Ma Ngaia ae Kam na Moaniban te Raoiroi—N tokin te Tai
Ngkana ti teimatoa, ngkanne n te tabo teuana ae akea tokina ti na kaitiakaki ao e na bwanin ni bobonga raoi.
Booki aika tabu a koreaki bwa a na kakabwaiaira ao ni kaungaira, ao n te koaua a karaoa anne. Ti karabwa karawa ibukin mwakoro ao kibu nako ake ti a tia ni kaman anganaki. Ma ti a tia n ataia bwa ni katoa tai te rongorongo e na kaoti bwa e na kauringiira bwa ti aki karaoa ae raoiroi? Ibukin te katooto, te Kabwarabwara iaon te Maunga e waaki ma karekean te rau, kakabwaia, ma ni kibu ake imwiina, ti tuangaki—ibuakon bwaai tabeua—tiaki tii te aki kamamate ma bon te aki unuun naba. Ti tuangaki bwa ti na tii aki wenenibure ma ti na aki iangoi iango aika aki itiaki. Ao naake a taua am kabaraaki, ao ko na manga anganna naba niniram. Ti na tangiriia ara kairiribai, ao tataro ibukiia akana bainikirini ngkami, ao karaoa ae raoiroi nakoia akana a ribaira.1
Ngkana tao aio am kamatebwai iaon booki aika a tabu, ao imwiin warekan aei tia ataia raoi bwa ti na aki kona n irii tuua ni kabane, te koaua ti na bon aki kona n irii ni kabane tua ake ti anganaki: “Ma ngaia ae kam na moaniban te raoiroi, n ai aron Tamami … i karawa ngkai moaniban te raoiroi.”2 Ma te kabanea n tua anne, ti tangiria ni kabwarai nanora ao n aki irii reirei aikai. Ti a bon taraa n aki kona ni kakoroi bukin kouru akanne ibukin te tiretio. Ma te Uea e na bon aki kona n anganiira te tua ae E ataia bwa ti na bon aki kona ni kawakinna. Ti na nooria bwa tera te kakai ae kaminonano are e na kona ni karokoira iai.
Inanon nako te Ekaretia I ongo bwa a mwaiti ake a ininimaki ma te itera aio: “I a bon rangi n aki tau.” “I a bon aki kororaoi.” “I a bon aki kona n tau.” I ongo aei mai irouia aika tebwitabun. I ongo irouia mitinare. I ongo irouia aika boou aika rairaki. I ongo irouia kain te aro aika a maan. Ngkai temanna te Titita, Darla Isackson, e a tia n nooria bwa, Tatan n ana anga e kona ni karaoa te berita ao tuua bwa a na taraa ni katekebuaka ao ni kamaraia. Irouia tabeman e bita te euangkerio ae rang kakaawaki man kaunganano nakon te bwai ni kaunuun ao te kamaraki nano.3
Are I taekinna ngkai e aki kakewea ke ni kamaunaa ana tua te Atua are e a tia n anganiira. I kakoaua Kororaoina, ao I ataia bwa ngaira Natina mwaane ao aine n tamnei n arora are ti kona n riki n ai Arona. I ataia naba bwa, ngkai natin te Atua, ti riai n aki uotiia rikaaki ao ni kabuakakaia tabeman, kaanga ni katuuaira ikai n te maiu ae mamate ngkai temanna e na karaoira bwa ana aomata te Atua bwa ti na karekea. Tiaki! Ma te ingaingannano nakon te rairannano ni karikirakea te raoiroi inanora n tainako, I kantaningaia bwa ti na karekea karikirakean arora n te aro are e aki kaira aorakin te maraki ni biroto, n namakina te bwarannano ke ni kakerikaaka rikirakeim i bon iroum. Anne tiaki ae tangiria te Uea ibukiia ataein te Moanrinan ke temanna ae kokoaua n anenea, “I kataia n riki n ai aron Iesu.”4
Ni korean aei n te koroboki, N na kauringiira ni kabane bwa ti maiu n te aonaaba ae bwaka ao ibukin ngkai tia riki bwa aomata aika a bwaka. Ti mena n te abanuea ae teretirio tiberingiana ae t, tiaki c. N aron are e taekinna Beretitenti Russell M. Nelson, ikai te kororaoi n te maiu are e aki mamate e teimatoa n “tiku.”5
Ngaia ae I kakoaua bwa Iesu e aki nanona Ana kabwarabwara aio bwa e na riki bwa te kainikataere ibukin kabwakara. Tiaki, I kakoaua bwa E nanonna bwa te kauring nakon are e tangiria Tamara ae akea tokina are ti kona ni karekea ma Ngaia n te maiu ae akea tokina. N arona, I kakaitau n ataia bwa n aki taraan au kabwaka, ma te Atua e kororaoi—are ibukina ngkai E bon kororaoi, te katooto, E kona n tangiriia ana kairiribai, ibukina ae ririki, n te “aro ni mwaane”6 ao n aine inanora, ngkoe ao ngai n tabetai bon kairiribai akanne. Ai kukureira ngai ngkai bwa te Atua e kona ni kakabwaia naake a aki kabongana raoi ibukina bwa, n aki tangiria ke ti bon aki nanonna ni kan karaoia, ngaira ni kabane ti aki naba rang ni kabongana n tabetai. I kakaitau bwa te Atua e nanoanga ao te tia raoi ibukina I kainnanoa te nanoanga ao te aonaaba e kainnanoa te rau. Bon anne, ni kabane n tamaroan te Tama ti taekinna naba iroun Natina Ana Riki Temanna, are e maiu ao e mate n te kororaoi naba anne.
