« Pene 10 : Ha’api’i nō te patu i te fa’aro’o ia Iesu Mesia », ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia : E arata’i nō te fa’a’itera’a i te ’Evanelia a Iesu Mesia (2023)
« Pene 10 », ’Ia poro haere i tā’u nei ’Evanelia
Pene 10
Ha’api’i nō te patu i te fa’aro’o ia Iesu Mesia
’Ua pi’ihia ’oe nō te ha’api’i i te ’evanelia tei fa’aho’ihia mai a Iesu Mesia i te mau ta’ata ato’a ’o te fa’ari’i mai ia ’oe. Te ha’api’ira’a ’o te pū mau ïa o te mau mea ato’a tā ’oe e rave. ’A turu’i ai ’oe i ni’a i te Fatu nō te tauturu, ’ua fafau mai ’oia ē :
« ’E ’o ’oia ’o tē fa’ari’i mai ia ’outou na, ’ei reira ato’a ïa vau, nō te mea e haere au nā mua i tō ’outou mata. E vai ho’i au i tō ’outou pae ’atau ’e i tō ’outou pae ’aui […] ’ei roto ho’i tō’u Vārua i tō ’outou [’ā’au], ’e tā’u mau mēlahi ho’i e ’ati noa a’e ia ’outou na, ’ia ha’amara’a mai ia ’outou i ni’a » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:88
’A pure, ’a tītau i te ’ite ’e ’a ’ohipa nō te ha’amaita’i i tō ’oe ’aravihi nō te ha’api’ira’a. ’A fa’a’ohipa i te mau parau tumu o teie pene ’e o te tahi atu mau pene o teie buka. ’A mā’imi hōhonu i te hōro’a nō te ha’api’ira’a, ’ia nehenehe ia ’oe e ha’amaita’i ia vetahi ’ē ’e ’ia fa’ahanahana i te Atua. E tauturu te Fatu ia ’oe ’ia ha’api’i ma mana ’e te ha’amanara’a, ’a ’imi itoito ai ’oe iāna ’e ’ia ha’api’i mai i tāna parau.
’A ’imi i te ha’api’i mai tā te Fa’aora i ha’api’i.
I roto i tāna tāvinira’a i te fenua nei, « haere atura Iesu […] i te ha’api’ira’a […] ’e te a’ora’a […] ’e te fa’aorara’a » (Mataio 4:23). ’Ua ha’api’i ’oia ia rātou i roto e rave rahi vāhi—i roto i te mau sunago, te mau fare, ’e i ni’a i te arati’a. ’Ua ha’api’i ’oia i roto i te mau rurura’a rarahi ’e i roto i te mau ’āparaura’a ’ōmo’e. Te tahi pae o tāna mau fārereira’a pūai mau, e mea poto roa ïa ’aore rā i roto i te mau vāhi mātau-’ore-hia. ’Ua ha’api’i ’oia nā roto i tāna mau ’ohipa ’oia ato’a nā roto tāna mau parau.
’Ua ha’api’i te Fa’aora i te ta’ata tāta’itahi ’ia au i tōna mau hina’aro ta’a ’ē. ’Ei hi’ora’a, i tōna tāvinira’a i te hō’ē ta’ata hāpepa, ’ua fa’a’ore ’oia i tāna mau hara ’e ’ua fa’aora iāna (hi’o Mareko 2:1–12). I tōna aupurura’a i te hō’ē vahine tei fa’aturi, ’ua pāruru ’oia ’iāna ’e ’ua ani atu iāna ’eiaha e hara fa’ahou (hi’o Ioane 8:2–11). I tōna ’āparaura’a ’e te ta’ata tao’a rahi tei hina’aro i te ora mure ’ore, ’ua « aroha atu ra [’oia] iāna » noa atu te pāto’ira’a a te tamaiti i tāna anira’a manihini ’ia pe’e mai iāna (Mareko 10:21 ; hi’o i te mau ’īrava 17–21).
E nehenehe ’oe e ha’amaita’i i tā ’oe ha’api’ira’a ma te ’apora’a mai, e mea nāhea te Fa’aora i te ha’api’ira’a. ’Ei hi’ora’a, ’ua here ’oia i te Metua ’e te feiā tāna e ha’api’i ra. Tei roto noa ’oia i te pure. ’Ua ha’api’i ’oia nā roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a. ’Ua fa’aineine iāna i te pae vārua ’Ua ui ’oia i te mau uira’a fa’auruhia. ’Ua ani manihini ’oia i te ta’ata ’ia ha’a ma te fa’aro’o. ’Ua fa’aau ’oia i te mau parau tumu o te ’evanelia i te orara’a o te mau mahana ato’a.
’A tītau i te ha’api’i mai tā te Fa’aora i ha’api’i ’o te hō’ē ïa ’ohipa nō te orara’a tā’āto’a. E tae mai te reira ia ’oe te tahi vāhi iti i’ō nei ’e te tahi vāhi iti i’ō atu ’a pe’e ai ’oe iāna (hi’o 2 Nephi 28:30 ; Etera 12:41).
« ’A ’imi ’ia noa’a tā’u parau »
Nō te ha’api’i i te ’evanelia a Iesu Mesia, e ti’a ia ’oe ’ia ’ite i tō te reira ha’api’ira’a tumu ’e te mau parau tumu niu. E ti’a ato’a ia ’oe ’ia roa’a i te ’itera’a pae vārua ’e te ha’apāpūra’a o te mau parau mau o te ’evanelia. ’Ua parau te Fatu, « ’Eiaha e tītau ’ia a’o atu i tā’u nei parau, ’a tītau rā nā mua ’ia noa’a ia ’oe tā’u nei parau ».
Te aura’a ’ia « noa’a » te parau a te Fatu ’o te tītaura’a ïa i te ’ite i te reira ’e te vaihora’a i te reira ’ia tomo hōhonu roa atu i roto i te ’ā’au. ’A rave ai ’oe i teie tauto’ora’a, ’ua fafau ’oia, « ’ei reira tō ’oe arero e matara ai ;’ei reira, mai te mea tē hina’aro ra ’oe, e noa’a ïa ia ’oe tā’u Vārua ’e tā’u nei parau, ’oia ïa, te mana o te Atua e tae noa atu i te ha’apāpūra’a atu i te mana’o o te ta’ata nei » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 11:21).
’Ua parau ato’a te Fatu e « ha’aputu noa i roto i tō ’outou mau ferurira’a i te mau taime ato’a i te mau parau nō te ora » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:85). E mara’a mai te ha’aputu-noa-ra’a i te mau parau a te Fatu i tō ’oe ’ite ’e e ha’apūai i tō ’oe ’itera’a pāpū. E mara’a ato’a mai tō ’oe hina’aro ’e tō ’ōru’a ’aravihi nō te ha’api’i i te ’evanelia. (Hi’o Iakoba 4:6–7 ; Alama 32:27–42 ; 36:26 ; 37:8–9.)
Nā roto i te pure, ’ia noa’a ’e ’a fa’aherehere i te parau a te Fatu nā roto i te tītaura’a i te ’ite i te mau pāpa’ira’a mo’a, te mau parau a te mau peropheta ora, ’e i te mau ha’api’ira’a i roto i te pene 3.
Ha’api’i i te ta’ata ma te pe’e i te Vārua
Te ’evanelia a Iesu Mesia ’o te « mana ïa o te Atua, ’ia ora te feiā ato’a i fa’aro’o ra » (Roma 1:16). Nō teie tumu, e ti’a i te parau poro’i o te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia ’ia ha’api’ihia nā roto i te mana o te ra’i—te mana o te Vārua Maita’i.
E mea faufa’a ’ia fa’ananea ’oe i te mau ’aravihi nō te ha’api’ira’a. E mea faufa’a ato’a ’ia ha’api’i mai ’oe i te ha’api’ira’a tumu ’e te mau parau tumu tā ’oe e ha’api’i. Nō reira, ’ia ha’api’i ana’e i te mau parau mau pae vārua, ’eiaha e turu’i noa i ni’a i tō ’oe iho mau ’aravihi ’e te ’ite.
E ha’api’ihia te mau parau mau pae vārua nā roto i te mana o te Vārua Maita’i. ’Ua parau te Fatu, « ’e e hōro’ahia atu te Vārua ia ’outou nā roto i te pure fa’aro’o ; ’e mai te mea ’aita ’outou e fa’ari’i i te Vārua, ’eiaha roa ïa ’outou e ha’api’i atu » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:14 ; hi‘o ato’a Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 50:13–14, .17-22).
E aha te aura’a ’ia ha’api’i i te ta’ata ma te pe’e i te Vārua
’Ia ha’api’i ana’e ’oe i te ta’ata ma te pe’e i te Vārua, e pure ’oe ’ia vai mai te mana o te Vārua Maita’i i roto i tā ’oe ha’api’ira’a. E pure ato’a ’oe ē ’ia fa’ari’i te ta’ata i te mau parau mau nā roto i te Vārua. E nehenehe te ta’ata ’ia ti’aturi i te tahi mau parau mau, terā ra ’ia fa’afāriuhia mai, e ti’a ia rātou ’ia roa’a i te ’itera’a ’e te Vārua (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 8:2–3).
’A fa’aineine ia ’oe ’ia riro ’ei mauha’a nā roto ho’i i te reira e nehenehe ai te Vārua e ha’api’i. ’A feruri i te Vārua Maita’i ’ei hoa nō ’oe i roto i te ha’api’ira’a.
’A turu’i i ni’a i te Vārua Maita’i nō te tauturu ia ’oe ’ia ’ite i te mea e parau atu. E fa’aha’amana’o mai ’oia i te ha’api’ira’a tumu ’o tā ’oe i tuatāpapa. E tauturu ’oia ia ’oe ’ia fa’anaho ’e ’ia fa’atano i te mea tā ’oe e ha’api’i ra ’ia au i te mau hina’aro o te ta’ata.
’Ia ha’api’i ana’e ’oe i te ta’ata ma te pe’e i te Vārua, e ’āfa’i atu ’oia i tā ’oe parau poro’i i roto i te ’ā’au o te ta’ata. E ha’apāpū ’oia i tā ’oe parau poro’i ’ia fa’a’ite ana’e ’oe i tō ’oe ’itera’a pāpū. E fa’ateiteihia ’oe ’e te feiā ’o tē fa’ari’i i te mea tā ’oe e ha’api’i i te ta’ata ma te pe’e i te Vārua, e māramarama te tahi ’e te tahi ’e e ’oa’oa ’āmui ’outou. (Hiʼo 2 Nephi 33:1 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 50:13–22.)
« Te Vārua ’o te tuha’a faufa’a roa ïa i roto i teie ’ohipa. Nā te Vārua e ha’amaita’i i tō ’oe pi’ira’a, e nehenehe tā ’oe e rave i te mau temeio nō te Fatu i roto i te ’āua misiōni. ’Aita ana’e te Vārua, e’ita roa ïa ’oe e manuia noa atu tō ’oe tārēni ’e tō ’oe ’aravihi » (Ezra Taft Benson, seminaire nā te mau peresideni misiōni ’āpī, 25 nō Tiunu 1986).
Te parau fafau nō tō ’oe pi’ira’a
’Ua pi’ihia ’oe ’e ’ua fa’ata’ahia « nō te poro haere i tā’u nei ’evanelia nā roto i te Vārua, ’oia ho’i te Fa’aa’o, ’o tei tonohia atu nō te ha’api’i atu i te parau mau » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 50:14). I te tahi taime, e nehenehe e tae mai ia ’oe te mana’o hitahita ’aore rā ’aravihi ’ore. Penei a’e tē ha’ape’ape’a nei ’oe nō te ’orera’a i nava’i te ’ite ’aore rā ’aita i nava’i te ’itera’a.
Tō ’oe Metua i te ao ra, tei mātau maita’i roa ia ’oe, ’ua pi’i ia ’oe nō te mea e nehenehe ’oe e hōro’a ’ei pipi itoito nā Iesu Mesia. E’ita roa ’oia e fa’aru’e ia ’oe. ’A ti’aturi ē e ha’amaita’i te Vārua i tō ’oe mau ’aravihi ’e e ha’api’i i te parau mau i te feiā e fa’aro’o mai.
