Ang Balaanong Gasa sa Pagpasalamat
Ang usa ka mapasalamaton nga kasingkasing … moabut pinaagi sa pagpasalamat ngadto sa atong Langitnong Amahan tungod sa mga panalangin ug ngadto sa mga nagpalibut kanato alang sa tanan nilang nahatag sa atong kinabuhi.
Usa kini ka talagsaon nga sesyon. Sa dihang napili ako nga Presidente sa Simbahan, miingon ako, “Mokuha ako og usa ka buluhaton alang sa akong kaugalingon. Mag-adviser ko sa Tabernacle Choir.” Mapasigarbuhon kaayo ko sa akong choir!
Ang akong mama kausa miingon kanako, “Tommy, mapasigarbuhon kaayo ko sa tanan nga imong gihimo. Apan duna koy usa ka komentaryo alang kanimo. Unta didto na lang ka sa piano.”
Mao nga miadto ko sa piano ug mitukar og usa alang kaniya: “Here we go, [here we go] to a birthday party.”1 Dayon siya akong gihalukan sa agtang, ug iya akong gigakos.
Naghunahuna ako kaniya. Naghunahuna ako sa akong papa. Naghunahuna ako sa tanang General Authorities nga miimpluwensya kanako, ug sa uban, lakip ang mga biyuda nga akong nabisitahan—85 kanila—dala ang manok alang sa oven, usahay gamay nga kwarta alang sa ilang bulsa.
Nakabisita ako og usa nga gabii na kaayo. Tungang gabii na kadto, ug miadto ako sa nursing home, ug ang tig-abiabi miingon, “Sigurado ako nga tulog na siya, apan mitugon siya kanako nga siguraduhon siya sa pagpamata, kay siya miingon nga, ‘Nahibalo ako nga siya moabut.’”
Akong gigunitan ang iyang kamot; iyang gilitok ang akong pangalan. Nagmata gayud siya. Iyang giduso ang akong kamot ngadto sa iyang mga ngabil, “Nahibalo ako nga ikaw moabut.” Unsaon man nako sa dili pag-adto?
Ang matahum nga musika mitandog kanako sa ingon niana nga paagi.
Minahal kong mga kaigsoonan, ato nang nadungog ang makapadasig nga mga mensahe sa kamatuoran, sa paglaum, ug sa paghigugma. Ang atong mga hunahuna nagtunong ngadto Kaniya kinsa mitubos sa atong mga sala, kinsa mipakita kanato kon unsaon sa pagpakabuhi ug unsaon sa pag-ampo, ug kinsa mipakita pinaagi sa Iyang kaugalingong mga buhat sa mga panalangin sa pagserbisyo―gani ang atong Ginoo ug Manluluwas, si Jesukristo.
Sa basahon sa Lucas, kapitulo 17, atong mabasa ang mahitungod Kaniya:
“Ug sa naglakaw siya padulong sa Jerusalem, siya miagi subay sa tunga-tunga sa Samaria ug sa Galilea.
“Ug sa pagsulod niya sa usa ka balangay, didto [nakahimamat siya] og napulo ka tawo nga sanlahon nga nanagtindog nga nagpaantaw.
“Ug sa makusog nga tingog nanag-ingon, Jesus, Magtutudlo, kaloy-i intawon kami.
“Ug sa iyang pagkakita kanila, siya miingon kanila, Lumakaw kamo ug ipakita ang inyong kaugalingon ngadto sa mga sacerdote. Ug sa nagpanglakaw sila, nangaayo sila.
“Unya usa kanila, sa Iyang pagkakita nga siya maayo na, mibalik ug sa makusog nga tingog nagdayeg sa Dios,
“Ug siya mihapa sa tiilan ni Jesus ug nagpasalamat: Ug kadto siya usa ka Samarianhon.
“Ug si Jesus miingon, Dili ba napulo man ang naayo? Hain ba ang siyam?
“Wala ba kanilay nakita nga mibalik ug nagdayeg sa Dios gawas niining dumuloong.
