Eda na Vakatovolei Ira mada Kina
Oqo na gauna me da vakavakarau ka vakatovolei keda se da sa tuvakarau ka rawa ni da cakava na veika kecega e vakarota vei keda na Turaga na Kalou.
Au masuta na veivuke ni Yalo Tabu ena vukuda kece niu wasea na vakasama kei na vakanananu e yaco mai ki na noqu vakasama kei na yaloqu ena noqu vakavakarau mai ki na koniferedi raraba oqo.
Na Bibi ni Veitarogi
Rauta ni sivia e ruasagavulu na yabaki ni bera noqu kacivi ki na veiqaravi tudei vaka-Lotu, au a cakacaka vakaqasenivuli kei na vakailesilesi ena univesiti. Na noqu itavi taumada vakaqasenivuli meu vukei ira na gonevuli me ra vulica na ivakarau ni vuli vakataki ira. Ka dua na tikina bibi sara ni noqu cakacaka meu bulia, kalasitaka, ka vakamacalataka vakamatata na itukutuku ni veitarogi kei na nodra vuli raraba na gone. Me vaka o ni sa vakila oti beka ena veika ko ni sa sotava mai, ni veitarogi e sega soti ni iwalewale ni vuli era dau taleitaka vakalevu na gonevuli!
Ia sa yaga sara ena vulika na veitarogi e dau caka vakawasoma. E dua na veitarogi vinaka ena vukea noda veidutaitaka na veika eda gadreva me da kila kei na veika eda sa kila tiko me baleta e dua na lesoni; ena vakarautaka talega e dua na ivakarau me da dikeva kina na noda vuli kei na noda toso.
Sa vakakina, na veitarogi se na vakatovolei ena koronivuli ni bula oqo era sa tiki bibi sara ni noda toso e na bula tawamudu. Ia e veivakurabuitaki, ni vosa na veitarogi e sega mada ga ni bau basika vakadua ena lewe ni va na iVolanikalou Vakavalagi. Ia sa dau vakayagataki na vosa me vaka na vakatovolei, vakadikeva, kei na tovolea me vakamacalataki kina vakadodonu na ivakarau duidui ni kena vakaraitaki vakadodonu na noda kilaka vakayalo me baleta, na kilai, kei na yalodina ki na nona ituvatuva tawamudu ni marau na Tamada Vakalomalagi kei na noda rawata me da vakasaqara na veivakalougatataki ni nona Veisorovaki na iVakabula.
O Koya e a vakatekivuna na ituvatuva ni veivakabulai e vakamacalataka na inaki dina ni bula vakavakarau oqo, ena nona cavuta na vosa na vakatovolei, vakadikeva, ka vakatovolea ena ivolanikalou ena gauna makawa kei na gauna oqo. “Ia me da vakatovolei ira mada kina, era na muria na veika kece sa vakarota vei ira na Turaga na nodra Kalou se sega.” 1 .
Vakasamataka mada na vakatakekere oqo mai vua na Dau ni Same ko Tevita:
“Mo ni vakadikevi au, Jiova, ka vakatovolei au; ka vakatovolea noqu ivi kei na yaloqu.
“Ni sa tu ga e mataqu na nomuni yalololoma: kau sa muria lako talega na nomuni dina.” 2
Ka sa tukuna na Turaga ena 1833, “O koya, mo dou kakua kina ni rerevaki ira na nomudou meca, raica au sa lewa oti e lomaqu, ni’u na vakatovolei kemudou ena ka kecega, se dou na dei tikoga ena noqu veiyalayalati me yacova na mate, io me kunei kina ni dou sa kilikili,” sa kaya na Turaga, 3
Na Veivakatovolei kei na Vakatovolea ena Gauna Oqo
Sa vakatakilakilataki, vakatikina, na yabaki 2020, ena dua na mate ka dewavi vuravura raraba, e veivakatovolei, vakadidike, ka tovolea noda kaukauwa ena vuqa sara na sala. Sa noqu masu ni da sa vulica tiko na tamata yadua kei na matavuvale na lesoni yaga e dau yaco duadua ga mai vei keda ena veigauna ni da sotava na bula dredre. Au nuitaka talega ni da na vakadinadinataka taucoko vakavinaka sara na “cecere ni Kalou” kei na dina ni na “vakatabuya ko koya na [noda] rarawa [me da] rawata kina na vinaka.” 4
E rua na ivakavuvuli taumada e rawa ni tuberi keda ka vaqaqacotaki keda ni da sotava na veigauna veivakatovolei ni noda bula, se cava ga: (1) na ivakavuvuli ni vakavakarau, kei na (2) na ivakavuvuli ni toso tikoga ki liu ena tudei vei Karisito.