I kawaekoa n taekinna bwa karekean ana kantaninga te Tama ao te Nati nakon kabwakara e aki anganiira te aonti ni motikitaeka ibukin aki nakoraoin maiura ke ni karinanoan ara kainibaire. Tiaki, mai moana te euangkerio e a tia n riki bwa ,“kakororaoaia aika itiaki, … ni karokoa … n riki bwa te aomata ae ikawai, ao tiara bon onraken Kristo.”7 I bon tii iangoia bwa n tabetai te koroboki ae tabu ke te tua ke te kantaninga n reirein te tua e kona ni kauringiira mimitongin aron Kristo ae bwanin”8 ni kaungai nanora n e tangira ae korakora ao nanora nakoina ao nanora ae korakora n riki n ai Arona.
“Eng, nako mai nakon Kristo, ma ni kakororaoaki irouna … ,” e bubuti Moronaai. ““Tangira te Atua ma korakorami, ami iango ao marurungimi, ao ngkanne… ao man ana akoi ao kam kona ni kororaoi iroun Kristo.”9Ara kantaninga teuana ibukin karekean te kororaoi are ana bwaintangira mai karawa—ti aki kona ni “karekea”. Ao, ana akoi Kristo e anganiira tiaki tii te kamaiuaki man rawawata ao bure ao te mate ma te kamaiuaki man kabuakakakira i bon iroura ae teimatoa.
N na kabongana teuana ana kaikonaki te Tia Kamaiu n taekina aio n te kawai ae kaokoro. Te toro e taarau iroun ana toka n te mwaiti ae 10,000 te tarena. N ongoraean ana bubuti te toro ibukin te tataonaki n nano ao te nanoanga, “ana Uea te toro anne e nanoangaia, ao … e kabwarai … taarau.” Ma imwiina te toro naba anne e aki kabwara ana bure raona n toro ae taarau irouna 100 te bene. N ongoraean aei, te uea e un nakon teuane e a tia ni kabwara ana bure, “tiaki bwa kona nanoangaea raom n toro n ai arou ngke I nanoangaiko?”10
Iai tabeua kaokoro n iango imarenaia taan rabakau ni kaineti ma kakaawakin te mwane are e taekinaki ikai,—ma ni kabwara U.S. n taekan te mwane—mani kabebetea numerana, ngkana e uarereke riki, kabwaraan 100 te bene te tia taarau e na kangai, $100 n te mwane kamwaitia, ngkanne te 10,000-tarau n te taarena e kabwaraaki n akea boona e kona ni kaeka te mwaiti ae $1 birion—ke e raka riki!
N aron ae bon ara tarau, te ware ae rang mwaiti anne—a bane n riaon ara kantaninga. (Akea ae kona ni bobwai n te mwaiti anne!) Eng, ibukin te kantaninga n te kaikonaki aei, e kantaningaaki bwa e aki kona n iangoaki; e kantaningaaki bwa e riaon ara konabwai n taua, n taekinna bwa akea ara konaa ni kabwaraa. Anne bukina bwa aio tiaki karakinaia toro ake a kauntaeka n te NuTetemanti. Bon rongorongora, te botanaomata ae bwaka—tarau n rabwata, bure, ao taan kabureaki ni kabane. Ngaira ni kabane ti bane n taarau, ao te moti bwa te kabureaki ngaira ni kabane. Ikekei ti na tiku n te tabo are akea ana nanoanga iai ara Uea are e kainaomataira ti ibukina bwa E tangiriira ao e “ nanoangaira.”11
Iesu e kabongana te bwai n tauabwaki ae kaangaanga iangoana ibukin Ana Mwakuri ni Kamaiu bwa e anga n te boo ae aki konaaki ni kaboaki mwiina. Anne, taraana irou, bon mwakoron nanona iakuun ana tiati Iesu n riki ni kororaoi. Ti na kona n aki kona ni karaoi tarena ake 10,000 ni kororaoin te Tama ao te Nati ake a tia ni karekei, ma e aki rang kairoro irouia ni butiira bwa ti na riki teutana n aroia atua ni bwaai aika uarereke, bwa ti na taetae ao ni mwakuri, n tangira ao ni kabwarabure, n rairi nanora ao ni katamaroai moa 100 bene ni kakororaoi, ake a matata n ara kona ni karaoi.
