Na Veivakalougatataki ni Valetabu
E vakarautaka na valetabu na inaki ni noda bula. E kauta mai na vakacegu ki na yaloda—e sega ni vakacegu e vakarautaka na tamata ia na vakacegu a yalataka na Luve ni Kalou ena Nona kaya, “Au sa laiva vei kemudou na vakacegu, au sa solia vei kemudou na noqu vakacegu.”
Ena valetabu e rawa me da vakila noda voleka kivua na Turaga
Au vakasamataka ni sega tale ni dua na vanua e vuravura e rawa me da vakila kina na noda voleka cake kivua na Turaga mai na kena ena Nona valetabu savasava. Me moici vakavosa e dua na serekali:
E vakacava na yawa kei lomalagi?
E sega ni yawa sara.
Ena veivaletabu ni Kalou,
E vanua sara ga eda tiko kina oqo.
E kaya na Turaga:
“Dou kakua ni kumuna vata vei kemudou na iyau e vuravura, e dau vakacacana kina na sarasara kei na veveka, a sa ravabasuka kina na daubutako ka butakoca:
“Ia mo dou kumuna vata na nomudou iyau mai lomalagi, sa sega ni vakacacana kina na sarasara se na veveka, a sa sega ni ravabasuka kina na daubutako me butakoca:
“Ni na tiko talega na yalomudou ena yasana sa tiko kina na nomudou iyau.”1
Kivei kemuni na lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, na valetabu sa ikoya na vanua tabu duadua e vuravura. Sa ikoya na vale ni Turaga, me vaka ga na vosa e volai tu e tautuba ni valetabu e kaya, na valetabu “sa tabu me nona na Turaga.”
E veilaveti ka vakacerecerei keda na valetabu
E vakatavulici ena valetabu, na ituvatuva talei ni Kalou. Sa dau vakayacori na veiyalayalati tawamudu ena loma ni valetabu. E veilaveti, vakacerecerei keda na valetabu, ivurevure ni veivakauqeti vei keda kece me da raica, ka dusimaki keda ki na lagilagi vaka-silesitieli. Sa ikoya na vale ni Kalou. Na veika kece e yaco ena loma ni valetabu e veilaveti ka veivakatuturagataki.
Na valetabu sa baleta na matavuvale, e dua vei ira na iyau cecere duadua eda taukena ena bula oqo. E vakamatatataka sara ena nona vosa vei keda na tama na Turaga, ka vakamacalataka ni noda itavi me da lomani ira na marama watida ena vu ni yaloda taucoko ka vakarautaka na veika me baleti ira kei ira na luveda. E vakaraitaka ni cakacaka cecere duadua e rawa me da cakava na itubutubu sa ikoya me vakayacori ena noda veivale, ka na rawa me lomalagi na noda veivale, vakabibi me vauci noda vakamau ena vale ni Kalou.
O Elder Matthew Cowley, e dua vei ira na lewe ni Kuoramu ni Apositolo Le Tinikarua ka sa bale, a tukuna ena dua na gauna na veika a sotava vaka dua na tukanigone ena dua na yakavi ni Vakarauwai ena nodrau a veitauri liga kei na makubuna yalewa lailai ena dua na veisiko ni siganisucu—sega ki na nodra lomanibai na manumanu kila se ki na sara iyaloyalo ia ki na lomanibai ni valetabu. Ena veivakadonui nei koya na ivakatawa ni lomanibai, erau a lako sara ki na katuba levu ni valetabu. A vakatura me biuta na ligana ena lalaga kaukauwa oti me qai tara na katuba vakaitamera. Oti a qai kaya vua vakamalua, “Nanuma tiko na siga nikua o sa tara kina na valetabu. Dua na siga o sa na curu ki loma.” Nona iloloma vua na lalai o ya e sega ni dua na ka kamikamica se aisi kirimu ia e dua na ka a sotavi e kilai tani sara ka tawamudu—na vakavinavinakataki ni vale ni Turaga. E sa tara na valetabu, ka sa tarai koya na valetabu.
