‘3. Emotionele veerkracht ontwikkelen’, Wennen aan het servicezendingsleven: informatieboekje (2020)
‘3. Emotionele veerkracht ontwikkelen’, Wennen aan het servicezendingsleven
3. Emotionele veerkracht ontwikkelen
Door sterke emoties zoals angst en zorgen komen we te weten dat we gestrest zijn. Lees ‘1. Veerkracht onder stress ontwikkelen’ voor algemene suggesties over manieren waarop je kunt omgaan met dingen die emotioneel veel van je vergen. De onderstaande suggesties bieden hulp bij specifieke gevoelens. Als je gevoelens overweldigend worden of lang aanhouden, praat dan met je ouders of servicezendingsleiders over de mogelijkheid om professionele hulp in te roepen.
A. Wennen aan je nieuwe taak
-
Bedenk waarom je een zending wilde vervullen. Beschouw je zending als een bedankje dat je de Heiland kunt aanbieden. Tel je zegeningen. Bedenk wat je leiders of dierbaren zouden zeggen over je zending.
-
Wees geduldig. Het duurt meestal ongeveer zes weken om je aan een nieuwe situatie aan te passen. Neem nog geen beslissingen tot je genoeg tijd hebt gehad om je aan te passen. Maak je geen zorgen over de dag van morgen.
-
Hang motiverende afbeeldingen op. Hang Schriftteksten, citaten of afbeeldingen op die je helpen om je waarden te onthouden. Daardoor kun je je op je zending en rechtschapen verlangens concentreren.
-
Lees opbouwende verhalen en teksten. Verzamel Schriftteksten, eigen ervaringen, citaten en familieverhalen die je motiveren. Beeld je tijdens het lezen van opbouwende teksten in dat jouw naam in deze teksten staat. Je kunt je eigen naam bijvoorbeeld invullen in teksten als: Spreuken 3:5–6; 2 Nephi 4:28–35; Mosiah 24:13–14; Alma 36:3; Helaman 5:12; en Leer en Verbonden 4, 6 en 31. (Zie ook ‘Tegenslag’, in Trouw aan het geloof [2004], 152–155.)
-
Lees vaak je patriarchale zegen om leiding te ontvangen. Zoek uit hoe je gaven en sterke kanten een bijdrage aan je werk kunnen leveren.
B. Neerslachtigheid of ontmoediging overwinnen
-
Stel niet uit. Dingen uitstellen kan tot stress leiden. Splits grote taken op in kleinere stukken. Begin aan één onderdeel van de taak. Zeg tegen jezelf: ‘Het enige wat ik nu moet doen, is ’ of ‘Ik doe dit gewoon een paar minuten en daarna neem ik een pauze als ik dat wil.’
-
Luister naar muziek of zing zelf. Kies rustige, kalmerende muziek als je onrustig bent. Als je neerslachtig bent, kan vrolijke en opgewekte muziek helpen. (Gebruik alleen oortjes tijdens je werkzaamheden als je daar toestemming voor hebt.)
-
Laat los wat je niet kunt veranderen. Je hebt geen controle over het verleden of over de keuzes en persoonlijkheid van anderen. Je hebt ook geen controle over je eigen beperkingen. Concentreer je op zaken die je wel kunt veranderen. Laat de rest aan de Heer over.
-
Aanvaard dat sommige routines saai zijn. Het leven is niet altijd diepzinnig en opwindend. Schep geen drama’s, intense situaties en zoek geen ruzie als je je verveelt. Waardeer het goede om je heen en geniet ervan. Zoek naar manieren om je te verbeteren en te dienen.
-
Train je hersenen om naar het positieve te zoeken. Concentreer je op het positieve om je heen. Neem elke avond een paar minuten de tijd om je antwoord op een van deze vragen op te schrijven of te delen:
-
Wat was vandaag een leuke verrassing? Aan wie heb ik dat te danken, en hoe deden ze dat?
-
Hoe heeft God mij vandaag geholpen?
-
Voor welke drie nieuwe dingen ben ik vandaag dankbaar?
-
Hoe kan ik die dingen onthouden en waarderen?
-
Wie heeft me vandaag geholpen of wie heb ik geholpen?
-
Wanneer heb ik vandaag een risico genomen waardoor ik kon groeien? Wat heb ik daarvan geleerd? Hoe kan dat me helpen om het in de toekomst nog beter te doen?
-
Wanneer is me vandaag iets moeilijks gelukt? Hoe kreeg ik dat voor elkaar? Hoe kan ik dat vieren?
