« Pene 3 : Ha’api’ira’a 1—Te poro’i nō te fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia », ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia : E arata’i nō te fa’a’ite i te ’evanelia a Iesu Mesia (2023)

« Pene 3 : Ha’api’ira’a 1 », ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia

Pene 3 : Ha’api’ira’a 1

Te poro’i nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia

Tē uiui nei paha te ta’ata

Tē vai mau ra ānei te Atua ?
Nāhea vau e fa’atupu ai i te mana’o piri atu ā i te Atua ?
Nāhea vau e ha’api’i ai i te parau mau i roto i te ’āhuehue o te ao nei ?
Nāhea te ha’apa’ora’a fa’aro’o e nehenehe ai e tauturu iā’u ?
Nō te aha e mea rahi te ’ēkālesia ?
Nō te aha e mea rahi tō’u mau fifi ?
Nāhea vau e ’ite ai i te hau i te taime ’ārepurepura’a ?
Nāhea vau ’ia ’oa’oa a’e ?
Nāhea te hō’ē peropheta e nehenehe ai e tauturu i te ao nei i teie mahana ?

Mai te ha’amatara’a o te ao nei, ’ua heheu te Atua i te ’evanelia i tāna mau tamari’i nā roto i te mau peropheta. ’Ua rave ’oia i te reira nā roto i tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia. I tahito ra, ’ua heheu Iesu i te ’evanelia i te mau peropheta mai ia Adamu, Noa, Aberahama, ’e ’o Mose. E rave rahi rā ta’ata ’o tei pāto’i i te reira.

’A piti tauatini matahiti i teienei, ’ua ha’api’i Iesu Mesia iho i tāna ’evanelia ’e ’ua fa’ati’a i tāna ’Ēkālesia. ’Ua pāto’i ato’a te mau ta’ata ia Iesu. I muri noa mai i tōna pohera’a, ’ua tupu te hō’ē tāivara’a rahi i te parau mau ’e i te ’Ēkālesia a te Fatu. ’Aita fa’ahou te ’īra’a o te ’evanelia ’e te mana o te autahu’ara’a i ni’a i te fenua nei.

Tau tenetere i muri mai, ’ua pi’i te Atua i te tahi atu peropheta, ’o Iosepha Semita. ’Ua fa’aho’i fa’ahou mai te Atua i te ’īra’a o te ’evanelia nā roto iāna ’e ’ua fa’ati’a iāna ’ia fa’anaho fa’ahou i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.

Te fa’ari’ira’a i te ’īra’a o te ’evanelia a Iesu Mesia i ni’a i te fenua nei, ’o te hō’ē ïa o te mau ha’amaita’ira’a rahi roa a’e o tō tātou nei ’anotau. E tauturu te ’evanelia ia tātou ’ia pāhono i te mau uira’a hōhonu roa a’e o te orara’a. E arata’i te mau peropheta ora ia tātou i roto i te mau taime fifi. Tē vai fa’ahou nei te ha’amanara’a autahu’ara’a a te Atua i ni’a i te fenua nei nō te ha’amaita’i i tāna mau tamari’i.

Mana’o nō te ha’api’i i te ta’ata

E hōro’a mai teie tuha’a i te hi’ora’a nō te tauturura’a ia ’oe ’ia fa’aineine nō te ha’api’i. Tē vai ato’a ra te hi’ora’a nō te mau uira’a ’e te mau tītaura’a manihini tā ’oe e nehenehe e fa’a’ohipa.

’A fa’aineine ai ’oe nō te ha’api’i i te ta’ata, ’a feruri nā roto i te pure i te huru o te ta’ata tāta’itahi ’e i tōna mau hina’aro pae vārua. ’A fa’aoti e aha te mea faufa’a roa a’e e ha’api’i atu. ’A fa’aineine ia ’oe nō te fa’ata’a i te mau ta’o ’aita te ta’ata e māramarama ra. ’A fa’anaho i te taime e vai ra, ma te ha’amana’o ’ia ha’apoto noa i te mau ha’api’ira’a.

’A mā’iti i te mau pāpa’ira’a mo’a e fa’a’ohipa ’ia ha’api’i ana’e ’outou. Tē vai ra i roto i te tuha’a « Ha’api’ira’a tumu niu » o te ha’api’ira’a e rave rahi pāpa’ira’a mo’a faufa’a ta’a ’ē.

’A feruri i te mau uira’a e ui ’ia ha’api’i ana’e ’outou. ’A fa’anaho i te mau tītaura’a manihini ’o tē fa’aitoito i te ta’ata tāta’itahi ’ia rave i te hō’ē ’ohipa.

’A ha’apāpū i te mau ha’amaita’ira’a tei parau-fafau-hia mai e te Atua ’e ’a fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū nō te mea tā ’outou e ha’api’i ra.

Te mea e nehenehe e ha’api’i i te ta’ata i roto e 15–25 minuti

’A mā’iti hō’ē parau tumu i muri nei, ’e ’aore rā hau atu, nō te ha’api’i i te ta’ata. ’Ua hōro’ahia te ha’api’ira’a tumu niu nō te parau tumu tāta’itahi i muri mai i teie arata’i ha’api’ira’a.

’O te Atua tō tātou Metua here i te ao ra

’O te Atua tō tātou Metua i te ao ra, ’e ’o tātou tāna mau tamari’i. ’Ua hāmani ’oia ia tātou ’ia au i tōna hōho’a.
’Ua mātau maita’i ’oia ia tātou tāta’itahi ’e ’ua here ’oia ia tātou.
E tino ’i’o ’e te ivi hanahana, ’e te maita’i roa tō te Atua.
Tē hina’aro nei ’oia e ha’amaita’i ia tātou i te hau ’e i te ’īra’a o te ’oa’oa ’o tē vai noa i roto i te tau mure ’ore.
Nō te aroha o te Metua i te ao ra ia tātou, i tono mai ai ’oia i tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia, nō te fa’aora ia tātou i te hara ’e i te pohe.

E heheu te Atua i te ’evanelia nā roto i te mau peropheta i roto i te mau tau tu’ura’a ato’a

E pi’i te Atua i te mau peropheta ’ei ti’a nōna i te fenua nei.
I tahito ra, ’ua pi’i te Atua i te mau peropheta mai ia Adamu, Noa, Aberahama, ’e ’o Mose.
Tē fa’ari’i nei te hō’ē peropheta ora i te heheura’a nō ’ō mai i te Atua ra nō te ha’api’i ’e nō te arata’i ia tātou i teie nei mahana.

Te tāvinira’a ’e te tāra’ehara a Iesu Mesia i te fenua nei

E Tamaiti Iesu Mesia nā te Atua.
I roto i tāna tāvinira’a i te fenua nei, ’ua ha’api’i ’o Iesu i tāna ’evanelia ’e ’ua fa’ati’a i tāna ’Ēkālesia.
’Ua pi’i ’o Iesu hō’ē ’ahuru ma piti ’āpōsetolo ’e ’ua hōro’a ia rātou i te ha’amanara’a nō te arata’i i tāna ’Ēkālesia.
I te hope’a o tōna orara’a, ’ua ’aufau ’o Iesu nō tā tātou mau hara nā roto i tōna māuiui i te ’āua nō Getesemane ’e i tōna fa’asataurora’ahia. I muri mai i tō Iesu pohe, ’ua ti’afa’ahou mai ’oia.
Maoti te tusia tāra’ehara a Iesu, e nehenehe tātou e tāmāhia i tā tātou mau hara ’ia tātarahapa ana’e tātou. E hōro’a mai te reira i te hau ia tātou ’e e fa’ati’a ia tātou ’ia ho’i fa’ahou i mua i te aro o te Atua ’e e fa’ari’i i te ’īra’a o te ’oa’oa.
Maoti te ti’afa’ahoura’a o Iesu, e ti’afa’ahou mai tātou pā’āto’a i muri mai i te pohe. Te aura’a ra, e tāhō’ē-fa’ahou-hia ïa te tino ’e te vārua o te mau ta’ata tāta’itahi ’e e ora ē a muri noa atu.

