Pene 20

Te haapiiraa, te hoê Ohipa Hanahana mau

Ia tauturu mai te Atua i to tatou mau orometua haapii ia ite i te hopoi‘a e tae mai i ni‘a ia ratou e ia haamana‘o e eita taua hopoi‘a ra e faito-noa-hia na roto i te mau mea ta ratou e parau, na roto râ i te mau mea ta ratou e rave… Auê ho‘i te puai o te hopoi‘a no te hoê orometua haapii !¹

Omuaraa

I riro na te Peresideni David O. McKay ei orometua haapii i te rahiraa o to’na nei oraraa. Ua rave oia i te ohipa i roto i teie nei ti‘araa ei misionare, ei orometua haapii i te fare haapiiraa, ei faatere fare haapiiraa, ei Aposetolo, ei Peresideni no te Ekalesia, e ei metua tane.

I roto i te hoê parau poro‘i i faataa-tumu-hia na te feia tei mau i te autahu‘araa, ua faaite oia i te hoê ohipa i tupu e au i te feia atoa tei farii i te hopoi‘a no te haapii :

« I te tahi atu mahana ua faahoro vau i te peroo uira na roto i te mau faapu i to‘u nei oire tahito. Ua tere atu vau na roto i na faapu e piti i pihaiiho i te anavai pape mou‘a. Ua ite atu vau i te hoê faapu tei horo‘a i te hoê auhune sitona maitai roa. Noa’tu te pa‘urâ, te to‘eto‘e i te anotau no te tupuraa raau, e te tahi atu mau fifi, ua faatupu te taata faapu i te hoê auhuneraa maitai. I tera noa’tu pae o te aua o te tahi atu ïa faapu sitona, e faapu topatari râ, ia faaauhia ana‘e. Ua parau te taata faapu : No te aha, eaha te tumu ? Ua tanu paha oe i te huero ino. »

« Aita, hoê â huero mai ta to‘u nei taata tupu »

« Ua tanu-taere-hia paha, e aita i nava’i te pape i ni‘a i te fenua no te faatupuraa i te huero. »

« Ua tanuhia i te hoê â taime i te ahiahi a tanu ai oia i ta’na. »

« Na roto i to‘u titorotoro-hohonu-raa’tu, ua ite au e ua arote te taata matamua i ta’na faapu i te tau auhune ra ; e ua arote maite oia i te tau no te tupuraa raau, ma te tapo‘i i ni‘a i te mau huero, e na roto i taua raveraa ra, ua faaherehere oia i te pape no te tau hiona. To’na râ taata tupu, ua arote oia i te hopearaa o te tau tupuraa raau, e ua vaiiho noa oia i te mau apoo ma te huri ore i te repo e ua maro roa te repo. I muri a‘e i te ueueraahia te huero ua tupu mai e maha e tae atu e ono hebedoma pa‘urâ, e aita i navai te pape no te faatupu i te huero. Ua faaineine te taata matamua, te huru faaineineraa tano, e ua faahotu rahi mai te natura. Ua haapuai te piti o te taata, area râ e mea ino roa ta’na faaineineraa ; oia mau, aita oia i rave i te faaineineraa tano. »

Ua faaohipa te Peresideni McKay i teie nei aamu no te faahoho‘araa i te mana o te mau orometua haapii. Ua parau oia : « I roto i te aua faahiahia a te Atua ua tuuhia’tu te feia hi‘opo‘a tei parauhia te mau orometua haapii, e ua anihia ratou ia faaamu e ia faauru i te mau tamarii a te Atua. Te mana‘o nei au e a hi‘o noa’i oia i ta’na mau faapu maa e nehenehe ta te Taata Faapu Rahi e ite e te haa ra te tahi i te ohipa parau-ti‘a e te tahi te pohe ra ïa i te poia no te pa‘urâ o te hopoi‘a tei ore i ravehia, no te matai toetoe o te teoteo, aore ra no te ma‘i o te inuraa ava. No te aha ? Penei a‘e aita te mau taata faapu, te mau tia’i i rave i te faaineineraa i titauhia aore ra aita i rave maitai i ta ratou ra ohipa. »²

Ma te faahitiraa i te parau o te mau metua, te mau orometua haapii i te mau piha haapiiraa, aore ra te mau taea‘e hahaere e te mau tuahine hahaere, ua horo‘a te Peresideni McKay i te rahiraa o ta’na taviniraa no te tauturu i te mau melo no te Ekalesia ia haroaroa i te faufaa rahi e te mana no te haapii-maitai-raa.

