“Tera Raoi ae Nanonaki, n te Karinerine,” Riaona, Maati./Eberi 2022.
Tera Raoi ae Nanonaki, n te Karinerine?
Ngkai ti kabwarabwaraa otara n te karinerine, ti karikirakea ara konabwai n rangi ni karinerine ngkana a riki bwaai aika aki tara n tau.
Man baika I a tia n rinanoi aika a onoti, I a tia n rangi ni iangoa nanon te karinerine. Aio are e anga Beretitenti Dallin H. Oaks, te Moani Kauntira n te Moan Beretitentii, bwa kabwarabwaraana:
“Te nebonebo e aki toki n airi ma te mwakuri, ma te nebonebo ni koaua iai inanona te anua n te iango ae onoti.
“Te anua n nebonebo e kaoa te namakin n te nano ae kakaonimaki, te tangira ae matoatoa, ao ni karinerine. Te nebonebo e boota te tangira ao te karinerine ni karika te taromauri are e kaoa tamneira ni kaan nakon te Atua.” 1
Tera ae e roko n am iango ngkana ko iangoa te karinerine? Tao a na taraaki waaki aikai bwa kaotan te karinerine ke te waaki ae aki tau n tain te bootakin te toa?
-
Te teei ae korotamnei inanon ana boki ni kara.
-
Te ataeinimwaane ae e kabuta te toa ao e kabongana te bwai n ongoraa.
-
Te mwaane ae kibakiba ao ni katiotioa baina.
-
Te ataeinaine ae e takakaro n te kabo iaon ana tareboon.
-
Te mitinare ae e aki toki n tatakarua.
-
Te aine ae aki toki n tetekateka itinanikun te umwantabu, ao e aki ririn.
-
Te mwaane ae e wene iaon te matureti n te kawai n rin nakon te umwantabu.
-
Kaain te aro aika a kateitei baia ao n rangi ni karongoa ngkai a marooro.
-
Te ataeinnaine ae tebwi tabun ana ririki e tekateka iaan ana kaintekateka.
-
Te aine ae e ririn ao n otinako mai ibukin te umwantabu.
Angiina mai iroura ti na kangai bwa te mitinare are e takarua n tain bootakin te toa e kaota te aki karinerine riki nakoia ataei ake a korotamnei bwa aonga n aki kakeru. Ma tia anaa tabeua te tai ao n rinaon ara katautau iaon te karinerine man taraakin waaki aika 10 aika a bon koaua —ae aikai I a tia n rinanona n tain bobotaki n te Ekaretia.
-
Te teei ae korotamnei n te umwantabu. Te waaki ae e riki n tabo nako ao e rangi ni butimwaeaki tao irouia membwa ni kabane. Ti ataia bwa aio e na bon aki raoiroi ngkana ti kariaia bwa e na bane riki nanora nako iai.
-
Te mwaane ae e kabuta te toa ao e ongora n te katangitang ni kabongana te bwai n ongoraa i taningana. Aio e bon aki rangi n raoiroi n angiin taian waaki. Ma kariaia bwa n na tibwaa “tabwaninin te karaki.” I ataa temanna te mwaane ae iai ana koaua ae matoatoa ao ea tia n nako ni mitinare ao e butimwaai wewete aika a mwaiti. Ni bon ririki aika a nako, ao e kuneaki bwa iai irouna aorakin ana iango ae roota arona n reitaki. Kabonganakin te bwai n ongoraa e karaoia bwa e na ongora nakon te katangitang ae maraara, ae rau are e buokia ni totokoi taian bwana aika a roko n ana iango. E kona n namakina te Tamnei ao ni buokiia tabeman ma te karinerine man te ibuobuoki ae e reke man te bwai n ongoraa.
-
Te ataeinimwaane ae kibakiba ao ni katiotioa baina. Bwaninin te karaki: Te tari ae akea bwanaana ao e kabi arona n reitaki ma aomata e rangi ni kukukurei ngkana e nora te bitiobi n te tabo n tei mai imoa. E kaota nanona ni kukurei man katiotioan baina ao ni kibakiba.
-
Te ataeinaine ae e takakaro n te kabo iaon ana tareboon. Bwaninin te karaki: Te titita aei e katoka makuna n reitakina ma aomata man kabonganaan takakaro ake iaon ana tareboon. Ni bon etina, e kona riki n ongoraa ma te karinerine ao ni karekea ana rongorongo te tia taetae ibukina bwa maekinaia aomata e bane n te tabo teuana.