Te tāivara’a

I muri a’e i te pohera’a o te mau ’āpōsetolo a Iesu, ’ua tupu te tahi tāivara’a rahi i te ’evanelia ’e i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.
I roto i taua ārea taime ra, ’ua taui te ta’ata i te mau ha’api’ira’a e rave rahi o te ’evanelia. ’Ua taui ato’a te ta’ata i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a, mai te bāpetizora’a. ’Aita fa’ahou te ha’amanara’a autahu’ara’a ’e te ’Ēkālesia tā Iesu i fa’ati’a i ni’a iho i te fenua nei.

Te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto ia Iosepha Semita

’Ua ’imi Iosepha Semita ’ia ’ite tei hea te ’Ēkālesia mau a te Atua, ’ia ti’a iāna ’ia ’āmui atu. ’Ua fā mai te Metua i te ao ra ’e ’o Iesu Mesia iāna i te matahiti 1820. ’Ua pi’ihia teie ’ohipa i tupu te ’Ōrama mātāmua.
’Ua pi’i te Atua ia Iosepha Semita ’ia riro ’ei peropheta, mai tāna i pi’i i te mau peropheta i muta’a ihora.
’Ua fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto ia Iosepha Semita.
’Ua fa’aho’i fa’ahou mai te tahi atu mau ve’a nō te ra’i mai i te autahu’ara’a, ’e ’ua fa’ati’ahia ’o Iosepha ’ia fa’anaho i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.
Tē tāmau nei ’o Iesu Mesia i te arata’i i tāna ’Ēkālesia i teie mahana nā roto i te mau peropheta ora ’e te mau ’āpōsetolo ora.

Te Buka a Moromona : Te tahi fa’ahou ’ite nō Iesu Mesia

Te Buka a Moromona, e buka pāpa’ira’a mo’a ïa tei pāpa’ihia i te ’anotau tahito e te mau peropheta i Amerika. ’Ua ’īriti ’o Iosepha Semita i te reira nā roto i te hōro’a ’e te mana o te Atua.
’Āpitihia e te Bibilia, tē fa’a’ite pāpū nei te Buka a Moromona nō te tavinira’a a Iesu, tāna mau ha’api’ira’a ’e tāna misiōni ’ei Fa’aora nō tātou.
E nehenehe tātou e ha’afātata atu i te Atua nā roto i te tai’ora’a i te Buka a Moromona ’e te orara’a i tāna mau ha’api’ira’a.
E nehenehe tātou e ’ite ē e parau nā te Atua te Buka a Moromona, maoti te tai’ora’a i te reira, te feruri-hōhonu-ra’a, ’e te purera’a nō ni’a i te reira. E tauturu ato’a mai teie ravera’a ’ia ’ite ē e peropheta ’o Iosepha Semita.

Pure nō te ’ite i te parau mau nā roto i te Vārua Maita’i

E rāve’a paraparaura’a te pure i rotopū i te Atua ’e tāna mau tamari’i.
Nā roto i te pure ’ā’au tae, e nehenehe tātou e ’ite ē e parau mau te poro’i nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia.
’Ia pure ana’e tātou, e ha’api’i ’e e ha’apāpū mai te Vārua Maita’i i te parau mau ia tātou.

Te mau uira’a e nehenehe e ui i te ta’ata

Te mau uira’a i muri nei e hi’ora’a ïa nō te uira’a tā ’oe e nehenehe e ui i te ta’ata. E nehenehe teie mau uira’a e tauturu ia ’oe ’ia fa’atupu i te mau ’āparaura’a maita’i ’e ’ia māramarama i te mau hina’aro ’e te hi’ora’a a te hō’ē ta’ata.

E aha tō ’oe ti’aturira’a nō ni’a i te Atua ?
E nāhea te fa’atupura’a i te mana’o piri atu ā i te Atua e tauturu ai ia ’oe ?
E aha tā ’oe i ’ite nō ni’a ia Iesu Mesia ? Nāhea tōna orara’a ’e tāna mau ha’api’ira’a i te fa’aurura’a ia ’oe ?
Nāfea ’oe i te ’ite mai i te mau pāhonora’a pāpū i roto i te ’āhuehue o te ao nei ?
E aha te tauturu e noa’a mai i te ’itera’a ē e peropheta ora i ni’a i te fenua nei i teie mahana ?
’Ua fa’aro’o ānei ’oe i te parau nō te Buka a Moromona ? E nehenehe ānei māua e fa’ata’a atu nō te aha e mea faufa’a ai te reira ?
E nehenehe ānei ’oe e fa’a’ite i tō ’oe mana’o nō ni’a i te pure ? E nehenehe ānei mātou e fa’a’ite atu i tō māua ti’aturira’a nō ni’a i te pure ?

Te mea e nehenehe e tītau manihini

E ani ānei ’oe i te Atua nā roto i te pure ’ia tauturu mai ’ia ’ite ē e parau mau tā māua i ha’api’i ? (Hi’o « Ha’amāramaramara’a ha’api’ira’a : Pure » i roto i te tuha’a hope’a nō teie ha’api’ira’a.)
E haere ānei ’oe i te purera’a i teie Sābati ’ia rahi atu ā tō ’oe ’ite i te mea tā māua i ha’api’i ?
E tai’o ānei ’oe i te Buka a Moromona ’e e pure ānei ’oe nō te ’ite ē e parau te reira nā te Atua ? (E nehenehe e hōro’a i te tahi mau pene ’e ’aore rā te tahi mau ’īrava ta’a ’ē.)
E pe’e ānei ’oe i te hi’ora’a o Iesu ma te bāpetizo ato’a ia ’oe ? (Hi’o « Te ani-manihini-ra’a ’ia bāpetizo ’e ’ia ha’amauhia », hou a’e i teie ha’api’ira’a.)
E nehenehe ānei tātou e fa’ata’a i te hō’ē taime nō te fārerei fa’ahou ā ?

Ha’api’ira’a tumu niu

E hōro’a teie tuha’a i te ha’api’ira’a tumu ’e te mau pāpa’ira’a mo’a e tai’o māite nō te ha’apūai i tō ’oe ’ite ’e tō ’oe ’itera’a pāpū nō ni’a i te ’evanelia, ’e nō te tauturu ia ’oe ’ia ha’api’i i te ta’ata.

’O te Atua tō tātou Metua here i te ao ra

’O te Atua tō tātou Metua i te ao ra, ’e ’o tātou tāna mau tamari’i. ’Ua hāmani ’oia ia tātou ’ia au i tōna hōho’a. E mea hanahana, ’e te maita’i roa tōna « tino ’i’o ’e te ivi mai te au i tō te ta’ata nei te huru » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 130:22).

’Ua ’ite te Atua ia tātou tāta’itahi, ’e ’ua aroha ’oia ia tātou hau atu i te ti’a ia tātou ’ia hāro’aro’a. ’Ua ’ite ’oia i tō tātou mau fifi, tō tātou mau ’otora’a, ’e tō tātou mau paruparu, ’e tē tauturu nei ’oia ia tātou i roto i te reira. Tē ’oa’oa nei ’oia i tā tātou haerera’a i mua, ’e e tauturu mai ’oia ’ia rave i te mau mā’itira’a ti’a. Tē hina’aro nei ’oia ’ia paraparau ia tātou, ’e e nehenehe tātou e paraparau iāna nā roto i te pure.

’Ua hōro’a mai te Atua ia tātou i teie tere i ni’a i te fenua nei ’ia ti’a ia tātou ’ia ’apo mai, ’ia tupu i te rahi, ’e ’ia riro atu ā mai iāna te huru. Ma te here hope, tē hina’aro nei ’oia ’ia ho’i tātou iāna ra i muri a’e i tō tātou pohe. E’ita rā e nehenehe ia tātou e rave i te reira ’o tātou ana’e. Nō te mea ’ua here te Atua ia tātou, ’ua tono mai ’oia i tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia, nō te fa’aora ia tātou. « I aroha mai te Atua i tō te ao, ’e ’ua tae roa i te hōro’a mai i tāna Tamaiti fānau tahi […] ’ia ora rā tō te ao iāna » (Ioane 3:16-17).

