Me Vakabulai Vuravura
Ni rawa ni wali ka vakabulai sara mada ga na mavoa kei na duidui ni da doka na Kalou, na Tamada kecega, kei Jisu Karisito na Luvena.
Kemuni na taciqu kei na ganequ, ena gauna lagilagi oqo ni Siganimate, eda sa vakalougatataki vakalevu me da sota ka ciqoma na ivakasala kei na veidusimaki mai vei ira na tamata ni Kalou.
Na veidusimaki kei na ivakavuvuli tabu mai vua na Tamada Vakalomalagi ena vukei keda me da sokota na bula ena veigauna dredre oqo. Me vaka a parofisaitaki, “na bukawaqa, kei na cava,” “na ivalu, kei na rogorogo ni valu, kei na uneune ena veiyasana e vuqa,” “kei na veimataqali itovo vakasisila kecega,”1 “na mate dauveitauvi,”2 “na dausiga, kei na tavuki ni vanua”3 era na yavalata na matavuvale, itikotiko, kei na veimatanitu sara mada ga.
E dua tale na ikuita ka sa takalevu tu e vuravura: na kena bololaki na nodaru galala vakalotu. Na ivakarau ni rai ka tubucake tiko oqo e vinakata me kauta laivi na lotu kei na vakabauta na Kalou mai na veivanua raraba, na koronivuli, itagede eso vakaitikotiko, kei na veimatabose. O ira na meca ni galala vakalotu era segata me vakatabui na kena vakamacalataki na veika e vakilai mai vuniyaloda. Era vosa vakacacataka ka vakalialia na ivalavala eso ni vakabauta.
Na ivakarau ni rai oqo era biligi tani kina na tamata, ka beca na bula ni tamata yadua, na savasava, veirokorokovi, na bula vakayalo, kei na vakacegu ni vakasama.
Na cava na galala vakalotu?
Sai koya na galala ni sokalou ena kena ituvatuva matailalai kece sara: galala ni vakasoqoni vata, galala ni vosa, galala mo cakava na veika o vakabauta, kei na galala me ra cakava vakakina o ira na kena vo. Na galala vakalotu e vakatara vei keda me da lewa vakataki keda na veika eda vakabauta, na ivakarau ni noda bula kei na noda ivalavala me vaka na noda vakabauta, kei na veika e namaka vei keda na Kalou.
Na sasaga me vakalailaitaki na galala vakalotu vakaoqo e sega ni ka vou. Ena itukutuku ni veigauna makawa taucoko, era sa dau kune rarawa na tamata vakabauta ena ligadra na tani. Era sega ni duidui na Lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu-Edaidai.
Mai na noda itekitekivu, e vuqa era vaqara na Kalou era a vagolei mai ki na Lotu oqo ena vuku ni kena ivakavuvuli ni ivunau vakalou, oka kina na vakabauti Jisu Karisito kei na Nona Veisorovaki, na veivutuni, na ituvatuva ni marau, kei na iKarua ni Nona Lako mai na noda Turaga.
Na veisaqasaqa, veivakacacani, kei na ivalavala kaukauwa a vakararawataki kina na noda imatai ni parofita ni gauna oqo, o Josefa Simici, kei ira na nona ilawalawa.
Ena loma ni veilecayaki ena 1842, a tabaka o Josefa e 13 na yavu ni Lotu se qai tubu cake tiko oqo, okati kina na kena oqo: “Keimami kaya ni dodonu me soli na galala ni sokalou vua na Kalou Kaukauwa me vaka na lewa ni dui lomada, ka me soli ki na tamata kecega na galala vata oqo, me ra sokalou ena kena ivakarau, ena vanua, se ki na cava ga era vinakata.”4
Na nona itukutuku e kovuti keda kece, solia na galala, ka veidokai. Sai koya qori na galala vakalotu.