-
Te mitinare ae e aki toki n tatakarua. Bwaninin te karaki: Ngke I mena n aia tienta ni kataneiai mitinare, temanna te mitinare n au tioun iai irouna te aoraki ae e kakaokioka te mwakuri teuana. Ni katoa tai, e na bae n takarua n te kiraati, n te tabo n amwarake, ao ni bootakin te ekaretia. Arona n takarua e aki taraaki bwa te bwai ae e aki riai; ti waekoa n noria bwa e rangi n tauraoi, ingainga n tibwa te euangkerio, ao ni korakora te Tamnei irouna.
-
Te aine ae aki toki n tetekateka itinanikun te umwantabu ao tiaki inanon te umwantabu ni katoa wiiki. Bwaninin te karaki: N au tai ni mwakuri n te Ekaretia i Salt Lake City, temanna te titita e koroboki nakon ara aobiti ibukin Buokaia ake aki Toamau ni kaota arona n tuai man marurung imwiin te bwai are e reke irouna ngke e mena n te taanga ni buaka. Ngkana e tang te tareboon ke karongoaa aika a karina n roko e kona ni kaoka karaoan bwaai ake e karaoi, e aki kona n tiku inanon te umwantabu bwa mwiina e kaikuakiia tabeman n tiaki nanona.
-
Te mwaane ae e wene iaon te matureti n te kawai n rin nakon te umwantabu. Bwaninin te karaki: Ngke I mwaing nakon te uoote ae boou, I miimii bwa I nora te mwaane ae e wene ni kainiwenen te onaoraki n te umwantabu. Te mwaane aei e bati mwaukun rabwatana ao aio bon ti te anga are e kona iai ni ira te taromauri. I waekoa n ataia bwa aei a bon taneiai iai kaain te uoote, ao I waekoa naba ni butimwaia. Menana ikekei tiaki te bwai ae aki riai, ni koauana bon kaitaraana. Ma n tokina, tiaki ae te Tia Kamaiu e kamaiua te mwaane are e karuoaki ma ana kainiwene irouia raoraona n te auti ae e onrake? (taraa Ruka 5:18–20).
-
Kaain te aro aika a rangi ni karongoa ao ni kateitei baia ngkai a marooro. Bwaninin te karaki: Kaain te taromauri aika a bonotaninga e kona n rangi ni “kaberoro” irouia ake a iria aika a raoiroi aia kakauongo. N te komiunite ake a bonotaninga kaaina, e aki noraki bwa te waaki ae aki tau iroun temanna are e karika te karongoa, ni ngare, ke ni bekobeko ni kabaibati, ma e noraki bwa e aki riai ngkana temanna e taekinii bwain te aonaaba aei n te taetae n te bai.
-
Te ataeinnaine ae tebwi tabun ana ririki e tekateka iaan te kaintekateka. Bwaninin te karaki: Ngke te kairake ngai, temanna te ataeinaine ae bon rorou e aki toki n tetekateka iaan ana kaintekateka n te kiraati. Te ataeinnaine aei e rikirake inanon mweenga ake a tatabekiia ataei ao e tii namakina ae kamanoaki riki n te tabo ae e bono. Man te tai anne, I a ataia bwa ti aki kona ni mwiokoia ataein te reirei bwa e na reke reiakinaia ngkana a mena inanon te un, te maaku, ke te aki ataa te bwai ae a na karaoia. Ataein te reirei a na riai n namakina ae a kamanoaki ngkana a na reiakinaki ao, ae kakawaki riki, n namakina Ana tangira te Tia Kamaiu.
-
Te aine ae e ririnnako ao n otinako n te tabo n tataninga. bwaninin te karaki: Aio ngkanne, n etina, bon ngai. I a tia ni korakai ma te bwarannano inanon ririki aika mwaiti, taai aika e korakora iai te bwarannano ao tabeua riki kangaanga ni marurungiu. Inanon taai akanne, te kawai ae I kona iai ni kaea te taromauri bon ti ngkana I konaa ni mwaingiing. Te nanakonako ke te takakaro ma te bwai ae uarereke inanon baiu bon te anga are I kona iai ni kabanea nanou nakon te tia taetae ao n namakina te Tamnei.
Tatan e anaia bwa tokanikaina ngkai n tainako ti aki ataa bwaninin te karaki, ao ngkai ti aki atai taian kakaewenako ake a rinanona tarira ma mwanera n te bong ae koraki. E tangiriira bwa ti na mwaninga ae angiia membwa a kataia ni karaoa te kabanea n tamaroa, bwa tao aekakira tarakina irouia tabeman. Waaki ake I karinanii i ieta tao a na aki bati n ririki, ma a bon tei bwa aron ana kakaewenako temanna ma temanna irouia raora n te ekaretia ni iriira te taromauri.