“Ug si Jesus miingon kaniya, Tumindog ug lumakaw ka: ang imong pagsalig nakapaayo kanimo.”2
Pinaagi sa balaanon nga tigpataliwala kadtong mga sanlahon naluwas gikan sa mabangis, nagsingabut nga kamatayon ug gihatagan ug laing higayon sa kinabuhi. Ang gipahayag nga pagpasalamat sa usa ka tawo naghimo niyang takus sa panalangin sa Magtutudlo, ang pagkadili mapasalamaton nga gipakita sa siyam, mao ang Iyang gikasagmuyo.
Mga kaigsoonan, nakahinumdom ba kita nga nagpasalamat sa mga panalangin nga atong nadawat? Ang kinasingkasing nga pagpasalamat dili lamang makatabang kanato sa pag-ila sa atong mga panalangin, apan kini makaabli usab sa mga pultahan sa langit ug motabang kanato nga mobati sa gugma sa Dios.
Si Presidente Gordon B. Hinckley miingon, “Kon kamo maglakaw uban sa pagpasalamat, wala kamo maglakaw uban sa pagkaarogante ug kabalaka ug pagkamaakohon; naglakaw kamo uban sa espiritu sa pagka-mapasalamaton nga anaa kaninyo nga makapanalangin sa inyong kinabuhi.”3
Sa basahon ni Mateo diha sa Biblia kita adunay laing asoy sa pagpasalamat, niining higayuna isip usa ka pagpahayag gikan sa Manluluwas. Samtang siya nagbiyahi sa kamingawan sulod sa tulo ka adlaw, kapin sa 4,000 ka mga tawo ang misunod ug mipanaw uban Kaniya. Siya mibati og kalooy kanila, tungod kay sila walay kaon sulod sa tibuok tulo ka adlaw. Ang Iyang mga tinun-an, hinoon, nangutana, “Asa man kita manguhag tinapay dinhi sa mga awaaw nga igong ibusog niining dakung panon sa katawhan?” Sama sa kadaghanan kanato, nakita lamang sa mga tinun-an kon unsay kulang.
“Ug si Jesus miingon kanila, Pila ba kabuok ang inyong tinapay? Ug sila [ang mga tinun-an] miingon, Pito, ug may pipila ka gagmayng isda.
“Ug [si Jesus] misugo sa panon sa katawhan sa pagpanglingkod sa yuta.
“Ug iyang gikuha ang pito ka tinapay ug ang mga isda, ug sa nakapasalamat na siya, kini iyang gipikaspikas ug gihatag ngadto sa mga tinun-an, ug ang mga tinun-an maoy nanghatag niini ngadto sa mga panon sa katawhan.”
Timan-i nga ang Manluluwas mipasalamat sa unsay anaa kanila―ug usa ka milagro ang misunod: “Ug nangaon silang tanan, ug nangabusog: ug ilang gihipos ang nahibilin nga mga tipik nga pito ka basket.”4
Kitang tanan nakasinati og mga higayon sa dihang ang atong kabalaka anaa diha sa unsay nakulang nato, kaysa atong mga panalangin. Miingon ang Greek philosopher nga si Epictetus (Epic-TEE-tus), “Siya usa ka maalamon nga tawo kinsa wala magbangutan alang sa mga butang nga wala kaniya, apan nagmaya alang niadtong anaa kaniya.”5
Ang pagpasalamat usa ka balaanon nga baruganan. Ang Ginoo mipahayag, pinaagi sa pagpadayag nga gihatag ngadto ni Propeta Joseph Smith:
“Kamo mopasalamat sa Ginoo nga inyong Dios sa tanan nga mga butang. …
“Ug walay butang nga ang tawo makapasakit sa Dios, o batok ni bisan kinsa nga ang iyang kasuko mapukaw, gawas niadtong kinsa dili mokumpisal sa iyang sayop diha sa tanan nga mga butang.”6
Diha sa Basahon ni Mormon kita gisultihan nga “mopuyo sa pagka-mapasalamaton matag adlaw, alang sa daghan nga mga kalooy ug mga panalangin diin ang [Ginoo] mitugyan nganha kaninyo.”7
Sa walay pagsapayan sa atong mga kahimtang, ang matag usa kanato adunay daghang kapasalamatan kon kita maghulat ug mamalandong sa atong mga panalangin.
