N te Bong aei Kam na Rineia
Korakoran kukureira ae akea tokina e katan iaon rinean te Atua ae maiu ao n Raonna n Ana mwakuri.
Te ara ae karioaki Mary Poppins bon te tia tobwa ae kain Engiran—are iai mwaakana ni karaoi bwaai aika aki kona ni karaoaki.1 E toka iaon te ang mainiku ni karoko irouia te utu ae Banks ni buokiia ake a maeka i Ronton Nambwa 17, Cherry Tree Lane. E anganaki mwiokoana n tararuaia ataei, aika Jane ao Michael. N ana kairi ae matoa man akoi, e waaki n reireiniia bwaai aika a kakaawaki n te aro ae onoti ae mwaaka.
Jane ao Michael a rangin rabakau, ma Mary e baireia bwa e a boo ana tai ni kiitaniia. N te karaki, raoraon Mary ae Bert are e kakaitiaki bwaai ni kabubu ai, e kataia n totokoia bwa e na aki nako. E uneaki, “Ma kai bon ataei aika a tikiraoi, Mary.”
Mary e kaeka, “Ma tao N na reireiniia ngke arona bwa a aki? Ma I aki kona ni buokiia ngkana aki butimwaeai, ma akea riki ae matoatoa reireiana nakoia ataei aika a taku bwa atai bwaai ni kabane.”
Bert e titiraki, “Ao ngkanne?”
Mary e kaeka, “Ngaia are a riai ni karaoa te mwakoro are imwiina i bon irouia.”2
Tariu ao mwaaneu, n aroia Jane ao Michael Banks, ngaira “ataei aika a raoiroi” ake a bon riai n reireinaki. Tamara are i Karawa e tangiria ni buokiira ao ni kakabwaiaira, ma n tainako ao ti aki butimwaia. N tabetai, ti bon karaoa ae kanga ti a kaman atai bwaai ni kabane. Ao ngaira naba ti riai ni karaoa “te mwakoro are imwiina” i bon iroura. Anne bukina ngkai ti roko iaon te aba man te maiu are imwain aei, man mweengara i karawa. “Maiura iaon te aba” e irekereke ma karaoan rinerine.
Ana kouru Tamara arei i Karawa n nakoana ni karo tiaki kairaia natina bwa a na karaoa ae eti, bon kairaia Natina bwa a na rinea ae eti ao n tokin te tai n riki n ai Arona. Ngkana E ti tangiriira bwa ti na ti ongotaeka, E na waekoa ni kabonganai kaniwanga ao katuua ni bitii anuara.
Ma te Atua e aki tangiriia Natina bwa a na kataneiaki ao a na ongotaeka “n aroia maan” ake a tenatenai bwain ana auti te tia kawakiniia.3 Tiaki, te Atua e tangiriia Natina bwa a na rikirake n te tamnei ao a na Raonna n Ana mwakuri.
Te Atua e katea te baire ni bwaibwai n Abanueana, kawain te berita are e kairiira bwa ti na riki n ai Arona, ni karekea aekakin maiuna, ao ni maiu n aki toki bwa utu irarikina.4 Ara rinerine i bon iroura—a bon—rangin kakaawaki n te baire aei, are ti reiakinna ni maiura imwain rokora n te maiu aei. Ti butimwaea te baire ao ti rineia bwa ti na roko iaon te aba.
Ni kakoauana bwa ti kabongana te onimaki n reiakina kabonganaan raoi inaomatara, te rabuna are e karika mwaningan ara iango are ti mwaninga iai ana baire te Atua. N akean te rabuna anne, Ana kantaninga te Atua a bon aki kona ni koro bukiia ibukina bwa ti aki kona n rikirake ao n riki bwa kain aon te aba aika a onimaki ake E tangiriia.
E taku te burabeti are Riaai: “Mangaia ae e anga te inaomata te Uea ae te Atua nakon te aomata bwa e na kona ni mwakuri i bon irouna. Mangaia ae e aki kona te aomata ni mwakuri i bon irouna ma ti ngkana e kairaki iroun te kai ni kamaiu ke te kai are tabu.”5 N te rinan are mai inano, teuana te iango e kaotaki iroun Iesu Kristo, ana Moan Nati te Tama. Te iango are teuana e kairaki iroun Tatan, Rutibero, are e ukeukera kamaunan inanomatan te aomata n rinerine.6
Iroun Iesu Kristo, “bon ngaia te tia tei ibukira are e mena iroun te Tama.”7 Imwiin katiaan Ana mwakuri ni kamaiu, Iesu “e a tia n nako karawa … bwa e na anaa mai iroun te Tama te nanoanga are e riai n reke i rouna ibukiia natia aomata.” Ao n reken kariaiakana n nanoanga, “ngaia are e tei ibukin aia waaki natia aomata.”8
Aron Kristo n riki bwa te tia tei ibukira nakon te Tama e aki kaitara ana baire te Tama. Iesu Kristo, are e kariaia bwa e na anaaki Ana baire nako nanon ana baire te Tama,9 ao e na bon aki boutoka te bwai teuana nakon are e tangiria te Tama mai moana. Tamara re I Karawa e kaungaira ma te aki nanououa ao e kimwareirei n ara tokanikai.
