General Conference
Fapi Bishof—Tapigpig nma Gafaliy e Gamanman Rok fare Masta
April 2021 general conference


14:46

Fapi Bishof—Tapigpig nma Gafaliy e Gamanman Rok fare Masta

Fare bishof e bay e bin nib ga’ e murwel rok ni nge pigpig ni’ir fare tagafaliy e gamanman ko biney e mfen, nib mu’un e fal’yangren ngay ndawri mabgol, ni ngar bad ngak Yesus Kristus.

Pi walagag ko priesthood, bay bugi thin ulan e babyor ko tang ni be fith “Btu’uf ni nge mul gelngin fapi fal’yangren nu Zion?”1 Fulweg rog u lamag nib ga’ ko biney e duwer e “Dangay!”

Ra ngan micheg ni dabi thil e biney, gube micheg e dabay ni biney e mfen ni be ilal i yan nib gel e lumel nge gafgow riy e ir e murwel rodad ni th’abi ga’fan ni kan pi’ ngodad e galibthir nge fapi bishof nike yib rok e Chitamangiy nibay u Tharmiy.2 Nggu weliy rogon fan nib ga’fan e bisof ko rogon ni buch rog.

Napan e gub deacon, magmad chuw e tabinaw rog nggu pired nga reb e tabinaw nge reb e ward nib thil. Kug bay ni gube un nga junior high sukul, ere kug un thil e sukul rog. Bo’or fapi pagal nib fal’yangren ko fare ulung ko deacon. Ma oren e galibthir rorad ab gel ko galasia. Chitiningig ab gel ko galasia; ma chitamangig e bee’ nib fel’rogon machane e gathi be’ nib gel ko galasia.

Fare bin l’agruw e counselor ko fare bishofric,3 Brother Dean Eyre, e ba tiyugang’ ni rima tiyan’ ko murwel rok. Napan ni kug gub be’ech ko fare ward, min ntay ba milekag nifen e pagal nge chitamanginrad u Bear Lake—ni go napan e 40 miles (65 km) nib polog. Dabgu lemnag ni gura un ni bachan de un e chitamangig. Machane Brother Eyre e piningeg ni nggu un ngak. Ma tayfan e chitamangin ma kama weliy fan ni rib ga’fan ni nggu un ngak e gidii’ ko fare ulung ko fare quorum ko deacon. Ere gu turguy ni nggu un ngak Brother Eyre, ma rigu falfalan’ nigu un.

Brother Eyre e be’ ni bay fare tu’ufeg ku Kristus rok ma be rrin’ e murwel rok nibe pi’ e ayuw ngak fapi galibthir ma kabe gafaliy pifakrad. Ke ayuwegneg ko som’on rog ulan fare ward ma ir e sensey rog.

In e pul ngay ninggu chuw nguwan ko mission rog ko 1960, me yim’ Brother Eyre ko cancer napan e 39 e duw rok. Nibay le’ngin nge laal i bitir rorow, ni gubin ni 16 e duw rorad nga but’. Bin ngani’ i fak, ni kanog i Richard nge Chris Eyre ngorow, e ra michegew ngog ni aram rogon ni de kimoy e chitamangin row, ma fapi bishofric e ra ul’ul’gad ngar pi’ed e ayuw ngorow nge bin bitir i walagen row u fithik’ fare tu’ufeg rok Kristus, ma ke falfalan’ug ko biney.

Galibthir e gubin ngiyal’ ma bay e murwel rorad ngak e gathon e tabinaw rorad.4 Fapi presidencies ko quorum e kiyad ma pi’ e ayuw mir powi’iyed gidii’en e quorum ko fapi murwel rorad ni bay gelngin fare Arronic Priesthood riy ni’ir e bay u lukungun gum’ircha’enrad.5

Tachathowliy ko ulungi saf

Nggu non e dabay ni mornga’agen fapi bishof nge fapi counselors rorad, nrayag ni ngan piningrad ni fapi “tapigpig nma gafaliy e gamanman rok fare Somoel”—ni gube yupfan i gafaliy fapi gamanman ko biney e mfen.6 Apostle Peter e yog ni Yesus Kristus e ir “fare Tapigpig nima gafaliy e gamanman nge fare Bishof ko ya’al rodad.”7

Bishof e bay laal e yalen ko muruwel rok ulan fare galasia:

