“E memena te Uea iroun Iotebwa,” Riaona, Maati./Eberi 2022.
Nakomai, Iriirai
E Memena Iehova iroun Iotebwa
Ngkai ti waaki rinanon raoiroin ao kangaanga ni maiura, ti kona n reiakina ae mwaiti man ana banna ni katooto te burabeti are ngkoa ae Iotebwa.
Iotebwa e Kabwarabaraa nanon Miin Barao, iroun Jean Adrien Guignet, Musée des Beaux-Arts, Rouen, France / Bridgeman Images
Ririki aika a nako, a rotaki n te kukurei ara utu ngke ti reiakinna bwa kainabau Terri, e bikoukoua ara kaaman n nati. Ma, inanon namwakaina aika a bati n tain bikoukouna, ti kunea bwa Terri iai te kangaanga nakon marurungina ae kakaiaki. Te kawai ae tamaroa ibukina bon karinana n te onaoraki, are e na kainnanoa iai tararuakina. E tiku n te kainiwene ni motirawa ni buoka aron bikoukouna bwa e na reitinako.
E riki bwa te tai ae kangaanga ao ni karawawata nakoia ara utu, riki nakon Terri. E namakina te marooa. E riki bwa kakaewenakoau n tararuaia natira teniman aika a uarereke ngkai I bon mwakuri naba ao ni beku bwa te bitiobi. E tara ni mangaongao aron maiura ao ni matoatoa.
Inanon maroana, Terri e kunea te kabebeteaki inanon mwanewen te kuna n taromauri:
I kainnanoa raonakiu Iroum ni katoaa te aoa.
Bon ti am akoi ae konaa ni katoka korakoran te buaka?
Antai, n ai Arom, au tia kairi ao korakorau?
Rinanon te nang ao otantaai, te Uea, Tiiku Irou! 1
Te Uea e Raoraoniira
N tokina, e a kainnanoaki te korokoro ae katawe n anaakin natina te mwaane ae Jace. Ma a uaia n tararuaaki te tina ao natina ibukina bwa e bon mena Terri n te onaoraki. Ti namakina ana kakawakin te Uea inanon maiura.
E bungiaki Jace aua te wiiki ni moantaai ao e a katukaki n aia tabo ataei are e a tararuaaki iai. Ti okira mweengara ma akea natira. Inanon namwakaina ake imwiina, ti aki toki n nanakon te onaoraki ni katoabong. E taraa n ae ti rinanon te tai ni kangaanga.
Ma, e ngae n anne, ti nora bain te Uea inanon maiura. E rikirake marurungin Jace n te aro are ti a kona ni uotia nakon mweengara, te tai ae kakukurei ngkai tia ikotaki bwa te utu.
Imwiina ti kunea bwa Jace iai aorakin riina, te aoraki are riin atuuna a bootaki n rikirake. Mwiin aio e karika atuun te teei bwa e na aki rikirake. Katokan te kangaanga aei bon ti man te korokoro nakon Jace ni kanakoaki mwakoron riin atuuna ngke ai tibwa tenua a na namakaina. Ti tokanikai iaon te kakaewenako aei rinanon te tataro ao ana kakabwaia te nakoanibonga. Ti a manga nora riki bain te Uea inanon maiura. A kaekaaki tataro. A koro nanon kakabwaia. E nakoraoi te korokoro. E a manga reke te kakukurei riki ni maiura.
Bon te maiu ae ti rinanon iai te kukurei ao te kangaanga! Ma te Uea e reireiniira ae mwaiti rinanon te mwananga aei. Ti ataia bwa E bon raoraoniira inanon kawaira.
Iotebwa e Rinanon te Kukurei ao te Kangaanga
E Kaboakinako Iotebwa nako Aikubita, iroun William Brassey Hole, © Look And Learn / Bridgeman Images
Ngkai ti kamatebwaia maiun Iotebwa inanon te O Tetemanti, ti kunea bwa maiuna naba, bon te mwananga man te kukurei nakon te kangaanga ao ni manga okira te kukurei inanon maiuna. Ao ti reiakinna bwa te Uea e aki toki n raoraonna, rinanon ana tai aika tamaroa ao aika bubuaka.