Vakatovolei kei na Vakavakarau
Ni da tisaipeli ni iVakabula, eda sa vakaroti me da “vakarautaka na veika sa yaga vei kemudou; ka tauyavutaka e dua na vale, io me vale ni masumasu, vale ni lolo, vale ni vakabauta, vale ni vuli, vale ni lagilagi, vale vakaivakarau, na vale ni Kalou.” 5
Sa yalataki talega vei keda ni, “Kevaka dou sa vakarau vakavinaka tu dou na sega sara ni rere.
“Ka mo dou drotaka rawa kina na nona kaukauwa na meca, ka soqoni vata mai vei au ni dou sa tamata yalododonu, ni dou sa sega ni tauvi duka ka sega ni beitaki ena dua na ka.” 6
Na ivolanikalou oqo e vakarautaka na suitu uasivi sara ni kena tauyavu ka vakarautaki na noda bula vakayago ka vakayalo talega. Na noda sasaga me da vakarautaki keda ena veivakatovolei ni bula oqo e dodonu me muria na ivakaraitaki ni iVakabula o koya “sa tubu cake tikoga ena vuku kei na yagona talega, a sa vinakati koya vakalevu cake tikoga na Kalou kei ira talega na tamata” 7 —veiwaki ka tautauvata vinaka na tuvakarau vakavakasama, vakayago, vakayalo, kei na veimaliwai raraba.
Ena dua na yakavisiga ena vica na vula sa oti, keirau a dikeva kei Susan na neirau kakana maroroi kei na iyaya ena gauna ni leqa vakasauri. Ena gauna a totolo tiko kina na dewa ni COVID-19, ka vica na uneune e kurelaka na neirau itikotiko e Utah. Keirau a cakacakataka ena itekivu ni neirau bula vakawati me keirau dau muria na ivakasala vakaparofita me baleta na noda vakavakarau ki na gauna veibolei tawakilai, o koya a dua kina na ka vinaka ka taudonu me caka ena loma ni matetaka levu kei na uneune na “vakadikevi” ni ituvaki ni neirau tuvakarau. Keirau vinakata me keirau kila na vanua keirau toka kina ena veivakatovolei sega ni namaki oqo.
E levu sara na ka keirau vulica. Ena vuqa na tikina sa veirauti vinaka na neirau vakavakarau. Ena so tale na vanua, a gadrevi me vakavinakataki baleta ni keirau a sega ni kila ka sotava na gagadre eso ena gauna donu.
Keirau veidredrevaki talega ena vuqa na gauna. Keirau qai raica ena dua na kovate tu vakatikitiki eso na iyaya sa vicavata na yabaki na kena maroroi tu. Meu tukuna sara vakadodonu, keirau a rere ni dolava ka vakadikeva eso na itawatawa palasitika de keirau sereka tale mai e dua na matetaka i vuravura raraba. Ia e dodonu mo ni kila ka marautaka ni keirau a biuta laivi vakavinaka na veika rerevaki oya, ka sa vakarusai kina na ka vakatubuleqa ki na bula oya.
Eso na lewe ni Lotu era nanuma ni sa sega tale ni qai bibi na ituvatuva kei na kakana ena gauna ni leqa tubukoso, na kakana maroroi, kei na kato ni iyaya ni 72 na auwa baleta ni ra sa sega ni tukuna tiko vakarabailevu ena gauna oqo o ira na Veitacini iLiuliu na ulutaga oqo kei na ulutaga veiwekani eso ena koniferedi raraba. Ia era sa dau vunauca vakalevu na iliuliu ni Lotu ena veiyabaki sa sivi na ivakasala ni vakavakarau. Na ivakasala vakaparofita e veigauna ena dua na gauna balavu sa tauyavutaka e dua na vakatasuasua mana ni domo ni ivakasala ni qaqarauni ka rogo levu cake sara mai na domo ni solo yadua.
Me vaka ga na kena dau vakavotui mai ena gauna veibolei na malumalumu vakayago, sa vakakina, na kena dau seraka mai na revurevu ca ni matetaka ni vakawelewele vakayalo kei na lomawele ena gauna ni veivakatovolei dredre. Eda vulica mai na italanoa vakaibalebale ni tini na goneyalewa ni lokuyarataki na vakavakarau ena vakavuna na sega ni rawati vinaka ni veivakatovolei. Nanuma na nodratou a sega ni vakavakarau vakavinaka na goneyalewa lialia ena veitarogi a soli vei iratou ena siga e lako mai kina na tagane sa qai vakawati.
“O iratou nalialia eratou a kauta na nodratou cina, ka sega ni kauta vata kei iratou na waiwai:
“[O iratou na] vuku eratou sa kauta na waiwai ena nodratou tavaya kei na nodratou cina.
“Ni sa qai lomaloma-ni-bogi na vanua, sa ia na kacikaci, Raica sa lako mai na tagane sa qai vakawati, dou laki veitatavaki kaya.
“Eratou sa qai tucake kecega na goneyalewa oqo, a ratou sa vakarautaka na nodratou cina.
“ A sa kaya ko iratou na lialia vei iratou na vuku, solia mai vei keitou e dua na nomudou waiwai; ni sa boko na neitou cina.
“A sa kaya ko iratou na vuku, de sa sega ni takiveilevu vei keda: e vinaka mo dou lako ga vei ira na dauveivoli, ka volia na nomudou.
“Ia ni ratou sa lako me ratou volivoli, sa tadu mai na tagane sa qai vakawati; ia ko iratou sa vakarau oti tu, e ratou sa curu vata kaya ki na kana magiti ni vakawati: a sa qai sogo na katuba.
“Sa qai lako talega mai emuri ko iratou na goneyalewa ko ya, ka kaya, Noqu Turaga, Noqu Turaga, dolavi keitou.” 8
“A sa vosa ko koya ka kaya, Au sa kaya vakaidina vei kemudou, au sa sega ni kilai kemudou.” 9
Ena veitarogi oqo, eratou vakadinadinataka kina na lima na goneyalewa lialia ni ratou dau rogoca walega na vosa ka sega ni cakacakataka na vosa. 10
E dua na noqu itokani dau gugumatua ena koronivuli ni lawa. Ena dua na iwasewase ni vuli, dau solia nona gauna e veisiga o Samu me railesuva, umana, ka vulica nona ivolanivuli ena veilesoni yadua e vulica tiko. E dau muria na ivakarau vata oya ena nona kalasi kece ena mua ni veimacawa kei na veivula. Na nona iwalewale a rawa kina me vulica na lawa ka sega ni wiligusutaka walega na veitikina matailalai. Ni sa voleka mai na i otioti ni veitarogi, sa tu vakarau tu o Samu. E a kila o koya ni gauna ni iotioti ni veitarogi e dua na gauna sega kina na lomaocaoca ena gauna ni nona vuli lawa. Na vakavakarau vakavinaka ena gauna donu ena kauta mai na qaqa ena noda vakadinadinataki keda.
Na iwalewale ni vuli lawa nei Samu e vakavoqataka e dua vei ira na ivakarau taumada ni Turaga me baleta na tubu kei na veivakatoroicaketaki. “Ia raica, sa kaya vakaoqo na Turaga na Kalou, Au na solia vei ira na luve ni tamata na vosa ena vosa, na ivunau ena ivunau, vakalailai eke, ka vakalailai e kea; ia sa kalougata ko ira sa vakarorogo ki na noqu ivunau, ka vakatudaliga ki na noqu ivakasala, ni ra na vulica na yalomatua; ia kivei koya ena ciqoma au na solia vakalevu cake vua.” 11
Au sureti keda me da “vakananuma mada kina na [noda] ivalavala” 12 ka “dikevi [keda], se [da] tu ena vakabauta se segai; [ka] vakatovolei [keda].” 13 Na cava beka eda sa vulica mai na vica na vula sa oti ni veiveisau ena ivakarau ni bula kei na vakatatabu? Na cava beka e gadrevi me veisautaki ena noda bula vakayalo, vakayago, noda bula ni veimaliwai raraba, na itovo ni yaloda, kei na vakasama? Oqo na gauna me da vakavakarau ka vakatovolei keda se da sa tuvakarau ka rawa ni da cakava na veika kecega e vakarota vei keda na Turaga na Kalou.
Vakatovolei ka Toso ki Liu
Au a tiko ena veibulu vua e dua na daukaulotu gone ka a vakaleqai ena dua na vakacalaka. A vosa na tamana na daukaulotu ena lotu ka vakamacalataka na mosiniyalo ena veitawasei tawanamaki ena bula oqo mai vua e dua na luvena lomani. A tukuna vakadodonu ni sega ni ciqoma na vuna se na gauna e yaco kina e dua na ka vaqo. Ia au na dau nanuma tu ga ni a tukuna talega na turaga vinaka oqo ni kila o koya ni kila na Kalou na vuna kei na gauna ena takali kina na luvena—ka sa rauti koya vakavinaka oya. A tukuna vei ira na ivavakoso ni na sega na leqa ki na nona matavuvale, dina ga ni ratou rarawa vakalevu, e dei tu ka sega ni yavalati rawa na nodratou ivakadinadina. A tinia na nona vosa ena itukutuku oqo, “Au vinakata mo ni kila me vaka na kosipeli i Jisu Karisito, na neitou matavuvale sa tiko kece i loma. Keitou sa tiko kece i loma.”