’Ua parau Elder Neil L. Andersen : « ’A feruri ai au i te tāmatara’a o te hō’ē misiōni, ’ua tae mai te mana’o iā’u te ’aravihi ’ore roa ’e te ineine ’ore. Tē ha’amana’o nei au i te purera’a vau, ‘e te Metua i te ao ra, nāhea e ti’a ai iā’u ’ia tāvini i te hō’ē misiōni, e mea iti ho’i tō’u ’ite ?’ ’Ua ti’aturi au i te ’Ēkālesia, terā rā, ’ua ’ite rā vau e mea iti roa tō’u ’ite pae vārua. ’A pure ai au, tae mai nei te mana’o : ‘’Aita ’oe i ’ite i te mau mea ato’a, ’ua nava’i rā tā ’oe ’ite !’ Nā taua ha’apāpūra’a ra i hōro’a mai iā’u i te itoito nō te rave i te ta’ahira’a i muri iho i roto i te ’āua misiōni » (« You Know Enough [’Ua nava’i tō ’oe ’ite] », Liahona, Nov. 2008, 13).
’A ani manihini i te Vārua ’a ha’amata ai ’oe i te ha’api’i
Ma’a taime riri mātāmua ’e te ta’ata e mea faufa’a roa ïa. ’Ia vai mau noa ’e te fa’atura. Fa’a’ite i te ’ana’anatae mau ’e te here. ’A ’imi ’ia roa’a mai tō rātou ti’aturira’a. Hō’ē rāve’a nō te roa’a mai te ti’aturira’a, ’ia putapū ana’e te ta’ata i te Vārua ’e ’oe.
’A ui i te tahi mau uira’a ’ōhie nō te tauturu ia ’oe ’ia māramarama i tō rātou tupura’a, ’e tō rātou mau tīa’ira’a nō ni’a i tō ’oe fārereira’a mai. ’A fa’aro’o maita’i.
Hou ’oe ’a ha’amata ai, ’a ani manihini i te tā’āto’ara’a ’ia ’āmui mai i roto i te ha’api’ira’a. E fa’aitoito ia rātou e tātara ’ē atu i te mau fa’anevanevara’a ’ia nehenehe i te Vārua o te Fatu ’ia putapūhia.
E fa’ata’a atu ē, tē hina’aro nei ’oe e ha’amata ’e e fa’aoti i te ha’api’ira’a nā roto i te pure. E pupu atu nō te hōro’a i te pure ha’amatara’a. ’A pure ’ōhie noa ’e mā te ’ā’au tae, ’ia nehenene te Atua e ha’amaita’i mai i te feiā tā ’oe e ha’api’i nei, i roto i te mau huru ato’a o tō rātou orara’a. ’A pure ’ia putapū rātou i te parau mau nō te mea tā ’oe e ha’api’i ra. E ha’amana’o ē « te pure fa’a’ū’ana a [te ta’ata] parauti’a ra, e mea ti’a-rahi-hia mai ïa » (Iakobo 5:16).
’Ia vai te fa’aro’o i roto i te mana o te fa’afāriura’a o te Vārua Maita’i. Ma te arata’ihia e te Vārua, e nehenehe ’oe e fa’a’ite i te mau mana’o mai teie i muri nei, ’a ha’amata ai ’oe i te ha’api’i :
-
’O te Atua tō tātou Metua here i te ao ra. E mau taea’e ’e e mau tuahine tātou pā’āto’a. Tē hina’aro nei ’oia ’ia tāmata tātou i te ’oa’oa.
-
E mau tāmatara’a ’e e mau fifi tō tātou pā’āto’a. Noa atu te mea tā ’outou e fa’aruru nei, e nehenehe Iesu Mesia ’e tāna mau ha’api’ira’a e tauturu ia ’outou. E nehenehe ’oia e tauturu ia ’outou ’ia ’ite mai te hau, te tīa’ira’a, te fa’aorara’a, ’e te ’oa’oa. E nehenehe Iesu e tauturu ia ’outou ’ia roa’a mai te pūai rahi nō te fa’aruru i te mau fifi o te orara’a.
-
E rave tātou pā’ato’a i te mau hape ’o tē nehenehe e fa’atupu mai i te nino’a mana’o fa’ahapa, te ha’amā ’e te tātarahapa. E mōrohi teie mau nino’a mana’o i te taime noa ’a tātarahapa ai tātou ’e ’a ’imi ai i te fa’aorera’a hara a te Atua. Mea nā roto noa i te Tāra’ehara a Iesu Mesia tātou e nehenehe ai e fa’aora-hope-roa-hia ai i tā tātou mau hara.
-
E riro māua ’ei arata’i ’ia nehenehe ia ’outou e ha’api’i mai i te parau mau o tā māua parau poro’i nō ’outou iho. E ani manihini māua ia ’outou ’ia rave i te tahi mau ’ohipa, mai te tai’ora’a, te purera’a ’e te haerera’a i te purera’a. Tō māua ti’ara’a ’o tē tauturura’a ia ’outou ’ia ’ohipa i ni’a i teie mau anira’a manihini ’e ’ia fa’ata’a mai i te mau ha’amaita’ira’a tā ’outou e nehenehe e fa’ari’i. ’A ui mai i te mau uira’a.
-
’Ua pi’ihia māua e te hō’ē peropheta a te Atua nō te fa’a’ite i te mea tā māua i ’ite. ’Ua ’ite māua ē, e parau mau tā māua parau poro’i.
-
E ha’api’i māua ia ’outou e nāhea ’ia rave i te mau fafaura’a, ’aore rā te mau parau fafau ta’a ’ē, ’e e Atua. E fa’atu’ati teie mau fafaura’a ia ’outou i te Atua ’e e fa’ati’a ia ’outou ’ia fa’ari’i nā roto mai iāna i te ’oa’oa, te pūai, ’e te mau parau fafau ta’a ’ē.
-
E ha’api’i mai ’outou nāhea ’ia rave i te mau tauira’a i roto i tō ’outou orara’a ’e ’ia pe’e ia Iesu Mesia ’e i tāna mau ha’api’ira’a. Te hō’ē ha’api’ira’a rahi a Iesu Mesia, ’e te fafaura’a mātāmua tā tātou e rave, ’o te pe’era’a i tōna hi’ora’a ’e ’ia bāpetizohia nā roto i te ha’amanara’a tano (hi’o Ioane 3:5 ; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau fafaura’a 22).
Hou ’a ha’api’i ai i te hō’ē ha’api’ira’a, ’a hōro’a i te hō’ē hi’ora’a rere ā manu nō te mea tā ’oe e ha’api’i. Tauturu i te ta’ata ’ia ’ite nō te aha te reira e riro ai ’ei mea faufa’a nō rātou. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ’oe e parau, « tei i’ō nei māua nō te fa’a’ite i te parau poro’i ē, ’ua ha’amau Iesu Mesia i tāna ’Ēkālesia i ni’a i te fenua nei i teie mahana ’e ’ua pi’i i te mau peropheta ora nō te arata’i ia tātou ». ’Aore rā, e nehenehe ’oe e parau, « tei i’ō nei māua nō te tauturu ia ’oe ’ia ’ite ē, ’ua here te Atua ia ’oe ’e e fa’anahora’a nō te ’oa’ora tāna nō ’oe ».
E fana’o te mau ta’ata ato’a i te reira, ’a fa’ari’i ai ’e ’a ora ai rātou i te ’evanelia a Iesu Mesia. Penei a’e e ha’amaita’i te Metua i te ao ra i te feiā tā ’oe i ’ite mai ma te pūpūra’a i te fa’aineinera’a tao’a rahi pae vārua (hi’o Alama 16:16–17).
E tauturu te anira’a manihini i te Vārua ’e te fa’a’itera’a i te parau mau i te rurura’a mātāmua, i te ta’ata ’ia ’ite ia ’oe ’ei tāvini nō te Fatu.
Fa’a’ohipa i te mau pāpa’ira’a mo’a
E mau mauiha’a niu te mau pāpa’ira’a mo’a a te ’Ēkālesia nō te ha’api’i i te ’Evanelia a Iesu Mesia tei fa’aho’i-fa’ahou-hia mai. E rave rau tumu nō te aha e tītauhia ai ’ia fa’a’ohipa i te mau pāpa’ira’a mo’a ’ei niu nō tā ’oe ha’api’ira’a. ’Ei hi’ora’a :
-
E ani manihini te mau pāpa’ira’a mo’a i te Vārua Maita’i i roto i tā ’oe ha’api’ira’a (hi’o Luka 24:13–32)).
-
E mana pūai a’e tō te mau pāpa’ira’a mo’a i ni’a i te ferurira’a o te ta’ata i te tahi atu mea (hi’o Alama 31:5).
-
E pāhono te mau pāpa’ira’a mo’a i te mau uira’a rarahi o te vairua ta’ata (hi’o pene 5 ; hi’o ato’a 2 Nephi 32:3 ; Iakoba 2:8).
-
E hōro’a mai te mau pāpa’ira’a mo’a i te ha’amanara’a ’e te manara’a i tā ’oe ha’api’ira’a.
-
’Ua parau mai te Fatu ’e tāna mau peropheta ’ia nā reira (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:12, 56-58; 71:1).
Ma te fa’a’ohipara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a i roto i tā ’oe ha’api’ira’a, e nehenehe ’oe e tauturu ia vetahi ’ē ’ia ha’amata i te ’imi maita’i i te mau pāpa’ira’a nō rātou iho. ’Ia ’ite-ana’e-hia tō ’oe here nō te mau pāpa’ira’a mo’a, e fa’aitoitohia rātou ’ia imi maita’i. ’A fa’a’ite nāhea te ’imi-maita’i-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a i te tauturu ia rātou ’ia ha’api’i mai i te ’evanelia ’e ’ia ’ite i te here o te Atua. ’A hōro’a i te mau hi’ora’a e nāhea te mau pāpa’ira’a mo’a i te tauturu ia rātou ’ia ’ite mai i te mau pāhonora’a i tā rātou mau uira’a ’e ’ia fa’ari’i i te arata’ira’a ’e te pūai.
’A pūpū ia ’oe iho ’ia ’imi maita’i i te mau pāpa’ira’a mo’a ’ia nehenehe ia ’oe ’ia ha’api’i ma te ’aravihi nā roto mai i te reira (hi’o pene 2). E maita’i roa mai tō ’oe ’aravihi nō te ha’api’i nā roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’a ’imi maita’i ai ’oe i te reira i te mau mahana ato’a, te ta’ata hō’ē ’e te hoa misiōnare.
E tauturu i te ta’ata ’ia fa’ananea i tō rātou fa’aro’o ia Iesu Mesia ma te ’imi-maita’i-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, te Buka a Moromona ihoā rā. E nehenehe te mau mana’o i muri nei e tauturu.
Fa’aōra’a mai i te mau pāpa’ira’a mo’a
’A fa’a’ite poto noa i te tupura’a o te tuha’a ’īrava. Tē fa’a’ite nei te mau hi’ora’a i muri nei i te tahi mau rāve’a nō te fa’aō mai i te hō’ē pāpa’ira’a mo’a :
-
« I roto i te ’ā’amu o Iosepha Semita, tē fa’ati’a nei Iosepha ia tātou nā roto i tāna iho mau parau, i te mea i tupu ’a pure ai ’oia i roto i te uru ra’au. ’Ua parau ’oia, ‘’ite atu ra vau i te hō’ē pou māramarama …’ »
-
« I roto i teie tuha’a, tē ha’api’i nei te peropheta Alama i te feiā veve ’ia fa’a’ohipa i tō rātou fa’aro’o i roto i te parau a te Atua. ’Ua fa’aau ’oia i te parau a te Atua i te hō’ē huero ’o te nehenehe e tanuhia i roto i tō tātou ’ā’au. E hina’aro ānei ’oe e ha’amata i te tai’o mai i te ’īrava … ? »
Tai’o i te tuha’a
E tai’o i te mau ’īrava ma te reo pūai ’aore rā e ani i te ta’ata tā ’oe e ha’api’i nei ’ia tai’o pūai mai. ʼIa vai ara maita’i nō te feiā e mea fifi ’ia tai’o. Mai te peu e mea fifi te tuha’a nō te māramarama nō rātou, ’a tai’o nā muri ia rātou ’e ’a fa’ata’a atu mai te mea e hina’arohia. ’A tātara i te aura’a o te mau ta’o ’aore rā o te mau pereota fifi. ’Aore rā ’a hōro’a ia rātou i te hō’ē tuha’a ’īrava ’ōhie nō te tai’o. E ani ia rātou ’ia mā’imi mai i te mau parau ta’a ’ē i roto i te reira tuha’a ’īrava.