Te kunnikai are e anga Iakobwa nakon Iotebwa bon te kanikinaa ae tamaroa n ana tangira Iakobwa ibukin Iotebwa. Ma e riki naba bwa te kauring ae kamarakinano nakoia tarin Iotebwa n te reitaki imarenan Iotebwa ma tamaia.
Ngke a nako tarina ni kamwarakeia ana nanai tamaia, Iakobwa e tuanga Iotebwa bwa e na nako n tuoiia. E nako Iotebwa n aron tuangakina. Ma, e taraa n ae e bua inanon kawaina. Ngaia are te Uea e kanakoa te aomata temanna bwa e na kaota te kawai nakon Iotebwa bwa e aonga ni kuneia tarina (taraa Karikani Bwai 37:15–17).
Ngke a tabe tarin Iotebwa ni iangoa kamateana, e taraa n ae e bon riaon riki te maninanti ae a kaoti naba taan mwamwananga n te aenikaa n rirarikiia bwa a na nako Aikubita. N onean mwiin are a na tiringa, ke ni katikua bwa e na mate n te mwarua, tarina a kabonakoa nakoia taan mwamwananga n te aenikaa. (Taraa Karikani Bwai 37:25-28.)
E a manga noraki naba ana kairiiri te Uea ngke taan mwamwananga n te aenikaa a kabonakoa Iotebwa nakon Botiba, mataniwiia ana atuu ni buaka Barao. E ngae ngke te toro, Iotebwa e bitii baike e rinanona bwa a na tamaroa. Botiba e karika Iotebwa bwa te mataniwii n ana auti. E katukui ana bwai ni kabane nako nanon bain Iotebwa. (Taraa Karikani Bwai 39:4.) Iotebwa e a tia ni mwananga man te tabo ae rinano nakon ae rietaata. E a kukurei ngkai ni baike e reke irouna ao kariaia n ana auti Botiba.
Ma, te kukurei aei e aki tiku ni maan. Ngke e birinako Iotebwa man ana waaki buun Botiba ae aki tau, buun Botiba e a bukinna bwa e karaoa te mwakuri n tangako. E ngae ngke e kewe ana bukibuki, e bon kona ni kamateaki Iotebwa. E kamimii bwa, e aki, ma e ti karinaki n te karabuuti. Bain te Uea e a manga kamaeua riki Iotebwa.
Te Onimaki ae Matoatoa
Ngkana ngkoe ae e kairua kabuream, teraa ae ko na tia ni karaoia? Ngkana tao antai ae e a tia ni kabwaraaki nanona ao ni kaunaki, bon Iotebwa. Te konaa ni bwaka man te kukurei nakon te kangaanga e na waekoa ni karikia ni iangoa ae, Teraa manen ae I kataia ni beku ibukin te Atua? Te bwai ae karaoia E bon tii karekea kaiu.” Ma e aki un Iotebwa ke ni bukina te Uea, ao e aki naba bwara nanona. Ana onimaki ae matoatoa e aki tiotio.
Ao inanon ana tai ni kangaanga ngke e kabureaki, te Uea e aki kitanna. Te moan, te Uea e karekea te tai ibukin Iotebwa bwa e na kaota nanon miin te tia uouota niman te uea ao te tia umum (taraa Karikani Bwai 40). Ngkanne, tabeua ririki imwiina, ngke e reke ana tai ni kaota nanon miin Barao, e kaotia Iotebwa bwa a na konaa ni kaota nanon te mii e bon roko mai iroun te Atua (taraa Karikani Bwai 41:16). Barao e aki ti kainaomata Iotebwa, ma, e karikia naba bwa te mataniwi iaon aban nako Aikubita” (Karikani Bwai 41:43). Imwiin marakin ao korakain Iotebwa inanon ririki aika mwaiti, te Atua e karika Iotebwa bwa e na kinaaki iaon te aba, te kauoman iaan Barao—te mwakoro ae kakannato ni maiun Iotebwa.