-
-
Verander je denkwijze. Zorgen en verdriet kunnen je denkpatroon veranderen. Als je negatieve emoties voelt, stel jezelf dan de vraag:
-
Is er iets dat bevestigt dat wat ik denk waar is?
-
Zou de Heiland willen dat ik zo denk of me zo voel?
-
Is dit een alles-of-niets-gedachte: zwart of wit, winnen of verliezen, waar of niet waar?
-
Is het nuttig voor mij om zo te denken?
-
Hoe voel ik me door deze gedachte?
-
Wat weet ik van mijzelf en anderen dat erop wijst dat dit niet waar is?
-
Wat zou ik zeggen tegen mijn beste vrienden als die zo dachten?
-
-
Leer genieten. Respecteer de waardigheid van je roeping, maar herontdek humor. Geniet van de schoonheid in de wereld en merk de vriendelijkheid van anderen op. Verheug je in het voelen van de Geest.
-
Vergeet de basis niet: gebed, Schriftstudie en dienstbetoon. Veroordeel jezelf niet te streng als je in de Schriften leest. Concentreer je op teksten die toepasselijk zijn op jou als getrouwe dienstknecht van God.
-
Lees Alma 26 en ontdek wat Ammon deed toen hij ontmoedigd was. Lees ook Leer en Verbonden 127:2 en ontdek hoe Joseph Smith omging met ontmoediging. Schep geen vicieuze cirkel door je zorgen te maken over je bezorgdheid. We hebben allemaal dagen waarop we ons ontmoedigd, gestrest of eenzaam voelen. Meestal gaan die gevoelens gewoon voorbij.
-
Besteed aandacht aan lichaamsbeweging en slaap. Lichaamsbeweging is vooral belangrijk om met angsten en zorgen om te gaan. Zelfs als je niet van lichaamsbeweging houdt, kun je je er beter door voelen en creatiever door worden. Begin klein en bouw beetje bij beetje op. Het is ook belangrijk om elke avond om dezelfde tijd naar bed te gaan en voldoende te slapen.
-
Praat met een familielid, vriend of servicezendingsleider. Vertel iemand die om je geeft over je gevoelens. Je zult je beter voelen als je begrijpt dat iemand je kent en om je geeft. Dan krijg je een nieuw perspectief. Deze persoon kan gewoon naar je luisteren of heeft misschien tips voor jou.
-
Praat met een professioneel hulpverlener. Duurt je neerslachtigheid langer dan een paar weken? Verstoort ze je leven? Een psycholoog of therapeut kan vaak helpen. Soms wordt aanhoudende neerslachtigheid veroorzaakt door een medische aandoening, zoals een schildklieraandoening of suikerziekte. Dan moet je door een arts worden behandeld. Soms kan een antidepressivum je helpen om je beter te voelen.
-
Zoek hulp als je zelfmoordgedachten hebt. Vraag je je soms af of het leven wel de moeite waard is? Denk je er soms aan om jezelf iets aan te doen? Denk je soms dat je beter dood zou kunnen zijn? Dergelijke gedachten zijn niet ongebruikelijk. Als die gedachten je van streek maken en dagenlang aanhouden, wacht dan niet. Neem iemand in vertrouwen en vraag om hulp. Doe dat vooral als je begint een plan te bedenken om je leven te beëindigen.
C. Zelfkritiek overwinnen
-
Concentreer je op wat je goed doet en vergelijk jezelf niet met anderen. Mensen met buitengewoon hoge verwachtingen van zichzelf concentreren zich vaak te veel op hun zwakheden en mislukkingen. In plaats van vooruitgang te maken, voelen ze zich vaak hopeloos. Concentreer je tijdens je Schriftstudie op de teksten die het meest op jou van toepassing zijn. Je bent een geliefde dienstknecht van God. Zoek bewijzen van Gods geduld, genade, hoop en barmhartigheid. Hij schenkt die zegeningen aan allen die Hem liefhebben en Hem willen dienen.
-
Geef jezelf complimentjes. Zie ‘Negatieve gedachten bestrijden.’
-
Besef dat je niet altijd op topniveau kunt presteren. Je wilt hard werken om vooruitgang te maken en in sommige dingen kun je heel goed zijn, maar je kunt niet uitblinken in alles wat je doet. Dat gaat gewoon niet, dus je hoeft je er geen zorgen over te maken.
