Mga Kakulangan sa Panglawas
Mga Allergy sa Pagkaon

“Mga Allergy sa Pagkaon,” Mga Serbisyong Pangkakulangan: Mga Lider (2020)

“Mga Allergy sa Pagkaon,” Mga Serbisyong Pangkakulangan: Mga Lider

Mga Allergy sa Pagkaon

Ang mga allergy sa pagkaon ug mga reaksyon ngadto sa pagkaon makahimo og dakong epekto sa pisikal ug emosyonal nga kahimsog ug abilidad sa usa ka tawo sa pag-apil sa mga miting ug mga kalihokan sa Simbahan.

Unsa ang allergy sa pagkaon?

Ang allergy sa pagkaon maoy usa ka kahimtang diin ang pagkaon sa usa ka piho nga makaon makapahimo sa lawas nga masayop sa pagtan-aw niini isip usa ka makadaot nga pagkaon. Kini nga reaksyon makaaghat og grabe nga reaksyon [anaphylaxis] nga mahimong makamatay. Sa tibuok kalibutan, 240–550 ka milyon ka mga tawo mahimong mag-antus og mga allergy sa pipila ka mga pagkaon, apan ang labing kasagaran nga mga allergy mao ang ngadto sa mga mani, mga liso sa bunga sa kahoy, isda, kinhason, gatas, mga itlog, trigo, ug soya.

Sa simbahan, mga hamtong, mga kabatan-onan ug mga kabataan kasagaran nalantad ngadto sa mga makapa-allergy sa pagkaon niini nga mga paagi:

  • Hinimo sa panimalay nga mga pagkaon nga gidalit diha sa mga kalihokan sa Simbahan

  • Walay gibutang nga ngalan sa mga pagkaon, sama sa mga hinimo sa panaderia o gihudno nga mga pagkaon sa panimalay

  • Ang kontaminasyon sa mga pagkaon nga may makapa-allergy

  • Pag-andam, pag-apud-apod, o pag-ambit sa pan sa sakramento nga may mga makapa-allergy o nakontamina sa mga makapa-allergy

  • Hinatag nga mga pagkaon, kendi, o ubang mga pagkaon nga may mga makapa-allergy

Unsaon nako pag-ila og reaksyon sa allergy sa pagkaon ug anaphylaxis?

Tan-awa ang mosunod nga mga sintoma, nga mahimong dili grabe o grabe kaayo:

  • Maglisud sa pagginhawa, maghangus, o pabalik-balik nga ubo

  • Luspad o milagum ang panit, kuyapan, hinay ang pulso, o kalipong

  • May nag-ali sa tutunlan, pagaw, o maglisud sa pagginhawa o paglamoy

  • Klaro nga paghubag sa dila o mga ngabil

  • Mga panlibagha sa lawas, naglukop nga pamula, o pangatol

  • Balik-balik nga pagsuka o grabe nga kalibang

  • Pagbati nga adunay ngil-ad nga mahitabo, kakulba, o kalibug

  • Pag-ubos sa presyon sa dugo

  • Pangatol o lasaw nga sip-on o panghatsing

  • Katol nga ba-ba

  • Murag kasukaon o kagil-as

Unsa ang anaphylaxis?

Ang anaphylaxis maoy usa ka kalit, grabe, ug may kalagmitan nga makamatay nga reaksyon sa allergy. Ang mga sintoma mahimong mahitabo sulod sa mga minuto o mga oras human makahikap, makahanggap o makakaon. Ang dili paghatag og emerhensya nga tambal nga gitawag og epinephrine (nailhan usab nga adrenaline) inubanan sa emerhensya nga pag-amuma, ang resulta mahimong makamatay. Mga sintoma sa anaphylaxis naglakip sa:

  • Napiut nga agianan sa hangin.

  • Ubos kaayo nga presyon sa dugo.

  • Kalit og grabe nga pag ubos sa presyon sa dugo tungod sa anaphylaxis (anaphylactic shock).