Fa’a’ohipa i te mau pāpa’ira’a mo’a
’Ua parau Nephi, « ’ua fa’aau ho’i au i te mau parau pāpa’ira’a mo’a ato’a ia mātou, ’ia riro te reira ’ei maita’i ’e ’ei ha’api’ira’a ho’i nō mātou » (1 Nephi 19:23). Te aura’a o te « fa’aaura’a » ’o te fa’a’ohipara’a ïa i te mau pāpa’ira’a mo’a i roto i tō ’oe orara’a.
’A fa’aau i te mau pāpa’ira’a mo’a i te feiā o tā ’oe e ha’api’i nei, ma te fa’a’itera’a e nāhea te mau ’ā’amu ’e te mau parau tumu e tano ai i tō rātou iho huru. ’Ei hi’ora’a :
-
« Mai ia ’outou, e mau hōpoi’a teimaha mau tā te nuna’a o Alama e amo nei, ’ua hau atu i te nehenehe ia rātou e fa’a’oroma’i. I tō rātou rā fa’a’ohipara’a i te fa’aro’o ’e te purera’a, ’ua ha’apūaihia rātou e te Atua ’ia nehenehe ia rātou ’ia fa’a’oroma’i i te mau tāmatara’a. I muri iho, ’ua fa’aora ’oia ia rātou i tō rātou mau ’ati. Mai tāna i rave nō teie nuna’a, ’ua ’ite au e tauturu mai te Atua ia ’oe i roto i tō ’oe mau fifi ’a […] ai ’oe » (Hi’o Mosia 24.)
-
« E tano maita’i te ha’api’ira’a a Alama i te feiā i te mau pape nō Moromona nō tātou i teie mahana. E Tihoni, ’ua ineine ānei ’oe nō … ? » (Hi’o Mosia 18)
’A ha’api’i i te ta’ata e nāhea ’ia « fa’aau » i te mau pāpa’ira’a mo’a ia rātou iho. Te ’itera’a mai i te mau fa’aaura’a nō ta’ata iho, e tauturu te reira ia rātou ’ia fa’a’ohipa ’e ’ia ora i te mana o te parau a te Atua.
E ani manihini ’e ’a tauturu i te ta’ata ’ia tai’o i tō rātou pae
E tītauhia i te ta’ata tā ’oe e ha’api’i nei ’ia tai’o i te mau pāpa’ira’a mo’a, i te Buka a Moromona ihoā rā, nō te roa’a i te hō’ē ’itera’a pāpū nō te parau mau. Ma te fa’a’ohipa-’aravihi-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a i roto i tā ’oe ha’api’ira’a, e nehenehe ’oe e tauturu i te ta’ata ’ia ha’amata i te ’imi-maita’i-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a i tō rātou pae.
I muri mai i te fārereira’a tāta’itahi, ’a hōro’a atu i te mau pene ’aore rā i te mau ’īrava ta’a ’ē nō te tai’o nā rātou ’A hōro’a atu ia rātou i te mau uira’a e feruri i roto i tā rātou tai’ora’a. ’A fa’aitoito ia rātou ’ia ’imi maita’i i te mau pāpa’ira’a mo’a i te mau mahana ato’a, rātou ana’e ’e e tō rātou ’utuāfare. E nehenehe ato’a ’oe e ani i te mau melo ’ia tai’o ’e ’o rātou nā roto i te mau ha’api’ira’a.
Hou ’a ha’amata ai i te ha’api’ira’a nō muri iho, ’a hi’o fa’ahou i te mau mea tā ’oe i ani manihini i te ta’ata ’ia tai’o. Mai te mea e hina’arohia, ’a tauturu ia rātou ’ia hāro’aro’a ’e ’ia « fa’aau » i teie mau pāpa’ira’a mo’a. ʼA faʼaitoito ia rātou ’ia pāpa’i i tō rātou mau manaʼo ʼe mau uira’a.
’Ia tauturu ana’e ’oe i te ta’ata ’ia tai’o, ’ia hāro’aro’a ’e ’ia fa’a’ohipa i te mau pāpa’ira’a mo’a—te Buka a Moromona ihoā rā—e ora rātou i te mau ’itera’a pae vārua ’e te parau a te Atua. E nehenehe maita’i a’e nō rātou ’ia tai’o rātou ana’e ’e ’ia fa’ariro i te mau pāpa’ira’a mo’a ’ei mea faufa’a nō tō rātou orara’a.
Tauturu i te ta’ata ’ia roa’a te mau pāpa’ira’a mo’a
E roa’a te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te mau parau a te mau peropheta ora nā roto e rave rahi rāve’a ’e nā roto e rave rahi reo ’ia fa’aauhia i mua a’e nei. ’A hi’o e aha te mau rāve’a nene’ira’a ’e nūmeri e roa’a nō te ta’ata tā ’oe e ha’api’i ra. ’A tauturu i te ta’ata ’ia roa’a te mau pāpa’ira’a mo’a ma te rāve’a e tano i tō rātou mau hina’aro ’e mau mā’itira’a. ’A feruri i te mea i muri nei :
-
E ani i te ta’ata e aha te reo e mea au a’e nā rātou ’ia tai’o ’aore rā ’ia fa’aro’o i te mau pāpa’ira’a mo’a.
-
Nō te feiā e mea fifi nō rātou ’ia tai’o, ’aore rā mea fifi ’ia māramarama i te mea tā rātou e tai’o ra, e nehenehe rātou e fāna’o i te tai’ora’a pūai ’aore rā i te fa’aro’o i te mau haruharura’a reo. ’Ua roa’a te reira nā roto i te fa’aaura’a rorouira ’aore rā te mau tahua natirara tāmoni ’ore a te ’Ēkālesia.
-
Mai te peu tē vai ra tā te ta’ata hō’ē tauiha’a nūmeri, ’a tauturu iāna ’ia roa’a te mau pāpa’ira’a mo’a, te Buka a Moromona ihoā rā. E mea tāmoni ’ore ’e e mea ’ōhie ’ia fa’a’ite i te fa’aaura’a rorouira o te Buka a Moromona ’e o te Vaira’a buka ’evanelia.
-
Mai te peu e fa’a’ohipahia te putu poro’i, te ’āparaura’a nūmeri, ’aore rā rata uira, ’a hāpono atu i te mau hono ’aore rā te mau hōho’a o te mau pāpa’ira’a mo’a. ’Ia ha’api’i ana’e ’oe nā roto i te ’āparaura’a video, ’a feruri i te fa’a’ite atu i tā ’oe paruai, ’ia nehenehe ’oe ’ia tai’o ’āmui i te mau ’īrava.
-
Tauturu i te ta’ata ’ia roa’a i te mau parau a te mau peropheta ora.
Fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū
Te hō’ē ’itera’a pāpū ’o te hō’ē ïa ’itera’a pae vārua tei hōro’ahia mai e te Vārua Maita’i. Te fa’a’itera’a i tō ’oe ’itera’a pāpū ’o te hōro’ara’a ïa i te hō’ē fa’ahitira’a ’ōhie, te ’āfaro nō te ’itera’a ’aore rā nō te ti’aturira’a nō te hō’ē parau mau o te ’evanelia. Te fa’a’itera’a i tō ’oe ’itera’a pāpū ’o te tu’ura’a atu ïa i tō ’oe iho ’itera’a pāpū nō te mau parau mau ’o tā ’oe i ha’api’i nā roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a.
Te fa’a’itera’a i tō ’oe ’itera’a pāpū ’o te hō’ē ïa rāve’a pūai nō te ani manihini i te Vārua ’e nō te tauturu ia vetahi ’ē ’ia putapū i tōna fa’aurura’a. Te hō’ē o te mau misiōni a te Vārua Maita’i ’o te fa’a’ite-pāpū-ra’a ïa nō te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia. E fa’atupu pinepine ’oia i te reira nā roto i te auhoara’a ia ’oe ’a fa’a’ite pāpū ai ’oe.
’Aita te hō’ē ’itera’a pāpū pūai i ha’amauhia i ni’a i te parau-’ōhie-ra’a ’aore rā i te fāito pūai o tō ’oe reo—i ni’a rā i te pāpūra’a ’e te ateatera’a o tō ’oe ’ā’au. E ara maita’i ’eiaha e rū noa ’aore rā e fa’a’ū’ana i tō ’oe ’itera’a pāpū. ’A hōro’a i te ta’ata te rāve’a ’ia putapū i te Vārua Maita’i e fa’a’ite ra ia rātou ē, e parau mau te mea tā ’oe i ha’api’i.
E nehenehe ato’a tō ’oe ’itera’a pāpū e riro e mea ’ōhie noa mai teie te huru « ’O Iesu Mesia tō tātou Fa’aora ’e Tāra’ehara » ’aore rā « ’Ua ha’api’i mai au nā roto iā’u iho ē, e parau mau te Buka a Moromona ». E nehenehe ato’a ’oe e fa’a’ite i te hō’ē ’itera’a poto, e mea nāhea te roa’ara’a ia ’oe teie ’itera’a pāpū.
’Ia ha’api’i ana’e ’oe, ’a fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū ’a fa’auruhia ai ’oe, ’eiaha noa i te pae hope’a. ’Ia ha’api’i ana’e tō ’oe hoa misiōnare, ’a fa’a’ite i tō ’oe ’itera’a pāpū nō te hōro’a atu te piti o te ’itera’a pāpū nō te mea o tāna i ha’api’i.
’A fa’a’ite atu i tō ’oe ’itera’a pāpū ē, e riro te parau tumu tā ’oe e ha’api’i ra ’ei ha’amaita’ira’a nō te ta’ata e pe’e i te reira. ’A parau atu nā roto i te orara’a i te parau tumu, ’ua ha’amaita’ihia tō ’oe orara’a. E tauturu tō ’oe ’itera’a pāpū ateate ’ia fa’atupu i te hō’ē vāhi i reira te ta’ata e putapū ai, te ha’apāpū nei te Vārua Maita’i i te parau mau.
’A fa’anaho ’e ’a ta’atano i tā ’oe ha’api’ira’a nō te pāhono i te mau hina’aro
E mea ta’a ’ē te ta’ata tāta’itahi tā ’oe e ha’api’i ra. ’A ’imi i te hāro’aro’a i tōna mau ’ana’anataera’a, mau hina’aro ’e mau māna’ona’ora’a pae vārua. ’A ui i te mau uira’a ’e ’a fa’aro’o maita’i. Noa atu ’aita paha ’oe i ta’a maita’i i te tā’āto’ara’a o te mau hina’aro o te ta’ata, ’a ha’amana’o ’ua ta’a maita’i i te Metua i te ao ra. E arata’i ’oia ia ’oe nā roto i te Vārua Maita’i.
’A vaiiho i te Vārua ’ia arata’i i te ’āna’ira’a o te mau ha’api’ira’a
’A vaiiho i te Vārua ’ia arata’i i te ’āna’ira’a ’a ha’api’i ai ’oe i te mau ha’api’ira’a. Tei ia ’oe te rāve’a nō te ha’api’i i te mau ha’api’ira’a ma te ’āna’ira’a e tano maita’i roa i te mau hina’aro, te mau uira’a ’e i te huru orara’a o te feiā tā ’oe e ha’api’i nei.
I te tahi taime, e nehenehe ’oe e ’āmui i te mau parau tumu o te mau ha’api’ira’a ta’a ’ē, nō te pāhono i te mau hina’aro ’e i te mau ’ana’anataera’a o te hō’ē ta’ata. ’A hi’o i nā e toru hi’ora’a i muri nei.