Na valetabu e kauta mai ki yaloda na vakacegu
Ena noda tara ka taleitaka na valetabu, ena vakaraitaka na noda vakabauta na noda bula. Ena noda lako ki na vale savasava, ena noda nanuma na veiyalayalati eda vakayacora kina, e sa na rawa me da sotava na veivakatovolei kece ka vorata na veitemaki yadua. Na valetabu e vakarautaka na inaki me baleta noda bula. E kauta mai na vakacegu ki yaloda—sega ni vakacegu e vakarautaka na tamata ia na vakacegu a yalataka na Luve ni Kalou ena Nona kaya, “Au sa laiva vei kemudou na vakacegu, au sa solia vei kemudou na noqu vakacegu. Me kakua ni rarawa na yalomudou, se rere.”2
E sa cecere na vakabauta ena kedra maliwa na Yalododonu Edaidai. Na Turaga e solia vei keda na madigi me da raica kevaka eda na muria Nona ivakaro, kevaka eda na muria na gaunisala a muria o Jisu mai Nasareci, kevaka eda lomana na Turaga ena yaloda taucoko, igu taucoko, nanuma kecega, kei na kaukauwa taucoko, ka lomani ira na wekada me vaka noda lomani keda.3
Au vakabauta ena vosa vakaibalebale “Mo vakararavi vei Jiova ena vu ni yalomu; ka mo kakua ni vakararavi ki na nomu yalomatua. Mo vakarogotaka vua na nomu sala kecega, ena vakadodonutaka na nomu ilakolako ko Koya.”4
Sa dau vaka tu oqori e veigauna; ka sa na vaka tu kina e veigauna. Kevaka eda vakayacora noda itavi ka vakararavi vua na Turaga ena vu ni yaloda taucoko, eda na vakasinaita Nona valetabu, e sega walega ena noda cakava na noda dui cakacaka vakalotu, ia eda ciqoma talega na madigi ena kena vakayacori na cakacaka me baleti ira tale eso. Eda na tekiduru ena icabocabo ni isoro tabu me da veisosomitaki ena nodra vauci vata na tagane kei na yalewa kei ira na luvedra me tawamudu. O ira na cauravou kei na goneyalewa kilikili ka ra se qai yabaki 12 e rawa me ra veisosomitaki me baleti ira era sa mate ka ra sega ni vakalougatataki ena papitaiso. Oqo sara ga na ka ena gadreva na Tamada Vakalomalagi kivei iko kei au.
A yaco e dua na caka mana
Ena vuqa na yabaki sa oti, o Baraca Percy K. Fetzer,e dua na Peteriaki yalomalua ka yalodina, a kacivi me solia na veivakalougatataki vakapeteriaki kivei ira na lewe ni Lotu era vakaitikotiko ena iyalayala ni vanua vakominisi.
A lako o Baraca Fetzer ki na vanua o Poladi ena gauna dredre o ya. E viribaiti na iyalayala ni vanua, ka sega ni vakadonui vua e dua na lewenivanua me biuta. A sotavi ira na Yalododonu ni Jamani o Baraca Fetzer ka ra coko tu e kea ena kena veisau tale na iyalayala ni vanua ni oti na iKarua ni iValu Levu ka sa yaco me tiki Poladi na vanua era a vakaitikotiko kina.
A neimami iliuliu ena kedra maliwa taucoko na Yalododonu ni Jamani o Baraca Eric P. Konietz, ka vakaitikotiko e kea vata kei na marama watina kei ira na luvena. A solia vei Baraca kei Sisita Konietz kei ira na luvedrau qase cake na veivakalougatataki vakapeteriaki o Baraca Fetzer.
Ena nona lesu tale ki Amerika o Baraca Fetzer, a qiri mai ka taroga ke rawa me lako mai me mai sikovi au. Ena nona dabe sobu ena noqu valenivolavola, sa tekivu me tagi. A kaya, “Baraca Monson, ena noqu tabaka na uludratou na matavuvale na Konietz, au a yalayala ka ra sega ni na vakayacori. Au yalataka vei Baraca kei Sisita Konietz ni rawa me ratou na lesu tale ki na nodratou vanua vakaitaukei e Jamani, ni na sega tale ni rawa me ratou vesu mai na lewa vakayadua ena kena valuti na veivanua ka rawa me ratou na vauci vata vakamatavuvale ena vale ni Turaga. Au yalataka vua na luvedrau tagane ni na rawa me laki kaulotu, kau yalataka vua na luvedrau yalewa ni na vakamau ena valetabu savasava ni Kalou. O iko kei au e daru kila ni baleta na sogo ni iyalayala ni vanua, ena sega ni rawa me ratou ciqoma na veika a yalataki ena veivakalougatataki o ya. A cava au sa cakava tu?”
Au kaya, “Baraca Fetzer, au kilai iko vakavinaka sara toka kau kila ni o sa cakava na veika e vinakata na Tamada Vakalomalagi mo cakava.” Keirau tekiduru ena yasa ni noqu desi ka sovaraka na lomai keirau kivua na Tamada Vakalomalagi, ka vakaraitaka ni yalayala a soli ki na dua na matavuvale yalodina me baleta na valetabu ni Kalou kei na veivakalougatataki tale eso eratou sa vakuwai kina ena gauna oqo. O Koya duadua ga e rawa me kauta mai na caka mana eda gadreva.
