2002
Tamau, Ko Taratara?
Nobembwa 2002


Tamau, Ko Taratara?

A tia natimii n titiraki bwa kam matunako ngkana e a roko tain bwaai aika a kakawaki nakoia?

N te tai ae e aki maan n nako, te Unimwaane ae Pace, te Unimwaane ae Condie, ao Ngai ti kaitibo ma te Moan Beretitentii. Ngke ti a rinnanko n te ru ao Beretitenti Hinckley e taraira ma te karaurau ao i mwiina e matangare ni butimwaaira ao man taku, “A kanga teniman, aomata aika a iaia atuia, aika a unimwaane n riki bwa tenan beretitentii n aia botaki Mwaane aika Kairake n te Ekaretia aei?” Ma tii ara kaeka ae, “I bukina bwa ko a tia ni weteira bwa, Beretitenti.”

Mwaane aika Kairake, ara kantaninga bwa kam na rangi ni kukurei i bukin: Ana buroukuraem ae Kakoroan Nanon Katabeara nakon te Atua ao te Nakoanibonga ae te Aaron. E a bon tia ni kaotaki nakoia nikabane naake a taua te Nakoanibonga ae te Aaron rinanon te aonnaaba. E bon kateaki te rabwata aei bwa e na kakabwaiai ngkami n aron maiumi n tamnei, maiumi n rabwata, ni kakukureakimi, ao n ami iango. A rangi ni matoatoa bwaai aika ko na kakoroi nanoia ao e na bon kaira arom nakon are am kabanea ni konabwai. Ko na bon kona ni katea iai oin am kouru ao ni kona ni kakoroi nanoia man te boutoka mai rouiia am karo ao am mataniwi. Bon iai te kakukurei ae rangi n tamaroa are e irekereke ma te buroukuraem aio n te aonnaaba ni kabuta i nanon te Ekaretia. Ti tangiriia nikabanei ngkami bwa kam na bane n tau ao ni karekea te kakorakoraaki n Kaniwanga i bukin Katabeara nakon te Atua.

N ririki aika bwakanako ao I kaira natiu te mwaane nakon ana moan kaembing, te nako n akawa e bon rangi n uarereke. E bon rangi ni karaabe, ao e rangi ni kangaanga te nako naano. Ma te akawa e bon raoiroi. Ni katoa au tai ni kamwarekea au matau ao I bon angaangan te ataeinimwaane ae e rangi ni ingainga aei ao ma takaruana ni kukurei ao e rooroa konana te ika. Ni mwaitorotoron ao nuun te bwakantaai arei, ao ti a manga tamwarake n okira nnera i etan te maunga. E birirake n tamarekea te maunga ni kararoaai mani kakaewenakoai, “Kaungako, Tamau. N na kabo nakoim bwa N na tekeniko nako eta.” E bon ongo te aba te kakaewenako arei ma e bakan aki ataaki. Ao rabwatana ae tabe ni uarereke e kibakiba riaon ao i aan ke n raauniia te bwai are e mena i mwaain kawaina, ao ngke I a roko ni kawaiu ma te aki konabwai, e a roko ngaia i taubikin te maunga ao e tei ni kaungaunga nakoiu. I mwiin te katairiki ao ti katorobubua n tataro. Ao bwanaana ae uarereke e waerake ma te kakatonga nako karawa ni kakabwaiaa ara bonga arei. I mwiin ao ti a tokarii ara bwai ni matu ao mwiin te mwamwaingiing ao te kekeebuti ao I a namakina rabwatana ae uarereke bwa e a ningoningo ao e kamwaneauaa raoi nakoiu ni kaabueea ao ni katanna man te tairiki. Ao ngke I taraa natiu te mwaane ae i rarikiu aei, ao e waekoa n roko i rabwatau itin te tangira are e roko rinanon rabwatau ma te korakora n te aro are e kabwaroi ranin matau. Ao, ni bon te tai raoi naba anne ao e karauni baina ni tauai ao e taku, “Tamau.”

“Tera, natiu.”

“Ko taratara?”

“Eng, natiu, I bon taratara.”

“Tamau, I tangiriko te mirion, te tirion te tai!”

Ao e waekoa ni matu nako. Ma, I bon teimatoa n taratara i nanon te tairiki anne n angaanga au karabwarabwa ae moan te korakora i bukin te kakabwaia ae moan te tamaroa are e roko mai roun te ataeinimwaane ae uarereke.