Tē hina’aro nei ’oia e ha’amaita’i ia tātou i te hau ’e i te ’īra’a o te ’oa’oa ’o tē vai noa i roto i te tau mure ’ore. ’Ua fa’anaho ’oia i te hō’ē ’ōpuara’a tei hōro’a mai ia tātou i te rāve’a nō te fa’ari’i i teie mau ha’amaita’ira’a. ’Ua pi’ihia teie fa’anahora’a te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a (hi’o ha’api’ira’a 2).

Tei ti’aturihia nō ni’a i te Atua

’A ’apo mai e aha tā te ta’ata tā ’outou e ha’api’i ra e ti’aturi nō ni’a i te Atua. Tē ti’aturi nei te rahira’a o te ta’ata i te tahi huru Ta’ata Teitei roa noa atu e mea rahi te mau mana’o nō ni’a i te Atua. Teie rā, e rave rahi te mau ta’ata ’aita tō rātou e mana’o nō ni’a i te Atua.

E piti o nā misiōnare nō te Buka a Moromona, o Amona ’e o Aarona, tei ha’api’i i te mau ta’ata e ’ere i te keresetiano. ’Ua ha’api’i rāua i te mau parau mau ’ōhie ’e ’ua ani i te mau ta’ata ’ia pure. ’Ei fa’ahope’ara’a, ’ua fa’afāriuhia Lamoni ’e tōna metua tane. ’A tuatāpapa Alama 18:24–40 ’e 22:4–23. Muri iho, ’a pāhono i te mau uira’a i raro nei :

E aha tā teie mau misiōnare i ha’api’i nō ni’a i te nātura o te Atua ?
Nāhea ’outou e nehenehe ai e pe’e i tā rāua hi’ora’a ?

Nō te tahi atu ā ha’amāramaramara’a, hi’o « Ha’api’i i te ta’ata e ’ere i te Kerisetiano » i roto i te pene 10.

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Metua i te ao ra », « Te Atua, Te huru Atua »
Gospel Topics : « God the Father »

E heheu te Atua i te ’evanelia nā roto i te mau peropheta i roto i te mau tau tu’ura’a ato’a

’O te mau peropheta te mau ti’a o te Atua i ni’a i te fenua nei

Te tahi rāve’a faufa’a roa a te Atua nō te fa’a’ite i tōna here ia tātou, ’o te pi’ira’a ïa i te mau peropheta, te hōro’ara’a ia rātou i te ha’amanara’a autahu’ara’a, ’e te fa’aurura’a ia rātou ’ia paraparau nōna. ’O te mau peropheta te mau ti’a o te Atua i ni’a i te fenua nei. ’Ua pāpa’i te peropheta nō te Faufa’a Tahito ’o Amosa ē « ’aita a te Fatu ra a Iehova e peu i rave, maori rā ’ia fa’a’ite i tāna parau i mo’e i tāna ra mau tāvini i te mau peropheta » (Amosa 3:7). Teie i raro nei te tahi o te mau ha’amaita’ira’a tā tātou e fa’ari’i nā roto i te mau peropheta ora.

Mau ’ite nō Iesu Mesia. E mau ’ite ta’a ’ē nō Iesu Mesia te mau peropheta, i te fa’a’ite-pāpū-ra’a nōna ’ei Fa’aora ’e ’ei Tāra’ehara nō tātou.

Te mau ha’api’ira’a. E fa’ari’i te mau peropheta i te arata’ira’a nō ’ō mai i te Atua ra nō te tauturu ia tātou ’ia hāro’aro’a i te parau mau ’e te hape. Tē ha’api’i mai nei te reira ia tātou ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua ’e ’ia tātarahapa ’ia hape ana’e tātou. Tē fa’ahapa nei rātou i te hara ’e tē fa’aara nei rātou i te mau hope’ara’a nō te reira.

E fa’ateitei te mau ha’api’ira’a a te mau peropheta ia tātou i te Atua ra, ma te tauturu ia tātou ’ia fa’ari’i i te mau ha’amaita’ira’a tāna e hina’aro nō tātou. Tō tātou pārurura’a rahi roa a’e ’o te pe’era’a ïa i te parau a te Fatu tei hōro’ahia mai nā roto i tāna mau peropheta.

Te ha’amanara’a autahu’ara’a. ’O te peropheta ora te ta’ata nō te autahu’ara’a e peresideni i ni’a i te fenua nei. Te autahu’ara’a ’o te ha’amanara’a ïa ’e te mana o te Atua. E ha’amanara’a tō te peropheta ’ia parau ’e ’ia rave i te ’ohipa nā ni’a i te i’oa o te Atua, nō te fa’aorara’a i tāna mau tamari’i.

Te fa’aterera’a o te ’Ēkālesia. ’Ua patuhia te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i ni’a i te niu o te mau peropheta ’e te mau ’āpōsetolo (hi’o Ephesia 2:19–20 ; 4:11–14).

Te mau peropheta i muta’a ra

’O Adamu te peropheta mātāmua i ni’a i te fenua nei. ’Ua heheu mai te Atua i te ’evanelia a Iesu Mesia iāna ’e ’ua hōro’a i te ha’amanara’a autahu’ara’a iāna. ’Ua ha’api’i ’o Adamu ’e ’o Eva i teie mau parau mau i tā rāua mau tamari’i ’e ’ua fa’aitoito ia rātou ’ia fa’ahotu i tō rātou fa’aro’o ’e ’ia ora i te ’evanelia.

I te pae hope’a, ’ua ’ōrure hau te hua’ai o Adamu rāua ’o Eva ’e ’ua fāriu ’ē i te ’evanelia. ’Ua arata’i te reira i te hō’ē vaira’a tei pi’ihia te tāivara’a, ’e ’aore rā te fa’aru’era’a. ’Ia tupu ana’e te tāivara’a, e ’īriti ’ē te Atua i tāna ha’amanara’a autahu’ara’a, ’o tē tītauhia nō te ha’api’i ’e nō te fa’atere i te mau ’ōro’a o te ’evanelia.

Tē fa’ati’a nei te Faufa’a Tahito e rave rahi taime nō ni’a i te tāivara’a rahi. Nō te fa’ahope i taua mau tau ra, i toro ai te Atua i tōna rima i tāna mau tamari’i ma te pi’i i te tahi atu peropheta. E heheu fa’ahou mai ’oia i te mau parau mau o te ’evanelia i teie mau peropheta ma te hōro’a ia rātou i te ha’amanara’a autahu’ara’a. Te tahi o taua mau peropheta ra, ’o Noa ïa, ’o Aberahama, ’e ’o Mose. Te vāhi pe’ape’a rā, i te roara’a o te tau, ’ua pāto’i te ta’ata i te mau peropheta ’e ’ua hahi ’ē.

Ha’amāramaramara’a ha’api’ira’a

Te mau peropheta

’A ’apo mai e aha tā te ta’ata tā ’oe e ha’api’i ra e māramarama ra nō ni’a i te mau peropheta. I roto i te rahira’a o te mau ta’ere, tē ti’aturi nei te ta’ata ē, e fa’ari’i te ta’ata mo’a ’aorei tei fa’auruhia i te tahi huru tauturu ’e te arata’ira’a nō ’ō mai i te hō’ē Atua. E ’ere rā te tā’āto’ara’a o te feiā fa’auruhia i te peropheta nā te Atua.

’A fa’ata’a ē, i muri a’e i te mau tau tāivara’a ato’a, ’ua fa’aho’i fa’ahou mai te Atua i te ’evanelia nā roto i te hō’ē peropheta. E hōro’a ’oia i te ha’amanara’a autahu’ara’a i taua peropheta ra. E tauturu te peropheta i te ta’ata ’ia māramarama i tō rātou tā’amura’a i te Atua, nā reira ato’a te huru e fa’ari’i i te ora mure ’ore nā roto i te ’evanelia a Iesu Mesia.

Te mau tau tu’ura’a

Te hō’ē tau tu’ura’a ’evanelia a Iesu Mesia, ’o te hō’ē ïa tau ē tē vai nei te hō’ē tāvini ha’amanahia a te Fatu i ni’a i te fenua nei ’o tei mau i te mau tāviri o te autahu’ara’a. ’Ua heheu-fa’ahou-hia mai te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a a te Metua i te ao ra i roto i te mau tau tu’ura’a ato’a.

