Te Ninikoria n Rinea te Katei ae Riai
Iroun Carol F. McConkie
Te Moan ni Kauntira n aia Beretitentii ni Kabuta Ataeinaine
Man te taetae are e kanakoaki ni Meei 2, 2013, n aia Maungatabu ni Kabuta Aine n te Brigham Young Iuniwetiri.
Tera ae ti kona n reireiniia natira mwaane ao aine bwa ana buokiia ni karekea te ninikoria n rinea te katei ae riai n te aonaaba ae na kaenaenaia ibukin aia rinerine aika tamaroa?
Bukin tera bwa e rangin kakawaki te katei ae riai? Bukin tera te kunikai ae kororo, ae kaara, ke te karinano ae mwarairai baina a karika te kanganga nakon te Uea? Ngai te tina ibukiia naati aine aika niman ao nati mwaane aika uoman, ao n aron ae ko kona n iangoia, atun te rongorongo ae te katei ae riai e a tia n roko n te taina ni mweengara. Ma inanon ririki aika nako, ao I a tia n reiakinna bwa bwainakin katei aika riai e tamaroa riki man reiakinan reirei ao ni katea te banna ae tamaroa. E na buokia ara ataei te reirei n ataia bwa bukin tera e rangin ni kakawaki te katei ae riai, ao ara katoto e na kaoti kakabwaia n te katei ae riai n te kawai ae kakukurei.
Tera Te Katei ae Riai?
Te katei ae riai bon ana moan tua te Atua are e kona ni buokira ni kabonganai rabwatara n ae riai ni maiura ae mamate. Kabwarabwaraan te katei ae riai inanon True to the Faith bon “Katei aika nanorinano ao ni karinerine n te kunnikai, te itiaki, te taetae, ao te katei.”1 Te katei ae riai tiaki te bwarannano ke te kainikatonga. Aomata aika iai irouia katei aika riai aki kabongana rabwataia ke kateia ni ukoukora te kariaia man te aonaaba ke ni kabanea nanoia nakon oin ke te kantaninga ae a uaiakinna ke katei aika kakukurei.
Taiaoka n uringnga te reirei ibukin te katei ae riai ae tibwauaki ikai a kaineti nakoia mwaane ao aine, naati mwaane ao naati aine, ao uringa bwa e ngae ngke ti reiakina ao ni kaunga te katei ae riai, ti aki kona ni kabureia naake a bwaini kamumun aika kororo ke iraia aika kakaokoro karaia ao ake a kamanenai tabia n taabo aika kakaokoro.”2 N tainako ti kaota te nanoanga ao ana Tangira Kristo ibukiia n tatabemaniia ngkai ti teimatoa ni karinerine nakon ana kainibaire te Uea are e a tia ni kateia.
I kakoaua bwa rinerine ake ti karaoi bwa a na noraki ao ni karaoan katei aika riai e kanakoa te rongorongo ae korakora bwa ti ata rikira ae natin te Atua mwaane ao aine ake ti a tia n rineaki bwa ti na tei n taabo aika tabu.
I tangira te kibu aei: “Kam aki atai ngkami ba maneaban te Atua ngkami, ao E mamaeka Tamnein te Atua i nanomi? … E tabu maneaban te Atua, are boni ngkami” (1 I-Korinto 3:16–17). Rabwatara bon aia tembora tamneira. Bon man rabwatan te tembora aio are ti kaoa a na iraorao te Tamnei ae Raoiroi. I kakoaua bwa ngkana ti rineia bwa ti na bwain kunnikai aika riai ao katei aika riai, ti bwaini ao ti maiuakin ara koaua iroun te Atua te Tama ae Akea Tokina ao iroun Natina, Iesu Kristo. Ti kakoaua man tarakira bwa ngaira bon ana reirei Kristo ao ti maiuakina Ana euangkerio.
Ibukin tera e Kakawaki te Katei ae Riai?