Ngkai natiu e a mwaane, ma natina ae bon karikiia. Te taina i marenan tai ngaira teniman te nanako n akawa. I karaua n tara tibu ae uraura irana i rarikin tamana ao I kona n uringa n au iango tamnein te tai are e rangi n kakukurei are e a maan arei. Te titiraki, are e a tabekaki naba ma te roonnano, “Tamau, ko taratara?” e teimatoa n taetae i nanou.

Nakoia nikabane kaaro, I taekina te titiraki ae nano n aron aei, “Tamau, ko taratara?” A tia natimii n titiraki bwa kam matunako ngkana e a roko tain bwaai aika a kakawaki nakoia? I kakouaa bwa a mwaiti n ririki aikai n taabo ike a kan kaakaira iai bwa ti “taratara” ke “maatunako” i mataia natira.

Te Moan, ara tangira i bukin Atuara ao butimwaean te tibwanga bwa mataniwiin te utu ngaira ni kawakinan Ana tua nako. N ririki aika nako, ni irakin te maungatabu n te Titeiki, I namakina kan kawarakin temanna te tari ae iai te nakoa ni ibonga i rouna ae e a tia ni bwaka man te Ekaretia. Ti kunea ni mwakuri n ana onnaroka. I kaania ao man taku nakoina, “Tariu ae tangiraki, E kanakoai te Uea are Iesu Kristo bwa N na nooriko. Ngai bon te Unimwaane ae Hammond, temanna Ana tia Mwakuri.”

Ti rabwatiira ao ti rinnako i nanon ana auti ae moan te kakateke, te auti ae uarereke. E weteiia buuna ao teniman natina bwa a raoniira. Uoman mwaane aika a boboto ni mwaane ao temanna te aine ae rangi n tikiraoi a tekateka i rarikin tamaia ao tinaia. I titirakiniia ataei bwa tera ae e rangi ni mamate nanoia iai, ae moa nakon bwaai nako n te aonnaba aei, ngkai naba. E taetae te nati are te ikawai: “Ti ngkana ngaira aikai ti bane n oki nakon te ekaretia n ae te utuna, ao ti na bane n rangi ni kukure—ni kakaitau.” Ti tuangiia ae e rangi ni mwaiti kainnanoakiia i roun te Tia Kamaiu ao e korakora aron tangiraia I rouna. Ti kaotii ara koaua nakoia ao i mwiina ti katorobubua n tataro. E tataro te karo. E rootaki te tina n te tang. A bon oki n te tai aei nakon bwaninin aia iraorao ma tabemwaang. A rangi ni kamoamoa ataei aikai i roun tamaia ao a rangi ni kukurei.

Nikabane kaaro i nanon te Ekaretia a riai ni kamwakurii aroia kanga te tamanuea n te mweenga. E riai n karaoa te kairi ae raonaki n te tamnei ae raoiroi ni kawakinan ana utu. E na aki anga katibanakoa, ke n anga mwiokoana nakon te tina. E riai ni kakaraoa ana tataro ni utu, ana tataro ni utu n te tairiki, wareware ni koroboki aika a tabu, ao ni kakarekea tain te marooro ae onoti ma natina. Bon ngaia te tia katantan, te tia buaka, ao te tia katamaroai aroia ana utu. Bon te karo ae na riai ni kairiiri, katiteuanaki, ao ni kamatoa te iunite n te utu man butimwaean te nakoa ni ibonga mai roun te Atua ao ni kaekaekai taian tibwanga ao wewete ae irekereke ma te kariaiakaki n te nakoa ni ibonga. Ana itoman ma te Atua ao Natina, are Iesu Kristo, bon teuana te taura are e na kakaotaa iai kawaia natina ni kararoaia man taian kataaki ke kangaanga i nanon maiuiia.

Ngkana Tamau ana reirei ni koaua Iesu Kristo ni koaua, ngkanne naati a na bon ririmwiina n ai aron te bong ae ririmwiin te ngaina. “Tamau, ko taratara?”