  1. I ir facha’ nib high priest nima gagiyeg nag fare galasia.8

  2. I ir e president ko fare Aronic Priesthood.9

  3. I ir e tapufthin.10

  4. I ir e ma ayuweg fare murwel ko thapeg, nib mu’un e ayuw ngay ko gidii’ nib tu’uf e ayuw rorad.11

  5. Ma i ir e ma guy fapi babyoren e galasia, salpiy ko galasia, nge rogon ni ngan fanay fare nu’un ko mu’ulung.12

Ko biney e murwel rok ni’ir e high priest, fare bishof e i ir fare “tiyugang’ nib thothup” ko fare galasia.13 I ir be’ nib “yul’yul’ ni gachalpen Yesus Kristus.”14

Ma ki’ir “fare bishof ni ma ayuweg fare murwel ko thapeg ulan fare galasia.”15 Fare bishof e susun ni nge dugliy e murwel ni gubin e rran ni ngan weliy ngak e gidii’ mornga’agen fare gospel, ni ngan gel nag e gidii’ nib be’ech nge tin nibe sul ko galasia, nge machib, nge murwel ko temple nge cheppin e tabinaw ngak e pi presidencies ko quorum ko elders nge Relief Society.16 Bishof e bayi gagiyeg nag e biney e murwel ulan fare mu’ulung ko ward council nge youth council.

Fare bishof e bay e bin nib ga’ e murwel rok ni nge pigpig ni’ir fare tagafaliy e gamanman ko biney e mfen, nib mu’un e fal’yangren ngay ndawri mabgol, ni ngar bad ngak Yesus Kristus.17 President Russell M. Nelson e weliy fare murwel ni th’abi ga’fan ko bishof nge fapi counselor rok. Ke fil ni fare “bin som’on e murwel rorad ni th’abi ga’fan e ngar ayuweged fapi pagal nge bpin nib fal’yangren ulan e ward [roraed].”18 Fapi bishofric e ngar pi’ed e ayuw ngak e galibthir ni ngar ayuweged miyad gafaliy fapi bitir nge fapi fal’yangren ulan fare galasia. Bishof nge president ko Young Women e ngar puruy’ gow u ta’abang ulan fare ward. Ngar ayuweged fapi fal’yangren ni ngar fol gad ko fare For the Strength of Youth, ni ngeyag ni ngar thapeged fapi m’ag, miyad par ni yad be fol ko fapi motochiyel nib thothup.

Sana gamed ma fith, “Mangfan ni yibe powi’iy fapi bishofric ni ngar pi’ed e ayuw ngak e fal’yangren ni gubin ngiyal?” Somol e ke yarmiy e Galasia Rok ni nge mu’ nag e tin nib ga’fan. Ni wod, e Galasia Rok’ nikan yarmiy ni bishof e bay la’gruw e murwel rok. Bay e murwel rok ngak fare galasia ni ga’ngin, ma kabay reb e murwel rok ngak fapi ulung ko prist.19

Fapi pagal ni fal’yangren ni yad e fapi prist nge fapi bpin ni fal’yangren e kar tawgad ko duw ni kari ga’fan e yafos rorad nge tin ni ngar dugliyed ni ngar rrin’ed. Dabi n’uw napan ngay, ma aram ni ngar mel’eged e yafos nra dugliy rogon e yafos rorad. Bayra dugliyed ko rayag ngorad fare tempel, yan ko mission,20 gay rogon ni ngan mabgol u tempel, fa ra fal’aged rograd ko murwel. Tiney ni bayra dugliyed, e napan ni yadra dugliy, ma aram nra mang biyang ko yafos rorad nib n’uw napan. Pi bishof, wenig mu nang ni chi ngiyal’ ney ni gadad be ayuweg e pi pagal ney nib fal’yangren ko prist nge bpin ni fal’yangren e rayag ni nge ayuwegrad ngar nangfaned ni bay ba gelngin ni farad nibe yib u dakean fare Bayul rok Yesus Kristus. Nrayag ni ngar guyed rogon n’umngin e yafos rorad nib mangil.

Bishop Moa Mahe nge pi counselor rok.

