Ang Gugma nga Putli Dili Gayud Mopakyas
Kay sa magmahukmanon ug isig saway sa usag-usa, unta anaa kanato ang tiunay nga gugma ni Kristo alang sa atong isigka bumabiyahi niini nga panaw sa kinabuhi.
Ang atong mga kalag naglipay karong gabhiona ug mosangko ngadto sa langit. Gipanalanginan kita og maanindot nga musika ug dinasig nga mga mensahe. Ang Espiritu sa Ginoo ania dinhi. Akong giampo ang Iyang inspirasyon nga maania kanako karon samtang magpaambit ako kaninyo sa pipila sa akong mga hunahuna ug pagbati.
Akong sugdan pinaagi sa usa ka sugilanon nga naghulagway sa usa ka punto nga gusto nakong buhaton.
Usa ka bag-o pang magtiayon, si Lisa ug John, namalhin ngadto sa bag-ong mga silingan. Usa ka buntag samtang namahaw sila, si Lisa mili-li sa bintana ug nagtan-aw sa iyang silingan nga nanghay-hay sa iyang linabhan.
“Kana nga linabhan dili limpyo!” matud ni Lisa. “Ang atong mga silingan dili kahibalong manglaba og sinina!”
Mitan-aw si John apan walay gisulti.
Sa matag higayon nga manghay-hay ang iyang silingan, mao gihapon ang mga komentaryo ni Lisa.
Paglabay sa pipila ka semana, si Lisa natingala nga sa iyang pagli-li sa bintana nakakita og nindot, limpyong linabhan nga nakahay-hay sa nataran sa silingan. Miingon siya sa iyang bana, “Tan-awa John—sa katapusan nakakat-on ra siya unsaon sa paglaba og tarung! Giunsa man kaha niya kini sa paghimo?”
Si John mitubag, “Kahibalo ka mahal, duna koy tubag alang nimo. Mainteres ka nga masayud nga misayo ko og mata kaganihang buntag ug gihugasan ang atong mga bintana!”
Karon gusto kong mopaambit kaninyo og pipila ka pagtulun-an kon giunsa nato sa pagtan-aw ang usag usa. Nagtan-aw ba kita sa bintana nga kinahanglang limpyohan? Mihimo ba kita og paghukom bisan sa kawalay kamatuoran? Unsa may atong makita kon ang uban maoy atong tan-awon? Unsa man nga mga paghukom ang atong gihukom kanila?
Miingon ang Manluluwas, “Ayaw pagpanghukom.”1 Siya mipadayon, “Nganong tan-awon mo man ang puling nga anaa sa mata sa imong igsoon, ug wala hinoon nimo tagda ang troso nga anaa sa kaugalingong mong mata?”2 O, sa laing pagkasulti, nganong mitan-aw man ikaw sa hugaw nga linabhan sa imong silingan apan wala maghunahuna sa hugaw nga bintana sa imong kaugalingong balay?
Walay bisan usa kanato ang hingpit. Wala akoy nailhan bisan usa nga moangkon niini. Ug gani, sa pipila ka rason, bisan sa kaugalingon natong mga imperpeksyon, anaa kanato ang kalagmitan nga mamantay sa uban. Mohukom kita kabahin sa ilang mga buhat o sa mga wala buhata.
Sa tinuod walay paagi nga kita makahibalo sa kasingkasing, sa mga intensyon, o sa mga kahimtang sa uban kinsa tingali moingon o mobuhat og butang nga may katarungan kita sa pagsaway: “Ayaw kamo pagpanghukom.”
Kwarenta y siete na ka tuig ang milabay niini nga Kinatibuk-ang Komperensya, gitawag ako nga moserbisyo sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Niana nga panahon, nagserbisyo ako sa usa sa general priesthood committee sa Simbahan ug mao nga, sa wala pa ipresentar ang akong ngalan, milingkod ako tapad sa isigka-sakop niana nga priesthood committee, nga maoy gilauman kanako. Ang akong asawa, sa laing bahin, walay ideya kon asa siya moadto ug kon si kinsa ang iyang ikatapad ug, gani, walay makit-ang kalingkuran sulod sa Tabernacle. Usa sa mahal namong higala, nga sakop sa usa sa general auxiliary board ug kinsa naglingkod sa dapit nga giandam alang sa mga sakop sa board, mihangyo kang Sister Monson sa paglingkod tapad kaniya. Kini nga babaye wala masayud kabahin sa akong tawag—nga hapit na ipahibalo—apan iyang nasigpatan si Sister Monson, nakamatikod sa iyang kakulba, ug matinahurong mitanyag kaniya og kalingkuran. Ang mahal kong asawa nahupay ug nagpasalamat niining mabinationg buhat. Didto naglingkod, bisan niana, nakadungog siya og kusog nga hagawhaw sa iyang luyo ngadto sa nanaglibut kaniya dihang usa ka sakop sa board mipahayag sa iyang problema nga usa sa iyang isig ka sakop sa board may kaisug sa pagdapit sa usa nga “walay labut” sa paglingkod niini nga dapit nga gireserba lamang alang kanila. Walay makalusot sa iyang kinaiya nga dili maayo, sa walay pagsapayan bisan si kinsa man ang dapiton sa paglingkod didto. Bisan pa, mahunahuna lamang nako unsa ang gibati niadto nga babaye dihang nahibalo siya nga ang “malapason” asawa diay sa pinakabag-ong Apostol.