Ti maeka n te aonaaba ae raoiroi ao e buakaka, ao e kona te rabwata ni kabonganaki ibukin kantaninga aika raoiroi ao aika buakaka. Ma ti ataia bwa rabwatara aika kakawaki aikai bon bwaintituaraoi mairoun te Atua nakoira n tatabemanira. A tabu. Unimwaane David A. Bednar man te Kooram n te Tengaun ma Uoman e reirei, “Nakoia ake a ata ao a ota n nanon te baire ni kamaiu, kakean bonganan te rabwata bon te mwakuri ni kakaitara [taraa Motiaea 2:36–37] ao kakean kinakira raoi bwa natin te Atua mwaane ao natin te Atua aine.”3 Ti rineia bwa ti na tararuai ao ni kawakin rabwatara n te aro bwa ti na riki bwa bwaai ni mwakuri ngaira ni bain te Atua ni uota Ana kantaninga ae kakukurei (taraa Aramwa 26:3). Ngkana ti iangoia bwa ti na tei ibukin te Tia Kamaiu ao ni karaoa Ana mwakuri, ti riai n titirakinira, Ngkana e tei irarikira te Tia Kamaiu, ti namakina te mwengaraoi n te kunnikai ae ti bwainna?
E riai n tamaroa te kunnikai, iango, ao te katei boni kakoauan otara ni berita aika tabu aika ti a tia ni karaoi aika e kakabwaiaira, kamanoira, ao n anganira te korakora n ara katauraoi n oki nakoina. Ngkana ti bwabetitoaki, ti otinako man te aonaaba ao n nakon abanuean te Atua. A riai bwaai ni kabane ni kakaokoro ibukira. Unimwaane Robert D. Hales man te Kooram n Abotoro n te Tengaun ma Uoman e reirei: “Man rineakina bwa ko na maeka n Abanueana, ti maenako—ti aki kaokoroaki—man te aonaaba. A riai ara kunnikai n tara raoi, ara iango n itiaki, ara taetae n itiaki.”4
Te katei ae riai bon te reirei ae na kawakinira n te kawai ni berita ae tabu ngkai ti waaki nako matan te Atua. Te katei ae riai n te kunnikai ao n tarakim ao n te iango ao n te katei e na buokira ni karaoira ao ni kawakin ara berita man te tembora aika tabu. Ni kakabwaia ao ni kamanoa Atam ao Ewa, e anganiia te Atua kunia maan bwa a na kunnikainia iai imwain kanakoaia nakon te onaoraki. N te kawai aei, e a tia te Atua n anganira rabunan ara berita aika tabu n te maiu ae mamate, ae kanikinaeaki n ara kaamenti n te tembora aika tabu.
Baikara Kakabwaia aika Reke man te Katei ae Riai?
Tera ae ti kona n reireiniia natira mwaane ao aine bwa a na buokaki bwa aonga ni karekea te ninikoria n rinea te katei ae riai n te aonaaba bwa a na aki kaenaenaia ao ni kakea bonganaia ibukin aia rinerine aika a itiaki ao n tamaroa? A norira bwa ti kabonganai rabwatara ni katika te nano ke ni kamimitonga te Atua?
Itiakin n te iango, taeka, tarakim, ao kateim e buokira ni karekei teniua kakabwaia aika a kakorakora ao ni karinerine.
1. Kunnikai aika riai a kaoa ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi ni kateimatoa. E a tia Unimwaane Hales n reirei, “Te katei ae riai e kakawaki ibukin taum ni karekea te Tamnei.”5
Ti na buokia natira n ataia bwa a na aki tangiria ni karaoa te bwai teuana ni kakeaiia n ana bwaintituaraoi te Tamnei ae Raoiroi ae aki kona n taetae (taraa D&C 121:26). Buokiia n ataia bwa te bwaintangira ae korakora e raona Ana iraorao ae tabu. E a tia te Atua ni berita bwa E na kanakoa nakoira Tamneina, ae na kona ni kabebetea ara iango, bwa e na kaoni tamneira ma te kimwareirei. Ibukin aei ti na atai bwaai ni kabane aika ti tangiri mai Irouna, ake a kaineti ma bwaai aika raraoi, n te onimaki bwa iai ara koaua Irouna bwa ti na karekei” (taraaa D&C 11:13–14). Te rabakau, wanawana, ao te kakoaua; kimwareirei, te rau, ao te kukurei—aikai kakabwaia aika tamaroa aika ti kona ni berita iai nakoia natira ngkana ti kaoia bwa a na maiuakina te katei ae riai ao n tau ni karekea te Tamnei ae Raoiroi.
Teuana te kakaewenako n ni kunikai aika riai bon man bibitakin aron katei aika bwainaki. E aki kona ni bitaki ana kainibaire te Uea. Reireiniia ataeinimwaane ao ataeinaine bwa ana rangin ni iangoa raoi te Tamnei ngkana a karaoi aia rinerine n aia kunnikai aika ana bwaini, n te bwai ae ana taekinna, ao ae ana karaoia. Ngkana a maeka n rangin ni kaan nakon te Tamnei, aki kainnanoia bwa a na riki n aron te aonaaba.