’Ua ’ite mai Yuki ia ’oe i ni’a i te natirara ’e tē ui nei nō te aha tōna mau hoa o te ’Ēkālesia ’aita rātou e puhipuhi nei i te ’ava’ava ’aore rā e inu i te ’ava. E nehenehe ’oe e ha’api’i iāna i te mau ha’amaita’ira’a o te mau fa’auera’a ma te fa’a’ohipara’a i te mau tuha’a i muri nei nō roto mai i te pene 3 :
-
Tā tātou fafaura’a ’ia ha’apa’o i te mau fa’auera’a a te Atua
-
Te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto mai ia Iosepha Semita
’Aita o Samuel e ’ite ra i tōna rirora’a nō te hō’ē vāhi. E nehenehe ’oe e ha’api’i iāna i tōna ihota’ata ’e tōna pārahira’a i roto i te ’utuāfare o te Atua ma te fa’a’ohipa i te mau tuha’a i muri nei nō roto mai i te pene 3 :
-
Te Orara’a hou te tāhuti nei : Te fā ’e te ’ōpuara’a a te Atua nō tātou
-
E ha’amaita’i te ’evanelia a Iesu Mesia i te mau tamari’i ato’a a te Atua
’Ua ’imi maita’i Tatyana e rave rahi ha’apa’ora’a fa’aro’o ’e ’ua hina’aro ’ia ’ite i te mea e fa’ata’a ’ē nei i te ’Ēkālesia. E nehenehe ’oe e ha’api’i iāna nō ni’a i te fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia a Iesu Mesia ma te fa’a’ohipa i te mau tuha’a i muri nei nō roto mai i te pene 3 :
-
Te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai o te ’evanelia a Iesu Mesia nā roto mai ia Iosepha Semita
-
’A pure nō te ’ite i te parau mau nā roto mai i te Vārua Maita’i.
’Ua ’ite maita’i te Metua i te ao ra i tāna mau tamari’i, nō reira ’a ’imi i te fa’aurura’a nō te rave i teie mau fa’a’otira’a, ’a fa’aineine ai ’oe nō te ha’api’i. ’A pure nō te hōro’a o te ’ite-māite-ra’a, ’a fa’aoti ai ’oe e aha te mea e ha’api’i. ’A ara maita’i i te mau mana’o ’e i te mau nino’a mana’o ’o tē fā mai ia ’oe.
’A hōro’a i te taime i te ta’ata nō te fa’a’ohipa i te mea tā rātou i ’apo mai
’Ia ha’api’i ana’e ’oe, ’a hōro’a i te taime i te ta’ata ’ia fa’a’ohipa i te mea tā rātou i ’apo mai (hi’o 3 Nephi 17:2–3)). ’A ’imi mai i te mau rāve’a e tano nō te turu ia rātou ’ia ha’apa’o i tā rātou mau tītaura’a. ’A fa’atumu atu i ni’a i te tauturura’a ia rātou ma te mau ’ohipa ’o te patu i te niu o te fa’aro’o, mai te pure, te tai’ora’a ’e te haerera’a i te purera’a. E tauturu te reira ia rātou ’ia ha’apa’o i te mau tītaura’a hau atu ā.
’A fa’anaho ai ’e ’a ha’api’i ai ’oe, ’a feruri māite i te rahira’a ha’amāramaramara’a ’āpī ’o tā ’oe e fa’a’ite. Te hō’ē o te mau fā mātāmua o tā ’oe ha’api’ira’a ’o tē tauturura’a ïa i te hō’ē ta’ata ’ia fa’ananea i tōna fa’aro’o ia Iesu Mesia ’o tē arata’i atu i te tātarahapara’a. E ’ere tā ’oe fā i te hi’ora’a e hia ha’amāramaramara’a ’o tā ’oe e nehenehe e ha’aparare atu.
’A ha’api’i ma te hō’ē tīhauhau[rythme] e tano nō te ta’ata. ’A ui i te mau uira’a ’e ’a fa’aro’o maita’i, e ti’a ’ia māramarama maita’i ’oe e aha te fāito tōna ’apora’a mai ’e te fa’a’ohipara’a i te mea tā ’oe i ha’api’i.
E nehenehe te mau parau mau tā ’oe e ha’api’i ra, ’āpitihia ’e te mana o te Vārua Maita’i, e tura’i i te ta’ata ’ia fa’a’ohipa i tō rātou ti’amāra’a ma te rāve’a e ha’apūai i tō rātou fa’aro’o ia Iesu Mesia. ’A fa’a’ohipa ai rātou i te fa’aro’o i te Fatu ma te fa’a’ohipara’a i te mea tā rātou i ’apo mai, e ’ite rātou nā roto i te Vārua ē, e parau mau te ’evanelia.
’A fa’a’ohipa i te mau rāve’a rau o te ha’api’ira’a
E rave te mau rāve’a o te ha’api’ira’a e rave rahi hōho’a, mai te mau fārereira’a tino, te mau ’āparaura’a video, te mau tāniuniura’a, te mau putu poro’i ’e te mau rāve’a tōtiare.
Fa’atura i te taime o te ta’ata
’A tāpe’a ’ōhie noa ’e te poto tā ’oe ha’api’ira’a. E rahi a’e te ta’ata e hina’aro e fārerei ia ’oe, ’a fa’atura ai ’oe i tō rātou taime ’e tā rātou mau anira’a. ’A ani ia rātou e aha te taime roa nō te fārerei ia rātou. ’A ha’amata ’e ’a fa’aoti i te mau ’āparaura’a ato’a i te taime i fa’aauhia, ’e te ta’ata ānei ’aore rā nā te rāve’a nātirara. E ara maita’i ē, i te tahi mau vāhi e moni roa te mau ’āparaura’a tāniuniu ’aore rā te mau ’āparaura’a video.
E tītau ’oe e rave rahi fārereira’a nō te ha’api’i i te mau parau tumu i roto hō’ē noa ha’api’ira’a. Te tanora’a mau, ’eiaha te hō’ē fārereira’a nō te ha’api’ira’a ’ia hau atu i te 30 miniti te maoro, ’e e nehenehe ’oe e ha’api’i i te hō’ē ta’ata i roto noa e 5 minuti. ’A fa’atano i tā ’oe ha’api’ira’a ’ia au i te taime o te ta’ata.
Fa’a’ohipa i te ihi ano ha’a [technologie] ma te pa’ari
E rave rahi rāve’a tā ’oe nō te ha’api’i i te ta’ata ma te fa’a’ohipara’a i te ihi ano ha’a. E mea maita’i a’e nō te tahi mau ta’ata te fa’a’ōhiera’a ’aore rā te ’ōmo’era’a o te fārereira’a, nā roto i te mau rāve’a tāireuira. ’Oia ato’a te mau ta’ata ’o tā ’oe e fārerei tino nei, e nehenehe e fana’o i te turu hau atu maoti te ihi ano ha’a. E tāu’aparau i te mau rāve’a e vai nei nō te tūreiara’a. I muri iho, ’a pe’e atu ’e ’a vai tīhono noa. E vaiiho i te ti’ara’a o te ta’ata tāta’itahi e arata’i i tā ’oe mau ravera’a.
E nehenehe te mau ihi ano ha’a mai te mau niuniura’a video e riro ’ei tauturu ta’a ’ē, nō te ha’api’i i te ta’ata e mau tārena ’ohipa roa tā rātou ’aore rā e mea ātea te vāhi orara’a. I te tahi taime, e mea ’ōhie a’e nō te mau melo ’ia ’āmui atu i te hō’ē ha’api’ira’a nā roto i te ihi ano ha’a.
Tauturu i te feiā ’āpī e ’apo nei
I roto i te tāvinira’a a te Fa’aora, ’ua parau ’oia i tāna mau pipi, « ’a tu’u mai i te tamari’iri’i ’ia haere noa mai iā’u nei, e ’eiaha e tāpe’ahia atu ; mai ia rātou ho’i tō te bāsileia o te Atua » (Mareko 10:14). ’Ia ha’api’i ana’e ’oe i te mau tamari’i, ’a fa’atano i tā ’oe ravera’a ’e tā ’oe parau poro’i nō te pāhono i tō rātou mau hina’aro. ’A tauturu ia rātou ’ia ’apo mai i te ’evanelia ma te ’āparaura’a i te mau mea tei mātauhia e rātou. ’Ia pāpū ē, ’ua māramarama rātou i te mea tā ’oe e ha’api’i ra.
Ha’api’i ’e tō ’oe hoa nā roto i te tāhō’ē
’Ua parau te Fatu, « ’ia haere tāta’ipiti atu ’outou nā roto i te mana o tō’u nei Vārua, i te poro-haere-ra’a i tā’u nei ’evanelia » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:6). Tē fa’aue ato’a nei ’oia ia ’oe ’e tō ’oe hoa « ’ia tāhō’ē » (Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 38:27). E pūai atu ā tā ’oe ha’api’ira’a ’e te ’ana’anatae mai te peu ’oe ’e tō ’oe hoa e ’ohipa tāhō’ē ’oe. ’A hōro’a te tahi i muri mai i te tahi i te mau tuha’a poto o te ha’api’ira’a.
I roto i te ha’api’ira’a ’e te hoa misiōnare, ’a ’āparaparau ’e ’a fa’a’ohipa i te rāve’a e nāhea ’oe ’ia ha’api’i ma te tāhō’ē. ’A fa’aineine e nāhea ’oe i te ha’a ’āmui ’a ha’api’i ai ’oe i te ta’ata nā ni’a i te natirara. ’A pe’e i te mau pārurura’a i roto i te fa’a’ohipara’a i te ihi ano ha’a, tei fa’ata’ahia i roto i te pene 2.
’Ia ha’api’i ana’e tō ’oe hoa misiōnare, ’a pure nōna, ’a fa’aro’o iāna, ’e ’a hi’o atu iāna. ’A pāturu i tō ’oe hoa misiōnare ma te hōro’ara’a i te piti o te ’itera’a pāpū nō te mau parau mau tāna e ha’api’i ra (hi’o Alama 12:1). ’A pe’e i tō ’oe mau fa’aurura’a ’ia tura’i-ana’e-hia ’oe e te Vārua ’ia parau i te tahi mea.
’Ia vai ’ana’anatae mau e te mau ta’ata ’o tā ’oe e ha’api’i nei. ’A fa’aro’o ia rātou. ’A tāmau noa i te hi’o atu ia rātou ’ia paraparau ana’e rātou ’aore rā ’oe. ’A hi’o maita’i i tā rātou mau pāhonora’a ’e ’a fa’a’ro’o i te mau muhumuhura’a pae vārua.
E ani i te mau melo ’ia ’āmui mai.
E ani manihini i te mau melo ’ia tauturu mai ia ’oe ’ia ha’api’i ’e ’ia turu i te feiā tā ’oe e ha’a nei i pīha’i iho. E nehenehe te reira e tupu ma te ta’ata tino roa ’aore rā nā roto i te rāve’a natirara. I roto i te mau rurura’a fa’aaura’a tāhepetoma, ’a tāu’aparau ’e te feiā fa’atere o te pāroita nō te ’ite mai ’o vai te nehenehe e tauturu mai.
’Ia ’āmui ana’e mai te mau melo i roto i te ha’api’ira’a ’e nō te fa’ahoara’a, e nehenehe rātou e hōro’a mai i te mau mana’o ’e e ha’amau i te mau tū’atira’a auhoa. E ’ite rātou i te ’oa’oa nō te ’ohipa misiōnare.
E ani manihini i te mau melo ’ia tauturu mai ia ’oe nō te ha’api’i
Hou te mau ha’api’ira’a, ’a fa’anaho ’e te mau melo e nāhea ’ia ha’a ’āmui. E nehenehe ’oe e fa’a’ohipa i te putu poro’i ’aore rā i te niuniura’a poto nō te ha’apāpū i te mea ’o tā ’oe e ha’api’i, nā vai e pure, nā vai e fa’atere i te ’āparaura’a ’e te tahi atu mau ha’apāpūra’a.
Te ti’ara’a mātamua o te mau melo i roto i te mau ha’api’ira’a ’o te hōro’ara’a ïa i te hō’ē ’itera’a pāpū ateate, te fa’a’ite-poto-ra’a i te mea i tupu nō rātou iho, ’e te fa’ananeara’a i te hō’ē tā’amura’a ’e te feiā e ha’api’ihia ra. E nehenehe ’oe e ani i te mau melo ’ia fa’a’ite e mea nāhea rātou i te ’apora’a mai, te fa’ari’ira’a ’e te orara’a i te hō’ē parau tumu ta’a ’ē i roto i te ha’api’ira’a. Mai te peu e melo fa’afāriuhia rātou, e ani ia rātou ’ia fa’a’ite mai e mea nāhea tō rātou fa’aotira’a e tomo mai i roto i te ’Ēkālesia.