Talagsaon kini nga kahigayunan nga maania sa yuta. Samtang adunay daghang kasaypanan dinhi sa kalibutan karon, adunay daghang butang nga matarung ug maayo. Adunay daghang kaminyoon nga makahimo niini, mga ginikanan kinsa nahigugma sa ilang mga anak ug nagsakripisyo alang kanila, mga higala nga nagtagad kanato ug nagtabang kanato, mga magtutudlo nga nagtudlo kanato. Ang atong kinabuhi napanalanginan sa dili maihap nga mga paagi.
Kita makabayaw sa atong mga kaugalingon ingon man usab sa uban kon kita modumili sa pagpabilin diha sa kalibutan sa negatibo nga hunahuna ug mougmad sulod sa atong mga kasingkasing og usa ka kinaiya nga mapasalamaton. Kon ang pagkadili mapasalamaton malakip tali sa grabe nga mga sala, dayon ang pagka-mapasalamaton mahiluna diha sa labing dungganan nga mga hiyas. Usa ka tawo ang miingon nga “ang pagpasalamat dili lamang mao ang labing mahinungdanon sa mga hiyas, kondili ang gigikanan sa tanan.”8
Sa unsa nga paagi kita makapaugmad sulod sa atong mga kasingkasing og usa ka kinaiya sa pagka-mapasalamton? Si Presidente Joseph F. Smith, ikaunom nga Presidente sa Simbahan, mihatag og tubag. Siya miingon, “Ang mapasalamaton nga tawo makakita og daghan kaayo sa kalibutan nga kapasalamatan, ug diha kaniya ang kaayo molabaw pa sa dautan. Ang gugma mobuntog sa kasina, ug ang kahayag mohingilin sa kangitngit diha sa iyang kinabuhi.” Siya mipadayon, “Ang garbo moguba sa atong pagka-mapasalamaton ug mopuli ang pagkahakog sa nahimutangan niini. Kadako kaha sa atong kalipay nga maanaa sa presensya sa usa ka mapasalamaton ug mahigugmaong kalag, ug unsa kita ka maampingon nga mag-ugmad, pinaagi sa mainampoon nga kinabuhi, mapasalamaton nga kinaiya ngadto sa Dios ug sa tawo!”9
Si Presidente Smith nagsulti kanato nga ang mainampoon nga kinabuhi mao ang yawe sa pagbaton og pasalamat.
Ang materyal nga mga kabtangan makahimo ba kanato nga malipayon ug mapasalamaton? Tingali sa makadiyut. Bisan pa niana, kadtong mga butang nga naghatag og lawom ug malungtarong kalipay ug pagpasalamat mao ang butang nga dili mapalit og salapi: atong mga pamilya, ang ebanghelyo, buotan nga mga higala, atong kahimsog, atong mga abilidad, ang gugma nga atong nadawat gikan niadtong naglibut kanato. Ang makapasubo kay, kini mao ang pipila ka mga butang nga atong gitugot sa atong mga kaugalingon nga ibaliwala.
Ang English nga tigsulat nga si Aldous Huxley misulat, “Kadaghanan sa mga tawo adunay maingon og walay kinutuban nga kapasidad sa pagbaliwala sa mga butang.”10
Kita sa kanunay mobaliwala sa mao nga mga tawo nga kinsa labing angay sa atong pagpasalamat. Dili nato hulaton hangtud nga maulahi na alang kanato ang pagpahayag niana nga pagpasalamat. Sa paghisgot kabahin sa iyang mga minahal nga wala na, usa ka tawo ang mipahayag sa iyang pagmahay sa ingon niini nga paagi: “Akong nahinumduman kadtong malipayon nga mga adlaw, ug sa kanunay nangandoy nga makasulti ako ngadto sa mga dalunggan sa mga patay na nga angay untang gisulti sa buhi pa sila apan ngil-ad hinoon ang gibalos.”11
Ang pagkawala sa usa ka hinigugma hapit dili mapugngan nga makahatag og mga pagmahay sulod sa atong mga kasingkasing. Atong minus-minusan ang ingon nga mga pagbati kutob sa mahimo sa usa ka tawo pinaagi sa makanunayon nga pagpahayag sa atong paghigugma ug pagpasalamat kanila. Dili gayud kita masayud kon unsa na ka ulahi kini.