Te tia tei i ibukira Kristo, riki n te mwakoro, are e kauringiira bwa boni Ngaia te kareanraoi ni kabwara ara bure, ma aia bure naba kain aonaba ni kabaneia.10 Ibukiia ake a kakoaua Iesu Kirsto, rairi nanomi, kam na bwabetitoaki, ao n teimatoa ni ua te toki—te waaki are e karekea te reitaki ae tamaroa11—te Tia Kamaiu e kabwarabure, e kamarururng, ao e tei ibukira. Ngaia te tia buokiira, te tia karaunano, ao te tia raoi—ni kakoaua ao ni boutoka katiteuanaakira ma te Atua.12
Ni kaitarana raoi, Rutibero bon te tia kabuakakaira ke te tia kaitaraira. Ioane te Tia Kaotioti e kabwarabwara konaakin Rutibero n tokin te tai: “Ao I ongo te bana ae korakora i karawa, ba e kangai, E a roko ngkai te kamaiu mairoun Atuara, ma mwaakan, ma ueana, ma mwakan ana Kristo.” Bukin tera? Bwa “e teweaki rio te tia bukinia tarira, are e bukinia i matan Atuara ni ngaina ao ni bong. Ao a kataea ana kai n raran te Tibutetei ao n aia taeka are a kaotiotia.”13
Rutibero bon te tia kabuakaka aei. E taetae ni kaitaraira n te maiu imwain te maiu aei, ao e reitinako ni kabuakakaira n te maiu aei. E kataia ni katikiira rikaaki nako moone. E tangiriira bwa ti na bon tiku n te aro n nanokawaki ae aki totoki. Bon ngaia ae e tuangiira bwa ti aki tau, ngaia are e tuangiira bwa ti aki nakoraoi, ngaia are e tuangiira bwa akea tain kaetan te kairua. Bon ngaia te tia iowawa, ngaia are e karawawataira riki ngkana ti taonaki n te nanokawaki.
Ngkana e reireina te ataei n nakonako Rutibero ao e tatanako te teei, e na kona n takarua te teei, ni katuaea, ao n tuanga bwa e na aki manga kataia riki n nakonako. Ana kawai Rutibero e uota te bwarannano ao buan te kantaninga—n te kabane ao n taainako. Tamaia taan kewe te tia kabuta te kewe14 ao ana mwkuri ni kewe e na keweira ao ni katiki nanora, “bwa e ukoukora karawawatakiia aomata ni kabane n ai arona.”15
Ngkana Kristo e reireina te ataei n nakonako ao e tatanako te atei, E na buokia ni kateirakea ao ni kaunga nakon te mwaneka are imwiina.16 Kristo bon te tia ibuobuoki ao te tia karaunano. Ana kawai e uota te kimwareirei ao te kantaninga—n te kabane ao n taainako.
Ana baire te Atua e kairi kaetieti nakoira, are e kaineti nakon koroboki aika tabu ao tuua. Tua aikai tiaki bwariko n tua ake a na kairoroira tua bwa a na kataneiaira bwa ti na ongotaeka. A reitiira nakon karikirakean anuara n te aronatua, n oki nakon Tamara are i Karawa, ao ni karekea te kimwareirei ae teimatoa. Te ongotaeka nakon Ana tua bon tiaki te mwakuri n aki iango ke n iangoraoi, ti ataia ao ti rinea te Atua ao kawaina n okira mweengara. Te baeten ibukira bon titebo ma are iroun Atam ao Ewa, mangaia “ae te Atua e anga taian tua, i mwin kaotan nakoia te babaire ni kabomwi”17 E ngae ngke te Atua e tangiriira bwa ti mena ni kawain ara berita, E anganiira te inaomata n rinerine.
Ni koauana, te Atua e tangiria, kantaningaia, ao e kaetieti bwa Natina n tatabemaniia nako a na rinerine i bon irouia teuanne ke neienne. E na bon aki kairoroira. Man te bwaintangira n inaomata, te Atua e kariaia natina “bwa a na mwakuri n aron oin nanoia ao n aki kairiraki.”18 Te inaomata n rinerine e karekea nakoia bwa ti na rineia ni mena iaon te kawai, ke ti na aki. E karekea nakoira bwa ti na kitanna, ke ti na aki. N aron are ti aki kona ni kairoroaki bwa ti na ongotaeka, ti aki kona ni kairoroaki bwa ti na aki ongotaeka. Akea ae e kona, ngkana akea ara reitaki, ti kairaki nako man te kawai. (E na aki kairuruaaki aio ma aomata ake a uruakaki inaomataia. A aki kiitana te kawai; a taenikai. A karekea rabakaun te Atua, ana tangira, ao ana nanoanga.)