Reb wo’en ni kug guy nike rrin’ reb e bishof ngay nike ayuweg fapi fal’yangren ko galasia rok ngar guyed e biney e kanog i Bishof Moa Mahe ngak. Ni pining ni nge mang e bin som’on e bishof ko fare Tongan Ward u San Francisco.21 Ir e be’ ni yib u Vaca’u, Tonga. Fare ward rok e bay u charen fare skoyjo,e muruwel’ rok, u San Francisco, California.22

Tongan Ward

Fare ward e rib bo’or e fal’yangren riy, ni oren e gidii’ riy e fan gi yib nga Mariken. Bishof Mahe e gathi kemus ni fil ngorad rogon ni ngar pired ni yadba yul’yul’ ma bugi gidii’ ni gachalpen Yesus Kristus, maki ayuwegrad ngar guyed rogon nrayag ni ngar manged miyad fal’aged rograd ko yan nga tempel, yan ko mission, sukul, nge murwel. I pigpig ni go napan meruk e duw, ma tafney rok ngak fapi fal’yangren e ri buch ni wod rogon ni tafney nag.

Go napan 90 pasent ko fapi pagal ni fal’yangren ko Aronic Priesthood e ranod ko mission rorad. Napan e 1987, 15 ko fapi pagal nge bpin nib fal’yangren e ra manged e tin som’on e bitir u tabinaw rorad nranod nga college.23 Ke mada’ nag e principle ko fare high sukul nib chuchugur ngorad (nde ta’areb e mich rorad), miyo fal’ag rogon nrayag ni ngan ayuweg e fal’yangren ni ngar thapeg e tin ni yad ba’adag mi yad gel ko kireb. Ke yog e re principle ney ngog ni Bishof Mahe e pi’ e ayuw ngak ni ngar ayuwegew urngin fapi bitir nibe yib ko biney e nam nibe gafgow mab thil e mich rorad. Pi fal’yangren ney e yad manang ni yad btu’uf rok e re bishof ney.

Kirban’uy ngay, ni Bishof Mahe e yim’ u napan nibe pigpig ni’ir e bishof. Ri dabgu pagtilin fare magawon rok. Bo’or ni bo’or e gidii’ ni yib. Go napan ni bay 35 fapi member riy nib yul’ul’ nra yon’ed e tang ni kar mu’ gad ko mission rorad fa karanod nga college ni ku bugi fal’yangren ni’i moy u napan ni’i pigpig e re bishof ney. Bay be’ ni non ni ri og nag e magar ni yib rok gubin fapi fal’yangren nge fapi falyangren ndawri mabgol ulan fare galasia. Me pi’ e ayuw ko n’en ni guy Bishof Mahe nifan ngorad nike ayuwegrad ko biney e yafos nge pigpig nib yul’yul’. Ma n’en ni th’abi ga’fan, e Bishof Mahe e ayuweg rad ngar thapaged e mich ngak Somol Yesus Kristus ni’ir e def ko yafos rorad.

Chiney, pi bishof, demuturug e gin ni gabe pigpig riy, ko tin ni gabe de’eriy morna’agen nge ku boch e tin ni gabe rrin’, rayag ni ngam pi’ e mitney ni ngan guy min gelnag fare mich ngak Yesus Kristus. Rayag ni ngam pining e gidii’ ni ngar thiliyeged pinginrad, min ayuweg e yafos rorad, min pi’ e athamgil ngorad ni ngar pired ulan fare pi’ i kanawo’ ko motochiyel.

Ma kabay, nrayag ni ngam pi’ e ayuw ngak boch e fal’yangren nib kireb rogon thilrow e galibthir rok ko tin nde ga’fan banan.24 Bay bingyal’ napan nibe kirkireb thilin e fal’yangren nge galibthir rorad, facha’ nima gagiyeg nag fare ulung ko quorum nge cha’en ni yima fulweg e thin ngak e ta’ab rogon ko facha’ ni ma pi’ e tempel recommend ngak e galibthir. Biney e bayi tay fare bishof ni’ir e nge ayuweg fare fal’yangren nge fare galibthir rok fare fal’yangren nike palog thilow. Fare bishof e rayag ni nge ayuweg row ngar guyew e tin nib manechubog ko tin nib ga’fan nge tin nde ga’fan. Gamad be yog ni fapi bishof e dabi dugliy fapi tabinaw ni nge machib ya ngayag ni ngar pi’ed fapi tym rorad ngak fapi fal’yangren nge fapi tabinaw nibe buch e tiney riy.25

Gu manang reb e bishof ni ayuweg ba fal’yangren nga galibthir rok ni ur tuwthin gad nib gel, nge fal’ag thilrad me mon’og nag e tha’ rorad u tabinaw nge fare gospel. Fare bishof e ayuweg fare galibthir ngar guyew ni gay rogon ni ngan mang gachalpen Yesus Kristus ab ga’fan ko rogon nge ngiyal’ ni ngan rrin’ min mu’nag e murwel u tabinaw.