  • Natuok tungod sa paghubag sa tutunlan.

Unsa ang labing maayo nga tambal ang sa usa ka reaksyon?

Ang epinephrine mao ang labing sagad nga medisina sa pagtambal og grabe nga mga reaksyon ug sa anaphylaxis. Makuha kini pinaagi sa reseta [prescription] isip usa ka himan sa pag-injection sa kaugalinon (sama sa EpiPen, Auvi-Q, o Adrenaclick). Kasagaran sa mga tawo nga may mga allergy sa pagkaon magdala og usa niini ka mga himan uban kanila. Kon ang mga miyembro may usa ka allergy sa pagkaon, ang mga lider ug mga magtutudlo kinahanglan nga maghisgot sa mahimong itambal kanila o sa ilang mga ginikanan agi og panagana sa usa ka reaksyon sa allergy.

Unsaon nako pagtubag sa usa ka anaphylactic nga reaksyon?

Kon ang usa ka tawo nagsinati og anaphylaxis:

  1. Pagtusok [Injection] dayon og epinephrine (kon aduna).

  2. Tawga ang 911 ug paghangyo og ambulansya nga magdala og epinephrine.

  3. Tawga ang mga ginikanan sa mga kabataan ug mga kabatan-onan human sa mga paagi 1 ug 2.

Kon ang mga sintoma walay kalamboan o ang mga sintoma mobalik, dugang nga gidaghanon (dose) sa epinephrine mahimong ihatag mga lima ka minuto human sa unang gidaghanon. Balhina ang tawo ngadto sa usa ka emerhensya nga lugar, ug pagpabilin didto sa dili mominos sa upat ka mga oras. Ayaw pagsalig sa mga antihistamine. Kini motabang lamang sa mga problema sa panit ug mahimong motabon sa bisan unsa nga reaksyon sa anaphylactic, maglangan sa paghatag sa epinephrine ug sa posible nga mga epekto nga dili mamaayo, lakip ang pagkamatay. Kon ikaw dili makasiguro kon unsa ang buhaton, hatagi ang tawo og epinephrine ug tawga ang 911. Kon ang usa ka tawo nga may allergy sa pagkaon magkasakit, ayaw gayud siya biyai nga mag-inusara.

Sa unsa nga paagi ako makatabang sa pagpugong og mga paglantad sa pagkaong makapa-allergy ug sa anaphylaxis?

Ang pagsunod sa mga lagda sa ubos motabang niadtong may mga allergy sa pagkaon nga luwas diha sa usa ka sitwasyon sa simbahan:

  • Seryosoha ang pagtan-aw sa mga pagkaon nga makapa-allergy tungod kay kini mahimong makamatay.

  • Kon ang mga miyembro may mga allergy sa pagkaon, pakigsulti kanila ug sa mga ginikanan sa mga kabataan ug mga kabatan-onan.

    • Hibaloi kon unsa nga mga pagkaon kinahanglan gayud nga ilang likayan, ug hunahunaa kon aduna bay luwas nga mga ikapuli.

    • Pahibaloa sila kon kanus-a maanaa ang pagkaon.

    • Likayi ang pagdalit og gihudno sa balay o sa panaderia nga mga pagkaon. Ang mao nga mga pagkaon sa kasagaran mas taas og risgo sa kontaminasyon ug sa kanunay walay mga sangkap nga gilista diha sa impormasyon.

  • Ilista ang pagkaon nga gihimo sa panimalay uban sa mga sangkap.

Unsaon niadtong may mga allergy sa pagkaon pag-ambit sa luwas nga paagi sa sakrament?

Ang mga lider ug mga magtutudlo kinahanglan nga magsensitibo sa pisikal ug emosyonal nga epekto nga aduna ang pagkaon nga may mga allergy diha sa usa ka tawo ug kinahanglan nga mopalambo og mga paagi nga luwas nga mopaapil sa mga tawo sa tanan nga mga kalihokan ug pagsimba––lakip ang pag-ambit sa sakrament. Ang mga giya sa ubos mahimong motabang:

  • Ang mga miyembro nga may mga allergy sa pagkaon, sama sa dili makauyon og protina sa trigo (gluten) o uban nga mga kondisyon, kinahanglan nga mopahibalo og miyembro sa bishopric ug makighisgot kaniya kon unsa nga mga pahiuyon ang mahimong angay alang sa sakrament.