-
Geef jezelf een pluim. Geef jezelf een pluim wanneer je iets doet waar je niet erg goed in bent of wat je niet leuk vindt om te doen. Vergeet niet dat je die dingen toch maar mooi hebt gedaan, ook al deed je het niet perfect. Als je er beter in wordt, zul je er misschien zelfs van gaan genieten. Maar het vergt tijd en oefening, steun en ervaring om dat punt te bereiken.
-
Oefen met stil zijn. Concentreer je aandacht niet op de gedachten in je hoofd en oefen met stil zijn. Erken dat je zelfkritische gedachten hebt. Maar die gedachten geven niet aan wie je werkelijk bent. (Zie ook ‘Positief op stress reageren’.)
-
Werk aan een of twee grote doelen tegelijk. Probeer niet te veel dingen tegelijk te verbeteren. Dat kan overweldigend zijn en je kans op succes verkleinen.
-
Vertrouw op Jezus Christus en zijn verzoening. Onze beperkingen en tekortkomingen zijn geen zonden. Ze weerhouden ons er meestal niet van om rein te zijn en de Geest waardig te zijn. Jezus Christus heeft geleden zodat wij gesterkt, opgebeurd en vergeven kunnen worden. De macht van de Heiland helpt ons onze zwakheden en zonden te overwinnen.
-
Noteer inspirerende dingen in een notitieboekje of agenda. Je kunt het volgende opschrijven:
-
Je favoriete Schriftteksten.
-
Doelen die je wilt bereiken.
-
Persoonlijke of familieverhalen over het overwinnen van tegenslagen of moeilijkheden.
-
-
Luister niet naar negatieve gedachten, maar naar de Heilige Geest. Als je kleinerende gedachten hebt, zijn ze niet van de Heer. Spottende, boze, sarcastische of kritische gedachten zijn dat ook niet. Morren en schelden komen ook niet van de Heer. Als je zulke gedachten hebt, schrijf ze dan op. Verscheur dan het papier. Of herschrijf de gedachten één voor één zodat ze een waar, positief idee verwoorden. Voeg een ware en liefdevolle uitspraak toe over de gevoelens van de Heer voor jou. Zeg hardop: ‘Christus is mijn Voorspraak. Hij houdt van me en gelooft in me.’
-
Ga op zoek naar goede raad. Vraag je servicezendingsleiders en anderen om je te laten weten of je goed genoeg je best doet. Vraag ze of je te hard je best doet. Aanvaard hun raad. Mensen die erg kritisch voor zichzelf zijn, vinden het vaak moeilijk om onderscheid te maken tussen goed je best doen en te hard je best doen.
D. Angst en gevoelens van onbekwaamheid overwinnen
-
Geniet ervan dat je nieuw bent en nog veel moet leren. Er wordt niet van je verwacht dat je een expert bent wanneer je iets net leert. Het volstaat om leergierig, geïnteresseerd, nederig en bereidwillig te zijn. Geniet ervan om iets nieuws te leren!
-
Doe blijmoedig wat je kunt en vertrouw het overige aan God toe. Soms voelen zendelingen zich nutteloos of beschaamd wanneer anderen meer succes lijken te hebben. Satan verleidt ons om aan onszelf te twijfelen of onszelf met anderen te vergelijken. Bedenk dat dit Gods werk is en dat Hij de zwakken en eenvoudigen kiest om het te doen. Hij heeft jou gekozen! Vertrouw op Hem, want Hij vertrouwt jou.
-
Denk aan succes. Overbezorgdheid over alles wat er mis kan gaan, werkt mislukking in de hand. Probeer positief te denken in plaats van je zorgen te maken. Maak je geen zorgen over alles wat er kan gebeuren. Maak in plaats daarvan plannen om succes te behalen. Als de resultaten toch tegenvallen, bedenk dan dat je iets kunt leren uit de tegenslag. Bedenk hoe je door kunt gaan.
-
Blijf de normen naleven. Je hoeft je niet van je zorgen of angst te ontdoen. Je kunt nog steeds een gelukkig leven leiden. Je kunt ervoor kiezen om de normen na te leven, zelfs te midden van zorgen en angst. Je hebt niet alles in de hand, maar bedenk een of twee dingen die je kunt doen om de normen na te leven. Maak een plan om anderen te dienen of moedig te zijn in een situatie waar je je zorgen over maakt.