Ang usa ka mapasalamaton nga kasingkasing, moabut pinaagi sa pagpasalamat ngadto sa atong Langitnong Amahan sa Iyang mga panalangin ug ngadto sa mga nagpalibut kanato alang sa tanan nilang nahatag sa atong kinabuhi. Kini nagkinahanglan ug mahunahunaon nga paningkamot―sa dili mukubos hangtud nga kita tinuod nga makakat-on ug makaugmad og kinaiya sa pagpasalamat. Sa kasagaran atong bation ang pagpasalamat ug maghunahuna sa pagpahayag sa atong mga pasalamat apan makalimot sa pagbuhat sa ingon o dili lamang makalugar sa paghimo niini. Adunay miingon nga ang mapasalamaton nga pagbati ug ang dili pagpahayag niini sama ra sa nagputos og usa ka gasa ug sa wala paghatag niini.12
Kon kita makasugat og mga hagit ug mga problema sa mga kinabuhi, kasagaran nga lisud alang kanato ang pag-ila sa atong mga panalangin. Bisan pa niana, kon kini atong tugkaron sa husto ug tagdon kini sa husto, atong mabati ug maila kon unsa ka dako ang nahatag kanato.
Akong ipakigbahin kaninyo ang istorya sa usa ka pamilya kinsa nakakaplag og mga panalangin taliwala sa grabe nga mga hagit. Kini mao ang usa ka asoy nga akong gibasa daghang tuig na ang milabay ug gihuptan tungod sa mensahe nga anaa niini. Gisulat kini ni Gordon Green ug gimantala sa usa ka magasin sa Amerika kapin sa singkwenta ka tuig na ang milabay.
Si Gordon naghisgot kon giunsa niya sa pagpakabuhi sa usa ka umahan sa Canada, diin siya ug ang iyang mga igsoon magdali sa pagpamauli gikan sa eskwelahan samtang ang ubang mga bata magdula pa og bola ug mangaligo. Bisan pa niana, ang ilang papa, nakahimo sa pagpasabut kanila nga ang ilang trabaho moresulta sa usa ka butang. Kini tinuod ilabina human sa panahon sa ting-ani, sa diha nga ang pamilya nagsaulog sa adlaw sa Pagpasalamat, tungod kay nianang adlawa ang ilang papa mihatag kanila og talagsaon nga gasa. Giimbentaryo niya ang tanang butang nga anaa kanila.
Sa buntag sa adlaw sa Pagpasalamat, ang ilang papa modala kanila sa silong nga bodega dala ang binaril niini nga mansanas, kinamalig nga mga rimulatsa [beets], mga carrot nga giputos sa balas, ug nagbuntaog nga sinako nga patatas, ingon man usab sa mga gisantes, mais, ug mga batong, jelly, strawberry ug ubang gipreserbar nga nakapuno sa ilang mga tukador. Iyang ipaihap sa mga bata ang tanang butang sa mainampingon nga paagi. Dayon manggawas sila ngadto sa umahan ug banabanaon kon pila ka tonilada ang lawog ug pila ka takus ang lugas nga naa sa kamarin. Ilang iphon ang mga baka, baboy, manok, pabo ug gangsa. Ang ilang papa miingon nga gusto siyang mahibalo kon unsaon nila sa pagpakabuhi, apan nasayud sila nga ang iya gayud nga gusto mao nga sila makaamgo, nga nianang adlaw sa pangilin, mahibalo sila unsa ka buhong nga mipanalangin ang Dios kanila ug mipahiyum sa tanan nilang oras sa trabaho. Sa katapusan, sa ilang pag-atubang diha sa pagpangaon nga giandam sa ilang mama, ang mga panalangin usa ka butang nga ilang gibati.