Fa’anra ngan un ngak fapi fal’yangren, ndemuturug ko gin ni yad bay riy, ko tin nifan e sukul fa boch e gosgos, kan mulwol nag ngak fapi bishofric ko rogon ni ngan tay e mit ney e mu’ulung ni ngan non ngak e fal’yangren. Bishof e rayag ni nge weliy mornga’agen e tin nib ga’fan banan, ma kagmad be yog ni mu’ulung ko tin ba’aray banan nib gel e kireb riy, fa tin ba’aray nib achig e kireb riy e dabin uneg e pufthin ngay ko gidii’ ko fare ulung ko fare elders quorum nge Relief Society—nib ga’ ni fapi presidencies fa cha’an nibe machib ngak fapi brothers nge sisters. Fare Thothup e bayi powi’iy fapi tiyugang’26 ni ngar mel’eged be’ ni nge rrin’ e biney e mu’ulung. Gidii’ ni bay ni pi’ ngak e biney e mu’ulung e ra yib fare yi’iy ngorad. Ma yad, e gubin, ngiyal’ ni ngar mithagned e tiney ni kan weliy.

Pi tiyugang’ nib mangil e bo’or e ayuw ni yad ma tay ni fan ngak e biney e mfen. Ireray e gin nib ga’ nima murwel fapi gathon e bishofric riy nifan ko pigpig u Galasia.

Gu ba’adag e chiney ni nggu non ngak e fal’yangren mug mu’ mug non ngak fapi bishof.

Oren ni gamed e fal’yangren e damur guyed ko gamed mini’ nge mang e rayag ni ngam manged. Ma gimed e th’abi ga’fan ni ngam turguyed rogon ni nge par e yafos romed. Wenig ngom mu non ngak e galibthir rom nge bishof rom ko pi n’en nib ga’fan ni bay yi buch nga m’on nifan ngom. Mu pag fare bishof nge mang e tafagar rom me ayuwegnem.

Gamad manang ni bay ni bo’or e lumel nibe yib ngomed ni demuturug e gin nibe yib riy. Gadad gubin mab tu’uf ni ngad kalngan’ gad ni gubin e rran ni wod rogon ni ke fil President Nelson. Wenig ngom mu non gad ngak e bishof romed ni ngayag ni nge pi’ e ayuw ngom ko rogon ni ngan ayliy e yafos rom ngak Somol ni nge fal’ag rogom ni ngam rrin’ fapi “murwel ni rib mangil” nike dugliy ngom ko biney e mfen nib tomur.27 Wod rogon nike piningem President Nelson, wenig mu fal’ag rogom ngam reb fapi salthaw nib fal’yangren rok Somoel.28

Chiney e nggu non nifan ngak fapi bishof ko fapi tiyugang’ nge gidii’en e Galasia. Gamad be pining e magar ngomed. Ko tin ni kan fith ngomed ni ngam rrin’ed ko re duw ney, bishof, wenig mu nang ni gamad be og nag e magar ngomed. Ayuw rom ko fare gul’ilungun Somol e rib gel. Bay 30,900 e bishof ko Galasia, nge branch president ni yad be pigpig u dakean ga’ngin yang e fayleng.29 Gamad be tayfanmed.

Boch e thin nge pi murwel rorad nib thothup e kanog nibay e thothup riy nib gel, nibay gelngin ni rib gel. Fare murwel rok fare bishof e bugithin ni rib ga’fan. Ni ngan pigpig ngak Somol ni arogon nib alamrin e rib bo’or fal’ngin ni rib mangil. Fare murwel, min tay ni’ir, min dugliy ni’ir fare bishof e banan ndariy bi’id min pagtilin. I gag rog, ma wod ni bugi banan nibe buchbuch nib achig machane rib to’ar e thamtham riy. Ni wod e n’en ni yima thamiy u napan ni kan m’ag pa’ay fa ngiyal’ nike fakay fare matam e bitir e kari mus rogon nrayag ni nggu weliy e biney.30

Pi bishof, gamad be ayuwegmed! Pi bishof, gimed ba tu’uf romad! Gimed e tapigpig nma gafaliy e gamanman Rok fare Somoel. Fare Tathapeg e ri dabi pagmed ko biney e murwel nib thothup ni kan pi’ ngomed. Pin’ney e gube micheg, ko biney e Easter, u dakean fithngan Yesus Kristus, amen.