-
Sommige dingen heb je niet in de hand. Proberen dingen die je niet in de hand hebt te forceren, geeft je nog minder controle. Daardoor word je nog onrustiger. Besteed vooral energie aan de zaken die je wel kunt veranderen.
-
Stel jezelf de vraag: ‘Wat is het ergste dat me kan overkomen?’ Vaak is het slechtst mogelijke dat mensen zich kunnen voorstellen iets waarmee ze kunnen leven. Dan kunnen ze verder gaan. Wat er ook gebeurt, de Heiland kan je helpen om het te overwinnen, dus je kunt minder bang zijn.
-
Probeer wat gas terug te nemen als je de neiging hebt om je te haasten. Als je kalmer bent, ben je wellicht doeltreffender en gelukkiger. Het rustiger aan doen, vergt oefening. Je hebt een manier nodig om jezelf daaraan te herinneren. Hang een herinnering aan je spiegel of muur. Stel een alarm in op je telefoon. Of bid elke ochtend om hulp zodat je eraan denkt om het rustiger aan te doen. Evalueer na enkele weken je vooruitgang.
-
Maak je geen zorgen over je zorgen. Zorgen zijn een normaal onderdeel van het leven. Je zorgen maken over je angsten helpt niet. Bezorgdheid is onaangenaam, maar van voorbijgaande aard. Als je bezorgd bent, ga dan rustig zitten en laat de angstige gevoelens over je heen komen. Ze zullen vaak na niet al te lange tijd vanzelf verminderen.
-
Wees niet bang voor tegenslagen als je moeilijke dingen doet. Om een zinvol leven te leiden, moet je soms risico’s nemen. Soms moet je het onbekende tegemoetgaan. De belangrijkste dingen kunnen moeilijk zijn, maar je kunt ze door oefening onder de knie krijgen. Laat je niet door angst tegenhouden om moeilijke dingen te doen. En probeer tegenslagen niet als mislukkingen te zien. Angst en tegenslagen kunnen betekenen dat je moeilijke dingen probeert en moedig bent.
-
Houd een lijst met verhalen bij. Onthoud verhalen, schrijf ze op en vertel ze aan anderen. De verhalen kunnen uit je eigen leven komen of over mensen gaan die je bewondert. Uit de verhalen moet blijken hoe mensen doorgingen als iets moeilijk of beangstigend was. Ze moeten erover gaan hoe jij of anderen op tegenslagen of angst hebben gereageerd op manieren die je bewondert. Mensen doen vaak kleine, eenvoudige dingen om door te gaan of moed te tonen.
-
Accepteer onduidelijkheid. Soms willen mensen niet met onduidelijkheid of onzekerheid leven. Ze zouden liever mislukken dan risico’s te nemen zonder garantie op slagen. Je kunt vandaag niet weten of je je doelen en waarden volmaakt gaat naleven. Je kunt niet weten met welke problemen je in de toekomst te maken krijgt. Maar je kunt nu besluiten om moedig, dankbaar, medelevend en nederig te leven. Op dit moment kun je in overeenstemming met je doelen en dromen leven. Meer kunnen we niet doen, en dat is genoeg. Probeer jezelf af te leiden van de verleidingen van wanhoop en zorgen. Concentreer je op het hier en nu.
-
Dien. Als je anderen dient, denk je minder aan jezelf en ben je gelukkiger.
E. Irritatie of woede overwinnen
-
Geef je brein de tijd om je emoties te overschrijven. Je hersenen kunnen redeneren en goed oordelen. Als je boos of geïrriteerd raakt, houd je dan een paar minuten afzijdig van de situatie. Adem diep in en geef je verstand de tijd om na te denken en te redeneren. Je kunt tot tien tellen, sporten, naar buiten gaan of nuttige gedachten kiezen. Je kunt naar kalmerende muziek luisteren, mediteren of bidden.
-
Wakker je woede niet aan. Je kunt ervoor kiezen anderen als bedreigend, oneerlijk of respectloos te beschouwen. Maar dan zul je eerder boos worden. Probeer een meer liefdevolle verklaring voor hun gedrag te bedenken. Misschien zijn ze moe, onwetend, onzeker of proberen ze te helpen. Besluit om geen olie op het vuur van je woede te gooien.
-
Probeer andere mensen te begrijpen. Toon interesse in de gevoelens en gedachten van anderen. Stel vragen en luister rustig en aandachtig naar het antwoord. Vertel de andere persoon wat je denkt gehoord te hebben. Vraag of je het goed hebt begrepen. Als dat niet het geval is, probeer het dan opnieuw.