Tariu ao mwaaneu, ma tii Iesu, akea te mwakuri ae kairua n te mwananga n te aonaaba are ti mwananga iai, ngaia are au kantaninga ikai n te maiu ae mamate ti na kataia n teimatoa n rikirake ma n aki bwaina te anua are a aranna taan rabakau bwa “te kan kororaoi ae boitin.”12 Ti riai n totokoi kantaninga aika raka n taai aikai iroura, ao irouia tabeman, ao I kona n raonna, mai irouia naake ti weteaki bwa ti na beku ibukiia n te Ekaretia—irouia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira ibukiia aomata nako, bwa ti bane ni weteaki bwa ti na beku n tabo nako.
Ibukin anne, Leo Tolstoy e korea teuana taekan te ibonga are e kabuakakaki iroun temanna kain te taromauri ibukin aki maiuakinan are e riai ni maiuakinna, te kabuakaka n ikotaki ma te euangkerio are angareirei iai te tia kabwarabwara e rang kairua naba ao e riai n aki kakoauaki.
Ni kaekaan te kabuakaka anne, e taku te ibonga: “Taraa maiu n te tai aei ao kabotaua ma maiu rimoa. Ko na noora te bwai are I kataia ni maiuakinna n te koaua are I tataekinna.” E aki kona ni maiuakina te maiu ae rietata are e reirei iaona, te ibonga e kaotia ae e a tia ni kabwaka. Ma e tang:
“Buakanai, [ngkana ko taku,] I karaoa aei n tii ngai, ma [tai] buakanai … nakon te kawai ae I iria. … Ngkana I ata te kawai nakon mweengau [ma] I nakonako iaona ni manging, e karako nakon te kawai ae eti ma tii ibukina bwa I bebei man iterana nakon iterana?
“… Tai takaka ni kukurei, ‘Taraia! … Ao arei e a [kawakawa] inanon te aomwaimwai!’ Tiaki, tai kakatonga n ana kabwaka temanna … ma am ibuobuoki [n rianna n te kawai n oki nakon te Atua .]”13
Tariu ao mwaneu, ngaira ni kabane ti kan katotonga maiun Kristo nakon karekean te maiuraoi. Ngkana ti butimwaea te kokoaua anne ni katamaroa, ti bon aki bwaretaio; ngaira aomata. Ti na aki butimwaea kabwakara n te maiu n rabwata, ao aki kororaoira aika otara n te tamaroa riki n nanora are ti tangiria ake a katobibira, ake a karikiira bwa tina aki kakoaua ni koauan te euangkerio ke kantaningaan taai aika ana roko n riki n atua.Ngkana ti teimatoa n akea tokina, kaitiakara e na katabwaninaki ni katiaaki—are e nanonaki n te NuTetemanti n te kororaoi.14
I kakoaua bwa tokin kawaira ae korakora, ake a tauraoi nakoira man ana Mwakuri ni Kamaiu te Uea Iesu Kristo, are Ngaia ae reitinako “man te akoi nakon te akoi”15 ni karokoa te Aki mamate16 E a tia ni karekea kororaoin mimitongin te teretio ae bwanin.17 I kakoaua bwa n aei ao ni katoa aoa E bon, ma baina aika tangaina, e anganiira te akoi naba anne, n tautauiira ao ni kaungaira n rawa ni kakiira ni karokoa ti okira mweengara n raamwaneaki ni baia ara Karo i Karawa. Ibukin te tai ae kororaoi, I reitinako ni kataia, ma te kabwaka. Ibukin te bwaintangira ae kororaoi, I reitinako ni kakaitau, e ngae ngke I aki tau. I karaoia n aran teuare Moan te Tamaroa, mai irouna are e aki kona ni kabwaka ke ni karaurau ma e tangiriira ni kabane, riki Iesu Kristo, amen.