’Ua rahi te mau tau tu’ura’a ’evanelia. ’O Adamu, Enoha, Noa, Aberahama, Mose, Iesu Mesia, Iosepha Semita, ’e te tahi atu ā mau ta’ata tei arata’i i te hō’ē tau tu’ura’a. Te tau tu’ura’a tei ha’amata ia Iosepha Semita ’ua pi’ihia te reira te « tau tu’ura’a nō te ’īra’a o te mau tau » (Ephesia 1:10). Hi’o i te Bible Dictionary, « Dispensations », ’e te Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a, « Tau Tu’ura’a. »

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Peropheta »
Gospel Topics : « Prophets », « Restoration of the Church »

Te tāvinira’a a Iesu Mesia i ni’a i te fenua nei ’e tāna tāra’ehara

E Tamaiti ’o Iesu Mesia nā te Atua. ’O Iesu ’e tāna Tāra’ehara te pū o te fa’anahora’a a te Atua nō tātou. I roto i tāna tāra’ehara, tē vai ra tōna māuiui i roto i te ’ō nō Getesemane, tōna māuiui rahi ’e tōna pohera’a i ni’a i te satauro, ’e tōna ti’afa’ahoura’a.

Mai te tau mai ā o Adamu ’e o Eva, ’ua tīa’i noa te mau ta’ata i te taera’a mai o Iesu Mesia ’ei Fa’aora ’e ’ei Tāra’ehara nō rātou. ’Ua tono mai te Metua i te ao ra ia Iesu i te fenua nei ’ua hau atu i te 2 000 matahiti i teienei.

’Ua ora Iesu i te hō’ē orara’a parauti’a roa ’e te hara ’ore. ’Ua ha’api’i ’oia i te ta’ata i tāna ’evanelia ’e ’ua fa’ati’a i tāna ’Ēkālesia. ’Ua pi’i ’oia hō’ē ’ahuru ’e ma piti ’āpōsetolo ’e ’ua hōro’a ia rātou i te ha’amanara’a autahu’ara’a nō te ha’api’i i te ta’ata ’e nō te fa’atere i te mau ’ōro’a mo’a, mai te bāpetizora’a. ’Ua hōro’a ato’a ’oia ia rātou i te ha’amanara’a nō te fa’atere i tāna ’Ēkālesia.

I te hope’ara’a o tōna orara’a, ’ua ’aufau ’o Iesu i tā tātou mau hara nā roto i tōna māuiui i Getesemane ’e tōna fa’asataurora’ahia. Maoti te tusia tāra’ehara a Iesu e nehenehe ai tātou e tāmāhia i tā tātou mau hara, ’ia tātarahapa ana’e tātou. Maoti te reira e ti’a ai ia tātou ’ia ho’i fa’ahou i mua i te aro o te Atua ’e ’ia fa’ari’i i te ’īra’a o te ’oa’oa.

I muri a’e i tō Iesu fa’asataurora’ahia, ’ua ti’afa’ahou mai ’oia, ma te upo’oti’a i ni’a i te pohe nā roto i te mana o te Metua i te ao ra. Maoti te ti’afa’ahoura’a o Iesu, e fa’ati’afa’ahouhia tātou pā’āto’a i muri a’e i tō tātou pohera’a. Te aura’a ra, e tāhō’ē-fa’ahou-hia te vārua ’e te tino o te ta’ata tāta’itahi, ’e e ora tātou tāta’itahi ē a muri noa atu i roto i te hō’ē tino maita’i roa ’e te ti’afa’ahou. (Hi’o « Te Tāra’ehara ’a Iesu Mesia » i roto i te ha’api’ira’a 2.)

’Ua ha’api’i te peropheta Iosepha Semita ē : « Te mau parau tumu nō tō tātou ha’apa’ora’a, ’o te ’itera’a pāpū ïa o te mau ’āpōsetolo ’e te mau peropheta, nō ni’a ia Iesu Mesia, ē ’ua pohe ’oia, ’ua tanuhia ’oia ’e ’ua ti’afa’ahou mai i te toru o te mahana, ’e ’ua haere atu i ni’a i te ra’i ; ’e te tahi atu mau mea ato’a nō ni’a i tā tātou ha’apa’ora’a, e mau hu’ahu’a ana’e ïa nō te reira » (Te mau Ha’api’ira’a a te mau Peresideni o te ’Ēkālesia : Iosepha Semita, [2007], 57).

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Iesu Mesia », « Tāra’ehara »
Bible Dictionary : « Atonement »
Gospel Topics : « Jesus Christ », « Atonement of Jesus Christ »

Te tāivara’a

I muri a’e i te pohera’a o Iesu Mesia, ’ua ’imi tāna mau ’āpōsetolo i te rāve’a ’ia tāfetafeta ’ore noa te ha’api’ira’a tumu a te Mesia ’e ’ia vai nahonaho noa te ’Ēkālesia. Terā rā, e rave rahi melo o te ’Ēkālesia tei fāriu ’ē i te mau ’āpōsetolo ’e i te ha’api’ira’a tumu tā Iesu i ha’api’i.

I muri a’e i te taparahi-pohe-ra’a-hia te mau ’āpōsetolo, ’ua tupu te hō’ē fa’aru’era’a rahi i te ’evanelia ’e i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia. I te tahi mau taime, e parauhia taua fa’aru’era’a ra te Tāivara’a rahi. Nō reira, ’ua ’īriti ’ē te Atua i te ha’amanara’a autahu’ara’a mai ni’a atu i te fenua nei. I roto i teie mo’era’a, tē vai ra te ha’amanara’a nō te arata’i i te ’Ēkālesia. ’Ei fa’ahope’ara’a, ’aita fa’ahou te ’Ēkālesia tā Iesu i ha’amau i ni’a i te fenua nei.

I roto i taua ārea taime ra, ’ua taui te ta’ata i te mau ha’api’ira’a e rave rahi o te ’evanelia. Te rahira’a o te ’ite nō ni’a i te nātura mau o te Metua i te ao ra, o Iesu Mesia, ’e o te Vārua Maita’i, ’ua fa’ahuru-’ē-hia ïa ’e ’aore rā, ’ua mo’e ’ē. ’Ua taui ato’a te mau ta’ata i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a, mai te bāpetizora’a.

E rave rahi tenetere i muri mai, ’ua tāmata te mau tāne ’e te mau vahine tei ’imi i te parau mau i te fa’atītī’aifaro i te mau ha’api’ira’a ’e te mau peu tei tauihia. ’Ua ’imi rātou i te māramarama pae vārua rahi a’e, ’e ’ua paraparau vetahi o rātou nō ni’a i te tītaura’a ’ia fa’aho’i-fa’hou-hia mai te parau mau. ’Ua arata’i tā rātou mau tauto’ora’a i te fa’anahonahora’a i te mau ’ēkālesia e rave rahi.

Nō taua mau mea ra i te reira tau i tūra’i-rahi-hia ai te parau nō te ti’amāra’a i te pae fa’aro’o, ’o tei fa’aineine i te ’ē’a nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te parau mau ’e te ha’amanara’a a te Atua.

’Ua tohu te mau peropheta ’e te mau ’āpōsetolo nō ni’a i te tāivara’a (hi’o 2 Tesalonia 2:1–3). ’Ua tohu ato’a rātou ē e fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’evanelia ’e te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te fenua nei (hi’o Te ’Ohipa 3:20–21). ’Āhiri ’aita e tāivara’a, ’e’ita ïa e tītauhia te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a.

Ha’amāramaramara’a ha’api’ira’a : Te tāivara’a

’A ha’api’i i te mau ta’ata nō ni’a i te tāivara’a i te fāito e tano i tō rātou mau hina’aro ’e tō rātou ’ite. ’A tauturu ia rātou ’ia māramarama i te tītaura’a ’ia vai te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia ma te ’evanelia a Iesu Mesia.