I kakoaua bwa Tatan e tangiriira bwa ti na kakoauaa ae a tukaki ara nebonebo man taian kakaewenako, kakaokoroaki, ke mamaraia tabeman. Ni koauana, I kunea bwa bon inanon taai ake e taraa n aki nakoraoi iai bwaai ae I reiakinaki riki iai n ae mwaiti iaon ana tangira au Tia Kamaiu.
Tera ae I Reiakinna iaon te Karinerine
1. Te karinerine bon te rinerine ao te rabakau.
E a bon nakoiu bwa N na namakina te karinerine. N angiin te tai I aki namakina te karinerine ibukina bwa I katabetabeaki. Ngkai I karikirakea tararuaan maiun tamneiu ao n reiakina tamneiu bwa e na boboto riki iaon bwaai aika bonganga, I a kona riki ni karaoa tibwangau ae bwanin ibukin reitakiu ma Tamau are i Karawa.
2. Te karinerin e aki titebo nakoia aomata ni kabane.
Raoraon au utu temanna ae e mena n te karabuuti inanon 17 te ririki e kaoa te Tamnei nako nanon ana ruu man katean katotongan rabwatan te tembora man te beeba. Te karinerine e kona n reke ni bwaai aika a karaoaki ngkana ti kaoa te Tamnei.
3. Te karinerine e kona ni kaungaaki ma bon nakon ana rinerine temanna.
Te karinerine e roko rinanon te nano ae botumwaaka ni karikirakea te “anua ni kan nebonebo” E kona n ti noraki ngkai ti namakina raoi ao ni kaota ara tangira ibukin te Uea ao ibukiia membwa ake tabeman. E a tia n tuangai tamau bwa ngkana ti butimwaea bukinakira ibukin ara karinerine, a na bitaki ara nonori man “Ko a kamangaoa aron au nebonebo!” nakon “Ko tangira buokam. Ko rangi ni butimwaeaki. Ko aki kamangaoa aron au karinerine ibukina bwa I rineia bwa n na rangi ni karinerine.” Ngkanne ti na noria bwa ara mwakuri ake tabeua aki tuka aron ara reitaki ibon iroura ma ara Tia Kamaiu ao Tamara are i Karawa. Eng, anaan te bukinaki ibon iroura n aron ara karinerine e aki nanonaki ae ti na katinanikua bwa e kangaa arora n roota aron aia taneiai are a rinanona tabeman. Ara kekeiaki ibon iroura ni karinerine e kona n riki bwa reitakin ara tangira nakoia ngkai bon tarira ao mwanera.
Ana Mwakuri ni Ibuobuoki te Tia Kamaiu
N te katooto teuana ae tamaroa n ana mwakuri ni ibuobuoki, e kaota ana nanoanga te Tia Kamaiu nakon te aomata are e niniaki n te taimonio. E ngae ngke e tatakarua te mwaane ao e nanakonako n akea karabaana, Iesu e aki tukia man kamaiuakina. Bon imwiin are e kamaiuaki ao te mwaane aei e a kona n tekateka “i rarikin waen Iesu, ao e kunnikaiaki, ao e aomata,” n tuatua bwa e na tiku irarikin te Uea. (Taraa Ruka 8:27–39; taraa naba Mareko 5:1–20.)
N aron naba anne, Iesu e aki tuanga te teinimwaane are e niniaki n te tamnei ae buakaka bwa e na toki man iakiakiana, bungibawarena, ao ni kangengei wiina imwain ae e kamarurungnga (taraa Mareko 9:17–27). E nori waaki aikai bwa taneiai n te maiu ae mamate, tiaki te toabuaka n te maiu n tamnei. Bon ti naake Tarukaio ae E kanakoia are aia baka n raoiroi ao aia kamoamoa ae e tukiia man kamauakiia.
Ngkai ngkoe ao Ngai ti karababa nako kabwarabwaraan nanon te karinerine, ti na kona raoi n anga te reirei ao ni ibuobuoki n ana kawai te Tia Kamaiu. Ti na uringa bwa e korakora kakawakia aomata imatan te Atua (taraa Reirei ao Berita aika Tabu 18:10). Ti na kona riki n rangi ni karinerine ngkana a riki bwaai aika a taraa n aki tau.
Tao te karinerine iroun te Uea e aki rangi ni irekereke ma te tekateka n rau ao n amarau n taetae ma a riki nakon te rau n ara iango ao te amarau inanora.
E maeka te tia korokaraki i Texas, USA.