Te mau Haapiiraa a David O. McKay

E rave rahi ta tatou mau rave‘a i roto i te Ekalesia no te haapii te tahi i te tahi e no te faahotu i te puai o te taata iho.

E Ekalesia tatou no te mau orometua haapii. Ua titauhia te metua tane e te metua vahine ia riro ei mau orometua haapii no te parau i roto i te utuafare Feia Mo‘a i te mau Mahana Hopea nei—ua titau-taa ê-hia na roto i te heheuraa a te Fatu. Tei roto i te mau pŭpŭ tauturu atoa, te mau pŭpŭ autahu‘araa atoa te mau tane e te mau vahine… tei riro i te auraa hopea o te parau, e mau orometua haapii.³

Te mauruuru nei au no to‘u melo-raa-hia i roto i te hoê Ekalesia e faaineine nei i te taata no te aroraa’tu i te mau puai o te ao nei e o te faati‘a ia ratou ia ora i roto i teie nei aroraa. Te hoê o teie nei mau puai e haa nei o te hopoi‘a ïa no te haapiiraa, e te rave‘a tei horo‘ahia i roto i teie nei Ekalesia i te mau taata e rave rahi ia opere i teie nei hopoi‘a…

I teie nei na roto i te horo‘araa i te rave‘a i te mau taata e rave rahi no te farii i te tupuraa e tae mai i te orometua haapii mau, a feruri na i te mea ta te Ekalesia e rave nei no te tauturu i teie nei nuu orometua haapii ei taata tata‘itahi ia riro ei nuu puai i roto i te aroraa i te mau puai o te ao nei !

A tahi, te tuuhia nei i ni‘a ia ratou te titauraa no te haapii i to ratou mau taata tupu na roto i te hi‘oraa maitai ; e aita’tu e paruru maitai a‘e i tuuhia’tu i ni‘a i te hoê tane parau-ti‘a aore ra te hoê vahine haavare ore.

A piti, e faatupu te reira i te tapa‘o hanahana no te hereraa ia vetahi ê. Ua parau Iesu i te hoê o ta’na ra mau Aposetolo : « E Simona a Iona e, te rahi na to oe hinaaro ia‘u i teie ? … E te Fatu e, ua ite oe e, te hinaaro atu nei au ia oe… A faaamu i tau mau arenio » (Ioane 21:15). Na mua a‘e te here i te hopoi‘a no te faaamuraa i taua mau arenio ra e tia’i. E e ti‘a i teie nei rahiraa ahuru tauatini orometua haapii ia farii i te here no te haapii i roto i to ratou ra mau aau, te here i to ratou taata tupu, e te hoê hinaaro ia farii i teie nei hopoi‘a ma te tapa‘o hanahana o te here.

Teie nei, te vai nei te toru o te titauraa, oia ho‘i : te viivii ore o te oraraa. Aita e nehenehe ia‘u ia mana‘o i te hoê tei haaviivii ia’na i te haapiiraa i te viivii ore i te mau tamaroa. Aita e nehenehe ia‘u ia mana‘o i te hoê tei feaa i roto i to’na feruriraa no ni- ‘a i te oraraa o te Atua, ma te haapii puai i te oraraa o te hoê Atua i te mau tamaroa apî e te mau tamahine apî. Eita e nehenehe ia- ’na ia na reira. Mai te mea e faahua oia, e e tamata oia i te haapii atu i te reira, e riro ïa to’na huru i te faahaparaa’tu i ta’na parau. o tera ïa te ati ia vai mai te mau taata feaa ei orometua no ta outou mau tamarii. E tomo atu te raau taero i roto, e ma te haapa- ‘o-ore-hia e ma‘ihia ratou i te pae varua, no te raau taero ta te taata i ti‘aturihia e ratou i ninii i roto i to ratou ra mau varua. Eita te mana‘o no te mau orometua haapii e tamata nei i te haapii i te feia apî i te faaroo i te Atua, e aore ho‘i to ratou e faaroo, e tuati i te papûraa, e eita e mana‘ohia. E no reira te toruraa o te titauraa o te mâraa ïa o te oraraa e te faaroo i te evanelia a Iesu Mesia.