Te mau mana’o faufa’a tā ’oe e nehenehe e ha’api’i atu

’Ua pāto’i te rahira’a o te ta’ata ia Iesu Mesia ’e i tāna mau ’āpōsetolo (hi’o Mataio 24:9 ; 1 Nephi 11:32–34 ; 2 Nephi 27:5). I muri mai i te pohera’a o te mau ’āpōsetolo, ’ua mo’e te autahu’ara’a mai ni’a atu i te fenua nei. ’Aita fa’ahou e ha’amanara’a nō te bāpetizo ’e ’aore rā nō te arata’i i te ’Ēkālesia.
I te ’ōmuara’a, ’ua hāmani ’ino te hau ’ēmēpera Roma i te mau Keresetiano, e i muri a’e, ’ua fa’ari’i i te orara’a Keresetiano. ’Ua fa’atītī’aifarohia te mau uira’a faufa’a rahi i te pae fa’aro’o nā roto i te mau ’āparaura’a a te mau ’āpo’ora’a ’eiaha rā nā roto i te heheura’a a te Atua. ’Ua tāu’aparauhia ’e ’ua tauihia te ha’api’ira’a ’e te mau ’ōro’a ’ia au i te mau ha’api’ira’a a tō te ao nei. Te mau ti’aturira’a, ’e ’aore rā, te mau fa’ahitira’a ti’aturira’a, ’ua hāmanihia ïa ’ia au i te mau fa’aotira’a a teie mau ’āpo’ora’a (hi’o Iosepha Semita—’Ā’amu 1:19).
’Ua tāmata te tahi mau ta’ata i te fa’atītī’aifaro i te huru orara’a Keresetiano nā roto i te fa’atītī’aifarora’a i te mea e vai ra. Terā rā, nō te mea ē ’aita te ha’amanara’a autahu’ara’a a te Atua i ni’a i te fenua nei, ’ua tītauhia te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai i te ha’amanara’a ’e te parau mau nō te ha’amau fa’ahou mai i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

2 Nephi 28
Mataio 24:9–11
Te ’Ohipa 20:28–30
Galatia 1:6–9
2 Tesalonia 2:1–12 (’Īritira’a a Iosepha Semita, mau ’īrava 2, 3, 7–9)
2 Timoteo 4:3–4
2 Petero 2:1–2
Amosa 8:11–12

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Tāivara’a Rahi »
Topical Guide : « Apostasy of the Early Christian Church »
Gospel Topics : « Apostasy »

Te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto ia Iosepha Semita

Te ’Ōrama mātāmua ’e te pi’ira’a o Iosepha Semita ’ei peropheta

I te roara’a o te mau tenetere ’aita te ’īra’a o te ’evanelia a Iesu Mesia i ni’a i te fenua nei, ’ua tāmau noa te Metua i te ao ra i te toro i te rima i tāna mau tamari’i. Ē i muri mai, ’ua fa’aineine ’oia i te ’ē’a ’ia ti’a ia rātou ’ia ha’amaita’i-fa’ahou-hia i te ’īra’a o tāna ’evanelia. I te tanora’a te taime, ’ua pi’i ’oia ia Iosepha Semita ’ei peropheta nā roto iāna e fa’aho’i-fa’ahou-hia mai ai te ’evanelia ’e te ’Ēkālesia a Iesu Mesia.

Tē ora ra ’o Iosepha Semita i te pae hitia’a o te rā o te Fenua Marite i te hō’ē tau ’ana’anataera’a rahi i te pae fa’aro’o. E mea paieti te mau melo o tōna ’utuāfare i mua i te Atua, ’e ’ua ’imi i te parau mau. E rave rahi ’ēkālesia tei parau ē tei iāna ra te parau mau, ’e ’ua hina’aro Iosepha ’ia ’ite ē, ’o vai tei tano (hi’o Iosepha Semita—’Ā’amu 1:18). Tē ha’api’i nei te Bibilia ē « hō’ē ho’i Fatu, hō’ē fa’aro’o, hō’ē bāpetizo » (Ephesia 4:5). ’A haere noa ai Iosepha i roto i te mau ’ēkālesia ta’a ’ē, ’aita ’oia i ’ite ē ’o vai tē ’āmui atu. ’Ua parau ’oia i muri mai :

« Nō te rahi rā ’o tē mārōra’a ’e te mau pe’ape’a i roto i taua mau ha’apa’ora’a ’e’ē, e mea fifi roa ïa nā te hō’ē ta’ata ’āpī mai iā’u […] ’ia ’ite pāpū ē ’o vai tei ti’a ’e ’o vai tei hape […]

« I roto i taua mau ’arora’a parau ra ’e te māniania nō te fa’a’itera’a i te mana’o, ’ua parau pinepine au iā’u iho ē : E aha ra ïa tē rave ? ’O vai tei tano i roto i taua mau pupu ato’a ra ; ’e ’aore rā, ’ua hape ānei rātou pā’āto’a ? Mai te mea ’ua tano te hō’ē o rātou, ’o te hea ïa, e nāhea vau e ’ite ai i te reira ? » (Iosepha Semita—’Ā’amu 1:8, 10).

Mai te mau ta’ata e rave rahi, ’ua uiui ato’a ’o Iosepha Semita nō ni’a i te fa’aorara’a o tōna vārua. ’Ua hina’aro ’oia ’ia fa’a’orehia tāna mau hara ’e ’ia ti’a mā ’oia i mua i te aro o te Atua. ’A ’imi ai ’oia i te parau mau i rotopū i teie mau ’ēkālesia huru rau, ’ua tai’o ’oia i roto i te Bibilia : « Tē ’ere ra rā te hō’ē o ’outou i te ’ite, e ani ’oia i te Atua ra, ’o tei hōro’a hua mai i te maita’i i te ta’ata ato’a ra, ma te pāto’i ’ore ; ’e e hōro’ahia mai tāna » (Iakobo 1:5).

Nō teie ’īrava, ’ua fa’aoti ’o Iosepha e ani i te Atua e aha te ti’a iāna ’ia rave. I te tau nō te fa’atupura’a rā’au nō te matahiti 1820, ’ua haere ’oia i roto i te hō’ē uru rā’au i pīha’i iho i tōna fare ’e ’ua tūturi i raro nō te pure. E maha ’ā’amu nō te ’ōrama i tupu i muri iho, tei pāpa’ihia e Iosepha Semita ’e ’aore rā e te mau pāpa’i parau i raro a’e i tāna arata’ira’a (hi’o Gospel Topics Essay, « ’Ā’amu nō te ’Ōrama Mātāmua »). I roto i te ’ā’amu tei tu’uhia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’ua fa’ati’a ’oia i teie ’ohipa mai teie i muri nei :

The First Vision [Te ’Ōrama Mātāmua], nā Linda Christensen ’e Michael Malm

« ’Ua ’ite atu ra vau i te hō’ē pou māramarama i ni’a noa a’e i tō’u upoʼo, tei hau roa atu tōna teatea i tō te mahana, ’e ’ua pou marū noa mai ra te reira i ni’a iho iā’u […] I te ma’irira’a mai taua māramarama ra i ni’a iho iā’u, ’ua ’ite atu ra vau e piti ta’ata ; tō rāua teatea ’e te hanahana ’a ti’a noa ai rāua i ni’a a’e iā’u i roto i te reva ra, e ’ore roa ïa e ti’a ’ia fa’aauhia i te hō’ē noa atu mea. ’Ua parau mai ra te hō’ē o rāua iā’u, ma te fa’ahiti mai i tō’u i’oa, ma te fa’atoro atu i tōna rima i ni’a i te tahi, i te nā-’ō-ra’a mai ē—’O tā’u Tamaiti here teie. ’A fa’aro’o iāna ! » (Iosepha Semita—’Ā’amu 1:16–17).

I roto i teie ’ōrama, ’ua fā te Atua te Metua ’e tāna Tamaiti, ’o Iesu Mesia ia Iosepha Semita. ’Ua parau te Fa’aora iāna ’eiaha e ’āmui i te hō’ē noa atu o te mau ’ekālesia.