E dina ni muloraka na yalo ka dredre na nona yali e dua na daulomani, eratou sa vakarau tu vakayalo na lewe ni matavuvale yalodina oqo me ratou vakadinadinataka ni rawa ni ratou vulica na veilesoni tawamudu na kena bibi mai na veika eratou a kune rarawa kina. 14
Na yalodina e sega ni ka e yalowaitaki se niuqawaqawataki ni bula. Noda cakacakataka noda vakabauti Jisu Karisito sai koya na noda nuitaka ka vakadinati Koya ni sa noda iVakabula, na Yacana, kei na Nona yalayala. Ni da “toso ki liu ka tudei vei Karisito, ena taucoko ni nomudou vakanuinui, ka mo dou lomana na Kalou kei ira na tamata kecega,” 15 eda sa vakalougatataki ena dua na ivakarau ni rai tawamudu kei na raivotu ka uabaleta vakalevu sara na noda kaukauwa yalani vakkatamata. Eda na vakaukauwataki me da “vakasoqoni vata, ka tiko ena vanua tabu” 16 ka “kakua ni yavalati rawa, me yacova na siga, ni sa yaco mai na siga ni Turaga.” 17
Niu veiqaravi tiko vakaperesitedi ni Brigham Young University–Idaho, a tadu yani ki koronivuli o Elder Jeffrey R. Holland ena Tiseba ni 1998 me vosa ena dua na neimami lotu vakamacawa. Keirau a sureti ira e dua na ilala gonevuli kei Susan me ra sota ka veitalanoa vata kei Elder Holland ni se bera ni mai vosa. Ni sa voleka ni oti na gauna, au a tarogi Elder Holland, “Kevaka e rawa mo vakavulica vei ira na gonevuli qo e dua na ka, na cava beka oya?”
E sauma o koya ka vaka:
“Eda sa vakadinadinataka tiko na noda sa toso tikoga yani ki na veibasai. Ena kautani mai vei keda na Yalododonu Edaidai na digidigi ni tu e lomadonu. Sa na sega na lomadonu ni gaunisala.
“Kevaka o vakamuria na drodro ni dua na uciwai, o na yaco ki na dua na vanua. O na yaco ki na vanua e kauti iko kina na kui. Ena sega ni rauta na toso vata kei na uciwai, muria na ua, kuitaki ena kui ni wai.
“Me caka na digidigi. Na sega ni digidigi e dua na digidigi. Vulica mo digidigi ena gauna oqo.”
Na itukutuku nei Elder Holland me baleta na tosocake ni veisaqasaqa sa vakadinadinataki ni itukutuku vakaparofita ena ivakarau raraba kei na veika e yaco ena loma ni 22 na yabaki mai na gauna a sauma kina na noqu taro. Ni a sa raica rawa tu mai ni na rabailevu tikoga na maliwa ena sala ni Turaga kei na nei vuravura, a solia o Elder Holland na ivakasala ni qaqarauni ni na totolo sara na kena yali yani na logavinaka ni dua na yava ena loma ni Lotu vakalesui mai ka dua na yava i vuravura. A veivakayaloqaqataki tiko na italai ni Turaga oqo vei ira na itabatamata gone me ra digidigi, vakavakarau, ka yaco me tisaipeli yalodina ni iVakabula. A vukei ira tiko me ra vakavakarau ka toso ki liu ena vakadinadinataki, vakadikevi, ka vakatovolei ni nodra bula.
Yalayala kei na iVakadinadina
Na iwalewale ni vakadinadinataki keda e tiki bibi sara ni nona ituvatuva cecere ni veivakabulai na Tamada Vakalomalagi. Au yalataka ni da sa vakavakarau ka toso tikoga ki liu ena vakabauta na iVakabula, ena tautauvata na keda maka ena itoitoi ni veitarogi ni bula oqo: “E vinaka, a tamata vinaka ka dina: ko sa dina ena ka e vica ga, au na lesi iko mo lewa na ka e vuqa: curu ki na marau ni nomu turaga.” 18
Au vakadinadinataka ni Kalou na Tamada Tawamudu e Tamada. O Jisu Karisito na Luvena Duabau ga sa Vakatubura na noda iVakabula ka Dauveivueti. Au vakadinadinataka na dina oqo ena yaca tabu ni Turaga o Jisu Karisito, emeni.