I te pae hopea, e horo‘a te reira ia ratou i te rave‘a no te tavini i to ratou ra taata tupu, e te faananearaa i te piiraa tei tae mai i ni‘a ia ratou, e na te reira e haapapû mai e e mau pipi mau ratou na te Mesia.⁴

I roto i te faatupuraa i te huru taata e te arata‘iraa o te mau tamarii, ua riro te mana o te mau metua ei mana faufaa rahi roa, e to te mau orometua haapii to muri mai… « Te vai nei te hanahana mau i roto i te varua o taua tane ra, aore ra taua vahine ra, o te hinaaro mau e o te tutava mau i te arata‘i atu i te mau tamarii i rapae au i te mau mana viivii i roto i te hoê vahi e vai ai te mau fâ teitei e te ohiparaa maitai. »⁵

E faaineine te mau orometua haapii maitai na roto i te haapiiraa, te faaroo e te pure.

Te titauraa rahi roa‘e i ni‘a i te hoê orometua haapii o te faaineineraa ïa ia’na iho ia haapii. Eita e nehenehe ta te hoê orometua haapii ia haapii ia vetahi ê i te mea ta’na i ore i ite. Eita e nehenehe ta’na ia faaite i ta’na mau piahi i te mea ta’na iho e ore e ite nei. Eita e nehenehe ta’na e tamata i te arata‘i i te hoê feia apî tane aore ra te hoê feia apî vahine ia roaa te hoê iteraa papû no te evanelia a te Atua mai te mea aita te orometua haapii iho i farii i taua iteraa papû ra.

Te vai nei e toru na mea o te ti‘a ia arata‘i i te mau orometua haapii atoa : a tahi, ia tomo atu i roto i te parau tumu e tuatapapahia ra ; a piti, ia tomo mai taua parau tumu i roto ia outou ; a toru, a tamata i te arata‘i i ta outou mau piahi ia faatomo i te parau tumu i roto ia ratou—eiaha te maniiraa te reira i roto ia ratou, te arata‘iraa râ ia ratou ia hi‘o i te mea ta outou e hi‘o nei, te ite i te mea ta outou e ite nei, te mana‘o i te mea ta outou e mana‘o ra.

E ti‘a i te orometua haapii tata‘itahi ia ineine i roto i ta ratou haapiiraa ia farerei ana‘e ratou i taua mau tamaroa e taua mau tamahine ra o te piha haapiiraa ; no te mea, a haamana‘o, na ta outou faaiteiteraa i taua haapiiraa ra, to outou huru i mua i te parau i roto i taua haapiiraa ra e faaoti rahi i te huru o te mau tamaroa e te mau tamahine i mua i taua parau mau ra e to ratou huru i mua i te ohiparaa a te Ekalesia. Mai te mea e faaho‘i atu outou ia ratou i muri a‘e i te haapiiraa ma te mana‘o i roto i to ratou nei aau apî e aita roa ratou i farii noa‘e i te hoê haapiiraa na roto i te haereraa mai i te haapiiraa, e fifi ïa outou i te faaho- ‘i mai ia ratou i te hebedoma i mua’tu. Mai te mea râ e, ua faaanaanatae outou ia ratou aore ra mai te mea aita i noaa ia outou i te faaanaanatae ia ratou, mai te mea râ ua horo‘a atu outou i te hoê mana‘o tei haru i to ratou nei mana‘o e ite ïa outou i to ratou ra opuaraa e to ratou hinaaro i te ho‘i faahou mai na roto i to ratou taeraa mai i te hoê hebedoma i muri iho…

Aita e ravai te tai‘o-noa-raa i te buka haapiiraa hou te hora haapiiraa. Ia na reira ana‘e au aita â ïa vau i faariro i taua haapiiraa ra ei haapiiraa na‘u, e e tae noa’tu e riro mai taua haapiiraa ra ei haapiiraa na‘u, e e tae noa’tu i te taime e ite au e, e parau poro- ‘i ta‘u no te horo‘atu i te mau melo no ta‘u piha haapiiraa, aita ïa vau i ineine mai ta te Fatu i ani ia‘u ia faaineine a pii mai ai oia ia‘u no te horo‘a i ta’na ra parau. E ti‘a taua parau ia riro mai ei parau na‘u ; te mea ta‘u e hinaaro i te horo‘a i te mau tamaroa e te mau tamahine o te mea faufaa ïa ia farerei au ia ratou. E nehenehe ta‘u e faariro i taua haapiiraa ra i roto i te hoê buka haapiiraa ei haapiiraa na‘u na roto i te haapiiraa, te faaroo e te pure.⁶