A cavuta talega na Parofita o Josefa Simici:
“Au doudou meu kaya ena mata i Lomalagi niu sa tuvakarau talega meu mate ena noqu taqomaka na nona dodonu e dua na lewe ni lotu Presbyterian, e dua na Lotu Baptist, se dua na tamata vinaka ni dua tale na matalotu; ena ivakavuvuli vata ga ena dau butuka sobu na nodra dodonu na Yalododonu Edaidai ka na butuka sobu na nodra dodonu na Lotu Katolika Vakaroma, se dua tale na matalotu e sega tu ni dau rogo se malumalumu sara me ra taqomaki ira.
“Na noqu daulomana na bula galala sa vakauqeta na yaloqu—oya na galala vakatamata kei na galala vakalotu ki na kawatamata kecega.”5
Ia, era a vakacacani ka vakasavi ena udolu vakaudolu na maile, mai Niu Ioka ki Oaio ki Misuri, ka solia kina na kovana e dua na ivakaro, o ira na lewe ni Lotu “me ra mecaki ka me ra vakawabokotaki se vakasavi tani mai na loma ni yasana.”6 Era dro ki Ilinoi, ia a toso tikoga na veivakararawataki. Era labata na Parofita o Josefa Simici e dua na ilawalawa dauvakacaca, ena nodra nanuma ni nona vakamatei ena vakarusai kina na Lotu ka ra na veiseyaki na vakabauta. Ia era tautauri matua na yalodina. O Brigham Young ka a sosomitaki Josefa, a liutaki ira e udolu ena dua na ilakolako vakasaurarataki ena 1,300 na maile ki na ra, sa yaco me Yasana ko Utah nikua.7 O ira na tubuqu era okati vata kei ira na ivuvu ni tawavanua oya.
Mai na veisiga oya ni veivakacacani kaukauwa, sa tubu cake tikoga na Lotu ni Turaga me yacova ni sa voleka oqo me 17 na milioni na lewena, ka sivia na veimama era vakaitikotiko ena taudaku kei Amerika.8
Ena Epereli 2020 a marautaka kina na noda Lotu na ika 200 ni yabaki ni kena Vakalesui mai na kosipeli ena dua na itukutuku ki vuravura taucoko, eratou vakarautaka na noda Mataveiliutaki Taumada kei na Kuoramu ni iApositolo Le Tinikarua. E tekivu vaqo, “Keitou sa vakaraitaka yani me kilai ni lomani ira na Luvena e veiyasai vuravura na Kalou.”9
Sa kaya na noda parofita lomani, o Russell M. Nelson:
“Eda vakabauta na galala vakalotu, veikauwaitaki, kei na veika vinaka vei ira na luvena na Kalou.
“Eda sa veitacini kece sara, o keda yadua eda luvena na Tamada Vakalomalagi dau loloma. Na Luvena, na Turaga o Jisu Karisito, e sureta na tamata kecega me lako mai ki Vua, ‘na tamata loaloa kei na tamata vulavula, bobula kei na galala, tagane kei na yalewa.’”(2 Nifai 26:33).”10
Vakasamataka mada vata kei au e va na sala ena vinaka kina vei ira na veisoqosoqo kei na tamata yadua na galala vakalotu.
iMatai Na galala vakalotu e rokovi kina na imatai kei na ikarua ni ivunau cecere, ka biuta na Kalou ena lomadonu ni noda bula. Eda wilika ena Maciu:
“Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko, kei na yalomu taucoko, kei na nomu nanuma kecega.”11
“A sa tautauvata na kena ikarua, Mo lomana na kai nomu me vaka ko lomani iko.”12
Se ena dua na valenilotu, vale ni sokalou, valenilotu ni musulomani, se valekava vakacevaceva, sa rawa vei ira na tisaipeli i Karisito, kei ira kece na vakabauta e tautauvata nodra vakasama, me ra vakaraitaka kina na nodra yalodina vua na Kalou ena nodra sokalou Vua kei na nodra tuvakarau me ra qaravi ira na Luvena.