Dili lamang kita hilig nga mohukom sa mga aksyon ug mga pulong sa uban, apan kadaghanan kanato mohukom sa panagway: Sinina, estilo sa buhok, gidak-on. Ang lista motaas pa.
Usa ka kasarangan nga asoy sa paghukom pinaagi sa panagway giimprinta sa usa ka nasyonal nga magasin dugay na. Tinuod kini nga asoy—usa niini tingali inyo nang nadungog apan takus nga sublion.
Usa ka babaye nga ginganlan og Mary Bartels adunay balay nga atbang gayud sa entrance sa usa ka ospital. Ang iyang pamilya nagpuyo sa ubos nga andana ug gipaabangan ang ibabaw nga andana sa mga pasyente nga dili i-admit.
Usa ka gabii usa ka hilabihan ka ngil-ad gayud tan-awon nga tigulang miduol sa pultahan nangutana kon duna bay kwarto nga iyang kapahulayan niana nga gabii. Siya bako na ug nangunot, ug ang iyang nawong wala na maporma tungod sa paghubag—namula ug sapnot. Miingon siya nga udto pa siyang nangita og usa ka kwarto apan wala gayud makakita. “Siguro tungod sa akong nawong,” miingon siya. “Nahibalo kong ngil-ad kaayo ning tan-awon, apan ingon ang doktor nga posibling moarang-arang kini human sa dugang nga pagtambal.” Gipasabut niya nga malipay siyang matulog sa rocking chair nga naa sa biranda. Samtang siya nakigsulti sa tigulang, si Mary nakamatikod nga kining gamay nga tigulang adunay labihan ka dako nga kasingkasing nga naa sa sulod nianang gamay nga lawas. Bisan og ang mga kwarto ni Mary puno na, iya siyang giingnan sa paghulat diha sa lingkuranan ug mangita siyag dapit nga makatulgan.
Sa oras sa pagpangatulog ang bana ni Mary mobutang og pangkamping nga higdaan alang sa maong tawo. Sa pagsusi ni Mary pagkabuntag, ang mga hapin og habol maayo na kaayong pagkapilo ug siya didto na sa gawas sa biranda. Gibalibaran niya ang pamahaw, apan sa wala pa siya mobiya sakay sa bus, mihangyo siya kon mahimo ba siyang mobalik sa sunod niyang pagpatambal. “Dili ko magpaproblema ninyo,” misaad siya. “sa lingkuranan ra ko matulog.” Gipaniguro ni Mary nga welcome siya sa pagbalik.
Sulod sa daghang katuigan nga moadto siya sa pagpatambal ug matulog sa balay ni Mary, ang tigulang, kinsa usa ka mananagat, kanunay adunay mga gasa nga pagkaon gikan sa dagat o mga utanon gikan sa iyang garden. May mga panahon nga magpadala siya og mga package.
Dihang nadawat ni Mary kining mahunahunaon nga mga gasa, kanunay niyang mahinumduman ang gikomentaryo sa katapad niyang silingan human ang ngil-ad og hitsura, bako nga tigulang mibiya sa balay ni Mary nianang una nga buntag. “Imo bang gipatulog kanang ngil-ad og nawong nga tawo kagabii? Gibalibaran nako siya. Mawad-an ka og mga customer sa pagdawat sa ingon nga mga tawo.”
Si Mary nasayud nga tingali sila nawad-an ug mga customer kausa o kaduha, apan naghunahuna siya, O, kon sila nakaila pa lamang kaniya, tingali ang ilang mga sakit mas sayon nga pas-anon.
Human sa pagkamatay sa maong tawo, si Mary nagbisita sa iyang usa ka higala kinsa adunay usa ka greenhouse. Samtang nagtan-aw siya sa mga bulak sa iyang higala, namatikdan niya ang usa ka matahum nga golden chrysanthemum apan naglibug nganong kini naa gipatubo sa usa ka gubaon, karaan, tayaon nga balde. Ang iyang higala mipasabut, “Nahutdan ko og kaang, ug kay nasayud kon unsa kini katahum, akong gihunahuna nga walay sapayan kon ibutang ko una kini sa karaan nga balde. Sa mubo lamang kini nga panahon, hangtud nga ikabalhin ko kini sa harden.”