’Ia fa’a’ite ana’e mai te melo i te hō’ē ta’ata, ’a ani atu iāna ’ia ’āmui mai i roto i te ha’api’ira’a. E ti’a i te melo ’ia fa’aō hope roa mai i roto i teie mau huru tupura’a. ’A a’o atu ia rātou e mea nāhea rātou e au ai ’ia ’āmui mai.
’A feruri e mea nāhea te fa’a’ohipara’a i te ihi ano ha’a nō te ha’api’i ’e te mau melo e tano ai. E fa’ati’a te ihi ano ha’a i te mau melo ’ia ’āmui mai ia ’oe, ’aita ana’e e taime e hina’arohia nō te hō’ē fārereira’a tino roa i te ta’ata.
I roto i te mau rurura’a fa’aaura’a tāhepetoma, ’a fa’anaho ’e te feiā fa’atere o te pāroita ’ia ’āmui mai hō’ē melo i te mau ha’api’ira’a ato’a e hina’arohia (hi’o pene 13). ’A feruri e ani atu i te mau melo ’āpī ’ia tauturu mai ia ’oe nō te ha’api’i.
Ani manihini i te mau melo ’ia hōro’a mai te pāturura’a
E nehenehe ato’a te mau melo e hōro’a mai i te turura’a ta’a ’ē i te mau ta’ata i rotopū i te mau fārereira’a nō te ha’api’ira’a. E nehenehe rātou e hāpono mai i te mau putu poro’i, tai’o ’āmui i te mau pāpa’ira’a mo’a, e ani manihini i te ta’ata ’ia haere mai i tō rātou vāhi nohora’a ’aore rā i te mau fa’a’oa’oara’a, ’aore rā ani manihini ia rātou ’ia pārahi ’āmui i te fare purera’a. E nehenehe rātou e pāhono i te mau uira’a ’e e fa’a’ite e mai te aha te huru o tō rātou orara’a ’ei melo nō te ’Ēkālesia. E nehenehe tō rātou ’itera’a o te orara’a ’e tō rātou hi’ora’a ātea e tauturu ia rātou ’ia ha’amau i te mau tā’amura’a ’e te ta’ata, ma te mau rāve’a i te tahi taime e mea ta’a ’ē i tera tō te mau misiōnare.
’A paraparau ’e te mau melo nō ni’a i te mau rāve’a e nehenehe ai ’outou e ha’a ’āmui nō te turu i te ta’ata i rāpae’au i te mau fārereira’a nō te ha’api’ira’a.
Ha’api’i ’ia māramarama maita’i
’A ha’api’i i te ’evanelia a Iesu Mesia ’ia māramarama maita’i te ta’ata i te reira. ’A ’imi maita’i i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e te mau ha’api’ira’a, ’ia ti’a ia ’oe ’ia ha’api’i māramarama maita’i nā roto mai i te reira. ’A ha’api’i hau atu ai ’oe ma te māramarama, maita’i a’e atu ā ïa te mau rāve’a nō te Vārua Maita’i ’ia fa’a’ite pāpū i te parau mau.
’A ui i te mau uira’a nō te tauturu i te ta’ata ’ia feruri i te mea tā ’oe i ha’api’i. I muri iho, ’a fa’aro’o nō te hi’o ē, ’ua māramarama rātou i te reira ’e ’ua fa’ari’i i te reira.
Hō’ē tuha’a o te ha’api’ira’a ’ia māramarama maita’i ’oia ho’i te tātarara’a i te mau ta’o, te mau pereota, ’e te mau mana’o. E nehenehe ’oe e ha’amaita’i atu ā i tō ’oe ’aravihi ’ia ha’api’i i te ’evanelia nā roto i :
-
Te māramaramara’a i te mau ta’o ’o tā ’oe e fa’a’ohipa nei.
-
Te tātarara’a i te mau ta’o ’o tā vetahi e ’ore e māramarama.
-
Te uira’a i te ta’ata i te mau uira’a mai teie te huru « e hina’aro ānei ’oe e fa’a’ite mai ia māua i te mea tā ’oe i māramarama nō te mea tā māua i tātara a’e nei ? » ’aore rā « e hina’aro ānei ’oe e parau poto mai i te mea tā tātou i paraparau iho nei ? »
’A ha’api’i ai ’oe i te ha’api’ira’a tumu i roto te pene 3, ’a pāpa’i i te mau ta’o, te mau pereota, ’e te mau mana’o ’o tā te ta’ata e ’ore paha e māramarama. ’A tātara i te reira ma te fa’a’ohipa i te mau mātēria i roto i te Vaira’a buka ’Evanelia, mai te Arata’i nō te mau pāpa’ira’a mo’a .
’A tāpe’a ’ōhie noa ’e te poto tā ’oe ha’api’ira’a. ’Ia vai rōtahi noa i ni’a i te ’evanelia a Iesu Mesia, ma te patura’a i ni’a te māramaramara’a i te ha’api’ira’a tumu niu ’e te mau parau tumu. ’A tauturu i te ta’ata ’ia ’imi i te hāro’aro’ara’a nā roto mai i te Vārua Maita’i. ’A roa’a ai ia rātou teie hāro’aro’ara’a, e ha’amata rātou i te ti’aturi i te parau poro’i o i te ’evanelia.
’A ui i te mau uira’a.
’Ua ui te Fa’aora i te mau uira’a ’o te ani manihini i te ta’ata ’ia feruri ’e ’ia putapū hōhonu i te mau parau mau tāna i ha’api’i. ’Ua tura’i tāna mau uira’a ’ia feruri hōhonu ’e ’ia rave i te mau tītaura’a.
E mea faufa’a ato’a te mau uira’a maita’i i roto i tā ’oe ha’api’ira’a. E tauturu te reira ia ’oe ’ia hāro’aro’a i te mau ’ana’anataera’a, mau ha’ape’ape’ara’a, ’e te mau uira’a a te ta’ata. E nehenehe te mau uira’a maita’i e ani manihini i te Vārua ’e e tauturu i te ta’ata ’ia hāro’aro’a.
Ui i te mau uira’a fa’auruhia
’A ’imi i te arata’ira’a a te Vārua nō te ui i te mau uira’a maita’i. E tauturu te mau uira’a maita’i i te mau taime tano i te ta’ata ’ia ’apo ma i te ’evanelia ’e ’ia putapū i te Vārua.
E tauturu te mau uira’a fa’auruhia ’e te fa’aro’ora’a ateate i te ta’ata ’ia vai matara noa nō te paraparau mai ’e nō te fa’a’ite mai i tō rātou mau nino’a mana’o [sentiment]. E tauturu ato’a te reira ia rātou ’ia ’ite mai i te hō’ē ’itera’a pāpū e tupu tāmau noa. E vai matara noa ato’a rātou nō te ui mai i te mau uira’a, ’ia ’ore ana’e rātou i hāro’aro’a i te hō’ē mea ’aore rā e mau māna’ona’ora’a tō rātou.
Tē fa’a’ite nei te tāpura i muri nei i te tahi mau parau tumu nō te ui atu i te mau uira’a fa’auruhia, ’oia ato’a te tahi mau hi’ora’a.
Mau parau tumu ’e mau hi’ora’a nō te mau uira’a fa’auruhia
Mau parau tumu |
Mau hi’ora’a |
’A ui i te mau uira’a ’o tē tauturu i te ta’ata ’ia putapū i te Vārua. |
|
’A ui i te mau uira’a ’ōhie ’e te fifi ’ore nō te hāro’aro’a. |
|
’A ui i te mau uira’a ’o tē tauturu i te ta’ata ’ia feruri i te mea tā ’oe e ha’api’i nei. |
|
’A ui i te mau uira’a ’o tē tauturu ia ’oe ’ia ’ite i te fāito o te māramarama o te ta’ata, i te mea tā ’oe e ha’api’i nei. |
|
’A ui i te mau uira’a ’o tē tauturu i te ta’ata ’ia fa’a’ite mai i te mea tā rātou i putapū. |
|
’A ui i te mau uira’a ’o tē fa’a’ite ra i te here ’e te māna’ona’ora’a. |
|
’A ui i te mau uira’a ’o tē tauturu i te ta’ata ’ia fa’a’ohipa i te mea tā rātou i ’apo mai. |
|
’A ’ape i te mau uira’a faufa’a ’ore ’e te fa’a’ū’ana
’A tāmata ’eiaha e ui i te mau uira’a :
-
’O te hōro’a mai i te pāhonora’a e ta’a noa.
-
’O te fa’aha’amā i te ta’ata ’ia ’ore ana’e ’oia e ’ite i te pāhonora’a.
-
’O te hōro’a mai e rave rahi mana’o.
-
Nō ni’a i te hō’ē ha’api’ira’a tumu ’aita ā ’oe i ha’api’i atu ra.
-
’Aita ana’e e fā māramarama.
-
Faufa’a ’ore.
-
Tano ’ore ’aore rā e nehenehe e fa’ariri ’aore rā e fa’a’ino’ino i te ta’ata.
Teie te tahi mau hi’ora’a nō te mau uira’a e ’ere i te mea faufa’a roa :
-
’O vai te peropheta mātāmua ? (’Aita paha te ta’ata i ’ite i te pāhonora’a).
-
Nāhea te ha’apa’ora’a ’ia vai mā noa tō tātou tino i te tauturu ia tātou ’ia vai mai te Vārua ’e ’ia fa’a’ite ē, ’ua ineine tātou i te pe’e i te hō’ē peropheta ? (’Ua hau i te hō’ē noa mana’o).
-
E mea faufa’a ānei ’ia ’ite i te mau fa’auera’a a te Atua ? (E uira’a ’ē-’aita, ’e e mea pāpū ïa te pāhonora’a).
-
E aha te mea tā tatou e nehenehe e rave i te mau mahana ato’a, nō te tauturu ia tātou ’ia ’ite ’ua piri atu tātou i te Atua ? (E uira’a ahoaho ’o te ’imi i te hō’ē pāhonora’a ta’a ’ē : pure).
-
’O vai te peropheta i muri mai ia Noa ? (’Aita paha te ta’ata i ’ite i te pāhonora’a, ’e e ’ere te uira’a i te mea faufa’a nō tā ’orua parau poro’i).
-
Tē ta’a ra ānei ia ’oe i te mea tā’u e parau nei ? (E nehenehe te ta’ata e mana’o ē, tē ha’afaufa’a ’ore nei ’oe iāna).
Fa’aro’o
’Ia fa’aro’o maita’i ana’e ’oe ia vetahi ’ē, e hāro’aro’a maita’i a’e ’oe ia rātou. ’Ia ’ite ana’e rātou ē, e mea faufa’a tō rātou mau mana’o ’e tō rātou mau nino’a mana’o nō ’oe, e nehenehe atu ā rātou e fa’ari’i i tā ’oe mau ha’api’ira’a, e fa’a’ite mai i tō rātou iho mau ’itera’a, ’e ’e rave i te mau tītaura’a.
’A fa’aro’o ai ’oe, e ’ite mai ’oe e nāhea i te fa’atano i tā ’oe ha’api’ira’a i tō rātou mau hina’aro ’e mau ’ana’anataera’a. E māramarama maita’i a’e ’oe e aha te mau parau mau o te ’evanelia e riro ’ei mea maita’i a’e nō rātou.
’A fa’aro’o ta’a ’ē i te mau muhumuhura’a a te Vārua. ’Ia fa’a’ite ana’e mai vetahi i tō rātou mau nino’a mana’o, e nehenehe te Vārua Maita’i e fa’auru ia ’oe ma te mau ferurira’a ’e te mau mana’o. E nehehe ato’a te Vārua e tauturu ia ’oe ’ia māramarama e aha tā vetahi e hina’aro nei e parau mai.
’A fa’aro’o ma te ’ā’au hina’aro mau
E tītau te fa’aro’o i te tauto’ora’a ’e te ara maita’i mau. ’Ia paraparau ana’e vetahi, ’ia pāpū ia ’oe tē rotahi nei ’oe i ni’a i te mea e parauhia ra. E ’ape i te perera’a e fa’anaho i te mea tā ’oe e parau atu.