Te Kauoua, te iraorao are ti karekea i marenara ma buura—tinaia natira. Ni katanrikaakakin ara iango nakon bwaai nikabane ake ti karaoi, aron mwaneakiia raoi buura e na bon iai tamaroan te rootaki mai iai ae korakora nakon anuaia natira. Ngkana e bure te karo n ana taetae e aki raoiroi ke n aki kabongana raoi rabwatana n aroaro aika a bubuaka nakon raona, e na bon un natina iai, eng tao e na bon rin naba n ana iango. Ma e na rangi n raoiroi riki ngkana e toki, ngkana a ikawai ao a mare, a na bon bae ni katooto n te anua naba are titebo n aki kabonganaakin raoi buuia. Iai te kainnano ae rangi n tangiraki iai te ibuobuoki n ara tabo aei i bukiia kaaro ake a kakarineiia buuia ao ni kairiia raoi ma te tangira ao te akoakoi ae rangi n tamaroa.

N angiin te tai ao I ongoongo ana wewete temanna te karo nakon buuna ae botonnaine, man “burababa” ao “bwaairoo” n te aro ae rangi n aki raoiroi tii i bukin ana kaairua n roonnano aika uarereke. A ongooongo ataei, a maama ao a maaku i bukin tinaia. E bon uotaki rikaaki i mataia natina aika e rangi ni bati n tangiriia. E ngae ngke a atongaki taian kaoriori ke kabwarabure, e bon teimatoa n tiku te maraki ao te maama n te tai are akea te iango iai.

E aki kona ni kakabwaiai maiura Tamnein te Atua ngkana ti reitinako ni unuun, ni kaakaakeaan ara namakin ao ni kateibuaka nakoia raora. Ti aki kona ni kariaiia natira mwaane bwa a na karikirakea te karinerine ao te nano ni mwaane nakoia tinaia ngkana ti aki karekea te katooto ae tamaroa. E taku te Beretitenti ae David O. McKay, “Te bwai ae rangi ni kakawaki ae e na kona ni karaoia te Karo i bukiia natina bwa e na tangira tinaia” (anaaki man Theodore Hesburgh, Reader’s Digest, Tianuare 1963, 25; in Richard Evans’ man Booki [1971], 11). “Tamau, ko taratara?”

Te Kateniua, karekean te aroaro ae tamaroa are e na kaairaki ao n kakorakora te tangira. E rangi ni mwaiti man ara tai ni unuun ao man kabwakara ni kairiiri ao ti tatabekii baira bwa ti na oreiia natira, riki ni bon tebonakin oin nanora ni kataniira man kainikatongara. Nikabane naati a tangira katamaroaan maiuiia. Ma tiaki ti anne ae a kainnanoia, ma a kariaa, ao a tangiria. Kairakin maiuiia e kaetiia ao n reireiia aron tararuakin aroia i bon i rouiia, ma ni katamaroaan maiuiia nikabane e na riai ni iai te mwakuri ni babaire ae e eti ao te tangira ae itiaki.

Ngke I uarereke ao e anganai te kabanea n riai ni kairi tinau ae akea buuna bwa e a tia ni mate n te aro ae rangi ni matoatoa. E taku, ma ranin matana, “Natiu, I rangi ni un i roum.” Te maraki are i nanon buroou e rikirake ni korakora nakon are I kona. E aki rootai ni kammarakai kaiu ae tengaa ueebanakiu iai ma bon ana taeka riki tinau. I ataia bwa bon te takutaku ni uun are e tii kona ni karaoaki nakoiu man ana tangira ae itiaki, ma ti teuana te bwai ae I rangi ni kainnanoia mai iai, bon ana tangira tinau nakoiu. I katoka te anga are I riki n tatakutakuaki iai ni karekea namakinan unin tinau ao te uruaki n nano mai roun tinau ae ai aron te anera. I kakoauaa ae I tokanikai i nanon katokan te kangaanga anne.

Ngke e a roko te tai ni iangoia bwa ko na kanga ni katamaroaa maiuiia natim, “Tamau, ko taratara?”

Kaaro, e bon riai te kakaewenako are I a tia ni mwaneweia ni karikirakeaki riki i nanon maiuiira ngkana a na rikirake natira nikarokoa matoaia ma maiuiia n tamnei ao n nanamakin. Ngkana ti karaoia, ao ngkanne ti na bon aki maama, ke a na bon aki mama naba bwa antai ngaiia. A na riki bwa mwaane aika a kakannato, a karineaki, a onrake n te tangira, kariaia ni mwakuri i bukin te Tia Kamaiu ao ni anga kabwaiia Nakoina. Ao ti na bon kukurei i aan te kantaninga are bon ngaiia natira n taai nako. A na atonga ae kaangai, “Tamau, ko taratara?”

Ao ti na kaekaiia, “Eng, natiu, I bon taratara.”

N aran Iesu Kristo, amen.

Boretiia