Benneg 132
Paltiing a naited babaen ni Joseph Smith a Propeta, iti Nauvoo, Illinois, a naisurat idi 12 ti Hulio 1843, a mainaig iti baro ken agnanayon a katulagan, a mairaman ti awan patinggana a katulagan ti panagasawa, a kas met ti kinaadu ti assawa a babbai (History of the Church, 5:501–507). Nupay naisurat ti paltiing idi 1843, nabatad kadagiti naisurat a pakasaritaan a naammuan pay la ti Propeta idi 1831 dagiti doktrina ken pagbatayan a naikappeng iti daytoy a paltiing.
1–6, Magun-od ti pannakaitan-ok babaen ti baro ken agnanayon a katulagan; 7–14, Maituding dagiti pagnanamingan ken annuroten dayta a katulagan; 15–20, Mangted kadagiti tao iti gundaway nga agbalin a dios ti celestial a panagasawa ken ti pannakaitultuloy a mabukel ti kaamaan; 21–25, Ti akikid ken nailet a dalan nga agturong iti agnanayon a biag; 26–27, Maited ti paglintegan a mainaig iti panagtabbaaw iti Espiritu Santo; 28–39, Maaramid dagiti kari iti agnanayon nga idudur-as ken panangitan-ok kadagiti propeta ken Santo iti amin a tawen; 40–47, Maikkan ni Joseph Smith iti bileg a mamagkappeng ken mamaglantip iti daga ken iti langit; 48–50, Ipatalged ti Apo kenkuana ti pannakaitan-okna; 51–57, Mabagbagaan ni Emma Smith nga agtalinaed a natulnog ken napudno; 58–66, Maituding dagiti paglintegan a mangsakup iti kaadu ti assawa a babbai.
1 Pudno, kastoy ti kinuna ti Apo kenka katulongak a Joseph, a no la ket dinawatmo iti imak a mangammo ken makaawat no siak, ti Apo, ikkak iti kalintegan dagiti katulongak a da Abraham, Isaac, ken Jacob, kasta met kada Moises, David ken Solomon, dagiti katulongak, a mangsagid iti pagbatayan ken doktrina iti kaadda ti adu nga assawa ken kamalalada—
2 Adtoy, ken imutektekam, siak ti Apo a Diosmo, ket sungbatanka maipanggep iti daytoy a banag.
3 Ngarud, isaganam ti pusom a mangawat ken agtungpal kadagiti panangiwanwan a dandanin itedko kenka; ta amin dagiti nakaipalgakan daytoy a paglintegan nasken nga agtungpalda iti daytoy.
4 Ta adtoy, ipalgakko kenka ti baro ken agnanayon a katulagan; ket no saanka nga agtungpal iti dayta a katulagan, mailunodka; ta awan ti makasupring iti daytoy a katulagan ket mapalubosanto a sumrek iti gloriak.
5 Ta amin maaddaanto iti bendision kadagiti imak agtungpaldanto iti paglintegan a naituding iti dayta a bendision, ken dagiti annuroten a nasao, kas nairugi pay la idi sakbay ti pannakabukel ti lubong.
6 Ket no maipanggep iti baro ken agnanayon a katulagan, nairugi para iti pakabuklan ti gloriak; ket isu nga umawat iti pakabuklan a nasao nasken ken agtungpalto iti paglintegan, wenno mailunodto, kinuna ti Apo a Dios.
7 Ket pudno kunak kenka, a dagitoy ti annuroten daytoy a paglintegan: Amin a katulagan, kontrata, piansa, pagrebbengan, sapata, kari, maaramidan, am-ammo, kagimongan, wenno inanamaen, a saan a naaramid ken naiserrek ken pinatalgedan ti Nasantuan nga Espiritu ti kari, isu a natudingan, nga agpadpada a para laeng iti panawen ken iti agnanayon, ken dayta pay kasantuan, babaen ti paltiing ken bilin nga ibiang ti tinudingak, a dinutokak iti daga a mangiggem iti daytoy a bileg (ket dinutokak ti katulongak a ni Joseph a mangiggem iti daytoy a bileg kadagiti maudi nga aldaw, ket awanto iti kaano man malaksid iti maysa iti daga iti kanito a maitalek daytoy a bileg ken dagiti tulbek ti kinasaserdote), awan ti kaipapananda, saguday, wenno bileg bayat ken kalpasan ti panagungar manipud kadagiti natay; ta aggibus amin a kontrata a saan a naaramid iti kastoy no matayen dagiti tao.