A yaco na caka mana. A sainitaki e dua na veiyalayalati ena kedrau maliwa na iliuliu ni matanitu o Poladi kei na Federal Republic e Jamani, vakadonui kina kivei ira na lewenivanua o Jamani era a tudaitaki tu ena vanua o ya me ra lako ki na Ra kei Jamani. O Baraca kei Sisita Konietz kei iratou na luvedrau eratou sa lako ki na Ra kei Jamani, ka sa yaco me laki bisopi ni tabanalevu o Baraca Konietz ena vanua eratou sa laki vakaitikotiko kina.
Eratou a lako na matavuvale taucoko na Konietz ki na valetabu savasava e Switzerland. O cei na peresitedi ni valetabu e kidavaki iratou ena sutu vulavula vata kei na veiciqomi ena vakamuduo? O cei tale ni o Percy Fetzer ga—na peteriaki a solia vei iratou na yalayala. Ena gauna oqo, ena nona itutu vaka-peresitedi ni Valetabu e Bern Switzerland , a kidavaki iratou ena vale ni Turaga, a vakayacori kina na yalayala o ya, ka vauci rau vata kina na veiwatini kei ira na gone kivei rau na nodratou itubutubu.
E a qai vakamau na luvedrau yalewa gone ena vale ni Turaga. A ciqoma na luvedrau tagane gone na nona veikacivi ni kaulotu tudei.
“Me da qai laki sota ena valetabu!”
Eso vei keda, noda ilakolako ki na valetabu e lekaleka wale sara. Kivei ira tale eso, e tu na wasawasa me ra takosova kei na vica vata na maile me ra lakova ni bera ni ra curuma yani na valetabu savasava ni Kalou.
Ena vica na yabaki sa oti, ni se bera ni vakacavari na valetabu e Sauca Aferika, ena noqu a tiko ena koniferedi ni tikina o Salisbury, Rhodesia, au a sota vata kei Reginald J. Nield, na peresitedi ni tikina. Ena noqu curu yani ki na valenilotu au a sotavi koya kei na marama watina kei iratou na luvedrau yalewa totoka. Eratou vakamacalataka vei au ni ratou a mamaroroi tiko ena nodratou vakavakarau me baleta na siga e sa rawa kina na ilakolako ki na valetabu ni Turaga. Ia, u, na valetabu e sa rui yawa sara ga.
Ni sa mai cava na soqoni, eratou a tarogi au na lewe va na luvedrau yalewa totoka me baleta na valetabu: “E vakacava tu na valetabu? Na ka ga keitou sa raica e dua na iyaloyalo.” “E cava eda dau vakila ni da curuma na valetabu?” “Na cava eda na nanuma vakabibi?” E rauta ni dua na auwa a noqu kina na madigi meu veitalanoa kei iratou na lewe va na goneyalewa me baleta na vale ni Turaga. Ena noqu sa biuta mai na rara ni waqavuka, eratou yaloyalo mai vei au, qai kaya o koya e gone duadua, “Me da qai lai sota ena valetabu!”
A noqu na madigi meu kidavaki iratou na matavuvale na Nield ena Valetabu e Salt Lake ni oti yani e dua na yabaki. E a donumaki au na madigi meu vakaduavatataki Baraca kei Sisita Neild me tawamudu ena rumu vakanomodi ni veivauci. Era sa qai tadola na katuba, o iratou na goneyalewa totoka, eratou vakaisulu vulavula savavuka vakayadua, ka ratou curu yani ki na rumu. Eratou mokoti tinadratou, oti qai o tamadratou. E tonawanawa na matadratou, ka vakavinavinaka na lomadratou. Keitou sa volekati lomalagi. Ia e rawa beka vei keda vakayadua me da kaya, “Eda sa dua na matavuvale tawamudu ena gauna oqo.”
Sa ikoya oqo na veivakalougatataki uasivi ka waraki ira tu era lako mai ki na valetabu. Me da bula kilikili yadudua, liga savasava ka yalo savasava, me rawa ni tara noda bula kei na noda matavuvale na valetabu.
E vakacava na yawa kei lomalagi? Au vakadinadinataka ni valetabu savasava e sega sara ga ni yawa—baleta ni vanua tabu oqo erau sota kina o lomalagi kei vuravura ka solia kina vei ira na Luvena na Nona veivakalougatataki cecere duadua o Tamada Vakalomalagi.
Valetabu na St. George Utah. Vakatabui ena ika 6 ni Epe., 1877. Vakatabui tale ena ika 11 ni Nove., 1975.
Valetabu na Manila, Yatu Filipaini. Vakatabui ena ika 25 ni Sepi., 1984.
Valetabu na Bountiful Utah. Vakatabui ena ika 8 ni Janu., 1995.
Valetabu na Bern Switzerland. Vakatabui ena ika 11 ni Sepi., 1955. Vakatabui tale ena ika 23 ni Okot., 1992.
Rumu ni veivauci, Valetabu na Salt Lake.