Ngkana ti kiitana te kawai, te Atua e nanokawaki ibukina bwa E ataia aio tokin te tai, n aki kaokoroaki, e na kairi nakon kabuan te kukurei ao buan taian kakabwaia. Inanon booki aika tabu, kitanan te kawai e kaineti nakon te bure, ao tokina keerikakin te kukurei ao kabuan kakabwaia are e aranaki bwa te katuaeaki. N te aro aei, te Atua e aki boaira, te katua bon mwiin ara rinerine, tiaki Ngaia.
Ngkana ti kunea bwa ti a kiitana te kawai, ti kona n raroa mai iai, ke ibukin Ana Mwakuri ni Kamaiu Iesu Kristo, ti kona n rineia bwa ti na kaoki mwanekara ao ni manga okiria. Ni koroboki aika tabu, te waaki ni bairea te bitaki ao te oki rikaaki nakon te kawai e taekinaki bwa te rairannano. Te kabwaka nakon te rairannano nanona bwa ti rineia bwa ti na kationakoira man ana kakabwaia te Atua are e tangiria n anganiira. Ngkana ti “aki kukurei n te bwai anne are [ti] anganaki,” ti “na oki … nakon [ara] tabo, ni kukurei ni karekei bwaai ake [ti] tauraoi ni karekei”19—ara rinerine, tiaki ana rinerine te Atua.
N aki taraia bwa manra kitanakin te kawai ke raroara are ti a tia ni mwaninganako iai, n te tai are ti baireia iai bwa ti na bitaki, te Atua e buokiira ni kaokiira20 Man ana taratara te Atua, rinanon te rairannano ae nako man te nano ao te waaki nako ma te teimatoa inanon Kristo, ngke e okira te kawai, e na bon aki taraa ni kona ni kiitanna.21 Te Tia Kamaiu e kabooi ara bure ni kainaomataira man keerikakin te kukurei ao te kakabwaia. Aio are e aranaki ni koroboki aika a tabu bwa te kabwarabure. Imwiin te bwabetito, a bane n tionako membwa man te kawai—tabeman a kaitara. Mangaia are, kamwakura te onimaki iroun Iesu Kristo, te rairannano, karekean ana ibuobuoki, ao kabwaraan bure, bon tiaki bwaai aika a kona ni karaoaki n te tai ni maiu, mwakuri aika okioki teuana imwiin teuana. Aio arora n “teimatoa ni karokoa te toki.”22
Ti riai n rinea are ti na beku ibukina.23 Korakoran kukureira ae akea tokina e katan iaon rineakin te Atua ae maiu ao raonakina n Ana mwakuri. Ngkai ti kataia ni “karaoa are imwiina” i bon iroura, ti kataneiaira ni kabongana inaomatara n ae eti. Ngkai a taekinna uoman Beretitenti ngkoa n te Bootaki n Aine aika uoman a taku, ti riai n aki riki bwa “ataei ake a mataiakinaki ao a kakaetaki n tainako.”24 Tiaki, te Atua e tangiriira bwa ti na riki bwa ikawai ao ni kairiira i bon iroura.
Rineakin iriiran ana baire te Tama bon ti ngaia te kawai ae ti kona iai n riki bwa taan bwaibwai n Abanueana; man anne are E kona n onimakiniira bwa ti na aki titiraki ni bwaai ake a kaitara ma Ana kantaninga.25 Ma ti riai n uringnga bwa “akea riki ae matoatoa reireiana nakoia ataei aika a taku bwa a atai bwaai ni kabane.” Ao ti riai n tauraoi n reireinaki n ana kawai te Uea iroun te Uea ao Ana toro. Ti kona n onimakinna bwa ngaira natiia ara Karo ake i Karawa26 ao ti tau “n reireinaki” ao ni kakoaua bwa “ni katukakira i bon iroura.” e aki nanonaki bwa “ti katinanikuaki.”
N aron te burabeti Iakobwa are e taku, I taekinna ma ngaia:
“Mangaia ae kakukurei nanomi ao uringnga bwa kam bon inaomata ni karaoi oin nanomi—n rinea te kawai nakon te mate are aki totoki ke te kawai nakon te maiu are akea tokina.
“Mangaia, tariu [ao mwaneu] aika kam tangiraki, maiu n aron nanon te Atua, ao tiaki n aron nanon te riaboro …; ao uringnga, ngkana kam a tia ni maiuna nanon te Atua, bwa bon ti rinanon ana akoi te Atua are kam na kamaiuaki iai.”27
Mangaia, rineia n onimakina Kristo, rinea te rairannano, rineia ni bwabetitoaki ao karekea te Tamnei ae Raoiroi; rineia n reitinako ni katauroi n tau ni butimwaea te toa, rineaia ni karaoi berita aika a tabu n te tembora, ao rineia ni beku ibukin te Atua ae maiu ao Natina. Ara rinerine e na baireia bwa antai ngaira ao tera arora are ti na karikirakea n taai aika a na roko.
I kainna bwa kam na reitinako n ana kakabwaia Iakobwa: “Mangaia ae ke na kautiko te Atua man te mate ni mwaakan te mangauti, ao man te mate ae e aki totoki ni mwaakan te mwakuri ni kamaiu, bwa ko aonga ni butimwaeaki nakon uean te Atua, ae akea tokina.”28 N aran Iesu Kristo, amen.