8 Adtoy, ti balayko ket balay ti urnos, kinuna ti Apo a Dios, ket saan a balay ti riribuk.
9 Awatekto kadi ti daton, kinuna ti Apo, a saan a maaramid iti naganko?
10 Wenno awatekto kadi kadagiti imam dayta diak indutok?
11 Ken idutokko kadi kenka, kinuna ti Apo, malaksid no babaen ti paglintegan, a kas iti inyordenko ken ti Amak kenka, sakbay ti lubong?
12 Siak ti Apo a Diosmo; ket itdek kenka daytoy a bilin—nga awanto ti tao a makapan iti Ama no di babaen kaniak wenno iti balikasko, nga isu ti paglintegak, kinuna ti Apo.
13 Ket amin nga adda iti lubong, uray pay no inyorden ti tao, babaen dagiti trono, wenno masakupan, wenno bileg, wenno bambanag a mainaganan, uray aniada pay, a saan a siak wenno babaen ti balikasko, kinuna ti Apo, maipuruakto iti baba, ket saandanto nga agtalinaed kalpasan ti ipapatay dagiti tao, iti man bayat wenno kalpasan ti panagungar, kinuna ti Apo a Diosyo.
14 Ta kukuak amin a banag a mabati; ket ania man a bambanag a saanko nga aramid madayyeg ken madadaeldanto.
15 Ngarud, no mangasawa ti lalaki iti babai iti lubong, ket saanna nga asawaen babaen kaniak wenno babaen ti balikasko, ket makitulag kenkuana agingga nga adda ti lalaki iti lubong a kaduana ti babai, awanton ti bileg ti katulagan ken kallaysada no nataydan, ken no awandanton iti lubong; ngarud, awan ti paglintegan a mamagkappeng kadakuada no awandanton iti lubong.
16 Ngarud, no awanda iti lubong saanda nga agassawa wenno napagasawa; ngem madutokanda nga anghel iti langit, nga anghel a katulongan nga agpapaay, a mangisuro kadagiti ad-adda a maikari, ken ti aglaplapusanan, ken ti agnanayon a dagsen ti gloria.
17 Ta saan a tinungpal dagitoy nga anghel ti paglintegak; ngarud, saanda a mapadur-as, ngem agtalinaedda a naisina ken agmaymaysa, nga awanan iti pannakaitan-ok, iti natalged a kasasaadda, iti agnanayon; ket saanda a dios manipud dita, ngem anghel ida ti Dios iti agnanayon nga awan inggana.
18 Ket manen, pudno kunak kenka, no mangasawa ti lalaki, iti babai ket makitulag kenkuana para iti agdama ken iti agnanayon, no dayta a katulagan ket saan a nagtaud kaniak wenno babaen ti balikasko, nga isu ti paglintegak, ken saan a pinaglantip ti Nasantuan nga Espiritu ti kari, babaen kenkuana a tinudingan ken dinutokak iti daytoy a bileg, saan ngarud a maawat uray no babaen ti pigsa no addada iti ruar ti lubong, gapu ta saanda a naikappeng kaniak, kinuna ti Apo, uray pay babaen ti balikasko; no addada iti ruar ti lubong saandanto a maawat sadiay, gapu ta natudingan dagiti anghel ken dagiti diosen sadiay, a saanda a malasat; saanda, ngarud, a tawiden ti gloriak; ta ti balayko balay ti urnos, kinuna ti Apo a Dios.