Ua riro te horo‘araa i te hoê haapiiraa faaineine-maitai-hia mai te aroha—e haamaitai oia i te taata o te horo‘a i te haapiiraa e te taata e farii mai i te reira. E mea mau te reira i roto i te haapiiraa mai roto atoa i te oraraa nei—« A horo‘a i to te ao nei te mea maitai roa e vai nei i roto ia outou, e e ho‘i faahou mai te mea maitai a‘e ia outou… »

… E te mau orometua haapii e, a haamata i te faaineine i ta outou mau haapiiraa na roto i te pure. A haapii i ta outou mau haapiiraa ma te aau pure. I muri iho a pure ia haafaufaa te Atua i ta outou paru poro‘i i roto i te aau o ta outou mau tamarii na roto i te mana o ta’na Varua mo‘a.⁷

E tauturu te atuatu e te tura i roto i te mau piha haapiira a te Ekalesia i te feia apî ia haapii i te tura e te haavîraa ia ratou iho.

Te ti‘aturi nei e te haapa‘oraa i te ture i roto i te piha haapiiraa, o te titau nei i te haavîraa ia’na iho e o te tuati atu i te tauaraa ia vetahi ê, o te tuhaa faufaa rahi ïa no te haapiiraa…

Te haapiiraa maitai roa‘e e nehenehe ta te hoê tamarii e haapii mai o te haavîraa ïa ia’na iho, e te iteraa i to’na auraa e o vetahi ê, e ia faatura oia i to ratou ra mau mana‘o…

Te hoê piha haapiiraa aore e atuaturaa, te hoê piha haapiiraa i reira te faatura-ore-raa e faaitehia’tu i te orometua haapii e i te tahi atu mau piahi, o te hoê ïa piha haapiiraa o te haataupupu i te mau tapa‘o hau atu i te faufaa rahi i roto i te huru taata.⁸

Ua riro ta tatou mau piha haapiiraa i te tahi mau taime ei mau piha ahuehu e te maniania. Teie te vahi e hinaaro ai tatou i te mau orometua haapii maitai. Te hoê orometua haapii o te nehenehe e hohora i te hoê haapiiraa anaanataehia e vai mai ïa te nahonaho, e ia ite oia i te mau piahi orurehau, e taora ra i te mau api parau, aita e haapa‘o ra i te haapiiraa, te marua ra i raro, e tuera te tahi i te tahi, e nehenehe ïa ta’na e ite e, aita te haapiiraa i hohora-maitai-hia. Penei a‘e aita i faaineine-maitai-hia…

I roto i te mau piha haapiiraa, e ti‘a i te mau tamarii ia haapiihia, ia vai tiamâ no te aparauraa, ia vai tiamâ no te parau, no te rave i te ohipa i roto i te piha haapiiraa, aore roa e ti‘araa to te hoê melo no te piha haapiiraa ia faanevaneva i te tahi atu piahi na roto i te tura‘iraa, aore ra te parauraa i te mau parau tahitohito e te faufaa ore.E te mana‘o nei au i roto i teie nei Ekalesia, i roto i te mau pŭpŭ e te mau piha autahu‘araa e i roto i te mau pŭpŭ tauturu, eita roa e ti‘a i te mau orometua haapii e [te feia faatere]ia faati‘a i teie nei mau ohipa ia tupu mai. E faaino te atuatu ore i te tamarii e na reira ra. E ti‘a ia’na ia haapii e ia parahi ana‘e oia i roto i te taata te vai nei te tahi mau mea eita e nehenehe ia’na ia rave ma te faahapa-ore-hia. Eita e nehenehe ia’na ia haere atu na ni‘a i te mau ti‘araa o to’na mau hoa piahi.

Ia haapii te mau tamarii i teie nei haapiiraa i to ratou apîraa ra no te mea ia haere atu ratou i rotopu i te taata e ia tamata ratou i te ofati i te ture, e ite ïa ratou i te rima haavî o te ture e e farii paha ratou i te faautu‘araa.