Hinoon, si Gordon mipasabut, nga ang adlaw sa Pagpasalamat nga iyang nahinumduman sa hilabihang pagpasalamat mao ang tuig nga daw wala gayud silay bisan usa ka butang nga mapasalamatan.
Mabungahon ang pagsugod sa tuig: dunay salin nga mga panglawog, daghan mga binhi, upat ka baktin, ug ang ilang papa adunay gamay nga kwarta nga nahipos aron sa umaabut siya makapalit og hay loader―usa ka talagsaon nga makina nga gidamgo lamang nga mapanag-iya sa kadaghanan sa mag-uumaa. Mao usab kadto ang tuig nga ang elektrisidad miabut sa ilang lungsod―bisan tuod wala sa ilaha tungod kay wala pa silay ikagasto niini.
Usa niana ka gabii sa dihang ang mama ni Gordon daghan ang labhunon, ang iyang papa miduol ug mibanus sa pagpanglaba ug mihangyo sa iyang asawa sa pagpahulay ug maggansilyo. Siya miingon, “Migahin ka og taas nga panahon sa pagpanglaba kay sa pagkatulog. Sa imong hunahuna maayo kaha nga mopahulay ta ug magpataod og kuryente?” Bisan tuod kon nalipay sa sugyot, nanglugmaw ang iyang mga luha samtang siya naghunahuna sa hay loader nga dili na mapalit.
Unya ang kuryente na-istalar na sa ilang karsada nianang tuiga. Bisan tuod og dili kaayo maoy gusto, ningpalit sila og washing machine nga sa tibuok adlaw nag-andar sa kaugalingon niini ug sa hayag og siga nga bombilya nga naka-istalar sa matag kisame. Wala nay lamparilya nga pun-on og lana, wala nay mga pabilo nga putlon, wala nay anuuson nga pugon nga pagalimpyuhan. Ang mga lamparilya hilum nga gisang-at sa lawting.
Ang pag-abut sa kuryente ngadto sa ilang umahan mao ang katapusang maayong butang nga nahitabo kanila nianang tuiga. Ingon nga ang ilang mga pananom nagsugod sa pagturok diha sa yuta, misugod ang tag-ulan. Sa diha nga ang tubig mihubas, wala nay usa ka tanom nga nahibilin bisan asa. Sila nanamom pag-usab, apan mas grabe pa nga ulan ang mibanlas sa mga tanom sa yuta. Ang ilang mga patatas nalata sa lapok. Ilang gibaligya ang duha ka baka ug ang tanang baboy ug ubang mga binuhi nga tuyo nilang pasanayon, nagkabarato kaayo sa ilang pagbaligya tungod kay ang matag usa mao ra man ang mabaligya. Ang tanan nilang naani nianang tuiga mao ang pat-ak pat-ak nga mga singkamas nga ingon og nakalahutay sa mga unos.
Dayon adlaw sa Pagpasalamat na usab. Ang ilang mama miingon, “Tingali maayong kalimtan una nato kini niining tuiga. Wala man gani kitay bisan gangsa nga nahibilin.”
Sa pagkabuntag sa adlaw sa Pagpasalamat, bisan pa niana, ang amahan ni Gordon mitunga nga may usa ka jack rabbit ug mihangyo sa iyang asawa sa pagluto niini. Nagpanuko nga misugod sa pagbuhat niini, nagpasabut nga madugayan ang pagluto niining magahi nga gulang nga butang. Sa dihang sa katapusan nahimutang na kini sa lamesa nga may pipila ka mga singkamas nga nakalahutay, ang mga bata midumili sa pagkaon. Ang mama ni Gordon mihilak, ug dayon ang iyang amahan mihimo og kahibulungan nga butang. Misaka siya sa lawting, mikuha og lamparilya, gidala kini sa lamesa ug gidagkutan kini. Iyang gisultihan ang mga bata sa pagpalong sa mga sugang de-kuryente. Sa diha nga ang lamparilya na lamang ang nagsiga, dili kaayo sila makatuo nga ingon niana ka ngitngit kaniadto. Nahibulong sila kon giunsa nila sa pagkakita sa bisan unsang butang nga wala ang hayag nga mga suga nga mosiga pinaagi sa kuryente.