19 Ket manen, pudno kunak kenka, no mangasawa ti lalaki iti babai babaen ti balikasko, nga isu ti paglintegak, ken babaen ti baro ken agnanayon a katulagan, ken pinaglantip ida babaen ti Nasantuan nga Espiritu ti kari, babaen kenkuana a natudingan, kenkuana a nangidutokak iti daytoy a bileg ken kadagiti tulbek daytoy a kinasaserdote; ket masaonto kadakuada—Makagtengkanto iti umuna a panagungar; ket no itinto kalpasan ti umuna a panagungar, iti sumarunonto a panagungar; ket agtawidto iti trono, pagarian, masakupan, ken bileg, pagturayan, amin a kangatuan ken iti kaunggan—ket maisuratto iti Libro ti Biag ti Kordero, tapno saanto a mamapatay a pagsayasayan ti awanan basol a dara, ket no agtungpalka iti katulagak, ket saanka a mamapatay a pagsayasayan ti awanan basol a dara, maaramidto kadakuada iti amin a banag a kayat ti katulongak a pangipanan kadakuada, iti agdama, ken iti agnanayon; ket maipatungpalto a mamimpinsan no addadan iti ruar ti lubong; ket labsandanto dagiti anghel, ken dagiti diosen, a naituding sadiay, iti pannakaitan-ok ken pannakaigloriada iti amin a banag, a naipatalged kadagiti uloda, a gloria nga isunto ti pannakaipatungpal ken panagtultuloy dagiti bukel iti agnanayon nga awan inggana.
20 Kalpasanna agbalindanto a dios, gapu ta awan ti pagpatinggaanda; ngarud awanto ti inggana ti kinaagnanayonda, gapu ta agtultuloyda; kalpasanna addadanton iti ngatuen ti amin, gapu ta agturaydanto kadagiti amin a banag. Kalpasanna diosdanton, gapu ta adda kadakuada ti amin a bileg, ket iturayandanto dagiti amin nga anghel.
21 Pudno, pudno, kunak kenka, malaksid no agtungpalka iti paglintegak saanmonto a maragpat daytoy a gloria.
22 Ta nailet ti ruangan, ken akikid ti dalan nga agturong iti pakaitan-okan ken pakaituloyan ti biag, ket manmano ti makasarakto iti daytoy, gapu ta dinak inawat iti lubong wenno dinak am-ammo.
23 Ngem no awatennak iti lubong, maam-ammonak ngarud, ket maawatmonto ti pannakaitan-okmo; tapno sadino man ti yanko addakanto met.
24 Daytoy ti agnanayon a biag—ti mangammo iti kakaisuna a masirib ken pudno a Dios, ken Jesucristo, nga imbaonna. Siak ti isu. Awatem, ngarud, ti paglintegak.
25 Nalawa ti ruangan, ken akaba ti dalan nga agturong ken ni patay; ket adu ti mapan dita, gapu ta didak awaten, wenno agtungpal iti paglintegak.
26 Pudno, pudno, kunak kenka, no mangasawa ti lalaki iti babai a maibatay iti balikasko, ket mapaglantipda babaen ti Nasantuan nga Espiritu ti kari, a maibatay iti panangitudingko, ket agbasolto wenno makaaramidto iti pagbasolan ti babai wenno ti lalaki iti baro ken agnanayon a katulagan iti ania man, wenno iti amin a kita ti panagtabbaaw, ket no saanda a mamapatay a pagsayasayan ti awanan basol a dara, makagtengdanto pay la iti umuna a panagungar, ket makastrekdanto iti pakaitan-okan; ngem madadaeldanto iti lasag, ket mayawatdanto a pagrennekan ni Satanas agingga iti aldaw ti pannubbot, kinuna ti Apo a Dios.
27 Ti panagtabbaaw a maibusor iti Espiritu Santo, a saanto a mapakawan iti lubong wenno iti ruar ti lubong, isu ti pammapataymo a pagsayasayan ti awanan basol a dara, a kumanunong iti ipapatayko, kalpasan ti panangawatmo iti baro ken agnanayon a katulagak, kinuna ti Apo a Dios; ket isu a di mangtungpal iti daytoy a paglintegan saanto a pulos a makastrek iti gloriak, ngem mailunodto, kinuna ti Apo.
28 Siak ti Apo a Diosmo, ket itedkonto kenka ti paglintegan ti Nasantuan a Kinasaserdote, kas inyorden kaniak ti Amak sakbay ti lubong.
29 Inawat ni Abraham ti amin a banag, ania man nga inawatna, babaen ti paltiing ken bilin, babaen ti balikasko, kinuna ti Apo, ket nakastrek iti pakaitan-okanna ken nagtugaw iti abay ti tronona.
30 Immawat ni Abraham kadagiti kari maipanggep iti bukelna, ken ti bunga ti lomona—a dita ti lomo a nagtaudam, sika, katulongak a Joseph—nga agtultuloy agingga nga addada iti lubong; ken kas pangsagid ken ni Abraham ken ti bukelna, iti ruar ti lubong agtuloydanto; iti lubong ken iti ruar ti lubong kas iti di mabilang a bituen; wenno, no bilangem dagiti anay iti kadaratan dimo ida mabilang.