-
Weersta de neiging om anderen of jezelf de schuld te geven. Als er iets misgaat, probeer dan uit te zoeken wat het probleem is. Vraag anderen om hulp bij het oplossen van het probleem, ongeacht wiens schuld het is. Probeer niemand de schuld te geven voor het veroorzaken van het probleem.
-
Wees bereid om je te verontschuldigen en het goed te maken. Jezelf verontschuldigen, is een teken van geestelijke kracht en niet van zwakte. Als je iets verkeerds doet, neem er dan de verantwoordelijkheid voor. Vraag hoe je het kunt rechtzetten of het probleem in de toekomst kunt vermijden. Toon medeleven voor de gevoelens van de ander.
-
Zorg dat je om jezelf kunt lachen. Als je om jezelf kunt lachen, kun je beter met de frustraties van het leven omgaan. Positieve humor kan onze houding, relaties en gezondheid ten goede komen. Hoewel het niet gepast is om voortdurend te lachen, is het voor iedereen goed om wat vaker te lachen. Probeer om jezelf en je boosheid te lachen als je boos wordt. Om jezelf lachen, kan een goed middel tegen boosheid zijn!
-
Dien de mensen op wie je boos bent. Pas deze raad van de Heiland toe: ‘Heb uw vijanden lief.’ Hij heeft gezegd: ‘Zegen hen die u vervloeken, doe wel aan hen die u haten en bid voor hen die u smadelijk behandelen en vervolgen’ (3 Nephi 12:44). Hoe kun je mensen op wie je boos bent dienen of voor ze bidden?
-
Zorg goed voor jezelf. Probeer gezond te eten, voldoende te slapen, aan lichaamsbeweging te doen en te bidden. Als je dat doet, zul je de emotionele kracht hebben om met frustratie om te gaan.
-
Bedenk een nieuw verhaal. Bedenk de ruimhartigste reden waarom andere mensen doen wat ze doen. Schrijf die op.
-
Vergeef. Bestudeer Mattheüs 18:23–35. Bekijk indien beschikbaar de video ‘Forgive Every One Their Trespasses: The Parable of the Unmerciful Servant’ (ChurchofJesusChrist.org). Bedenk hoe de gelijkenis op jou van toepassing is.
6:6
F. Een gebrek aan motivatie overwinnen
-
Concentreer je op je sterke kanten. Met welke waarden, talenten, ervaringen en gaven doe jij je werk? Maak een lijst van de manieren waarop je deze week een van je sterke kanten op een creatieve manier zou kunnen gebruiken. Als je het moeilijk vindt om die sterke punten te ontdekken, vraag je anderen om hulp.
-
Neem één stap tegelijk. Maak een lijst van de dingen die je moet doen. Organiseer ze vervolgens in je agenda. Zeg tegen jezelf: ‘Het enige wat ik nu moet doen, is .’
-
Maak er iets leuks van! Stel interessante doelen om je met je zending te helpen. Maak er een spelletje van om je doelen te bereiken. Wees creatief en geef jezelf een pluim wanneer het je lukt.
-
Overstelp jezelf niet met persoonlijke doelen. Stel een of twee persoonlijke doelen tegelijk (zoals opgewekter of ordelijker worden). Verwacht geen volmaaktheid. Bedenk ook een plan waarmee je weer op het goede spoor komt als je een slechte dag hebt. Herinner jezelf regelmatig aan de reden waarom je wilt veranderen.
-
Bespreek je doelen met je ouders of leiders. Zij kunnen je steunen en ideeën aanreiken.
-
Realiseer je dat motivatie pas na actie komt. Vaak is het begin het moeilijkst. Zeg tegen jezelf: ‘Doe het gewoon tien minuten.’ Ga dan aan de slag. Je zult je dan vaak gemotiveerder voelen.
G. Seksuele of romantische gevoelens beheersen
-
Ontwikkel zelfbeheersing. Seksuele en romantische gevoelens zijn normaal en komen van God. Maar we moeten onze gedachten, relaties en gedrag op de juiste manier beheersen. Als je dat als zendeling doet, zul je in kracht toenemen en grote zegeningen ontvangen. Bestudeer onder gebed 1 Korinthe 9:24–27; Mosiah 3:19; Alma 38:12 en Leer en Verbonden 121:45. Zoek ‘Deugd, deugdzaam, deugdzaamheid’ en ‘Kuisheid’ op in de Gids bij de Schriften (schriften.ChurchofJesusChrist.org). Maak een lijstje van de zegeningen en voordelen die voortvloeien uit het ontwikkelen van deze eigenschappen.
