinen udong ye ndiyom mkpo eke Christ ekeme ndisuk ndiakpan, ye utibe iboro Abasi ke kpukpru idorenyin?” Nnyin kpukpru inyene ndinim ite ke se nnyin iduakde ke edinen-ido ekeme ke usen tiet, usung tiet, ndaha ekededi eyesuk edi eke nnyin.
Ndito eka iren ye iban, nnyin imifiok se ndusuk unana edu-ukpono ke ntongo 19 century ekedide. Ndidian do, nnyin imifiok mme mkpo emi ananade ke mme edu ukpono mfin emi osuk ayakde obiong odu ye idorenyin ndiworo nsu. Nnyin imifiok ediwak unana-uyuho anamde ediwak owo eworo ekpong ndaha ubono-nkpo eke Abasi. Nnyin imifiok nko, nte edikpu ewet-nwed kiet ekewetde, ete “ediwak mme adausung edu-ukpono [eke eyo emi] etie nte inyeneke odudu” ke nditre oruk iduo emi, edino “ekpri idiok iboro unana edibuot-idem ke Abasi, mkpri ediwut ubono-nkpo, ubono-nkpo emi ebaakde, [mme ke ubak-ini] ndisime emi ntuuk miduhe”13— ndien kpukpru emi edu kini kiet emi ererimbot oyomde ata ediwak, kini emana emi eyomde ata ediwak, ndien ke eyo Jesus Enye okono ata ediwak. Nte mbet Jesus Christ, imikeme ke usen nnyin ikpon ikan mme mbon Israel ke mkpong ekekunide, “Mme okpo nnyin asaat, nko idorenyin nnyin osop usung.”14 Ntre, edieke nnyin ke akpatre inanade idorenyin, imenana akpatre edimenere ndaha nnyin. Ama okure ata inua otop hell emi Dante ekewetde ikpan ono kpukpru mbon ekade-isang ke Divinia Commedia: esie, ete “Ekpong ofuri idorenyin, mbufo emi odukde mi.”16 Kakpan iko kini idorenyin okurede, se nnyin inyenede edi edeme akwa ikang asakde ke kpukpru ebiet.
Ntre, kini edem nnyin eberide ke ebibene ndien, nte ikwo etingde, “mbon uwam ekpude nko ndongesit efehe,”17 kotu ata nti uduot nnyin edidi oworo etop-eno eke idorenyin osongode eyire ke mbuotidem nnyin ke Abasi ye mfonido nnyin ye mbon efen.
Kini isua Ikie-iba emi, kini nnyin isede edem ndikut kpukpru se ekenode nnyin nnyung ndara ke ndifiok ke ediwak idorenyin oworo osu, ami ndoho editim nkere eke ediye ekpri eyen-eka nnwan emi okonyongde mission edi emi eketingde ono nnyin ke Johannesburg ke esisit ofiong ifang emi ekebede, “[Nnyin] ikedige oniong ntem man usung oyom kpot.”18
Ndifiak nting ata akpan ntuk tiet emi awanade emi ewetde enim ke nwed-abasi, Ami nting ye prophet Nephi ye ekpri eyen eka nwan oro:
“Ndima ndito ete [ye ndito eka iban], ke mbufo ema [ekebo akpa mfri edifiak ndandi emi], Ami nyebup mme kpukpru okure? Sese, ami ndoho mbufo nte, Ihn-ihn; …
“… ana mbufo esin ifik eka iso ye ndisongo-nda ke Christ, ke ndiyene ata ediyama eke idorenyin, ye ima eke Abasi ye eke kpukpru owo. … Edieke mbufo edinamde[,] … Ete odoho: Mbufo eyenyene nsinsi uwem.”19
Ami mmeno ekom, ndito-eka mi iren ye iban, ke kpukpru se ekenode nnyin ke akpatre ye andikpon nkan ke kpukpru emana emi, emana edifiak-nda iko Abasi Jesus Christ ndi. Eno ye edidiong emi otode iko Abasi oworo ofuri-nkpo ono mi—ofuri-nkpo—ntem ke ukeme ndikom Ete mi ke Heaven nno mmo, ami “mmenwongo ndinim, ye ke anyan-ini mbemiso ami mkpa, ye ke anyan-ini mbemiso ami mkpa.”20 Yak nnyin isinifik ika iso ye ima ke esit nnyin, ndisanga ye “uyama eke idorenyin”21 emi ediyamade ino usung nti udong emi nnyin ikedude ke mme isua 200. Ami ntie ntiense ke ini iso ediyoho ye utibe-nkpo nko enehede oyoho ye edidiong nte akpa ekedide. Nnyin imiyene kpukpru ntak ndiyene idorenyin mbanga edidiong emi edikponde ikan enye emi ikobode akpa, koro emi edi utom Akwa Abasi, emi edi Ufok-abasi eriyarare akade iso, emi edi anana-ibat ye ntatubok iko Abasi Christ. Ami ntie ntiense mbanga ofuri emi ye ata ediwak ke enying Jesus Christ, amen.