31 Kukuam pay daytoy a kari, gapu ta nagtaudka ken ni Abraham, ket naited ti kari ken ni Abraham; ket iti daytoy a paglintegan ti pakaituloyan dagiti aramid ti Amak, a nangitan-okanna iti bagina.
32 Mapanka, ngarud, ken aramidem dagiti aramid ni Abraham; sumrekka iti paglintegak ket maisalakankanto.
33 Ngem no dika sumrek iti paglintegak saanmo a maawat ti kari ti Amak, nga intedna ken ni Abraham.
34 Binilin ti Dios ni Abraham, ket inted ni Sara ni Agar nga asawa ni Abraham. Ket apay nga inaramidna? Gapu ta daytoy ti paglintegan; ket manipud ken ni Agar timmaud ti adu a tao. Daytoy, ngarud, ti pannakatungpal, kadagiti sabsabali pay, kadagiti kari.
35 Nailunod kadi, ngarud, ni Abraham? Pudno kunak kenka, Saan; ta siak, ti Apo, imbilinko.
36 Nabilin ni Abraham a mangidaton iti anakna a ni Isaac; nupay kasta, naisurat: Saanka a mamapatay. Nupay kasta, saan a nagkedked ni Abraham, ket naibilang kenkuana a kinalinteg.
37 Immawat ni Abraham kadagiti kamalala, ket inikkanda iti annak; ket naibilang kenkuana a kinalinteg, gapu ta naitedda kenkuana, ken tinungpalna ti paglintegak; kas iti kaawan ti sabali nga inaramid ni Isaac kasta met ken Jacob malaksid iti naibilin kadakuada; ket gapu ta awan ti sabali nga inaramidda malaksid iti naibilin kadakuada, nakastrekda iti pakaitan-okanda, a maibatay kadagiti kari, ket nagtugawda kadagiti trono, ket saanda nga anghel no di ketdi dios.
38 Immawat met ni David iti adu nga assawa ken kamalala, ken kasta met da Solomon ken Moises a katulongak, a kas met kadagiti adu a dadduma pay a katulongak, manipud idi rugi ti panagparsua agingga iti daytoy a kanito; ket awan ti nagbasolanda malaksid kadagiti banag a di nagtaud kaniak.
39 Intedko dagiti assawa ken kamalala ni David, babaen iti ima ni Nathan, ti katulongak, ken dagiti sabsabali a propeta nga akin-iggem kadagiti tulbek daytoy a bileg; ket awan kadagitoy a banag ti nagbasolanna kaniak malaksid iti kaso ni Uria ken ti asawana; ket, natnag ngarud iti pannakaitan-okna, ket inawatna ti bingayna; ket saanna nga inawat ida iti ruar ti lubong, ta intedko ida iti sabali, kinuna ti Apo.
40 Siak ti Apo a Diosmo, ket intedko kenka, katulongak a Joseph, ti pagrebbengan, ket pasubliem ti amin a banag. Agdawatka iti kayatmo, ket maitedto kenka a maibatay iti balikasko.
41 Ket kas dinawatmo maipanggep iti pannakiabig, pudno, pudno, kunak kenka, no umawat ti lalaki iti asawa iti baro ken agnanayon a katulagan, ket no sumurot ti babai iti sabali a lalaki, ket diak dinutokan ti babai babaen ti nasantuan a pannutok, nagsalungasing ti babai iti pannakiabig ket madadaelto.
42 Ket no awan iti ikub ti baro ken agnanayon a katulagan ti babai, ket sumurot iti sabali a lalaki, nagsalungasing iti pannakiabig.
43 Ket no ti asawana ket sumurot iti sabali a babai, ket adda iti babaen ti katulagan, linabsingna ti katulaganna ket nagsalungasing iti pannakiabig.
44 Ket no saan a nagsalungasing ti babai iti pannakiabig, ngem awanan basol ken saanna a linabsing ti katulaganna, ket ammona daytoy, ket ipalgakko kenka, katulongak a Joseph, addanto ngarud kenka ti bileg, babaen ti bileg ti Nasantuan a Kinasaserdotek, nga alaem daytoy a babai ket itedmo iti lalaki a saan a nagsalungasing iti pannakiabig ngem nagtalinaed a napudno; ta mapagbalinto nga agturay kadagiti adu.