-
Denk aan iets anders. Probeer niet stil te staan bij seksuele of romantische gedachten en gevoelens. Zoek afleiding en besteed aandacht aan iets anders. Probeer je te ontspannen. Zing lofzangen. Leer Schriftteksten uit je hoofd en zeg ze op. Concentreer je op dingen waar je dankbaar voor bent. Denk aan je plannen voor die dag. Doe aan lichaamsbeweging. Hernieuw je toewijding. Heb plezier en wees creatief.
-
Ga verleiding uit de weg. Mijd plaatsen, omstandigheden, gesprekken of mensen die je kunnen verleiden. Blijf niet nadenken over een prikkelend beeld of idee. Denk bewust aan iets anders. Verlaat de situatie zo snel mogelijk.
-
Ga verder in hoop en geloof. Als je moeite hebt om op gepaste wijze met je seksuele gevoelens om te gaan, houdt God nog steeds van je. Zet je band met Hem nooit aan de kant omdat je je onwaardig voelt. Hoewel je het moeilijk hebt met deze gevoelens, zal Hij je niet verwerpen. Hij begrijpt wat je doormaakt. Hij waardeert je inspanningen om verleiding te weerstaan, van fouten te leren en je te bekeren. Vraag raad aan je servicezendingsleider en blijf proberen om deze beproevingen te overwinnen.
-
Zorg dat je niet te hongerig, eenzaam, moe, verveeld of gespannen wordt. Deze gevoelens kunnen het moeilijker maken om verleiding te weerstaan. Neem een tussendoortje. Neem even pauze of doe een tijdje iets anders. Voer een goed gesprek of doe progressieve relaxatie-oefeningen (zie Progressieve relaxatie-oefening).
-
Wees veilig. Begrijp de regels en richtlijnen voor de omgang met anderen die op jou van toepassing zijn. Neem contact op met je bisschop of ringpresident als je je seksueel tot iemand aangetrokken voelt.
-
Vast en bid om begrip en kracht. Als je vast, negeer je je normale, gezonde honger naar voedsel. Dat doe je een tijdje om geestelijke kracht te ontvangen. Vasten kan helpen om vaardigheden als zelfbeheersing en ontvankelijkheid voor de Geest te ontwikkelen (zie Jesaja 58:6). Het kan je empathie geven voor wie honger hebben. Diezelfde vaardigheden kunnen je helpen om normale seksuele of romantische gevoelens als zendeling op gepaste manieren te beheersen. Seksuele gevoelens verdwijnen niet door te vasten. Maar maandelijks vasten kan je kracht en zelfbewustzijn vergroten. Het kan je motiveren om die gevoelens op gepaste wijze te beheersen.
H. Omgaan met veranderingen en overgangen
-
Ken jezelf. Veranderingen en overgangen zijn voor sommige mensen moeilijker dan anderen. Als verandering bijzonder moeilijk voor je is, laat mensen dan weten hoe ze kunnen helpen.
-
Denk na over andere overgangsfasen die je hebt meegemaakt. Wat heb je daarvan geleerd? Wat hielp je op andere momenten om ermee om te gaan? Wees je bewust van je successen en je vaardigheden. Hoe zou je daar nu iets aan kunnen hebben? Wat zou je nog meer kunnen proberen?
-
Noteer redenen. Schrijf op waarom deze verandering noodzakelijk is. Lees deze lijst vaak terug. Als je de redenen voor de verandering begrijpt, voel je je misschien minder gefrustreerd.
-
Bedenk wat er niet veranderd is. Maak een lijst van wat er wel en niet veranderd is. Probeer de tweede lijst zo lang mogelijk te maken.
-
Stel een plan op. Stel een plan op om jezelf met de verandering te helpen omgaan. Noteer de stappen van je plan. Praat ook met anderen die je goed kennen. Zij kunnen je steunen bij de uitvoering van je plan.
-
Bedenk hoe je kunt kalmeren. Maak een lijst met dingen die je kunt doen om kalmer te worden. Neem deze lijst vóór, tijdens en na de verandering door.
-
Neem één stap tegelijk. Als je met een grote overgang te maken hebt, bedenk dan dat je niet alles in één keer hoeft uit te zoeken. Wat is de eerste beslissing die je moet nemen? Wat kan een eerste stap zijn? Een volgende stap?