A tia ara ataei ni karekea ana bwaintangira te Tamnei ae Raoiroi, ao a mwananga n te kawai ae a tia ni beritanaki are e kaineti nakon te tembora ao e na kaokia nako matan te Atua. A kainnanoira bwa ti na kakoauaia ao ni kaotia ibukiia bwa a na kairaki, kawakinaki, n anganaki te rau, ao ni kaitiakaki ngkana a tau ni karekea te Tamnei ae Raoiroi.
2. Ti kona n reireinia natira mwaane ao aine bwa te aeka n taratara ao ni katei anne e na buokira man a na kaibwabwaru te aonaaba aika aki ibuobuoki. Teuana te kawai ae kona ni kairua ae kabonganaki ni kaitaraira ni kabane bon te aro ae riai ae te katei ni kawai. Te katei ae riai bon te kamanomano nakon kairoro aika buakaka ao katanakin te itiaki ao te tamaroa. Ongora nakon taeka aikai inanon For the Strength of Youth: “Imwain te mare, … tai karaoa te bwai teuana … are e na karika te nano ni kani wenenibure.”6 Tarakim ao kateim aika aki riai a na karika te namakin ni kani wenenibure ao e na urui totoko ao ni karikirakea te nano ni kan urua tuan te itiaki.
E a tia Unimwaane Hales n reirei: “Te katei ae riai bon teuana te kawai ae moan te tamaroa n riki n itiaki ao n tamaroa, n te iango ao n te mwakuri. Ngaia ae, ibukina bwa e kaira ao ni kairoroi ara iango, kateira, ara babaire, te katei ae riai e kakawaki nakon kateira.”7 Reirei ao kamatata te katei ae riai bwa e na buokia ara ataeinimwaane ao ataeinaine n totokoa karikaia ataei bon irouia. Buokia bwa a na kona n iangoa kaotan te tangira ae tabu imarenan te bumwane ao te buaine ibukin te mare.
3. E anganira te katei ae riai te kona n “tei bwa taan kakoaua ibukin te Atua n taai nako” (Motiaea 18:9). E reirei te Tia Kamaiu: “tauii ieta ami taura bwa e na oota nakon te aonaaba. Nooria ngai te oota are kam na taua ieta” (3 Nibwaai 18:24). Iai kariaiakara mai ieta bwa ti riki bwa te biikan nakon te aonaaba, ni kaota te kimwareirei n te euangkerio ae maiu, ao ni katea abanuean te Atua iaon te aba. Ngaira n tatabemanira nako ti tei bwa ana Ota Kristo ngkana ti bwaina te katei ae riai ao n itiaki ao ni kawakin tuua. Te katei ae riai bon koauan ara kakoaua iroun te Tia Kamaiu ao n ana euangkerio Iesu Kristo.
Ai tamaroara ao ai kakabwaiara naake a kairaki iroun te Tamnei ae Raoiroi, aika a kamanoia man bwain te aonaaba aei, ao aika a tei bwa taan kakoaua iroun te Atua nakoin te aonaaba. Ao a kakabwaiakaki naake a riki bwa banna ni katoto ao n reirei taekan te katei ae riai ibukiia natin Tion mwaane ao aine.
Ngkai ti a tia ni berita bwa ti na ira te Tia Kamaiu ao n iangoia bwa n na karekea bwaninin te kakabwaia n Ana Mwakuri ni Kamaiu ni maiura, iai te mwakoro ni kunnikai ae bwainaki riki. E koroia Moronaai, “Uti, ao teirake man te bubu, … eng, ao katokai kunnikaim aika titikiraoi, O natin Tion te ainee; … bwa ana berita aika a tabu te Tama ae Akea Tokina … e na kakoroaki bukina” (Moronaai 10:31; a kairaki kamataata).
Kunnikai aika tamaroa bon robun te raoiroi, ae bwainaki irouia ake a tia ni kawakin aia berita aika tabu. Ti katauraoia natira bwa ana riai ni karin kunnikai aika tikiraoi aikai?
I kaota au koaua bwa te mwakuri ni kamaiu e mena iroun Kristo ao ao naake a tia ni kawakin aia berita a na “karekea te atatai ae kororaoi n aia kimwareirei, ao raoiroia ni kunnikaiaki n te itiaki, eng, n te ninira ae e raoiroi” (2 Nibwaai 9:14).