Babyoren e Ayuw

  1. “True to the Faith,” Hymnsno. 254

  2. Tiyugang’ ko fal’yangren, ulung ko quorum nge fapi president ko klass, nge ku buch e tiyugang’ ko Galasia e yad e yadma rrin’ e biney e murwel u ta’abang.

  3. Fare bishof e ir fare president ko fare ulung ko priests. Fare bin somm’on e counselor rok a bay e murwel rok ni nge sensey nag fare ulung ko quorum, ma fare bin l’agruw e counselor rok e bay e murwel rok ko fare ulung ko deacons. (Mu guy ko General Handbook: Serving in The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, 10.3, ChurchofJesusChrist.org.)

  4. Mu guy ko Doctrine and Covenants 68:25–28.

  5. Mu guy ko Quentin L. Cook, “Adjustments to Strengthen Youth,” Liahona, Nov. 2019, 40–43.

  6. Fare bugithin ni bishof e kab ta’ab rogon e murwel riy ngak fapi branch presidents nib yul’yul’.

  7. 1 Peter 2:25.

  8. Mu guy ko General Handbook, 6.1.1.

  9. Mu guy ko General Handbook, 6.1.2.

  10. Mu guy ko General Handbook, 6.1.3.

  11. Mu guy ko General Handbook, 6.1.4.

  12. Mu guy ko General Handbook, 6.1.5.

  13. General Handbook, 6.1.1; ngam guy General Handbook, 6.1.1.1–6.1.1.4.

  14. General Handbook, 6.1.1.

  15. General Handbook, 6.1.4.

  16. Mu guy ko General Handbook, 21.2; 23.5; 25.2.

  17. Mu guy ko General Handbook, 6.1; 14.3.3.1; see also Quentin L. Cook, “Adjustments to Strengthen Youth,” 40–43. Fare bishof e kun pi’ e athamgil ngak ni nge un ko tabinaw rok ngar rrin’ed e tin nib ga’fan ngorad. Pi Young Men advisers nrayag roraed e bay nran pining ni nge pi’ e ayuw ko fare Aaronic Priesthood quorum presidencies nge fapi murwel ko bisofric.6

  18. Russell M. Nelson, “Witnesses, Aaronic Priesthood Quorums, and Young Women Classes,” Liahona, Nov. 2019, 39.

  19. Mu guy ko Doctrine and Covenants 107:87–88.

  20. “En Somoel ba’adag urning e mo’on ningar taermedliyed ningar pigpignoged [ko mission] (mu guy ko+ Doctrine and Covenants 36:1, 4–7). Pinn nge gidii’ nib glabthir ni yaed ba’adag nignar pigpignoged ra taermedliyed ko pigpig. Gaa’ nib gaa’ fan ko taermedliy ningar thilyeged ko Yesus Kristus nge gospel ni kan fulweg Rok. Gidii’ ni ba’adag ningar taermedliyed ningar pigpignoged ko downgin, tafnay, thamtham, nge salpiy” (General Handbook, 24.0).

  21. Ni yarmiy fapi ward ko December 17, 1980. Elder John H. Groberg ko fare bin Somm’on e Ulung ko Quorum ko fare Medlipi Ragag e yarmiy e biney e ward ko Tongan. (Mu guy ko Gordon Ashby, chairman, and Donna Osgood, ed., History of San Francisco California Stake, 1927–871987], 49–52.)

  22. Bishof Mahe e kan non’ e murwel rok ko fare Pan American Airlines u San Francisco, California, International Airport.

  23. Mu guy ko History of San Francisco California Stake49.

  24. Bay nra togopluw gad ko tin nib ga’fan.

  25. Mu guy ko General Handbook, 21.2.1.

  26. Bishof e bay i murwel u ta’abang ngak fapi presidencies ko elders quorum nge Relief Society ko cha’en ni bay ntay nge rogon ni ngan rrin’ e biney u fithik’ e tu’ufeg.

  27. Doctrine and Covenants 64:33.

  28. Muguy ko Russell M. Nelson “Hope of Israelworldwide youth devotional, June 3, 2018), HopeofIsrael.ChurchofJesusChrist.org.

  29. Napan e February 19, 2021, bay 24,035 e bishof nge 6,865 e branch president ni be pigpig u dakean e fayleng.

  30. Ni pinigeg ni nggu mang bishof ko fare Ward u California Burlingame u napan e 1974 ni President David B. Barlow e pi’ ngog e biney e pigpig ma napan e September 15, 1974, ma Elder Neal A. Maxwell, ni’ir e fan gi mang e Taayuw ko fare Quorum ko fare Ragag nge L’agruwi Apostle.