Mipahiyom si Mary samtang gihunahuna niya ang sama nga talan-awon sa langit. “Ania ang usa nga hilabihan katahum,” ang Dios tingali miingon sa dihang miduol siya sa kalag sa gamay nga tigulang nga tawo. “Siya wala magsapayan kon nagsugod siya niining usa ka gamay, wala sa porma nga lawas.” Apan dugay na kadto, ug sa tanaman sa Dios unsa kaha ka taas nga mobarug kining matahum nga kalag!3
Ang mga panagway hilabihan ka malinglahon, usa ka ubos kaayo nga pagsukod sa usa ka tawo. Mipahimangno ang Manluluwas, “Ayaw na kamo paghukom pinasikad sa panagway.”4
Usa ka sakop sa organisasyon sa mga babaye kausa mireklamo dihang ang usa ka babaye gipili sa pagrepresentar sa organisasyon. Wala pa gayud niya ikahimamat ang maong babaye, apan nakakita siya sa litrato niini ug wala makagusto sa iyang nakita, sa pagkonsidera nga siya dako kaayo. Mikomentaryo siya, “Sa liboan ka mga babaye niini nga organisasyon, siguradong ang usa ka mas maayong representante ang mapili.”
Tinuod, ang babaye nga napili dili “modelo sa pagka-slim.” Apan ang mga nakaila kaniya ug nahibalo sa iyang mga kalidad nakakita kaniya nga mas labaw pa kay sa anaa sa litrato. Ang litrato nagpakita nga siya adunay mahigalaong pahiyom ug panan-aw sa kamasaligon. Unsa ang wala ipakita sa litrato mao nga siya usa ka maunungon ug manggiloy-on nga higala, usa ka babaye nga may salabutan kinsa nahigugma sa Ginoo ug nahigugma ug miserbisyo sa Iyang mga anak. Wala magpakita nga mibuluntaryo siya sa komunidad ug nga siya usa ka masinabuton ug mahunahunaon nga silingan. Sa mubong pagkasulti, ang litrato wala magpakita kon si kinsa gayud siya.
Nangutana ko: kon ang mga kinaiya, mga buhat ug espirituhanong mga kagustuhan gipakita diha sa pisikal nga hitsura, ang panagway ba sa babaye nga nagreklamo mas matahum ba kay sa babaye nga iyang gisaway?
Minahal kong mga sister, ang matag usa kaninyo lahi. Magkalahi kamo sa usag-usa sa daghang mga paagi. Aduna nay mga minyo kaninyo. Ang pipila kaninyo anaa ra sa balay kauban sa inyong mga anak, samtang ang uban kaninyo nagtrabaho sa gawas sa inyong mga balay. Ang uban kaninyo haw-ang ang kinabuhi. Adunay mga minyo na apan walay mga anak. Adunay mga nadiborsyo, adunay nangabiyuda. Daghan kaninyo mga dili minyo. Ang pipila kaninyo adunay mga degree sa kolehiyo; ang pipila usab wala. Adunay makapalit sa pinakabag-o nga uso ug adunay mga mapalad nga makaangkon og usa ka tukma nga pang-Dominggo nga sinina. Ang ingon niana nga kalainan ingon og walay utlanan. Kini nga mga pagkalahi ba magtintal kanato sa paghukom sa usag-usa?
Si Mother Teresa, usa ka madre sa Katoliko kinsa nagtrabaho uban sa mga kabus sa India sa hapit tibuok niyang kinabuhi, misulti niining mahinuklugong kamatuoran. “Kon mohukom kamo sa mga tawo wala kamoy panahon sa paghigugma kanila.”5 Ang Manluluwas mipahimangno, “Mao kini ang akong sugo, Nga kinahanglan maghigugmaay kamo ang usa sa usa, sama sa akong paghigugma kaninyo.”6 Ako nangutana: makahigugma ba kita sa usag usa, sumala sa gisugo sa Manluluwas, kon kita mohukom sa usag usa? Ug mitubag ako—uban ni Mother Teresa:dili; dili kita makahimo.
