28 nō Tītema–3 nō Tēnuare

Te Parau Ha’pi’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1

« ’A fa’aro’o mai na, e te mau ta’ata ato’a »

’A tai’o ai ’outou i Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1, ’a feruri e aha te mau ’īrava tā ’outou e hi’o pāpū i roto i te piha ha’api’ira’a ’e nāhea ’outou i te tauturu i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia ha’api’i mai nā roto mai i teie mau ’īrava.

Pāpa’i i te mau mana’o e tae mai

Tītau i te mana’o

E nehenehe ’outou e ha’amata i tā ’outou tuatāpapara’a i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau nā roto i te anira’a i te mau melo o te piha ha’api’ira’a i tō rātou mau mana’o nō ni’a i te tuatāpapara’a i teie buka pāpa’ira’a mo’a i teie matahiti. E aha te mau ’īrava i roto i te tuha’a 1 e tauturu ia rātou ’ia ’oa’oa ’ia tai’o i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau ? E nehenehe paha ’outou e ani ia rātou ’ia ’imi i te tuha’a 1 nō te hō’ē ’īrava tā rātou e fa’a’ite mai, mai te mea e tāmata rātou i te ’ume mai i te hō’ē ta’ata ’ia tai’o i teie buka mo’a.

Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1

Tē ani manihini mai nei te Fatu ia tātou ’ia « mā’imi i teie nei mau fa’auera’a ».

• ’A ’āparau ai ’outou i te « parau ’ōmuara’a » a te Fatu nō te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau (’īrava 6), e mea maita’i roa ’ia fa’ata’a te hō’ē ta’ata i roto i te piha ha’api’ira’a e aha te hō’ē parau ’ōmuara’a ’e te tumu nō te reira i roto i te hō’ē buka. I muri iho, e nehenehe te piha ha’api’ira’a e ’āparau ē, nāhea te tuha’a 1 i te pāhono i te reira tumu nō te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau. ’Ei hi’ora’a, e aha te mau tumu parau nō te buka tā te tuha’a 1 e fa’a’ite nei ? E aha te mau ’ōpuara’a a te buka ? E aha tā tātou e ’ite nei i roto i teie tuha’a ’o tē nehenehe e fa’auru i te huru nō tā tātou tai’ora’a i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau i teie matahiti ?

• Tē ani manihini mai nei te arata’i nō teie hepetoma i roto i te Mai, pe’e mai—nō te ta’ata hō’ē ’e te ’utuāfare ia tātou ’ia feruri nāhea tātou ’ia rave i te fa’auera’a a te Fatu ’ia « mā’imi i teie nei mau fa’auera’a » (’īrava 37). E nehenehe paha te mau melo o te piha ha’api’ira’a e fa’a’ite e aha tā rātou e ’ōpua ra e rave i teie matahiti nō te fa’ariro i tā rātou tuatāpapara’a i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau ’ei tuatāpapara’a faufa’a rahi. E aha tā rātou e mā’imi ? Nāhea te mā’imira’a e ta’a ’ē ai i te tai’o-noa-ra’a ? E aha te mau rāve’a tuatāpapara’a maita’i a’e tei ’itehia ia rātou ?

Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1:1–6, 23–24, 37–39

E paraparau te Atua nā roto i tōna mau tāvini, ’e e tupu tāna mau parau.

• E rave rahi o tātou tē vai nei tō tātou mau melo ’utuāfare, te mau hoa, ’e te mau ta’ata mātauhia ’aita e fa’a’ite nei i tō tātou mau ti’aturira’a nō ni’a i te mau peropheta ora. E nehenehe paha te mau melo o te piha ha’api’ira’a e fa’a’ite mai i te mau parau mau tā rātou i ’ite mai i roto i te tuha’a 1 ’o tā rātou e nehenehe e fa’a’ohipa nō te pāhono i te hō’ē ta’ata ’o tē uiui ra te mana’o nō ni’a i tō rātou mau ti’aturira’a nō ni’a i te mau peropheta. E nehenehe ’outou e parau ia rātou ’ia hi’o ta’a ’ē i roto i te mau ’īrava 1–6 ’e 37–39. E aha tā teie mau ’īrava e ha’api’i nei nō ni’a i te Fatu ’e i tāna mau peropheta ?

• E ’ana’anatae paha te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia ’ite ē, i te hō’ē ’āpo’ora’a tei pi’ihia e Iosepha Semita nō te paraparau nō ni’a te nene’ira’a i te mau heheura’a a te petopheta, ’ua pāto’i te tahi mau melo o te ’āpo’ora’a i te reira mana’o. ’Ua ha’amā rātou i te paruparu o te pāpa’ira’a a Iosepha, ’e ’ua ha’ape’ape’a rātou ē, e nehenehe te nene’ira’a i te mau heheura’a e fa’atupu i te mau fifi hau atu nō te feiā mo’a (hi’o te Feiā Mo’a, 1:140–43). Nāhea te tuha’a 1 i te pāhono i teie mau ha’ape’ape’ara’a ? (hi’o, ’ei hi’ora’a te mau ’īrava 6, 24, 38).