E mea faufaa rahi roa te atuaturaa i roto i te piha haapiiraa no te ninii i roto i te aau e te oraraa o te feia apî tane e te feia apî vahine i te ture no te haavîraa ia’na iho. E hinaaro ratou i te paraparau, e hinaaro ratou i te parau rii rii, eita ta ratou e nehenehe ia na reira no te mea, e haape‘ape‘a te reira i te tahi atu taata. A haapii i te mana e te haapiiraa no te haavîraa ia’na iho.⁹

Te tia’i nei te Haapiiraa Sabati i te taime e faaî ai te mau ture no te hora ti‘a, te peu maitai, te haavîraa ia’na iho, te faatura i te mana faatere, te haapiiraa, te pahonoraa e te tura e te haamoriraa ihoa râ i te mau piha haapiiraa atoa i roto i te Haapiiraa Sabati.¹⁰

I roto i ta tatou mau tautooraa ia haapii i te parau mau, o Iesu Mesia ïa to tatou hi‘oraa rahi.

I roto i te ao no te huru o te taata, i roto i te basileia no te huru o te taata, ua riro te Mesia ei orometua maitai roa‘e. Na roto i te parau no te huru o te taata, te parau nei au i te mau mea atoa i roto i te taata tata‘itahi. Te huru taata o te hoê ïa horo‘araa a te Atua. E poe tao‘a rahi mau te reira, te hoê haamaitairaa mure ore.

E au mau hoa orometua haapii e, eita e nehenehe ta outou e ta‘u ia faahoho‘a i te hoê noa‘e tuhaa iti i te huru faahiahia o to tatou nei Orometua, o Iesu Mesia. E riro paha te huru o te taata tata‘itahi no te Faaora mai te hoê noa hihi mahana no te mahana puai ; e noa’tu â te iti, e ti‘a i te huru o te orometua tata‘itahi ia riro mai te reira atoa te huru. I roto i te ao o te huru o te taata, e huru teitei a‘e te orometua tata‘itahi e ia riro ei auri ovahine o te huti mai ia’na ra na roto i te hoê rave‘a eita e noaa i te faaite i te feia atoa ta’na e haapii atu.

Area râ noa’tu te huru anaanatae o to’na huru no te mau melo o te piha haapiiraa, e ore taua orometua haapii ra e manuia i roto i ta’na ohipa ia faahaere oia i te here o te tamarii i ni‘a noa i te huru o te orometua haapii. E hopoi‘a na te orometua haapii ia haapii i te tamarii ia here—eiaha i te orometua haapii ana- ‘e, i te parau mau atoa râ. I te mau taime atoa, i te mau vahi atoa, e ite tatou i te Mesia i te auraroraa i te hinaaro o to’na ra Metua ; oia atoa te orometua haapii, no ni‘a i to’na huru taata, e ti‘a ïa ia’na ia horo‘a ia’na no te parau mau ta’na e hinaaro nei i te haapii atu.¹¹

E ti‘a i te orometua haapii ia ite o vai ta’na e haapii ra, ia noaa ia’na i te ite, i te tahi tuhaa, i te huru maramarama e te aravihi o te mau melo no ta’na piha haapiiraa. E ti‘a ia ‘na ia tai‘o i te mau tapa‘o o te hoho‘a mata e ia pahono atu i te huru aravihi i te pae o te maramarama e te pae varua o te feia ta’na e haapii ra. Tei te Orometua Teitei ra teie nei mana no te ite-maitai-raa. Ua nehenehe ia’na ia tai‘o i te mau mana‘o huna e ia tatara i te mau mana‘ o o te feia Ta’na i haapii. I roto i te titauraa i teie nei mana e nehenehe ta te orometua haapii haavare ore e haafatata’tu Ia’na i roto noa i te hoê tuhaa iti. Ua iti rahi roa te mau orometua haapii e faatupu nei i teie nei horo‘araa, noa’tu i te hoê tuhaa titauhia, noa’tu râ i te reira, e hopoi‘a na te orometua haapii tata‘itahi no te faaotiraa i te rave‘a maitai a‘e no te haafatata’tu i te mau melo no te piha haapiiraa ia vai maoro mai te mau faatianiraa.¹²