Sa ivakaraitaki vinaka duadua ni loloma kei na veiqaravi oya o Jisu Karisito Ena Nona gauna ni veiqaravi vakalou, e dau qaravi ira na dravudravua,13 vakabulai ira na tauvimate14 kei na mataboko.15 A vakani ira na waloloi,16 dodoka na ligana vei ira na gonelalai,17 ka vosoti ira era cala Vua, o ira sara mada ga era vakoti Koya ki na kauveilatai.18
E vakamacalataki ena ivolanikalou ni ko Jisu “sa dau lako voli ka caka vinaka.”19 Sa dodonu me da vakakina.
iKarua Na galala vakalotu e vakayaloqaqataka na vakaraitaki ni vakabauta, inuinui, kei na sautu.
Ni da dua na matalotu, eda duavata kei ira na veimatavakabauta tale eso ena nodra taqomaki na tamata ena veimatavakabauta kecega ena nodra dodonu me ra tukuna na veika era vakabauta. E sega ni kena ibalebale oqo ni da ciqoma na veika era vakabauta, sega talega o ira ki na noda, ia e levu na ka eda tautauvata kina kei ira, mai vei ira era dau segata me ra vagalui keda.
Au a matataka na Lotu ena Matabose vakayabaki ni Veimatavakabauta na G20 mai Itali. Au a vakauqeti, ka vakamarautaki sara mada ga, niu sotavi ira na iliuliu vakamatanitu kei na vakabauta mai na veiyasai vuravura. Au qai kila kina ni rawa ni wali ka vakabulai sara mada ga na mavoa kei na duidui ni da doka na Kalou, na Tamada kecega, kei Jisu Karisito na Luvena. Na Dauveivakabulai Cecere vei keda kecega na noda Turaga ka iVakabula, ko Jisu Karisito.
A dua na gauna taleitaki vei au niu tinia na noqu vosa. O iratou na lewe vitu eratou vosa e liu eratou a sega ni tinia ena dua na kena ivakarau ni dua na vakabauta se ena yaca ni Kalou. Niu vosa tiko, au vakasamataka, “Meu na kaya beka ga vinaka vakalevu ka laki dabe, se meu tinia ena ‘yaca i Jisu Karisito’?” Au qai nanuma se o cei o au, kau kila ni na vinakata na Turaga meu cavuta na yacana meu tinia kina na noqu vosa. Au qai cakava vakakina. Niu rai lesu, a noqu madigi meu vakaraitaka na noqu vakabauta, ka tu vei au na galala vakalotu meu cavuta na noqu ivakadinadina ni Yacana tabu.
iKatolu Na lotu e vakauqeta na tamata me vukei ira na tani.
“Ni soli na galala ki na lotu me seraka mai, era dau vakayacora na tamata vakabauta na cakacaka vinaka ka so na gauna na veiqaravi yaloqaqa. Na malanivosa makawa vaka-Jiu “tikkun olam,” na kena ibalebale “me vakavinakataki se vakabulai na vuravura,” sa dau laurai nikua ena nodra igu e lewevuqa. Eda veitokani vata kei ira na tabana ni Yalololoma Vakatolika, ka dau kila ena Caritas International, Islamic Relief, kei na iwiliwili cava tale ni veisoqosoqo vaka: Hindu, Buddhist, Sikh, vakakina va-Karisito me vaka na Salvation Army kei na National Christian Foundation. Ena sasaga cokovata eda veiqaravi vua e milioni na gagadre tu, waletikoga oqo era vakuri kina na ise ni valu kei na nodra vale laca, iyaya ni moce, kei na kakana 20 ka vakarautaki talega na icula ni tataqomaki, oka kina na icula ni polio21 kei na COVID22 E balavu sara na lisi ni veika e sa caka, e vakatalega kina na gagadre e tiko.
Sega ni vakabekataki, tamata vakabauta, ni ra cakacaka vata, e rawa ni vakaimawe na nodra cakacaka. Ena gauna vata, na veiqaravi yadudua e sega soti ni dau kilai ia e veisautaka na bula vakamalua.