• Tē ha’api’i nei te mau parau o te hīmene ra « Mai fa’aro’o i te reo o te peropheta » (Te mau hīmene, no.11) i te tahi ato’a o te reira mau parau tumu i ha’api’ihia i roto i te tuha’a 1. E nehenehe paha ’outou e hīmene ’aore rā, e tai’o ’āmui i te hīmene, ’e i muri iho, e ani i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia ’imi i te mau rēni i roto i te hīmene ’e i te mau ’īrava i roto i te tuha’a 1 ’o tē ha’api’i ato’a ra i te reira mau parau tumu.

  

  E paraparau mai te Atua ia tātou nā roto i tāna mau tāvini.

Te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau 1:12–30, 35–36

’Ua fa’aho’i mai te Fatu i tāna ’evanelia nō te tauturu ia tātou ’ia fa’aruru i te mau tāmatara’a o te mau mahana hope’a nei.

• E aha te mau mana’o o te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’a tai’o ai rātou i te tātarara’a o te mau mahana hope’a nei i roto i te mau ’īrava 13–16 ? E aha te mau mea e tupu nei nā te ao nei i teie mahana ’o tē fa’atupu nei i teie mau tātarara’a tei tohuhia ? E fa’aitoito i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia fa’a’ite mai i te hō’ē mea tei ’itehia ia rātou i roto i te tuha’a 1 ’o tei tauturu ia rātou ’ia fāri’i i te hau ’e te ti’aturira’a, noa atu te mau tāmatara’a o tō tātou nei ’anotau.

• Nō te tauturu i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia feruri hōhonu i te mau ha’amaita’ira’a tei roa’a ia tātou maoti te ’evanelia i fa’aho’ihia mai, e nehenehe ’outou e pāpa’i i ni’a i te tāpura ’ere’ere E aha tā te mau ’īrava 17–23 e ha’api’i nei nō ni’a i te tumu te Fatu i fa’aho’i mai ai i tāna ’evanelia ? E nehenehe te mau melo o te piha ha’api’ira’a e ’imi i teie mau ’īrava ’e e fa’a’ite i tō rātou mau mana’o i te tahi ’e te tahi. ’Ei hi’ora’a, nāhea te mau parau mau tei fa’aho’ihia mai nā roto mai ia Iosepha Semita i te tauturu ia tātou ’ia fa’arahi i tō tātou fa’aro’o ? (hi’o te ’īrava 21).

Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1:19–28

E fa’a’ohipa te Fatu i « te feiā paruparu ’e te ’ite ’ore ho’i » nō te fa’atupu i tāna ’ohipa.

• Hō’ē parau tumu faufa’a roa o Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau 1 ’oia ho’i te ti’ara’a o « te feiā paruparu ’e te ’ite ’ore ho’i » i roto i te ’ohipa rahi a te Fatu i te mau mahana hope’a nei (’īrava 23). E ani i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia mā’imi i te mau ’īrava 19–28 nō te ha’api’i mai nāhea te mau ta’o « paruparu » ’e « te ’ite ’ore » e tano ai ia tātou ’ei mau tāvini nō te Fatu. ’A fa’a’ite mai ai rātou i te mau mea tei ’itehia mai ia rātou, e nehenehe ’outou e ’āparau i te mau uira’a mai teie : E aha te mau huru tā te Fatu e hina’aro ’ia roa’a i tōna mau tāvini ? E aha tā te Fatu e fa’atupu nā roto i tōna mau tāvini i te mau mahana hope’a nei ? Nāhea te mau tohura’a i roto i teie mau ’īrava i te tupu nā te ao ato’a nei ’e i roto i tō tātou iho orara’a ?

Haʼamaitaʼiraʼa i tā tātou haʼapiʼiraʼa

E tauturu i te mau pīahi ’ia fa’aau i te mau pāpa’ira’a mo’a ia rātou iho. E nehenehe te mau parau mau tei fa’auru i te feiā mo’a mātāmua e tauturu ia tātou ’ia fa’aruru i tō tātou mau tāmatara’a i teie mahana. ’A ha’api’i ai ’outou i Te Parau Ha’api’ira’a ʼe te mau Parau Fafau, ’a tauturu i te mau melo o te piha ha’api’ira’a ’ia rave i te tū’atira’a i rotopū i te mau parau poro’i a te Fatu ia Iosepha Semita ’e e aha tā te Fatu e nehenehe e parau mai ia rātou iho. (Hi’o Ha’api’ira’a mai tā te Fa’aora,21