’Ua ha’api’i Elder Jeffrey R. Holland : « E mea faufa’a rahi roa a’e i te paraura’a i te fa’aro’ora’a. E ’ere teie mau ta’ata i te mau tao’a pohe tei tāpo’ipo’ihia ’ei fāito nūmera nō te bāpetizora’a […] ’A ani i teie mau hoa e aha te mea faufa’a roa a’e nō rātou. E aha te mea tā rātou e poihere roa, ’e e aha te mea e riro nō rātou e tao’a here roa ? ’E i muri iho ’a fa’aro’o atu. Mai te mea e tano te tupura’a, e nehenehe ’outou e ani atu ia rātou e aha tō rātou mau mata’u, i te mea tā rātou e tītau nei, ’aore rā i te mea tā rātou e ’ere nei i roto i tō rātou orara’a. Tē fafau atu nei au ia ’outou ē, te tahi ’ohipa i roto i tā rātou parau e hiti tāmau mai ihoā te parau mau o te ’evanelia, o tā ’outou e nehenehe e fa’a’ite pāpū atu ’e i ni’a i te reira e nehenehe ’outou i muri iho e hōro’a hayu atu […] Mai te mea e fa’aro’o tātou ma te here, e’ita tātou e feruri e aha tē parau atu. E hōro’ahia mai te reira ia tātou—na te Vārua ’e na tō tātou mau hoa » (« Witnesses unto Me » Ensign, Me 2001, 15).
’A hi’o maita’i i te mau parau poro’i ’aita i fa’ahitihia
E paraparau ato’a mai te ta’ata nā roto i tō rātou reo o te tino. ’A hi’o maita’i i te huru ’a parahi ai rātou, tō rātou huru hōho’a mata, te ’ohipa tā rātou e rave ra i tō rātou rima, te toma o tō rātou reo, ’e te vāhi tā rātou e hi’o ra. ’A hi’o maita’i i teie mau parau poro’i fa’ahiti-’ore-hia, e nehenehe e tauturu ia ’oe ’ia ta’a i te mau nino’a mana’o o te feiā tā ’oe e ha’api’i ra.
’A ha’apa’o maitai ato’a i tō ’oe iho reo o te tino. ’A hōro’a atu i te poro’i nō te ’ana’anatae ’e te ’oa’oa ma te fa’aro’o-mau-ra’a.
E vaiiho i te taime i te ta’ata ’ia feruri ’e ’ia pāhono
Pinepine te Fa’aora i te ui i te mau uira’a e tītauhia te taime i te ta’ata ’ia pāhono mai. ’Ia ui ana’e ’oe i te hō’ē uira’a, ’a fa’aea ri’i nō te hōro’a i te taime i te ta’ata te rāve’a ’ia feruri ’e ’ia pāhono mai. ’Eiaha e mata’u i te māmū-noa-ra’a. Pinepine te ta’ata i te rave i te taime nō te feruri ’e nō te pāhono mai i te mau uira’a ’aore rā nō te fa’a’ite mai i tō rātou nino’a mana’o.
E nehenehe ’oe e fa’aea ri’i i muri a’e i te uira’a i te hō’ē uira’a, i muri a’e i te fa’a’itera’a atu i te hō’ē ’ohipa pae vārua tei tupu, ’aore rā ’ia fifi ana’e te ta’ata i te fa’a’ite mai i tō rātou mau mana’o. ’Ia pāpū ia ’oe, ’ua hōro’a ’oe i te taime i te ta’ata nō te fa’aoti i tō rātou mau mana’o hou ’oe ’a pāhono atu ai. ’Eiaha e tāpū atu ’a paraparau ai rātou.
Pāhono atu ma te turura’a
’Ia pāhono ana’e te hō’ē ta’ata i te hō’ē uira’a, ’a ha’amata tā ’oe pāhonora’a ma te fa’a’ite i te turura’a, mai te mea e tano. E fa’a’ite te turura’a ē, tē ha’ape’ape’a mau nei ’oe nō rātou. ’Eiaha roa atu e rave i te mau fa’aotira’a vitiviti, tē hōro’a-’oi’oi-ra’a atu i te mau rāve’a, ’aore rā ma te fa’a’itera’a atu ē, tei ia ’oe ra te mau pāhonora’a ato’a.
’A ha’apāpu atu ē, ’ua māramarama ’oe i te mea tā te ta’ata e parau nei
’Ia ’imi ana’e ’oe i te hāro’aro’a maita’i i te mea tā te hō’ē ta’ata e parau ra, ’a ui atu nō te ha’apāpū ’ua māramarama ’oe. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ’oe e ui atu, « nō reira te mea ’o tā ’oe e parau ra ’o teie ïa . ’ua tano ānei ? » ’aore rā « Mai te mea ’ua ta’a maita’i iā’u, tē putapū nei ’oe i te reira ». ’Aita ana’e ’oe i pāpū, ’ua ta’a maita’i ānei ia ’oe, ’a ani i te ta’ata ’ia ha’amāramarama mai.
Terera’a nā roto i te mau fa’a’ohipara’a fifi
E tauturu rahi atu ā ’oe i te ta’ata ma te ha’api’ira’a ia rātou i te ’evanelia a Iesu Mesia. Penei a’e e hina’aro te tahi mau ta’ata e paraparau rahi atu ā. I te tahi taime, e hina’aro noa te ta’ata ’ia fa’aro’o te hō’ē ta’ata ia rātou ma te aumihi, i tō rātou mau ’arora’a ’e mau nino’a mana’o. E tāmata te tahi atu mau ta’ata i te ’imi ’ia fa’ahepo ’aore rā ’ia ’aimarō.
’A ha’api’i mai i te fa’atere i teie mau huru tupura’a ma te au maita’i ’e ma te here. E nehenehe paha ’oe e fa’atano i tā ’oe ha’api’ira’a nō te a’o atu i te hō’ē mea tā te hō’ē ta’ata i fa’a’ite mai. ’Aore rā, e nehenehe ’oe e parau atu ma te fa’atura ē, tē hina’aro nei ’oe e paraparau nō ni’a i tō rātou mau ha’ape’ape’ara’a i te tahi atu taime. E nehenehe te Vārua e tauturu ia ’oe ’ia ’ite e nāhea ’ia pāhono i roto i te tupura’a fifi.
Tauturu i te ta’ata ’ia ’ite i te au maita’i nō te fa’a’ite mai i te mau nino’a mana’o mau
Nō te ’ape i te taiāra’a, e pāhono te tahi mau ta’ata i te mau uira’a ’ia au i tō rātou mana’ora’a ’o te reira te pāhonora’a ’o tā ’oe e tīa’i nei, ’eiaha rā e fa’a’ite mai i tō rātou nino’a mana’o mau. ’A ’imi i te fa’ananea i te hō’ē tā’amura’a ’o te fa’ati’a ia rātou ’ia au maita’i nō te fa’a’ite mai i tō rātou nino’a mana’o mau ia ’oe.
Te hāro’aro’ara’a ’e te ha’amaura’a i te tā’amura’a ’e te ta’ata, e fa’ati’a te reira ia ’oe e tauturu ia rātou, e pāhono i tō rātou mau ’ana’anataera’a ’e mau hina’aro, ’e e fa’a’ite atu i te here o te Fa’aora nō rātou. ’A fa’atupu i te hō’ē tā’amura’a nō te ti’aturi ma te vai parau mau noa ia rātou, ma te aupurura’a i te hō’ē tā’amura’a misiōnare tano, ’e ma te fa’a’itera’a i te fa’atura.
Tauturu i te ta’ata ’ia ’ite mai i te mau pāhonora’a i tā rātou mau uira’a ’e mau māna’ona’ora’a
’A rave i te tauto’ora’a pāpū nō te pāhono i te mau uira’a a te ta’ata ’e ’a tauturu ia rātou ’ia tātara i tō rātou mau mana’ona’ora’a. Terā rā, e ’ere i te hopoi’a nā ’oe ’ia pāhono i te mau uira’a ato’a. Te ti’ara’a mau, nā te ta’ata iho e ’imi i te tātara i tā rātou iho mau uira’a ’e i tō rātou iho mau mana’ona’ora’a.
’Ia ’ite mai ra ē, e’ita e roa’a i te pāhono hope roa i te mau uira’a ’e i te mau mana’ona’ora’a ato’a. E riro te tahi mau pāhonora’a e māramarama-maita’i-hia i roto i te tau. ’Aita ā te tahi i heheuhia mai atu ra. ’A rōtahi i ni’a i te patura’a o te hō’ē tumu pāpū o te mau parau mau niu, e tītauhia o te ’evanelia. E tauturu te reira tumu ia ’oe ’e te feiā tā ’oe e ha’api’i nei, ’ia haere i mua ma te fa’a’oroma’i ’e ma te fa’aro’o, ’ia hiti ana’e mai te mau uira’a fifi ’e e ’aita e pāhonora’a.
’Ua fa’ata’ahia te tahi mau parau tumu nō te pāhonora’a i te mau uira’a i roto i teie tuha’a.
Hāro’aro’a i te māna’ona’ora’a
Vetahi mau mea ’o tā ’oe e ha’api’i ra i te ta’ata e nehenehe e riro nō rātou ’ei mea fifi ’aore rā e mea mātau ’ore ri’i. Mai te peu e mau uira’a tā te ta’ata ’aore rā e mau māna’ona’ora’a, ’a ’imi nā mua roa i te hāro’aro’a maita’i ia rātou. I te tahi taime, e au ra te mau mana’ona’ora’a o te ta’ata mai te hō’ē mou’a pape pa’ari pāinu. Te hō’ē noa tuha’a iti ’o tē ’itehia i ni’a i te pape. E nehenehe teie mau māna’ona’ora’a e riro ’ei mea fifi roa. ’A pure nō te hōro’a o te ’itera’a mai, ’e ’a pe’e i te Vārua e nāhea ’ōru’a ’ia pāhono atu. ’Ua ’ite te Metua i te ao ra i te ’ā’au ’e i te mau ’ohipa i tupu nō te mau ta’ata ato’a (te tā’āto’ara’a o te mou’a pape pa’ari pāinu). E tauturu ’oia ia ’oe ’ia ’ite e aha te mea maita’i a’e nō te ta’ata tāta’itahi.
Pinepine te mau māna’ona’ora’a ’ua hau atu ïa i te pae tōtiare i te pae ha’api’ira’a tumu. ’Ei hi’ora’a, e mata’u a’e te tahi mau ta’ata i te pāto’ira’a a te mau melo o te ’utuāfare, mai te peu e tomo mai rātou i roto i te ’Ēkālesia. ’Aore rā e mata’u rātou i te tau’a-’ore-hia rātou e te mau hoa i te ’ohipa.
’A ’imi i te hāro’aro’a i te tumu mau o te māna’ona’ora’a ma te ui i te mau uira’a ’e te fa’aro’ora’a. ’Ua ha’amata ānei te māna’ona’ora’a nō te mea ’aita tā te ta’ata e ha’apāpūra’a pae vārua nō te parau mau o te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai ? Nō roto mai ānei te reira ē, ’aita te ta’ata e hina’aro e rave te tītaura’a e ora i te hō’ē parau tumu o te ’evanelia ? E tauturu te ’itera’a i te tumu nō te māna’ona’ora’a ia ’oe ’ia ’ite e ti’a ānei e tūtonu i ni’a i te ’itera’a pāpū ’aore rā i te tītaura’a.
’A fa’a’ohipa i te mau pāpa’ira’a mo’a, te Buka a Moromona ihoā rā, nō te pāhono i te mau uira’a.
’A fa’a’ite i te ta’ata e mea nāhea te mau parau mau e vai nei i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a i te tauturu ’ia pāhono i tā rātou mau uira’a ’e ’ia tātara i tō rātou mau māna’ona’ora’a. (Hi’o « E pāhono te Buka a Moromona i te mau uira’a o te vairua » i roto i te pene 5). ’Ia ’imi ana’e te ta’ata i te fa’aurura’a ma te ’imi-maita’i-ra’a ’e te fa’a’ohipara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, e ha’amara’a rātou i tō rātou ’aravihi nō te fa’aro’o ’e nō te pe’e i te Fatu. E rahi atu ā tō rātou fa’aro’o iāna. Ma te fa’aro’o e rahi noa ra e tae mai te ’itera’a pāpu, te tārarahapa ’e te ’ōro’a o te bāpetizora’a.
