2021
Vaha‘i Toga
Julai/Okosita 2021


O ira na Painia ena Veivanua Kecega

Vaha‘i Toga

iVakaraitaki mai Toga

O irau na dauvolaivola e rau vakaitikotiko e Waikato, Niu Siladi, kei Utah, Amerika.

O Vaha‘i a masu tikoga, ka dua na siga e sa duatani mai.

iVakatakilakila
A group of Tongan Young Men

A tekiduru o Vaha‘i ena yasa ni nona idavodavo me cavuta na nona masu. E a imatai ni nona bogi e koronivuli curu i bure, ka wasea e dua na rumu kei na vuqa tale na gonetagane. E sega ni dua vei ira e lewe ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, me vakataki koya.

“Tamai Keimami Vaka Lomalagi …” sa tekivu me masu e lomana o Vaha‘i. Ia a sega ni ka rawarawa. Era a vosavosa tiko na vo ni gonetagane ka veidredrevaki vakadomoilevu.

“Ei, raica!” a kailavaka mai o Akau, e dua ka rau rumu vata. “E sa masu tiko.”

A sega ni dabe dei o Vaha‘i. E kila ni vakalialiai koya tiko o Akau. Ia a vakalecalecava ni sega ni rogoci koya. A tomana tikoga na nona masu.

Ena gauna a vulica taumada kina o Vaha‘i na kosipeli, e rau a sega ni taleitaka vakalevu na Lotu o irau na itubutubu nei tinana. A dau gole o Vaha‘i ki na Lalai kei ganei tinana gone se vata kei ira nona itokani.

Ni sa yabaki 12, sa nanuma me sa papitaiso. E rau a sega ni marautaka taumada na tubuna. Ia a qai kaya o buna, “Mai na gauna oqo, o sa lewe ni Lotu oqori. Keirau vinakata mo yalodina kina.”

Ia oqo ni sa tiko tani vaka vuli o Vaha‘i, sa vakadeitaka me sa na dua na lewenilotu yalodina. Sa mani tomana tikoga na masu. Dina ga ni ra dau vakalialiai koya na vo ni cauravou.

Ena dua na bogi ni sa tekiduru o Vaha‘i, a rogoca e dua na ka duatani.

“E, ni vakanomodi! Sa masu tiko o Vaha‘i,” a kaya e dua.

A vakacavara na nona masu o Vaha‘i ka dolava na matana.

A dabe toka ena nona idavodavo o Akau. “Na masu sa bibi dina sara vei iko, se vakaevei?”

A deguvacu o Vaha‘i. “Io, e vakakina.”

Ni oti oya, era sa qai dau vakanomodi na vo ni cauravou ena gauna e dau masu kina o Vaha‘i. Sega ni dede sa tekivu tekiduru vata kei koya o Akau. Eso tale na gone tagane era veitomani mai. Kena itinitini, era sa tekiduru me ra masu vata kei Vaha‘i ena veibogi o ira kece na gonetagane ena rumu.

A vakila na marau o Vaha‘i. E sa bera vakadua ni bau masu vakamatavuvale e vale. Ia oqo sa rawa vua me masu vakamatavuvale vata kei ira nona itokani gonevuli!

Ena dua na siga a basika e dua na vakasama vei Vaha‘i. E dua na soqoni levu ni Lotu e a vakarau vakayacori. Sa rawa me sureti ira na nona itokani!

Ni oti na masu, a tukuna o Vaha‘i vei ira taucoko me baleta na soqoni. “E vakatokai me koniferedi ni tikina,” a kaya o koya. “Era lako mai na tamata me ra mai vulica na veika baleti me Jisu. E rawa ni o ni lako kece mai, kevaka o ni vinakata!”

Me vaka ni ra na biuta tiko na koronivuli o ira na gonetagane me ra lako ki na soqoni, sa dodonu me ra na sainitaka yadua e dua na pepa me ra na kerea kina na veivakadonui. A kurabui o Vaha‘i ni raica na pepa. E a tiko e 77 na yaca ena lisi!

A vakila o Vaha‘i na logaloga vinaka ni lomana ni dabe vata kei ira nona lewe ni kalasi ka vakarorogo ki na vosa ena koniferedi. O Akau kei na so tale era a rairai vakila talega na logaloga vinaka ni lomadra. Ni cava na koniferedi, e vitu vei ira era sa vinakata me ra papitaiso!

Ena bogi oya ni oti na masu vata kei ira nona itokani, a cavuta o Vaha‘i e dua nona masu vaka i koya. “Vinaka vakalevu na nomuni vakalougatataki au mai vei ira na itokani vinaka,” a tukuna vua na Tamada Vakalomalagi. “Ka vukei au meu ivakaraitaki vinaka.”

E sivia na 170 na yanuyanu era tiko e Toga ena loma ni Wasa Pasifika.

Nikua, e ono mai na vei ya tini na tamata e Toga era lewena na Lotu.

E kilai talega o Toga me “Yanuyanu Mamarau.”

O Vaha‘i kei na watina, o Sela, erau a isevu ni veiwatini me rau vauci ena Valetabu e Hamilton Niu Siladi.

A veiqaravi vaka peresitedi ni Valetabu e Nukualofa Toga o koya.

E a qasenivuli ena koronivuli na Liahona College, e dua na koronivuli ni Lotu torocake e Toga.

iVakatakilakila
Friend, July 2021 Tier 2

Droini mai vei Susan Keeter

Tabaka