I roto i te tahi atu ’ā’amu o teie ’ōrama, ’ua fa’a’ite ’o Iosepha ē ’ua parau ato’a te Fatu iāna ē : « ’Ua fa’a’orehia tā ’oe mau hara […] Inaha, ’o vau nei te Fatu o te hanahana. ’Ua fa’asataurohia vau nō tō te ao nei, ’ia roa’a te ora mure ’ore ia rātou ato’a e fa’aro’o i tō’u nei i’oa. »

I muri a’e i te ’ōrama, ’ua fa’a’ite Iosepha : « ’Ua ’ī tō’u nei vairua i te here, ’e e rave rahi mahana ’ua nehenehe iā’u ’ia ’oa’oa ma te ’oa’oa rahi ē tei pīha’i iho te Fatu iā’u » (Iosepha Semita ’Ā’amu, circa Summer 1832, 3, josephsmithpapers.org ; fa’a’āpīhia te pāpa’ira’a ’e te fa’atomara’a).

Nā roto i teie ’ōrama, ’ua riro mai ’o Iosepha Semita ’ei ’ite nō Iesu Mesia ’e ’ua ha’api’i mai ’oia i te mau parau mau faufa’a rahi nō ni’a i te Atuara’a. ’Ei hi’ora’a, ’ua ha’api’i ’oia ē e nā ta’ata ta’a ’ē te Metua i te ao ra ’e ’o Iesu Mesia. I tō rāua pi’ira’a iāna ma tōna i’oa, ’ua ha’api’i ’oia ē ’ua mātau maita’i rāua iāna. I tō Iosepha paraura’ahia ē ’ua fa’a’orehia tāna mau hara, ’ua ha’api’i ’oia ē ’ua ’ī te Atua i te aroha. ’Ua fa’a’ī teie ’ohipa iāna i te ’oa’oa.

Mai tā te Atua i rave e te mau peropheta i tahito ra, ’ua pi’i ’oia ia Iosepha Semita ’ei peropheta nā roto iāna e fa’aho’i-fa’ahou-hia mai ai te ’īra’a o te ’evanelia i te fenua nei. E tauturu i teie fa’aho’i-fa’ahou-ra’a i te mau tamari’i a te Atua ’ia ’ite i te ’oa’oa i roto i teie nei ao ’e te ora mure ’ore i roto i te ao a muri atu—te tā’āto’ara’a maoti Iesu Mesia.

Te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a o te autahu’ara’a ’e te mau tāviri o te autahu’ara’a

Upon You My Fellow Servants [I ni’a iho ia ’oe e tō’u nei nā tāvini taea’e], nā Linda Curley Christensen ’e ’o Michael Malm

I muri a’e i te fāra’a mai te Metua ’e te Tamaiti, te tahi atu ā mau ve’a nō te ra’i mai tei tonohia ia Iosepha Semita ’e tōna hoa ’o Oliver Cowdery. ’Ua fā mai ’o Ioane Bāpetizo ’ei ta’ata ti’afa’ahou ’e ’ua hōro’a i te Autahu’ara’a a Aarona ’e tō te reira mau tāviri ia rāua. Tei roto i te Autahu’ara’a a Aarona te ha’amanara’a nō te bāpetizo.

The Voice of Peter, James, and John [Te reo ’o Petero, Iakobo ’e ’o Ioane], nā Welden C. Andersen

I muri noa iho, ’ua fā mai ’o Petero, ’o Iakobo ’e ’o Ioane—e toru o nā ’āpōsetolo mātāmua a te Mesia—’ei ta’ata ti’afa’ahou ’e ’ua hōro’a mai i te Autahu’ara’a a Melehizedeka ’e tō te reira mau tāviri i ni’a ia Iosepha Semita ’e Oliver Cowdery. Teie autahu’ara’a ’o te hō’ē ā ïa ha’amanara’a tā te Mesia i hōro’a i tāna mau ’āpōsetolo i muta’a ra.

Image of Moses Elias and Elijah descending into the Kirtland temple and appearing to Joseph Smith.

I roto i te hiero nō Kirtland, ’ua fā mai ’o Mose, ’o Elia ’e ’o Eliaha ia Iosepha Semita ’e Oliver Cowdery ’e ’ua hōro’a mai ia rāua i te ha’amanara’a atu ā ’e te mau tāviri o te autahu’ara’a i tītauhia nō te rave i te ’ohipa a te Atua i te mau mahana hope’a nei. ’Ua hōro’a mai ’o Mose i te mau tāviri nō te ha’aputuputura’a ia ’Īserā’ela. ’Ua hōro’a mai ’o Elia i te tau tu’ura’a ’evanelia a Aberahama. ’Ua hōro’a mai ’o Eliaha i te mau tāviri nō te mana tā’atira’a. (Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 110:11–16 ; hi’o ato’a Buka arata’i rahi, 3.1.)

Te fa’anahora’a o te ’Ēkālesia

’Ua fa’auehia Iosepha Semita ’ia fa’ati’a fa’ahou i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i ni’a iho i te fenua nei. Nā roto iāna, ’ua pi’i Iesu Mesia hō’ē ’ahuru ma piti ’āpōsetolo.

’Ua parau te mau peropheta o te mau tau o te bibilia i te tau tā tātou e ora nei ’ei ’anotau hope’a ’e ’aore rā ’ei mahana hope’a. Teie te tau nā mua noa atu i te Tae-Piti-Raʼa mai o Iesu Mesia. Nō reira te ’Ēkālesia i parauhia ai ē Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 115: 3– 4 ; hi’o ato’a 3 Nephi 27:3–8).

Te mau peropheta ’e te mau ’āpōsetolo ora i teie mahana

Mai ia Iesu i pi’i i te mau ’āpōsetolo i te roara’a o tāna tāvinira’a i te tāhuti nei nō te arata’i i tāna ’Ēkālesia, ’ua pi’i ato’a ’oia i te mau ’āpōsetolo nō te arata’i i tāna ’Ēkālesia i teie mahana. Te Peresidenira’a Mātamua ’e te pupu nō te Tino ’Ahuru Ma Piti ’āpōsetolo e mau peropheta ïa, e mau hi’o ’e e mau heheu parau rātou.

’O te ’āpōsetolo matahiapo tei pi’ihia ’ei peropheta nō te mea tē peresideni nei ’oia i ni’a i te ’Ēkālesia tā’āto’a ’e ’o ’oia ana’e tē fa’ati’ahia ’ia parau nā ni’a i te i’oa o te Fatu. ’O ’oia te mono ha’amanahia nō Iosepha Semita. E tuatāpapahia tōna ha’amanara’a ’e tō te mau ’āpōsetolo nō teie ’anotau i ni’a roa ia Iesu Mesia, ’ei ’āna’ira’a fa’atōro’ara’a mutu ’ore ’o tei ha’amata i te taime ’a fa’atōro’ahia ai ’o Iosepha Semita i raro a’e i te rima o te mau ve’a nō te ra’i mai.

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai o te ’Evanelia »
« Te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai o te ’īra’a o te ’evanelia a Iesu Mesia : E poro’i i tō te Ao nei nō te0 piti-hānere-ra’a o te matahiti »
Gospel Topics : « Restoration of the Church », « Restoration of the Priesthood »

Te Buka a Moromona : Te tahi fa’ahou ’ite nō Iesu Mesia

E buka pāpa’ira’a mo’a tahito te Buka a Moromona, mai te Bibilia. ’Ua riro te Bibilia ’ei ’ite nō Iesu Mesia, ’e te Buka a Moromona ’o te piti ïa o te ’ite nō ni’a i tāna tāvinira’a, tāna mau ha’api’ira’a ’e tāna misiōni ’ei Fa’aora nō tātou.

’Ua arata’ihia Iosepha Semita e te hō’ē ve’a nō te ra’i mai, ’o Moroni te i’oa, i ni’a i te hō’ē ’āivi i reira te mau pāpa’a parau tahito i te hunara’ahia e rave rahi tenetere te maoro. Tē vai ra i roto i teie pāpa’a parau, tei pāpa’ihia i ni’a i te mau ’api ’auro (te mau ’api ’āuri rairai), te mau pāpa’ira’a a te mau peropheta nō ni’a i te mau ’ohipa a te Atua ’e te tahi o te mau ta’ata i Amerika tahito ra. ’Ua ’īriti Iosepha Semita i taua parau ra nā roto i te hōro’a ’e te mana o te Atua.

’Ua ’ite te mau peropheta i roto i te Buka a Moromona nō ni’a i te misiōni a Iesu Mesia ’e ’ua ha’api’i i tāna ’evanelia. I muri a’e i tō Iesu ti’afa’ahoura’a mai, ’ua fā atu ’oia i taua mau ta’ata ra ’e ’ua tāvini ’oia iho ia rātou. ’Ua ha’api’i ’oia ia rātou ’e ’ua fa’ati’a i tāna ’Ēkālesia.

E tauturu te Buka a Moromona ia tātou ’ia ha’afātata atu i te Atua mai te mea e ’apo, e māramarama, ’e e fa’a’ohipa tātou i tāna mau ha’api’ira’a. ’Ua parau te peropheta Ioseph Semita ē « e ha’afātata a’e te hō’ē ta’ata [’e ’aore rā te hō’ē vahine] i te Atua nā roto i te ha’apa’ora’a i te mau ha’api’ira’a nō taua [buka ra] i tō te tahi ’ē atu buka » (Mau ha’api’ira’a : Iosepha Semita, 64).

Nō te ’ite ē e parau nā te Atua te Buka a Moromona, e tītauhia ia tātou ’ia tai’o, ’ia feruri hōhonu, ’e ’ia pure nō ni’a i te reira. ’Ua fafau te tahi peropheta nō te Buka a Moromona ē e heheu mai te Atua i te parau mau o te buka ia tātou, ’ia pure ana’e tātou ma te ’ā’au hina’aro mau, te mana’o pāpū, ’e ma te fa’aro’o i te Mesia (hi’o Moroni 10:3–5). E mea faufa’a roa te tai’o-māite-ra’a i te Buka a Moromona nō te hō’ē fa’afāriura’a tāmau.

’A tai’o ai tātou i te Buka a Moromona ’e ’a pure ai, e ’ite ïa tātou i te mau parau mau nō ni’a ia Iesu Mesia ’o tē ha’amaita’i i tō tātou orara’a. E ’ite ato’a ïa tātou ē, e peropheta ’o Iosepha Semita nā te Atua ’e ’ua fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’evanelia ’e te ’Ēkālesia a Iesu Mesia nā roto iāna.

« Tē fafau atu nei au ē, ’ia tuatāpapa ’outou i te Buka a Moromona nā roto i te pure i te mau mahana ato’a, e rave ïa ’outou i te mau fa’aotira’a fa’ahiahia roa—i te mau mahana ato’a. Tē fafau atu nei au ē, ’ia feruri māite ’outou i te mea o tā ’outou i tuatāpapa, e matara mai ïa te mau ha’amāramarama o te ra’i ’e e fa’ari’i ’outou i te mau pāhonora’a i tā ’outou iho mau uira’a ’e te arata’ira’a nō tō ’outou iho orara’a. Tē fafau atu nei au ē, ’ia utuhi ’outou ia ’outou i roto i te Buka a Moromona i te mahana tāta’itahi, e nehenehe ’outou e pāruruhia i te mau ’ino o terā mahana » (Russell M. Nelson, « Te Buka a Moromona : E aha te huru o tō ’outou orara’a ’āhani ’aita te reira ? » Liahona, Novema 2017, 62–63).

Ha’amāramaramara’a ha’api’ira’a

Te fa’a’itera’a i te Buka a Moromona i te mau ta’ata ato’a

’Ia fa’a’ite ana’e ’outou i te Buka a Moromona i te mau ta’ata ato’a, ’a tātara ē e ’ā’amu mo’a te reira nō te mau aura’a o te Atua ē te mau ta’ata nō te fenua Amerika i tahito ra hau atu i te tauasini matahiti te maoro. Mai roto mai i te reira, e nehenehe tātou e ha’api’i e rave rahi mea e tano i tō tātou orara’a i teie mahana.

’A tātara ē te fā o te Buka a Moromona o te ha’apāpūra’a ïa i te mau ta’ata ato’a ē ’o Iesu te Mesia (hi’o i te ’api upo’o parau). Mai tā tōna upo’o parau e fa’a’ite ra, te buka o « te tahi fa’ahou ā ’ite nō Iesu Mesia. » ’A fafau i te mau ta’ata ē, e nehenehe rātou e ’ite maita’i roa atu i tō rātou Fa’aora nā roto i te tai’ora’a i teie buka.

’Ia hōro’a ’oe i te mau ta’ata i te Buka a Moromona, ’a fa’aite ia rātou ē ’ua fa’ari’i ’oe i te mana pae vārua i roto i tō ’oe orara’a. ’A fa’a’ite i te hō’ē ’e ’aore rā e piti irava faufa’a roa nō ’outou ’e ’aore rā o te riro ’ei mea au roa hia nō rātou. I roto i tā ’oe ha’api’ira’a ta’ata hō’ē ’e te ha’api’ira’a ’e te hoa misiōnare, e tauturu mai te Vārua ia ’oe ’ia ’ite i te mau ’īrava ’o tē nehenehe e fa’aitoito ’e e ha’apūai i te mau ta’ata.

’A fa’aitoito i te mau ta’ata ’ia tai’o i te Buka a Moromona i te mau mahana ato’a. ’Ia tai’o ana’e rātou ’e ’ia fa’a’ohipa rātou i te mau parau tumu, e ha’amaita’ihia rātou ’e e fātata atu ā rātou i te Atua.

E ha’apāpū te Buka a Moromona i te parau mau nō te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a

E nehenehe ’outou e fa’a’ohipa i te mau ta’o mai teie te huru nō te tauturu i te mau ta’ata ’ia ta’a maita’i ē e nāhea te Buka a Moromona e ha’apāpū i te parau mau nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia :

« Te Buka a Moromona o te hō’ē ïa o te mau rāve’a tā te Atua i fa’a’ite mai iā’u i te parau mau o te mau mea tā tātou i parau. E nehenehe ānei ’oe e tai’o i nā parātarāfa hope’a e piti o te ’ōmuara’a parau o te buka ? »

’A tātara i te aura’a o te mana’o tāta’itahi i roto i nā parātarāfa e piti. ’A ani manihini i te feiā tā ’outou e ha’api’i ra ’ia tai’o i te mau tuha’a o te Buka a Moromona ’e ’ia fa’a’ohipa i te mau parau tumu i roto i teie mau parātarāfa. ’Ia fa’ari’i ana’e rātou i te vārua ’e te parau mau o te Buka a Moromona, e nehenehe ïa rātou e ’ite ē e peropheta o Iosepha Semita nā te Atua.

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

’Api upo’o parau o te Buka a Moromona
’Ōmuara’a o te Buka a Moromona, paratarāfa 1–7
Moroni 10:4–5
Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 1:17–23 ; 20:1–12
Iosepha Semita—’Ā’amu 1:27–62

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Buka a Moromona »
Gospel Topics : « Book of Mormon »

Pure nō te ’ite i te parau mau nā roto i te Vārua Maita’i

Nō te mea ’o te Atua tō tātou Metua, e tauturu mai ’oia ’ia ’ite e parau mau terā. E nehenehe tātou e ’ite ē e parau mau te poro’i nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia mai te mea e tai’o tātou i te Buka a Moromona ’e e pure tātou i te Atua. ’Ia pure tātou ma te fa’aro’o ’e te mana’o pāpū, e pāhono mai ’oia i tā tātou mau uira’a ’e e arata’i ’oia i tō tātou orara’a.

Tei mātauhia, e pāhono mai te Atua i tā tātou mau pure nā roto i te Vārua Maita’i. ’Ia pure ana’e tātou, e ha’api’i ’e e ha’apāpū mai te Vārua Maita’i i te parau mau. E mea pūai te mau fa’a’itera’a a te Vārua Maita’i. E tae mai te reira mai te hō’ē ha’apāpūra’a hau nā roto i te mau mana’o e tupu i roto i tō tātou ’ā’au, i roto i te ferurira’a ’e te mau mana’o e tae mai (hi’o Te Mau Ari’i Hō’ē 19:11–12 ; Helamana 5:30 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 8:2).

Nā te tai’o-tāmau-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a (te Buka a Moromona iho ā rā), te haerera’a i te mau purera’a ’ōro’a i te mau hepetoma ato’a ’e te pure ateate e tauturu ia tātou ’ia ’ite i te mana o te Vārua Maita’i ’e ’ia ’ite i te parau mau.

Ha’amāramaramara’a ha’api’ira’a

Te pure

Mai ia Iosepha Semita, e rave rahi ta’ata e ’imi nei i te pāhonora’a i te mau uira’a faufa’a roa ’e i te tahi tū’atira’a i te Atua. ’A fa’a’ite atu e mea nāhea te pure i te tauturura’a ia ’oe i te fa’atupura’a i te mana’o ē, tei reira te Atua. ’A fa’a’ite atu e mea nāhea ’oe i te fa’ari’ira’a i te mau pāhonora’a ’e te arata’ira’a nā roto i te tai’ora’a ’e te pure.

’A fa’ata’a atu ē te pure ’o te hō’ē ïa ’āparaura’a ’āpipiti e te Atua. ’A ani i te feiā tā ’oe e ha’api’i ra ’ia ani i te Atua nō te tauturu ’e te arata’ira’a. Te anira’a i te ta’ata ’ia pure ’o te hō’ē ïa o te mau anira’a faufa’a roa a’e tā ’oe e nehenehe e rave. ’Ia fa’ari’i ana’e rātou i te mau pāhonora’a, e ’ite ïa rātou ē e mau tamari’i here rātou nā te Atua ’e e tauturu ’oia ia rātou.

E rave rahi i roto i te feiā tā ’oe e ha’api’i ’o tei ’ore e ’ite i te pure. E fāna’ora’a nō ’oe ’ia tauturu ia rātou ’ia ha’api’i i te pure ’e ’ia hōpoi mai i te mau ha’amaita’ira’a o te pure i roto i tō rātou orara’a. Te pure ’o te rāve’a ïa e roa’a ai ia tātou te ’itera’a pāpū nō te mau parau mau pae vārua.

’A ha’api’i i te mau ta’ata ē, te tanora’a, teie te mau tuha’a o te pure :

E ha’amata ma te parau i te Metua i te ao ra.
E fa’a’ite i te mau mana’o o tō ’outou ’ā’au, mai te māuruuru nō te mau ha’amaita’ira’a tā ’outou i fa’ari’i.
E ui i te mau uira’a, e pā’imi i te arata’ira’a, ’e e ani i te mau ha’amaita’ira’a tā ’outou e hina’aro.
E fa’aoti ma te parau, « Nā roto i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene. »

’A ani i te mau ta’ata ’ia pure ’a tai’o ai rātou i te Buka a Moromona nō te tauturu ia rātou ’ia māramarama ē ’o te parau nā te Atua te reira, ’e tē fa’a’ite pāpū nei ho’i nō Iesu Mesia.

’Ia ha’api’i ana’e ’oe i te ta’ata ’ia pure, ’a fa’a’ohipa i te mau parau ’ōhie ’o tā rātou e nehenehe ato’a e fa’a’ohipa ’ia pure ana’e rātou. ’A ha’apoto noa i teie mau pure.

’A ani i te mau ta’ata tā ’oe e ha’api’i ra ’ia pure i te hope’a o te ha’api’ira’a. ’A fa’a’ite pāpū ē tē fa’aro’o nei ’e tē pāhono mai nei te Atua i tā tātou mau pure.

Te mana’o pāpū

Te tai’ora’a ma te mana’o pāpū, ’o te vai-ineine-ra’a ïa ’ia rave mai te au i te ha’api’ira’a tumu ’e ’ia fa’aō i te reira i roto i te orara’a o te mau mahana ato’a. Te purera’a ma te mana’o pāpū, ’o te vai-ineine-ra’a ïa ’ia rave mai te au i te mau pāhonora’a tā tātou e fa’ari’i nō ’ō mai i te Atua ra.

Heheura’a pāpa’ira’a mo’a

Moroni 10:3–5
Alama 5:45–46
Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 8:2–3
Ioane 14:26
’Ōmuara’a o te Buka a Moromona, paratarāfa 8–9

Ha’api’i rahi atu ā nō ni’a i teie parau tumu

Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a : « Pure »
Bible Dictionary : « Prayer »
Gospel Topics : « Prayer »

Mana’o nō te ha’api’ira’a poto ’e te mea tano noa te roa

Te arata’i ha’api’ira’a i muri nei ’o te hō’ē ïa hi’ora’a nō te mea e nehenehe e ha’api’i i te ta’ata mai te mea e taime poto noa tō ’outou. ’Ia fa’a’ohipa ana’e ’oe i teie arata’ira’a, ’a mā’iti i te hō’ē parau tumu, ’e ’aore rā hau atu, nō te ha’api’i. ’Ua hōhorahia te ha’api’ira’a tumu niu nō te parau tumu tāta’itahi i te ’ōmuara’a o te ha’api’ira’a.

’A ha’api’i ai ’oe, ’a ui i te mau uira’a ’e ’a fa’aro’o. ’A tu’u i te mau tītaura’a manihini ’o tē tauturu ia rātou ’ia ha’afātata atu ā i te Atua. Te tahi tītaura’a manihini faufa’a roa, ’o te anira’a ïa i te ta’ata ’ia fārerei fa’ahou ’outou. Te roara’a o te ha’api’ira’a tei te huru ïa o te mau uira’a tā ’oe e ui ’e tō ’oe fa’aro’ora’a i tei parauhia mai.

Te mea e nehenehe e ha’api’i i te ta’ata i roto e 3–10 minuti

’O te Atua tō tātou Metua i te ao ra, ’e ’ua hāmani ’oia ia tātou i tōna hōho’a. ’Ua mātau maita’i ’oia ia tātou tāta’itahi ’e ’ua here ’oia ia tātou. Tē hina’aro nei ’oia e ha’amaita’i ia tātou nā roto i te hau ’e te ’īra’a o te ’oa’oa ē tae noa atu i te ora mure ’ore.
E Tamaiti Iesu Mesia nā te Atua. Tāna misiōni ’o te fa’afāna’ora’a ïa ia tātou ’ia tāmāhia i tā tātou mau hara, ’ia upo’oti’a i ni’a i te pohe, ’e ’ia fa’ari’i i te ora mure ’ore.
E pi’i te Atua i te mau peropheta ’ei ti’a nōna i te fenua nei. I tahito ra, ’ua pi’i ’oia i te mau peropheta mai ia Adamu, Noa, Aberahama, ’e ’o Mose. Tē fa’ari’i nei te hō’ē peropheta ora i te heheura’a nō ’ō mai i te Atua ra nō te ha’api’i ’e nō te arata’i ia tātou i teie nei mahana.
I roto i te tāvinira’a a Iesu i te tāhuti nei, ’ua ha’amau ’oia i tāna ’Ēkālesia. I muri a’e i te pohera’a o te mau ’āpōsetolo a Iesu, ’ua tupu te tahi tāivara’a rahi i te ’evanelia ’e i te ’Ēkālesia a Iesu Mesia. ’Ua taui te ta’ata i te mau ha’api’ira’a e rave rahi o te ’evanelia ’e i te mau ’ōro’a o te autahu’ara’a, mai te bāpetizora’a.
’Ua pi’i te Atua ia Iosepha Semita ’ia riro ’ei peropheta, mai tāna i pi’i i te mau peropheta i muta’a ra. ’Ua fā mai te Metua i te ao ra ’e ’o Iesu Mesia iāna. ’Ua fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto mai iāna.
E buka pāpa’ira’a mo’a te Buka a Moromona. Mai te Bibilia, e ’itera’a pāpū te reira nō Iesu Mesia ’e e tauturu te reira ia tātou ’ia ha’afātata atu ā i te Atua mai te mea e tai’o tātou i te reira ’e e fa’a’ohipa tātou i tō te reira mau parau tumu. ’Ua ’īriti ’o Iosepha Semita i te reira nā roto i te hōro’a ’e te mana o te Atua.
Nā roto i te pure ateate, e nehenehe tātou e paraparau i te Atua. E nehenehe tātou e ’ite ē e parau mau te poro’i nō te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a-hia mai te ’evanelia a Iesu Mesia.