« I te tahi mau taime e hi’opo’a vau i te mau pāpa’ira’a mo’a nō te ha’api’ira’a tumu. I te tahi mau taime e hi’opo’a vau i te mau pāpa’ira’a mo’a nō te arata’ira’a. E ui au i te hō’ē uira’a, ’e e uira’a rahi teie « E aha tā te Atua e hina’aro ’ia rave au ? » ’aore rā « E aha tāna e hina’aro ’ia putapū vau ? » Ma te tāmau noa, e ’ite mai au i te mau mana’o ’āpī, te mau ferurira’a ’o tā’u i ’ore roa na i fa’ari’i na mua a’e nei, ’e e fa’ari’i au i te fa’aurura’a, te arata’ira’a ’e te mau pāhonora’a i tā’u mau uira’a » (Henry B. Eyring, i roto « A discussion on Scripture Study », Ensign, Tiurai 2005, 22.
Penei a’e e mea faufa’a ’ia fa’ata’a ē, te hō’ē tuha’a rahi o tō tātou hāro’aro’ara’a i te ’evanelia a Iesu Mesia, ’ua tae mai ïa nā roto mai i te mea tei heheuhia ia Iosepha Semita, te peropheta, ’e i te feiā tei nā muri mai iāna. E nehenehe te mau uira’a nō ni’a i te parau mau o te ’evanelia e tātarahia ma te fa’ari’ira’a i te hō’ē ’itera’a pāpū ē, e peropheta Iosepha Semita nā te Atua. Te tai’ora’a ’e te purera’a nō ni’a i te Buka a Moromona ’o te hō’ē ïa rāve’a nō te fa’ari’i i teie ’itera’a pāpū.
’A tauturu i te ta’ata ’ia fa’atumu i ni’a i te ha’apūaira’a i tō rātou fa’aro’o ia Iesu Mesia. Te tai’ora’a ’e te purera’a nō ni’a i te Buka a Moromona ’o te hō’ē ïa rāve’a faufa’a roa nō te ha’apūai i tō rātou fa’aro’o
’Ani manihini i te ta’ata ’ia ’ohipa ma te fa’aro’o
’A fa’ananea ai ’e ’a ha’apūai ai te ta’ata i tō rātou ’itera’a pāpū nō te ’evanelia tei fa’aho’ihia mai, ’ua nehenehe ia rātou e pāhono i tā rātou mau uira’a ’e mau māna’ona’ora’a i ni’a i te hō’ē niu o te faʼaroʼo. Ma te ’ohipara’a ma te fa’aro’o i ni’a i te mau parau mau ’o tā rātou e ti’aturi nei, e nehenehe rātou e fa’ari’i i te mau ’itera’a pāpū nō te tahi atu mau parau mau.
Teie te tahi mau rāve’a nō te ha’ara’a ma te fa’aro’o :
-
E pure pinepine ’e ma te hina’aro mau nō te fa’ari’i i te fa’aurura’a ’e te arata’ira’a.
-
Te ’imi-maita’i-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a, te Buka a Moromona ihoā rā.
-
Te haerera’a i te purera’a.
Vaiiho atu i te tahi ’ohipa nō te ’imi maita’i ’e nō te pure
I te pae hope’a o te fārereira’a tāta’itahi o te ha’api’ira’a, ’a hōro’a i te ta’ata i te tahi ’ohipa nō te ’imi maita’i, nō te feruri ’e nō te pure nō te fa’aineine i te fārereira’a i mua atu. E ani manihini te tai’ora’a, te purera’a ’e te ferurira’a nā roto i te mau fārereira’a o te ha’api’ira’a, i te fa’aurura’a o te Vārua Maita’i i roto i tō rātou orara’a.
E nehenehe ’oe e ani manihini i te ta’ata ’ia tai’o i te mau pene ta’a ’ē o te Buka a Moromona. E nehenehe ato’a ’oe e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’a’ohipa i te mau mātēria a te ’Ēkālesia, mai te Vaira’a buka ’evanelia, nō te ’ite mai i te mau pāhonora’a i te mau uira’a, ’ia ’apo hau atu ā mai nō ni’a i te hō’ē tumu parau, ’aore rā te mata’ita’ira’a i te hō’ē video. E nehenehe te reira e riro ’ei hō’ē tumu parau nō te ’īriti i te ’āparaura’a i te fārereira’a i muri nei.
’Eiaha e hōro’a rahi i te ’ohipa i te ta’ata nō te rave, mai te peu ihoā rā e fārereira’a pinepine ’e te poto nō te ha’api’ira’a tā ’oe ia rātou.
Tauturura’a i te ta’ata i te pae hia’ai maha ’ore
E nehenehe ’oe e tauturu i te ta’ata e ’aro nei nō te upo’oti’a i ni’a i tō rātou hia’ai maha ’ore, ma te ’āparaura’a ma te here nō tō rātou mau ’arora’a, ma te turura’a ia rātou, ’e ma te tīhono ia rātou ’e te mau rāve’a. E nehenehe ’oe e fa’aitoito ia rātou ’ia fa’aō atu i te hō’ē o te mau pupu tauturu a te ’Ēkālesia nō te mau hia’ai maha ’ore. E ruru teie mau pupu ma te tino ta’ata ’aore rā nā te natirara. (Hi’o AddictionRecovery.ChurchofJesusChrist.org). ’A fa’aitoito ia rātou i te fa’a’ohipa i te mau mātēria i roto i te tuha’a « Addiction [Hia’ai maha ’ore] » o te Life Help [Tauturu i te Orara’a] i roto i te Vaira’a buka ’evanelia.
E nehenehe ato’a te feiā fa’atere ’e te mau melo o te ’Ēkālesia o te fenua iho e turu mai. E hina’aro te tahi mau ta’ata e hia’ai maha ’ore tō rātou i te tauturura’a a te feiā ’aravihi i te pae o te rāpa’āura’a nō te ea ’e nō te manava.
Teie te tahi mau mana’o, e nāhea ’oe i te tauturu i te feiā e ’aro nei nō te upo’oti’a i ni’a i tō rātou hia’ai maha ’ore :
-
’A ha’apūai fa’ahou i tā rātou mau tauto’ora’a nō te haere mai i te Mesia ra. E tauturu ia rātou ’ia hi’o ē, tē ’itehia ra ’e tē ha’afaufa’ahia ra tā rātou mau tauto’ora’a ’ia ora mai ’e ’ia fa’aorahia, e te Metua i te ao ra ’e e Iesu Mesia. ’A ha’api’i ia rātou ē, e nehenehe rātou e ha’apūaihia māoti te Fa’aora ’e tāna Tāra’ehara. E ’ite hope roa ’oia i te hina’aro mau o tō rātou ’ā’au ’ia rave i te maita’i.
-
’A pure nō rātou i roto i tā ’oe mau pure ta’ata hō’ē ’e ’a pure ’e o rātou. ’Ia tano ana’e, ’a fa’aitoito ia rātou ’ia ’imi i te hō’ē ha’amaita’ira’a o te autahu’ara’a nā roto mai i te feiā fa’atere o te autahu’ara’a o te fenua iho.
-
’A tāmau noa i te ha’api’i ia rātou i te ’evanelia a Iesu Mesia. ’A ha’api’i ia rātou ē, ’ua here te Metua i te ao ra, te Fa’aora ’e te Vārua Maita’i ia rātou ’e te hina’aro nei ’ia manuia rātou.
-
’A tauturu ia rātou ’ia haere pinepine i te fare purera’a ’e ’ia fa’ananea i te mau auhoara’a ’e te mau melo.
-
’Ia vai ’ana’anatae noa ’e te turu pāpu, i te taime ihoā ra e topa fa’ahou rātou.
E mea fifi roa nō te upo’oti’a mai i te hia’ai maha ’ore, ’e e nehenehe te topa-fa’ahou-ra’a e tupu mai. ’Eiaha te feiā fa’atere ’e te mau melo o te ’Ēkālesia ’ia hitimahuta nō te reira. E ti’a ia rātou e fa’a’ite i te here, ’eiaha rā e ha’avā atu.
E nehenehe te hō’ē melo ’āpī tei fa’aea i te haere mai i te purera’a, e ho’i fa’ahou i tōna hia’ai maha ’ore tāhito ’e e ’ite i tōna ti’a-mā ’ore ’e te ha’aparuparu. E tauturu te hō’ē fārereira’a ’oi’oi nō te fa’aitoito ’e nō te turura’a. E ti’a i te mau melo ’ia fa’a’ite nā roto i tā rātou parau ’e tā rātou ’ohipa ē, ’ua riro te ’Ēkālesia ’ei vāhi i reira e ’itehia ai te here o te Mesia (hi’o 3 Nephi 18:32).
Ha’api’ira’a i te ta’ata ’aita tō rātou e ta’ere keresetiano
Vetahi mau ta’ata ’o tā ’oe e ha’api’i nei ’aita paha tō rātou e ta’ere keresetiano ’aore rā ’aita e ti’aturi nei i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia. Terā rā, e rave rahi ’o te reira mau ta’ata e ti’aturira’a tō rātou ’e te mau peu ’e mau vāhi ’o tā rātou e fa’ariro nei e mea mo’a. E mea faufa’a roa ’ia fa’a’ite ’oe i te fa’atura nō tō rātou mau ti’aturira’a ’e mau peu fa’aro’o.
Tauturu ia rātou ’ia māramarama ’o vai te Atua
E uiui paha ’oe e nāhea i te fa’atano i tā ’oe ha’api’ira’a i te feiā e ’aita tō rātou e ta’ere keresetiano. Te mau parau tumu ’o tē tauturu i te hō’ē ta’ata ’ia patu i te fa’aro’o hō’ē ā ïa huru i roto i te mau ta’ere ato’a. Tauturu i te ta’ata ’ia roa’a te hō’ē hāro’aro’ara’a tano o te Atua ’e i te misiōni hanahana a Iesu Mesia. Te rāve’a maita’i a’e nō rātou ’ia ha’api’i mai i teie mau parau mau ’o te orara’a ïa i te mau ’itera’a pae vārua nō rātou iho. Teie te tahi mau rāve’a e nehenehe ai ’oe e tauturu ia rātou ’ia roa’a teie mau ’itera’a i fa’ata’ahia i raro nei :
-
’A ha’api’i ē, ’o te Atua tō tātou Metua i te ao ra ’e tē here nei ’oia ia tātou. E mau tamari’i tātou nāna. ’A ani manihini ia rātou ’ia ’imi i teie ’itera’a pāpū nō rātou iho.
-
’A ha’api’i te fa’anahora’a nō te fa’aorara’a.
-
’A ha’api’i ē, ’ua fā mai te Metua i te ao ra ’e ’o Iesu Mesia i te peropheta Iosepha Semita.
-
’A fa’a’ite atu i te hō’ē ’itera’a pāpū ateate nō te ’evanelia, i ni’a ihoā ra e mea nāhea tō ’oe putapūra’a i te here o te Metua i te ao ra ’e nō te aha ’oe i mā’iti ai e pe’e ia Iesu Mesia.
-
E ani manihini ia rātou ’ia pure ’ōhie noa ’e te hina’aro mau o te ’ā’au—’e ’oe ’aore rā rātou ana’e.
-
E ani manihini ia rātou ’ia tai’o i te Buka a Moromona i te mau mahana ato’a—’e ’oe ’aore rā rātou ana’e.
-
E ani manihini ia rātou ’ia haere mai i te purera’a.
-
’A fa’a’ite atu ia rātou i te mau melo o te ’Ēkālesia ’o te nehenehe e fa’ata’a atu ē, e mea nāhea tō rātou ha’amatara’a i te ti’aturi i te Metua i te ao ra ’e ia Iesu Mesia.
-
E ani manihini ia rātou ’ia ha’pa’o i te mau fa’auera’a.