  • Ang mga miyembro mahimong mohatag sa ilang kaugalingong pan nga dili makapa-allergy o ubang sama og napikas nga ikapuli nga pan. Ang mga miyembro mahimong magdala og ikapuli nga napikas-pikas nang daan nga pan sulod sa gi-seal nga plastik bag ug ihatag kini ngadto sa usa ka tighupot sa pagkapari nga ibutang sa lain nga tray.

  • Sa panahon sa sakrament, ang mga tighupot sa pagkapari magpikas-pikas sa naandan nga pan apan dili ablihon ang mga bag o hikapon ang dili makapa-allergy nga ipuli nga pan. Ang pag-ampo sa pagpanalangin sa pan ihalad sa sagad nga paagi.

  • Ang bishopric nagsiguro nga ang mga tighupot sa pagkapari makaila sa mga miyembro ngadto kang kinsa ang dili makapa-allergy nga butang kinahanglan nga ihatag. Kadto kinsa mag-andam, magdumala ug maghatag sa sakrament kinahanglan nga makadawat og pagbansay kon unsaon sa paglikay og kontaminasyon.

  • Nag-agad sa gidaghanon sa mga tawo nga apil o sa piho nga mga sitwasyon, ang bishopric mahimong mohimo og kausaban sa pamaagi.

Unsaon nako paglikay sa kontaminasyon?

  • Sabta kon unsa ang kontaminasyon ug unsaon sa paglikay niini. Ang kontaminasyon mahitabo kon ang usa ka pagkaon masagol sa lain nga pagkaon o butanganan. Agi og resulta, ang matag pagkaon o butanganan dayon adunay gamay nga mga gidaghanon sa makapa-allergy sa pagkaon. Kini nga mga gidaghanon gamay ra kaayo nga kasagaran dili sili makita, apan sila mabalhin ngadto sa pagkaon nga sa kinatibuka-an gihunahuna nga luwas. Bisan og gamay kaayo ang gidaghanon sa mga makapa-allergy sa pagkaon adunay kalagmitan nga makahimo og peligro sa kinabuhi nga reaksyon sa allergy.

  • Sa panahon sa sakrament, likayi ang kontaminasyon pinaagi sa pagsunod sa mga giya sa ubos:

    • Panghunaw sa husto nga paagi gamit ang sabon ug tubig sa dili pa mag-andam sa sakrament (sanitizer sa kamot dili makakuha sa bisan unsa nga mga makapa-allergy sa pagkaon).

    • Ang dili makapa-allergy nga pan kinahanglan nga unahon sa paghikap sa dili pa trabahoon ang pan nga may makapa-allergy diha niini. Kon ikaw nakahikap sa pan nga may makapa-allergy diha niini, siguroha ang pagpanghunaw sa imong mga kamot gamit ang sabon ug tubig sa dili pa mohikap sa dili makapa-allergy nga mga butang.

    • Ang tanang dili makapa-allergy nga mga butang kinahanglan nga ibutang sa lain nga dili makapa-allergy nga tray.

    • Kon ang usa ka miyembro nagdala og napikas-pikas nang daan nga dili makapa-allergy nga ipuli nga pan sulod sa gi-seal nga sudlanan, ayaw abliha ang sudlanan; ibutang kini diha sa lain nga dili makapa-allergy nga tray.

Dugang nga mga Kapanguhaan

Alang sa dugang nga impormasyon kabahin sa mga allergy sa pagkaon, anaphylaxis, ug unsaon sa pag-ila ug pagtubag ngadto sa mga reaksyon sa allergy, tan-awa ang mosunod nga mga kapanguhaan: