Royb‘eninkil li Qaawa‘
Li paab’aal, a’an xtaaqenkil li Dios sa’ sahil kutan jo’ ajwi’ sa’ rahil kutan, us ta rahob’tesinb’ilaqo toj reetal naq taak’utb’esimanq lix tel choq’ qe.
Ex was wiitz’in, chiqajunilo naqaj rab’inkil li raatin li qaraarookil profeet, li Awa’b’ej Russell M. Nelson, sa’ xraqik li ch’utam a’in. Jwal ch’ina-us li ch’utub’aj-ib’ a’in, a’b’an xmaak li yajel COVID-19, a’in li xkab’ sut naq jalan li qanimla ch’utub’aj-ib’. Maare xootitz’ rik’in li yajel a’in toj reetal naq naqaj xmich’b’al li qismal. Maare nekek’e reetal naq junjunq reheb’ inkomon ak xe’xb’aanu a’an. Chenawaq naq nokotijok rajlal chirixeb’ li neke’xk’ul rahilal xb’aan a’in, ut chirixeb’ li xe’xkam xkomon. Chiqajunilo naqaj naq taaraqe’q li yajel a’in.
Toj jo’q’e taaraqe’q li qach’a’ajkilal? Jo’q’e taaraqe’q li qach’a’ajkilal jo’ naqoyb’eni, us ta chanchan naq maajo’q’e taaraqe’q? K’a’ut naq nab’ay a’an us ta chanchan naq ink’a’ naru naqakuy li qiiq?
Naq naqapatz’ a’in, naru, wi naqaj, taqab’i xyaab’ xkux junaq li tz’aptz’o chaq sa’ tz’alam jul chiru jun hab’alq’e q’axal ke.
“At Dios, bʼar wankat laaʼat?” naqab’i sa’ xjulel li Tz’alam sa’ Liberty. “Ut bʼar wan li muhebʼaal li natzʼapok re li naʼajej muqmuukat wiʼ? Jo’ najtil chik taawanq chi ramb’il laa wuq’?”1 Toj jo’q’e, at Qaawa’, toj jo’q’e?
Relik chi yaal, maawa’o li xb’een chi moko li roso’jik li taapatz’oq chi jo’ka’in naq li rahilal nokoxluktesi malaj nakana sa’ li qaam. Ink’a’ chik nin’aatinak chirix li yajel malaj li tz’alam, chawix b’an laa’at, laa junkab’al, ut laa wech kab’al li wankeb’ xch’a’ajkilal. Nin’aatinak chirix li ani naraj sumlaak a’b’an maji’ naxtaw, malaj chirix li ani sumsu li naraj naq chaab’ilaq wi’chik lix sumlajik. Nin’aatinak chirix li ani naxk’ul li nimla yajel—li maare maajo’q’e taak’iraaq—malaj li ani rahob’tesinb’il xb’aan xmajelal li maak’a’ xb’an. Nin’aatinak chirix li ani naxyal xq’e rik’in xmajelal li reekob’aal xch’ool malaj lix k’a’uxleb’aal, li naraalob’resi li raam a’an ut li raameb’ li neke’rahok re. Nin’aatinak chirix li ani neb’a’, li kixye li Kolonel naq misach sa’ qach’ool, ut nin’aatinak chirix li ani naroyb’eni xsutq’ijik li ralal malaj rab’in, maak’a’ naxye jarub’ chihab’ wan re, li xsik’ ru jalan chik b’e chiru li oyb’eninb’il.
Nink’e reetal naq rochb’een chixjunil a’in li naxk’e qak’a’uxl qajunes, wankeb’ ajwi’ li ninqi ch’a’ajkilal sa’ ruchich’och’ naxk’e qak’a’uxl sa’ komonil. Li qaChoxahil Yuwa’ naraj naq taqayal qaq’e rik’ineb’ li ch’a’ajkilal a’in sa’ komonil ut qajunes, a’ut us ta yalb’il qaq’e sa’ musiq’ej ut chi tijok chi anchal qach’ool, wan naq ink’a’ toonumtaaq sa’ xb’een li ch’a’ajkilal naqaj xtuqub’ankil. Chi jo’kan, naq toj yooko chixyalb’al qaq’e ut chiroyb’eninkil xsumenkil li qatij, jo’ apostol ninye eere naq ab’inb’ilaqeb’ ut sumenb’ilaqeb’ li qatij, a’ut maare ink’a’ jo’q’e malaj jo’ chanru naqaj. A’b’anan, junelik sumenb’ilaqeb’ sa’ xhoonalil ut jo’ chanru naraj li nimajwal yuwa’b’ej aj uxtaan li taasumenq reheb’. Ex was wiitz’in, chenawaq naq li ani ink’a’ nawark2 naraj naq te’saho’q xch’ool ut te’taqsiiq xloq’al li ralal xk’ajol, ut jwal nim wi’chik li rajom a’in chiru yalaq chik li naraj. A’an li tz’aqal xyo’leb’aal li rahok, ut Yuwa’b’ej aj Uxtaan nak’ab’a’iik.
“Wi ta yaal a’an,” maare taapatz’, “ma ink’a’ raj tixjach rib’ xha’il li Kaqi Palaw re li qayu’am xb’aan lix rahom ut li ruxtaan re naq toonume’q chiru chaqi b’e chi maak’a’ qach’a’ajkilal? Ma ink’a’ raj tixtaqlahebʼ li gaviota re xkʼuxbʼalebʼ li chiliʼ re li qakutankil laa’o?”
Re xsumenkil a’an, “Yaal, li Dios naru tixb’aanu li sachb’a-ch’oolej sa’ junpaat, a’b’an tento taqataw ru naq xhoonalil li qayu’am b’eresinb’il xb’aan ka’ajwi’ li Dios, maa’ani chik.” A’an naxb’eresi xhoonalil li qayu’am chiqajunjunqal. Sa’ junpaat xk’ira li winq yaj li x’ok sa’ li Ha’ Betesda,3 a’ut wan ajwi’ li xkana sa’ chaqi ch’och’ chiru 40 chihab’ chiroyb’enkil rokik sa’ li yeechi’inb’il ch’och’.4 Laj Nefi ut laj Lehi ke’sutiik rix xb’aan li xam ut ke’kole’ xb’aan lix paab’aaleb’,5 a’ut chiru raq’ li xam naq xk’ate’ laj Abinadi xb’aan xpaab’aal.6 Jultik qe naq laj Elias li kixtaqla li xam chi kubʼeek chaq saʼ choxa re xk’utb’al xyaalal xmaa’usilaleb’ laj tij re Bahal7, a’an ajwi’ kixkuy xq’ehil naq maak’a’ li hab’ ut yal kixkul b’ayaq xwa chi k’amb’il chaq re xb’aan li tz’oq.8 Nink’oxla naq moko sa ta li wa’ak chi jo’kan.
K’a’ru naraj naxye a’in? Naraj naxye naq li paab’aal, a’an xtaaqenkil li Dios sa’ sahil kutan jo’ ajwi’ sa’ rahil kutan, us ta rahob’tesinb’ilaqo toj reetal naq taak’utb’esimanq lix tel choq’ qe.9 Ch’a’aj tana’ a’in sa’ li qakutankil naq k’oxlanb’il naq li q’axal us, a’an naq maak’a’aq raj li ch’a’ajkilal, naq maa’ani taak’uluq raj re rahilal.10 A’b’an li na’leb’ a’an maajo’q’e tooxtenq’a chi wulak chi “tz’aqalaq qe qu jo’ naq tz’aqal re ru li Kristo.”11
Ninpatz’ xkuyb’al inmaak xb’aan li Elder Neal A. Maxwell sa’ xjalb’al b’ayaq li raatin a’an. Laa’in ajwi’ ninye naq “wi wan qapaab’aal, tento naw wan qach’a’ajkilal.” Ink’a’ tooruuq “chixnumsinkil li qayu’am chi maak’a’ qak’a’uxl,” ut chixyeeb’al, “At Qaawa’, k’e we chixjunil li usilal q’axal sik’b’il ru, a’b’an maak’e we xrahil lin ch’ool, li waam, chi moko lin tib’el. Miwan li xik’ taa’iloq we, ut sa’ xb’een chixjunil, minaakanab’ chi maak’a’ laa rahom laa’at chi moko xrahomeb’ li raab’ileb’ inb’aan. At Qaawa’, chinaakol chiru chixjunil li k’a’ru kisantob’resink aawe. A’ut naq ak taaraqe’q xch’a’ajkilaleb’ li was wiitz’in, chinaakanab’ chi chalk ut chi wank aawik’in, re naq tinnima wib’ sa’ xjuntaq’eetil li qametz’ew ut qana’leb’, ut tinhilanq sa’ xb’een li choql chi tuqtu inch’ool xb’aan lin Kristianil.”12
Ex was wiitz’in, li Kristianil naxtuqub’ qach’ool, a’b’an chi kok’ aj xsa’ moko tuqtu ta qa’chool chixyu’aminkil. Li b’e li nak’amok sa’ li santilal ut li sahil ch’oolejil arin ut moqon jwal najt ut jwal b’ech’b’o. Naraj li hoonal ut xyalb’al qaq’e. A’b’an, q’axal nim li maatan sa’ xraqik. Li na’leb’ a’in k’utb’il chi saqen ru sa’ li ch’ol 32 re Alma sa’ lix Hu laj Mormon. Aran jun nimla taqenaqil aj tij naxk’ut naq wi na’awman li raatin li Dios sa’ qach’ool jo’ iyaj, ut wi taqak’e xha’ ut taqach’olani, sa’ jun li kutan taaruuchini li ru che’ “li q’axal loq’ … ki’ wi’chik chiru chixjunil k’a’ru ki’,” ut li tooxk’e chi nujak re naq ink’a’ chik tootz’okaaq chi moko taachaqiq qe.13
K’iheb’ li na’leb’ sa’ li ch’ol a’in, a’b’an lix ch’oolil chixjunileb’, a’an naq tento taqach’olani li iyaj, ut tento taqoyb’eni xk’iijik; laa’o “naqil chi uub’ej li ruuchinihom rik’in rilob’aal li paab’aal.”14 Li qaq’olom, chan laj Alma, “moko taanajto’q ta chik.”15 Ink’a’ nasach qach’ool naq naxchoy li raatin rik’in xka’sutinkil oxib’ sut naq chiwanq xyalb’al qaq’e ut qakuyum sa’ xch’olaninkil li raatin li Dios sa’ qach’ool, “royb’eninkil” jo’ naxye, rik’in “xnajtil li qoyb’enihom … naq li che’ taa’uuchinq choq’ eere.”16
Li COVID ut li cancer, li kab’ rix ch’oolej ut li raho’k ch’oolej, li ch’a’ajkilal rik’in tumin ut sa’ junkab’al. Jo’q’e te’isiiq li iiq a’in? “Moko taanajto’q ta chik.”17 Ut ma najt malaj ink’a’ li hoonal a’an ink’a’ naru taqaye, a’b’an xb’aan li rusilal li Dios, te’osob’tesiiq li te’xchap chi kaw lix evangelio li Jesukristo. Kixaqab’aman a’an junxil sa’ jun awimq chiru jun li tzuul aran Jerusalen.
Sa’ rab’inkil li qaraarookil profeet sa’ xraqik li ch’utub’aj-ib’ a’in, chijultiko’q qe, jo’ naxk’ut laj Russell Nelson chiru chixjunil xyu’am, naq eb’ li “neke’oyb’enink rik’in li Qaawa’ junelik kawaqeb’ rib’ ut te’rupupiq jo’eb’ li t’iw; te’aanilaq chi ink’a’ te’lub’q; … te’b’eeq chi ink’a’ te’tawaaq.”18 Nintz’aama naq chi “moko taanajto’q ta chik”—anajwan malaj moqon—tex’osob’tesiiq chejunilex li nekesik’ eetenq’ankil chiru xrahil lee raam ut eerach’ab’ankil chiru xrahil eech’ool. Ninch’olob’ xyaalal lix rahom li Dios ut lix k’ojob’ankil wi’chik lix evangelio, li naxsume chixjunil li ch’a’ajkilal sa’ qayu’am. Sa’ lix santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.