Si Apostol Santiago mitudlo, “Kon adunay magahunahuna … kaninyo nga siya relihiyuso, ug wala siya magpugong sa iyang dila hinonoa nagalimbong sa iyang kaugalingong kasingkasing, ang relihiyon niining tawhana [o babayhana] dili magpulos.”7
Ganahan gayud ako sa inyong Releif Society motto: “Ang gugma nga putli dili gayud mopakyas.”8 Unsa ang gugma nga putli? Si propeta Mormon mitudlo kanato nga ang “gugma nga putli mao tiunay nga gugma ni Kristo.”9 Sa iyang panamilit nga mensahe ngadto sa mga Lamanite, si Moroni mipahayag, “Gawas nga kamo adunay gugma nga putli dili gayud kamo maluwas sa gingharian sa Dios.”10
Akong gikonsiderar ang gugmang putli—o ang “tiunay nga gugma ni Kristo”—nga mahimong kaatbang sa pagpanaway ug paghukom. Sa pagpamulong kabahin sa gugmang putli, niining higayuna wala sa akong hunahuna ang kahupayan sa pag-antus pinaagi sa paghatag sa atong butang. Kana, dayag lang, nga kinahanglanon ug angay. Karon, hinoon, ania sa akong hunahuna ang gugmang putli nga nagpakita sa iyang kaugalingon kon kita mauyunon sa uban ug matugtanon sa ilang mga binuhatan; ang matang sa gugmang putli nga mopasaylo; ang matang sa gugmang putli nga mapailubon.
Ania sa akong hunahuna ang gugmang putli nga mag-aghat kanato sa pagkamabination, ug kamanggiloy-on, dili lamang sa mga panahon sa mga sakit ug kapait ug mga kalisud, apan usab sa mga panahon sa kahuyang o kasaypanan alang sa uban.
Adunay seryusong panginahanglan sa gugmang putli nga naghatag og pagtagad sa mga wala matagad, paglaum alang sa mga nawad-an sa paglaum, tabang sa mga may sakit. Ang tinuod nga gugmang putli mao ang gugma inubanan sa buhat. Ang panginahanglan sa gugmang putli anaa sa tanang dapit.
Ang gikinahanglan mao ang gugmang putli nga magdumili sa pagpangita og katagbawan sa pagpaminaw o sa pagsubli sa mga report kabahin sa dautang palad nga miabut sa uban, gawas lamang kon ang paghimo sa ingon makaayo sa mga walay palad. Ang American educator ug politiko nga si Horace Mann makausa miingon, “Ang pagbati og kalooy sa kalisud usa ka tawhanon; ang paghupay diosnon.”11
Ang gugmang putli mao ang pag-angkon og pailub ngadto sa tawo nga mipakaubos kanato; kini ang pagbatok sa aghat sa pagkadaling masilo. Kini ang pagdawat sa kahuyang ug mga kasaypanan. Kini ang pagdawat sa mga tawo kon unsa man gayud sila. Kini ang pagtan-aw lapas sa pisikal nga panagway ngadto sa kinaiya nga dili mapalong sa pagdagan sa panahon. Kini ang pagbatok sa aghat sa pagkategoriya sa uban.
Ang gugmang putli, ang tiunay nga gugma ni Kristo, napakita dihang ang grupo sa young women gikan sa singles ward mibiyahe gatusan ka kilometro sa pagtambong og funeral service alang sa inahan sa usa sa ilang sister sa Relief Society. Ang gugmang putli ikapakita kon ang mahalaron nga mga visiting teachers mobalik sa matag bulan, sa matag tuig ngadto sa mao gihapon nga tawo kinsa walay interes, sa usa ka kritikal, nga sister. Klaro kaayo kini kon ang gulangon na nga biyuda mahinumduman ug madala ngadto sa mga kalihokan sa ward ug sa Relief Society. Mabatyagan kini kon ang sister nga nag-inusarang maglingkod sa Relief Society makadawat sa pagdapit nga, “Dali—tapad kanamo.”
Sa usa ka gatus nga ginagmayng pamaagi, tanan kamo nagsul-ob sa kupo sa gugmang putli. Ang kinabuhi sa tanan kanato dili hingpit. Kay sa magmahukmanon ug isig saway sa usag-usa, unta anaa kanato ang tiunay nga gugma ni Kristo alang sa atong isigka bumabiyahi niini nga panaw sa kinabuhi. Hinaut nga kita makahibalo nga ang matag usa naghimo sa iyang pinakamaayo sa pag-atubang sa mga hagit nga moabut sa iyang agianan, ug hinaut maningkamot kita sa atong pinakamaayo sa pagtabang.
Ang gugmang putli gipasabut nga mao “ang kinatas-an, labing dungganan, labing lig-on nga matang sa gugma,”12 ang tiunay nga gugma ni Kristo… ; ug bisan kinsa nga makaplagan nga aduna niini sa katapusan nga adlaw, kini makaayo uban [kaniya].”13
“Ang gugmang putli dili gayud mapakyas.” Hinaut nga kining taas og lahutay nga motto sa Relief Society, kining dili masukod sa panahon nga kamatuoran, mogiya kaninyo sa tanan ninyong pagabuhaton. Hinaut nga kini mopuno sa inyo mismong mga kalag ug makakaplag og hulagway sa tanan ninyong hunahuna ug mga buhat.
Akong ipahayag ang akong gugma kaninyo, mga kaigsoonaan, ug nag-ampo nga ang mga panalangin sa langit mainyo gayud. Sa pangalan ni Jesukristo, amen.