Te Atua E Karikia Bon Ibukin Kabwaiara
N tokina Iotebwa e a manga kaitibo ma tarina, naake a tia ni iangoa matena ao ni kabonakoa bwa te toro. E na kona ni karikia bwa unna. E na kona ni bukiniia ibukin karaoan “te bwai ae aki riai” are e rotaki iai. 2
Ma e ataia Iotebwa bwa te kukurei ao te nanokawaki inanon maiuna a bon noraki iroun te Uea. Ana taeka nakoia tarina e kaota aron ana nonori n te atatai anne:
“Ao ngkami, kam boni kani karekea kaiu, ma E kani karekea te kabaia te Atua, bwa E na karokoa aron te bong aei ae te kamaiuia aomata aika bati.
“Ma ngaia ae kam na tai maku ngkai: N na kakaamarakeingkami, ma natimi akana uarereke. Ao e kabebetei nanoia, ao e taetae raoi nako ia” (Karikani Bwai 50:20–21).
Ngkai ti waaki rinanon raoiroin ao kangaanga ni maiura, bon te kauring ae korakora, bwa te Atua E karikii bon ibukin kakabwaiakira. E kabwarabwaraa te Uea te reirei naba anne nakon Iotebwa are n ara bong aei:
“Ngkana ko weteaki bwa ko na rinanon te rawawata; …
“Ngkana ko bukinaki n aekan nako bukibuki aika a bure; ngkana am kairiribai a bwaka i aom, ngkana a kamaenakoko man aia botaki tamam ao tinam … ao ko uakinaki nakon te umwa ni kaikain, …
“… Ko na ataia, natiu, bwa ni kabane bwaai aikai a na anganiko te kataneiai, ao bon ibukin kabwaiam” (Reirei ao Berita aika Tabu 122:5–7).
E Na Bon Iai te Karawawataaki n Tainako
Ngke Terri ao Ngai ti rinanon taian kakaewenako, ti kunea karauan nanora n te rongorongo mai iroun Ana burabeti te Atua:
“I tangiria bwa kam na ataia bwa e na bon iai taiani kangaanga n te maiu ae mamate aei, ao a na bon ririki. Ma n ataakin ae ti ataia, ao ni maiuakina are ti riai ni maiuakinna, bon akea te tabo, akea bukina, ae bwaai ni kabane a bane n nakobuaka ao te bwarannano. …
“… Au kantaninga bwa kam aki kakoauaa ae ni kabane kangaanga n te aonaaba a bane ni bootaki n ti te tai ae uarereke, ke a tuai man rangi ni korakora kangaanga nakon aikai ibukim, ke a na bon aki kona n nakoraoi. I taekinna nakoimi bwa a na riki kangaanga aika korakora ao are a ana bon bane n nakoraoi. A boni bane n nanakoraoi ni katoa tai—riki ngkana ti maiuakina man tangira ana euangkerio Iesu Kristo ao n angana ana tai bwa e na bwebwerake inanon maiura.” 3
Man karakinan Iotebwa ao man waaki aika aki tamaroa n te aonaaba ae katobibiira, e baiti norakina ae bwaai aika bubuaka a riki nakoia aomata aika a raoiroi. Maiuakinan te etieti e aki nanonaki ae ti na totokoi taian kakaewenako ao karawawata inanon maiura. Ma, n aron ae e memena te Uea iroun Iotebwa i nanon ana kangaanga, E na bon memena naba iroura. A na bon roko taian kangaanga. Ma ngkana ti rinanoi ma te nanomwaaka n ongo Irouna, te Uea e na kaiririira ao ni kakorakoraira, n aron are e karaoia nakon Iotebwa.