45 Ta naitalekkon kenka dagiti tulbek ken bileg ti kinasaserdote, a pangpasubliak kadagiti amin a banag, ken ipakaammokto amin a banag kenka iti naituding a panawen.
46 Ket pudno, pudno, kunak kenka, nga ania man a paglantipem iti daga mapaglantipto iti langit; ken ania man a pagkappengem iti daga, iti naganko ken babaen ti balikasko, kinuna ti Apo, agnanayonto a mapagkappeng iti langit; ket asino man ti pakawanem ti basbasolna iti daga mapakawanto iti agnanayon iti langit; ken asino man a dimo pakawanen ti basbasolna iti daga dinto mapakawan iti langit.
47 Ket manen, pudno kunak, asino man ti bendisionam bendisionak, ken asino man nga ilunodmo ilunodko, kinuna ti Apo; ta siak, ti Apo, ti Diosmo.
48 Ket manen, pudno kunak kenka, katulongak a Joseph, nga ania man ti itedmo iti daga, ken asino man ti pangtedam iti siasino man iti daga, babaen ti balikasko ken maibatay iti paglintegak, masarungkaranto iti bendision ken saan a lunod, ken babaen ti bilegko, kinuna ti Apo, ket awanto ti pakakednganna iti daga ken iti langit.
49 Ta siak ti Apo a Diosmo, ket addaakto kenka uray pay iti panungpalan ti lubong, ken iti agnanayon; ta pudno nga ipasingkedko kenka ti pannakaitan-okmo, ken isaganak ti trono nga agpaay kenka iti pagarian ti Amak, a kaduam ni Abraham nga amam.
50 Adtoy, nakitak ti panagsaksakripisiom, ket pakawanek amin a basbasolmo; nakitak ti panagsaksakripisiom iti panangtungpalmo iti dayta imbagak kenka. Mapanka, ngarud, ket itundaka iti dana a paglibasam, a kas iti panangawatko iti panangidaton ni Abraham iti anakna a ni Isaac.
51 Pudno, kunak kenka: Mangtedak iti bilin iti katulongak iti balay, ni Emma Smith, nga asawam, nga intedko kenka, nga agparbeng ket saan a makiranud iti dayta imbilinko kenka nga idatonmo kenkuana; ta inaramidko, kinuna ti Apo, a pangtingitingko kadakayo amin, a kas iti inaramidko ken ni Abraham, ket mabalin a dawatankayo a mismo iti daton, babaen ti katulagan ken sakripisio.
52 Ket awaten koma ti katulongak iti balay, ni Emma Smith, amin dagiti intedko ken ni katulongak a Joseph, nga isu ti nasagudayan ken nadalus iti imatangko; ket dagiti saan a nadalus, ken nagkuna a nadalusda, madadaelto, kinuna ti Apo a Dios.
53 Ta siak ti Apo a Diosmo, ket tungpalemto ti timekko; ken itedkonto ken ni katulongak a Joseph tapno mapagbalinto a mangituray iti adu a banag; ta nabayagen a napudno iti sumagmamano a banag, ket manipud dita patibkerekto.
54 Ket bilinek ti katulongak iti balay, ni Emma Smith, nga agtungpal ken katakunaynay ni katulongak a Joseph, ket awan ti sabali. Ngem no saan nga agtungpal iti daytoy a bilin madadaelto, kinuna ti Apo; ta siak ti Apo a Diosyo, ket dadaelekto no saan nga agtungpal iti paglintegak.
55 Ngem no saan nga agtungpal iti daytoy a bilin, aramidento ngarud ti katulongak a ni Joseph amin a banag kenkuana, a kas iti nasaonan; ket bendisionakto ken paaduekto ken itedkonto kenkuana iti maminggasut a daras iti daytoy a lubong, dagiti amma ken inna, kakabsat a lallaki ken babbai, balbalay ken dagdaga, assawa a babbai ken annak, ken korona iti agnanayon a biag iti agnanayon a lubong.
56 Ket manen, pudno kunak, pakawanen koma ti katulongak iti balay dagiti biddut ti katulongak a ni Joseph; ket kalpasanna mapakawanto met dagiti biddutna, a nagbiddutanna kaniak; ket siak, ti Apo a Diosyo, bendisionakto, ken paaduekto, ken pagrag-uekto ti pusona.