A faaohipa i te mau mea i pihaiiho ia outou. A faaite i te hoho‘a no te Orometua Rahi tei parahi i pihaiiho i ta’na ra mau pipi e tei hi‘o atu i te feia faapu e ueue ra i ta ratou ra mau huero no te tau tupuraa raau. Ua parau oia, « Mairi ihora e tahi pae huero i te vahi repo maitai, e tahi pae huero i te vahi pŭpŭ » [A hi‘o Mareko 4:3-8] Te vai ra te hoê haapiiraa no te oraraa nei. Te vahine no Samaria tei haere atu e haamaha i to’na poiha i te apoo pape o te tahi â hoho‘a te reira. Ua parau Iesu ia’na e te pape ta- ’na e horo‘a ia’na e pape pihaa ïa e ti‘a i te pihaaraa e tae noa’tu i te ora mure ore ra. [A hi‘o Ioane 4:14] A haaputuputu mai i te mau aamu e a faahoho‘a i te mau parau tumu atoa. Te mana‘o nei au e, e haapiiraa teie na te mau orometua haapii atoa—o outou e haapiiraa ta outou no te faaineine—e ere te hoê a‘oraa, te hoê ra parau poro‘i.¹³

E mau tavini tiamâ na te Mesia outou ! E te mau Orometua Haapii ! E feia outou tei pee atu i te Orometua Mau, te hoho‘a Rahi no te taatoaraa ! A haere i mua e ta outou ohipa hanahana ! Aita’tu e ohipa rahi atu ; aita’tu e ohipa hau atu i te parau-ti‘a. No outou te oaoa i fafauhia mai e te Faaora.¹⁴

Te mau Mana‘o Tauturu no te Haapiiraa e no te Aparauraa

Eaha te mau hopoi‘a a te hoê orometua haapii ? (A hi‘o i te mau api 223-25.) No te aha e mea faufaa rahi ia farii te mau orometua haapii evanelia i to ratou iho iteraa papû ?
Eaha te mau haamaitairaa ta outou i farii a haapii ai outou i te evanelia ? Nahea to outou oraraa i haamaitaihia’i aore ra i tauihia’i e te mau orometua haapii maitai e te haapa‘o maitai ?
Nahea te hoê haapiiraa i faaineine-maitai-hia e haamaitai toopiti ai i te orometua haapii e te piahi ? (A hi‘o i te mau api 221- 30.) Eaha te tahi o te mau rave‘a e nehenehe te mau orometua haapii e faaineine ? (A hi‘o i te mau api 221-30). Eaha te mau rave‘a e vai nei i roto i te Ekalesia no te haamaitai-hau-atu i te haapiiraa ?
Eaha ta tatou e nehenehe e rave no te faatupu i te atuaturaa e te tura i roto i te mau piha haapiiraa i roto i te Ekalesia ? (A hi‘o i te mau api 225-28.) Nahea te feia apî e fana‘o ai ia vai te nahonahoraa i roto i te piha haapiiraa ? Eaha ta te mau metua e nehenehe e rave no te tururaa i te mau orometua haapii i roto i ta ratou mau tautooraa no te tape‘a nahonahoraa i te mau piha haapiiraa ?
Eaha te huru-ê-raa i rotopu i te « haapiiraa i te hoê haapiiraa » e te haapiiraa i te taata ? Nahea te Faaora i faahoho‘a’i i teie nei rave‘a aravihi ? Eaha’tu â ta tatou e nehenehe e haapii mai na roto i te hoho‘a o Iesu Mesia ei Orometua ? (A hi‘o i te mau api 229.)
Eaha ta te hoê orometua haapii e nehenehe e rave no te haapapû e te here nei te mau melo no te piha haapiiraa « i te parau mau eiaha noa râ i te orometua haapii » ?
Nahea ta tatou e nehenehe ai e faaohipa i te a‘oraa a te Peresideni McKay no te haamaitai atu â i te haapiiraa i roto i to tatou mau utuafare ? Eaha te mau rave‘a manuia ta outou i ite no te haapiiraa i ta outou ra mau tamarii ?

Te mau papa‘iraa mo‘a : Ioane 21:15-17; 3 Nephi 27:21; PH&PF 11:21; 42:14; 88:77-80, 118; 132:8

President McKay teaching — Ua here te Peresideni McKay i te haapii i te evanelia. I to’na ra mau hoa orometua haapii, ua parau oia : « A haere i mua e ta outou ohipa hanahana ! Aita’tu e ohipa rahi atu ; aita’tu e ohipa hau atu i te parau-tia. No outou te oaoa i fafauhia mai e te Faaora. »