Ang pagkaon gipanalaginan, ug ang matag usa mikaon. Sa dihang nahuman na ang pangaon, silang tanan hilum nga nanglingkod. Misulat si Gordon:
“Diha sa mapainubsanon nga kangiub sa karaang lamparilya nagsugod kami nga makakita og klaro pag-usab. …
“Usa [kadto] ka lamian nga pagkaon. Ang jack rabbit sama ka lami sa pabo ug ang mga singkamas mao nga pinakahumok nga among nahinumduman. …
“… [Ang among] balay … , sa tanan namong panginahanglan, buhong kaayo ngari kanamo.”13
Akong mga kaigsoonan, ang pagpasalamat mao ang pagkamabination ug pagkamatinahuron, ang paghimo sa pasalamat mao ang pagkamanggihatagon ug pagkahalangdon, apan ang pagpakabuhi uban sa kamapasalamaton nga anaa gayud sa atong mga kasingkasing mao ang pagkab-ut sa langit.
Sa akong pagtapos niining buntaga, akong pag-ampo nga agig dugang alang sa tanan nga angay natong pasalamatan, kita unta kanunay nga mopakita sa atong pasalamat alang sa atong Ginoo ug Manluluwas, nga si Jesukristo. Ang Iyang mahimayaon nga ebanghelyo naghatag og tubag sa labing mahinungdanon nga mga pangutana sa kinabuhi: Diin kita gikan? Nganong ania kita dinhi? Asa paingon ang atong mga espiritu kon kita mamatay? Kana nga ebanghelyo magdala niadtong kinsa nagpuyo sa kangingit og kahayag sa balaanong kamatuoran.
Iya kitang gitudloan kon unsaon sa pag-ampo. Iya kitang gitudloan kon unsaon sa pagpakabuhi. Iya kitang gitudloan kon unsaon sa pagkamatay. Ang iyang kamatayon mao ang usa ka panulundon sa gugma. Sa masakiton nga Iyang giayo; sa linupigan nga Iyang gibayaw, sa makasasala nga Iyang giluwas.
Sa katapusan, Siya mibarug nga nag-inusara. Ang pipila ka mga Apostoles nagduhaduha, ang usa miluib Kaniya. Ang mga Romano nga mga sundalo miduslak sa Iyang kilid. Ang suko nga mga manggugubot mikutlo sa Iyang kinabuhi. Didto sa gihapon mialingawngaw gikan sa bungtod sa Golgota ang Iyang mapuanguron nga mga pulong, “Amahan, pasayloa sila, kay wala sila makasabut sa ilang ginabuhat.”14
Kinsa man kini nga “tawo sa mga kasakit, … nga sinati sa kasub-anan?”15 “Kinsa kini nga Hari sa himaya,”16 kini nga Ginoo sa mga ginoo? Siya ang atong Magtutudlo. Siya ang atong Manluluwas. Siya ang Anak sa Dios. Siya ang tinubdan sa atong Kaluwasan. Siya nagpangamay, “Sumunod kamo kanako.”17 Siya nagapanudlo, “Lakaw ug buhata ang ingon.”18 Siya nangamuyo, “Tumana ang akong mga sugo.”19
Siya atong sundon. Atong sundon ang Iyang ehemplo. Atong tumanon ang Iyang mga pulong. Pinaagi sa pagbuhat sa ingon, atong gihatag ngadto Kaniya ang balaanon nga gasa sa pagpasalamat.
Ang akong sinsero, kinasingkasing nga pag-ampo mao nga kita unta sa atong indibidwal nga kinabuhi, mopakita nianang maanindot nga hiyas sa pagpasalamat. Unta kini motuhop sa ato gayud nga mga kalag, karon ug hangtud sa hangtud. Sa sagradong pangalan ni Jesukristo, atong Manluluwas, amen.