57 Ket manen, kunak, saan koma a palusposan ni katulongak a Joseph ti sanikuana, di la mamin-ano ta umay dagiti kabusorna a mangdadael kenkuana; ta kayat ni Satanas a dadaelen; ta siak ti Apo a Diosyo, ket isu ti katulongak; ket adtoy, ken imutektekam, addaak kenkuana, a kas iti kaaddak ken ni Abraham, ti amayo, uray pay iti pannakapatan-ok ken gloriana.
58 Ita, iti pannakasagid ti paglintegan ti kinasaserdote, adu dagiti banag a maipanggep iti daytoy.
59 Pudno, no awagan ti Amak ti tao, a kas ken ni Aaron, babaen ti timekko, ken ti timek ti nangibaon kaniak, ken naitalugadingkon kenkuana dagiti tulbek ti bileg daytoy a kinasaserdote, no agaramid iti ania man a banag iti naganko, ken maibatay iti paglintegak ken babaen ti balikasko, saanto nga agbasol, ket ikalintegakto.
60 Awan koma, ngarud, ti mangbabalaw iti katulongak a ni Joseph; ta ikalintegakto; ta agsakripisionto a dawatek kenkuana para iti panagbasolna, kinuna ti Apo a Diosyo.
61 Ket manen, kas maipanggep iti paglintegan ti kinasaserdote—no mangasawa ti asino man a lalaki iti birhen, ket tarigagayanna ti mangasawa iti sabali, ket palubosan ti immun-una a mangaramid iti kasta, ket no asawaenna ti maikadua, ket agpadada a birhen, ket agkarida nga awan ti sabali a lalaki kadakuada, adda kalintegan daytoy a lalaki; saan a nakaaramid iti pannakikamalala agsipud ta naitedda kenkuana; ta saan a makaaramid iti pannakikamalala iti dayta agpaay laeng kenkuana nga awan ti sabali.
62 Ket no adda sangapulo a birhen a naited kenkuana babaen daytoy a paglintegan, saan a makaaramid iti pannakikamalala, gapu ta agpaayda kenkuana, ken naitedda kenkuana; ngarud maikalintegan isuna.
63 Ngem no maysa wenno asino man kadagiti sangapulo a birhen, kalpasan ti pannakiasawana, makinaig iti sabali a lalaki, nagbasolen iti pannakikamalala, ket madadaelto; ta naitedda kenkuana tapno umadu ket punnuenda ti daga, a maibatay iti bilinko, ken tapno mangtungpal iti kari nga inted ti Amak sakbay ti pannakabangon ti lubong, ken para iti pannakaitan-okda kadagiti agnanayon a lubong, tapno magun-odda dagiti kararua ti tattao; ta ditoy ti pakaituloyan ti aramid ti Amak, tapno maitan-ok isuna.
64 Ket manen, pudno, pudno, kunak kenka, no addaan iti asawa ti asino man a lalaki, nga agiggem kadagiti tulbek daytoy a bileg, ket isurona kenkuana ti paglintegan ti kinasaserdotek, kas maibatay kadagitoy a banag, mamatinto ngarud ket aramidenna iti lalaki, wenno madadaelto ti babai, kinuna ti Apo a Diosyo; ta dadaelekto ti babai; ta pabilgekto ti naganko kadagiti amin nga umawat ken mangtungpal iti paglintegak.
65 Ngarud, nainkalinteganto kaniak, no saan nga awaten ti babai daytoy a paglintegan, para iti lalaki nga umawat kadagiti amin a banag nga itedko, siak nga Apo a Diosna, kenkuana, gapu ta saan a namati ti babai ken dina inaramid iti lalaki a maibatay iti balikasko; ket ti ngarud babai ti agbalin a managbasol; ket mailaksid ti lalaki manipud iti paglintegan ni Sara, a nangaramid ken ni Abraham a maibatay iti paglintegan idi binilinko ni Abraham a mangala ken ni Agar a kas asawana.
66 Ket ita, maibatay daytoy a paglintegan, pudno, pudno, kunak kadakayo, ad-adu pay ti ipalgakko kadakayo, manipud ita; ngarud, umdasen daytoy iti agdama. Adtoy, siak ti Alpha ken Omega. Amen.