E hina’aro te rahira’a o te ta’ata ’ia roa’a i te hō’ē tīhonora’a rahi ’e te Atua ’e ’ia ’ite mai i te hō’ē fā ’e te aura’a i roto i te orara’a. ’A tauturu ia rātou ’ia hi’o, e mau tamari’i rātou nā te hō’ē Metua here i te ao ra ’e e ’ōpuara’a tāna nō rātou. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe ’oe e ha’amata ma te parau i te hō’ē mea mai teie i muri nei :
’O te Atua tō tātou Metua i te ao ra, ’e tē here nei ’oia ia tātou. E mau tamari’i tātou nāna. ’Ua ora nā tātou i pīha’i iho iāna hou tātou ’a fānauhia mai ai. Nō te mea e mau tamari’i tātou pā’āto’a nāna, e mau taea’e ’e e mau tuahine tātou pā’āto’a. Tē hina’aro nei ’oia ’ia ho’i atu tātou iāna ra. Nō tōna here ia tātou, ’ua fa’aineine ’oia i te hō’ē rāve’a nō tātou nō ho’i atu iāna ra, nā roto i tāna Tamaiti ’o Iesu Mesia.
Fa’atano i tā ’oe ha’api’ira’a mai tei hinaʼarohia
E rave rahi feiā fa’afariuhia e ’ere rātou nō te fa’aro’o keresetiano, ’o tē parau nei ’aita rātou i māramarama rahi i te mea tā te mau misiōnare i ha’api’i ia rātou. Teie rā, ’ua putapū rātou i te Vārua ’e ’ua hina’aro e rave i te mea tā te mau misiōnare i ani ia rātou. ’A ’imi i te mau rāve’a atoa nō te tauturu i te ta’ata ’ia māramarama i te ha’api’ira’a tumu o te ’evanelia. ’A fa’a’oroma’i ’e ’a turu tāmau noa. E tītauhia paha i te tahi taime i te ta’ata ’ia ha’api’i mai i te ’ite pāpū ’e ’ia fa’a’ite mai i tō rātou mau nino’a mana’o. E ti’a paha ia ’oe e fa’atano i te terera’a ’e te hōhonura’a o tā ’oe ha’api’ira’a nō te tauturu ia rātou.
E nehenehe te mau mana’o i muri nei e tauturu ia ’ōru’a, ’a fa’aineine ai ’oe nō te ha’api’i i te ta’ata feiā ’aita tō rātou e ta’ere keresetiano :
-
’Ia hāro’aro’a e aha te hina’aro ’aore rā te ’ana’anataera’a pae vārua tei tura’i ia rātou e fārerei ia ’oe.
-
’A hōro’a i te mau hi’ora’a rere ā manu ’e te mau hi’o-fa’ahou-ra’a nō te ha’api’ira’a tāta’itahi.
-
’A ani atu ia rātou e aha tā rātou i māramarama ’e te mea tā rātou i ora mai.
-
’A tātara i te aura’a o te mau ta’o ’aore rā o te mau parau tumu faufa’a rahi. ’Aita paha te ta’ata e mātau maita’i e rave rahi ta’o tā ’oe e fa’a’ohipa nei nō te ha’api’i atu.
-
’A ho’i fa’ahou mai i te hō’ē ha’api’ira’a i ma’iri tei ha’api’ihia na, nō te ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu ma te māramarama a’e. E nehenehe te reira e tītauhia i te taime ato’a i roto i te fa’anahora’a ha’api’ira’a.
-
’A ’ite pāpū mai i te mau anira’a manihini ’o tā ’oe e fa’atae atu, nō te tauturu i te ta’ata ’ia fāna’o i te mau ha’amaita’ira’a o te ’evanelia.
’Ua tāpurahia i raro nei te tahi mau māteria i roto i te Vaira’a buka ’evanelia ’o tā ’oe e nehenehe e fa’a’ohipa nō te tauturu i te feiā ’aita tō rātou e ta’ere keresetiano :
-
« ’O vai o te Atua ? »
-
« ’O vai o Iesu Mesia ? »
-
« Iesu Mesia, te Tamaiti a te Atua »
-
« E aha te mea e tupu ’ia fārerei ana’e i te mau misiōnare nō Te ’Ēkālesia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei »
-
« Te mau Mahometa ’e te Feiā mo’a i te mau mahana hope’a nei : Te mau ti’aturira’a, te faufa’a mau ’e te mau huru orara’a »
Mana’o nō te ha’api’i ’e nō te rave
Ha’api’ira’a ta’ata hō’ē
-
’A feruri nā ē, tei roto ’oe i teie mau huru tupura’a i muri nei : Nāhea ’oe i te fa’a’ohipa i te mau parau tumu ’e te mau ’aravihi i roto i teie pene, nō te tauturu i teie mau ta’ata ’ia haere i mua ? ’A fa’anaho e nāhea ’oe i te fa’a’ohipa i te reira i roto i te mau tupura’a tāta’itahi.
-
’Ua parau mai te hō’ē ta’ata e fa’aineine ra nō te bāpetizora’a ia ’oe ē, ’aita ’oia e hina’aro fa’ahou e farerei ia ’oe.
-
Tē fārerei nei ’oe i te hō’ē ta’ata nō te hitura’a o te taime, tei ha’api’ihia e e rave rahi misiōnare i te roara’a e piti matahiti. E mea iti roa ’aore rā ’aita roa e tāpa’o nō te nu’ura’a i mua.
-
-
’A mā’iti i te hō’ē o te mau ha’api’ira’a misiōnare. ’A ’ite mai hō’ē ’aore rā e piti tuha’a pāpa’ira’a mo’a nō te parau tumu niu tāta’itahi. ’A ha’api’ipi’i ia ’oe i te ha’api’i nā roto mai i taua mau tuha’a pāpa’ira’a mo’a ra mai tei fa’a’itehia i roto i te tuha’a « Fa’a’ohipa i te pāpa’ira’a mo’a » o teie pene.
Ha’api’ira’a ’e te hoa misiōnare, ’e tāuiuira’a hoa
-
Tai’o i te ’ā’amu o Amona ’e te ari’i Lamoni i roto te Alama 18–19 ’e te ’ā’amu o Aarona i roto te Alama 22:4–18. ’A tai’o ai ’oe, ’a ’ite mai ’e ’a fa’ata’a mai e mea nāhea tō Amona ’e Aarona :
-
Pe’era’a i te Vārua ’e te ha’api’ira’a nā roto i te here.
-
Ha’amatara’a i te ha’api’i.
-
Fa’atanora’a i tā rāua ha’api’ira’a nō te pāhono i te mau hina’aro.
-
Fa’a’itera’a i te ’itera’a pāpū.
-
Fa’a’ohipara’a i te mau pāpa’ira’a mo’a.
-
Uira’a i te mau uira’a, fa’aro’ora’a, ’e tauturura’a i te feiā tā rāua i ha’api’i nō te tātara i tō rātou mau mana’ona’ora’a.
-
Fa’aitoitora’a i te feiā tā rāua e ha’api’i ra ’ia rave i te mau tītaura’a.
’Āparaura’a e mea nāhea tā rāua tāvinira’a ’e ha’api’ira’a i te fa’aurura’a i te ari’i Lamoni, tōna metua tāne, ’e ’o Abisa.
-
’Āpo’ora’a mata’eina’a, ’āmuira’a ārea misiōnare ’e ’āpo’ora’a feiā fa’atere misiōni
-
Tītau manihini i te mau melo ’aore rā i te feiā e ha’api’ipi’ihia ra i tā ’outou ’āpo’ora’a. ’A fa’ata’a i te pupu ē, tē hina’aro nei ’outou ’ia ha’amaita’i te mau misiōnare i tō rātou ’aravihi nō te fa’a’ite i tā rātou parau poro’i faufa’a roa. ’A mā’iti i te hō’ē ha’api’ira’a ’e te hō’ē ’aravihi. E ani i te misiōnare ’ia ha’api’i i te ta’ata ’aore rā i te mau ta’ata i te ha’api’ira’a ’o tā ’outou i mā’iti, nō te hō’ē roara’a e 20 minuti, ma te fa’atumura’a i ni’a i te ’aravihi o tā ’outou i ’ite mai. ’A parau ia rātou e taui i te ta’ata nō te ha’api’i i muri mai e 20 minuti. ’Ia hope ana’e te mau misiōnare i te ha’api’ira’a, ’a ha’aputu mai i te pupu. ’A ani i te ta’ata ’aore rā i te mau ta’ata ’ia parau i te mau misiōnare, i te mea tei riro ’ei mea ’aravihi a’e ’e te rāve’a e nehenehe ai rātou e ha’amaita’i atu ā.
-
’A fa’a’ite i te mau video nō te mau hi’ora’a o te mau misiōnare e ha’api’i ra ’aore rā e fārerei haere ra i te ta’ata. ’A mā’iti i te hō’ē ’aravihi ’e ’a tāu’aparau e mea nāhea tō te mau misiōnare fa’a’ohipara’a i te mau parau tumu nō te reira ’aravihi.
-
’A mā’iti i te hō’ē ’aravihi ’e ’a ’ite mai i te mau tuha’a o te ha’api’ira’a tumu ’aore rā o te mau pāpa’ira’a mo’a e turu i te reira. Ha’api’i i te ha’api’ira’a tumu niu o te ’aravihi i te mau misiōnare.
Feiā fa’atere misiōni ’e nā tauturu misiōni
-
I te tahi taime, ’a pe’e atu i te mau misiōnare ’a ha’api’i ai rātou. ’A fa’anaho e nāhea ’outou i te ’āmui atu i roto i te ha’api’ira’a.
-
’A fa’aitoito i te feiā fa’atere o te fenua ’ia ’āmui mai ’e te mau misiōnare i roto i tā rātou mau fārereira’a ha’api’ira’a.
-
’A fa’a’ite ’e ’a tauturu i te mau misiōnare ’ia fa’a’ohipa i te hō’ē o te mau ’aravihi nō te ha’api’i atu tei fa’ata’ahia i roto i teie pene, mai te uira’a i te mau uira’a maita’i ’e te fa’aro’ora’a.
-
’A fa’a’ite i te fa’a’ohipara’a maita’i a’e i te mau pāpa’ira’a mo’a, ’a ha’api’ihia ai te mau misiōnare i roto i te mau ’āmuira’a ārea misiōnare, te ’āpo’ora’a feiā fa’atere misiōni, ’e te mau uiuira’a. ’A nā reira ato’a ’ia ha’api’i ana’e ’outou ’e ’o rātou.
-
Tauturu i te mau misiōnare ’ia māramarama i te mau pāpa’ira’a mo’a ’e ’ia fa’ananea i te here nō te reira. ’Ua a’o atu Elder Jeffrey R. Holland i te feiā fa’atere misiōni :
« ’A fa’atupu i te here nō te parau a te Atua ’ei tao’a niu hope roa nō tā ’outou ta’ere misiōni […] ’A rave te matau-maita’i-ra’a i te mau heheura’a ’e te fa’a’ohipa-tāmau-ra’a i te mau pāpa’ira’a mo’a ’ei hō’ē o te hōho’a mātāmua roa nō tā ’outou mau misiōnare, nō te toe’a o tō rātou orara’a.
« ’Ia ha’api’i ana’e ’outou i te mau misiōnare—’e i te mau taime ato’a—’a ha’api’i atu ia rātou nā roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a. ’A vaiiho ia rātou ’ia ’ite nō hea mai tō ’outou pūai ’e te fa’aurura’a i te hutira’ahia mai. ’A ha’api’i ia rātou ’ia here ’e ’ia turu’i i ni’a i te reira mau heheura’a i ha’apu’ehia.
« E ha’api’i [tō’u] peresideni misiōni nā roto mai i te Buka a Moromona ’e te [tahi atu] mau pāpa’ira’a mo’a i te mau taime ato’a tei pīha’i iho ’oia ia mātou, mai te reira ri’i ihoā te huru. Te mau uiuira’a tāta’itahi ’ua tuituihia i te pāpa’ira’a mo’a. ’Ua hutihia mai te mau ’ōpuara’a o […] te mau rurura’a nā roto mai i te mau pāpa’ira’a mo’a.
« ’Aita mātou i ’ite i taua tau ra, terā rā ’ua fa’a’ahu tō mātou peresideni misiōni ia mātou i te pae ’atau ’e i te pae ’aui, mā te a’o hope mai ma tōna vairua ’e te pūai ato’a e vai ra iāna, ’ia tāpe’a pāpū i te mea ’auri ’ia ’ore roa ho’i mātou ’ia pohe [hi’o 1 Nephi 15:23-25] » (« Te pūai o te mau pāpa’ira’a mo’a », rurura’a nā te feiā fa’atere misiōni ’āpī, 25 nō Tiunu 2022).