Au nanuma na ivakaraitaki ena Luke ena nona dolele yani o Jisu Karisito vua na yada mai Neini. O Jisu, ni ra tomani koya yani e dua na ilawalawa, a sota kaya na ilakolako ni veibulu vua na luvena tagane duabau ga na yada. Ni sa yali o koya, sa sotava na yada na rusa vakayalo, vakailavo sara mada ga. Ni raica ko Jisu na matana tagitagi, sa kaya, “Kakua ni tagi.”23 Qai tara o Koya na tavata, ka tu vakadua ko ira sa colata.
“Ko iko na cauravou,” a vakarota ko Koya, “au sa kaya vei iko, Tu cake.
“A sa duri cake na mate, ka vakatekivu me vosa. A sa solia ko [Jisu] vei tinana” .”24
Na vakaturi cake ni mate e cakacaka mana, ia na veicakacaka kece sara ni yalovinaka kei na kauwai ena vukuna e dua e sotava tiko na dredre sai koya na salatu ni veiyalayalati e rawa vei keda yadua me da “[lakova] ni da caka vinaka,” ni da kila ni “tiko vata kei keda na Kalou.”25
Kei na ikava Na galala vakalotu sai koya na kaukauwa veivakaduavatataki ena kena buli cake na bula yaga ka savasava.
Eda wilika ena Veiyalayalati Vou e vuqa na vukitani mai vei Jisu Karisito, kudruvaki ni Nona ivunau, “A vosa dredre oqo ko cei sa vakabauta rawa?”26
Na kudru oqori se rogo tikoga nikua mai vei ira era segata tiko me ra tabonaka na lotu mai na veivosaki kei na veivakauqeti. Ia kevaka e sega na lotu me veivuke ena kena tarai cake na itovo ni bula ka veivakaduavatataki ena veigauna dredre, ko cei ena cakava? O cei ena vakavuvulitaka na dina, vakavinavinaka, veivosoti, kei na dauvosota? Ko cei ena vakaraitaka na loloma cecere, kei na yalovinaka vei ira era guilecavi tu kei ira era buturaki sobu? Ko cei ena maroroi ira o ira era duatani ia e tu nodra dodonu ni ra luvena kece na Kalou? Ko cei ena dodoka na ligana vei ira era leqa tu ka sega ni taroga na kena isau? Ko cei ena rokova na sautu ka talairawarawa ki na lawa cecere cake mai na iwalewale sa matau tu nikua? Ko cei ena sauma na nona vakatakekere na iVakabula “Lako, ka kitaka talega vakakina”?27
O keda! Io, taciqu kei na ganequ, o keda saraga eda na cakava.
Au sureti kemuni mo ni tokona na inaki ni galala vakalotu. Oqori na kena vakavotukanataki na ivakavuvuli va-Kalou ni galala ni digidigi.
Na galala vakalotu ena vakatautauvatataka na veivakasama veisaqasaqa. Na vinaka ni lotu, na vanua e yacova, kei na ivalavala ni veisiga ni loloma ka dau vakauqeta na lotu ena qai vakalevutaki ga ni da taqomaka na galala ni kena tukuni ka cakacakataki na uto ni vakabauta.
Au vakadinadinataka ni o Peresitedi Russell M. Nelson e parofita bula dina ni Kalou. Au vakadinadinataka ni o Jisu Karisito e liutaka ka dusimaka tiko na Lotu oqo. A sorovaka o Koya na noda ivalavala ca, a vakamatei ena kauveilatai, ka tucake tale ena ikatolu ni siga.28 Ena Vukuna, ena rawa kina ni da bula me tawamudu; kei ira era gadreva me ra tiko vata kei na Tamada mai Lomalagi. Na dina oqo au vunautaka ki vuravura taucoko. Au vakavinavinakataka na galala meu vakayacora vakakina. Ena yacai Jisu Karisito, emeni.