Epinukunuk non Kraist
Sa mochen anisi meinisin ion mi mefi akkanamon ika mefi pwe rese pachonong. Upwe founi, non foufoun, ekana rese pupunu
Pwii kana me fefinei, ren ei fansoun Paska sia anonga ach ekiek won ewe ningen Manausefanita an ach Samon me Chon Amanau, Jises Kraist. Sia chemeni An ewe tingor non an apasa “oupwe feito rei, ami meinisin mi pekus ren choun osemi, o ngang upwe asoso kemi.
“Oupwe angei osei o oupwe mwarei o oupwe kaeo seni ei, pun ngang mi mosonoson o tipetekison, iwe oupwe kuna ami ngaseno.
“Pun osei we upwe ngeni kemi mi mecheres, o upwe ngeni kemi osemi mi pan.”1
An ewe Chon Amanau ewe tingor pwe sipwe feitto ren I ew tingor ngeni meinisin sisap chok feitto ren I nge sipwe pwan chon An Mwichefen.
Non ewe uwekisin a nom mwen ei tingor mi attong, Jises a aitikich ifa ussun ei a fis ren ach mochen tapweno mwirin I. I a afata, “Ese wor emon mwan [ika fefin] mi sinei ewe Nau, pwe ewe chok Sam; o ese pwan wor emon mwan [ika fefin] mi sinei ewe Sam, pwe ewe chok Nau, o pwan ngeni ir ekkewe chok ewe Nau a mochen pwar ngenir.”2
Jises a mochen kich sipwe sinei Kot a emon Samach won Nang mi tong.
Ach sinei pwe Samach won Nang a tongei kich iwe epwe anisi kich ach sipwe sinei ion kich me sinei pwe kich chon An ewe auchean famini fochofoch.
Ewe Mayo Clinic a fen makketiw: “Awora ach memefin pachonong mi fokkun auchea. … Arapakan meinisin kinikinin manauach a fen foruta arun ach pachonong non och mettoch.” Ei repot a apachata, “Sise tongeni eimuono ewe auchean memefin ach pachonong seni pochokunach non pekin inis me ekiek”3—me, upwe apachata, pochokunen ngunuch.
Mwen ewe kunionun An ewe riaffou non Gethsemane me mano won ewe irapenges, ewe Chon Amanau a saingoni ne churi Noun kewe Chon Kuno ren ewe Omuchunon Faf. I a apasa ngenir, “Non ei fonufan epwe eriaffou kemi: nge oupwe chok epinukunuk; Ua fen okkufatiw fonufan.”4 Mwen epwe tuputiw akkar ren ewe ran mwirin, Jises Kraist a fen riaffou me a “mano [won ewe irapenges] ren ach tipis.”5
Ua ekieki tipitipingawen ewe fefin mi nikitu me kewe mwan ra tapweno mwirin I met repwene mefi me non Jerusalem nupwen ewe akkar a tuputiw me rochopwak me nuokus ra pwenireno.6
Ussun ekkei chon kunon nom arapakan 2,000 ier a no, chommong neimi oupwe pwan mefi tipitipingaw seni fansoun ngeni fansoun. Ua pin sinei ei tipitipingaw seni ewe fansoun punuwei we mi auchea Barabara a mano, nap seni ruu esop ier a no. Ua sinei ifa sokkun ei chon ach famini, chiechiach ra rokopwanikicheno, nge kich mi chok mefi tipitipingaw—pokiten punuwei we ese chiwen nom unuki.
Ewe osukosuken COVID-19 a pwarano ei memefin eimukicheno me tipitipingaw ren chommong. Inamo, ekkewe osukosuk sia mesengeni non ei manau, ussun ena aewin sosoren Paska, sia tongeni neno ngeni ew minefon manau non Kraist, fiti minefon me amwararen ekkewe tufich me ekkewe minefon ennet nupwen sipwe kun ngeni ewe Samon ren epinukunuk me chiechi ngeni.
Ngang mi mefi won winikapei mettekin ekkana ese or chiener. Nupwen uwa katon porousen fonufan, Ua kuna chommong ra mefi ei tipitipingaw. Ua ekieki pwe, ren chommong, pokiten meni resap sinei pwe Samach Kot won Nang mi tonger me sia pachonong ngeni An ewe famini fochofoch. Achifouwa pwe Kot a tongei kich me kich Noun Semirit a ekinamweikich me sia apinukunuku.
Pokiten kich noun Kot non pekin ngun, meinisin kich ussun Kot me nepoputan, nonomuch, me tufichich. Emon me emon kich “noun inach me samach non nang achengicheng onuon ika fopun non ngun.”7 Iei ussun nikinikich! Iei wesewesen ion kich!
Ren ion kich non pekin ngun a napono nupwen sia weweiti ion kich won ei fonufan, kapachenong einangach, oruniach, ika sia feitto seni ia.
Ei memefin nikinikich non pekin ngun me oruni, tong me pachonong a tongeni amwasanga epinukunuk me tong fan iten Jises Kraist.
Ua kapasen epinukunuk non Kraist esap ren aneanen ekkiek. Iwe nge, ua kapasen epinukunuk ewe a ussun ew nukunuk epwe fateno. Ussun epinukunuk a auchea ne okufatiw osukosuk, pesei tufichin pwapwa me pochokun non pekin ngun, me poputa ne sinei pwe Samach Feinfeino mi tongei kich me kich Noun kewe, chon An Famini.
Nupwen sia awora epinukunuk non Kraist, sia poputa ne sinei pwe nupwen sia mochen fori me aponueta kewe pwon mi pin, ach kewe mochen me onotan ra tongeni ponueta meren I.
Ewe Mwichen Engon me Ruemon Aposel ra opungupung fengen non ew mosonosonun iotek me fiti ew memefin mochen ar repwe weweiti ifa ussun ar repwe anisi meinisin ekkewe ra mefi akanamon ika mefi pwe rese pachonong. Sia mochen anisi meinisin ion a mefi ei napanap. Upwe founi, non foufoun, ekana rese pupunu
Pwii kana me fefinei, a nap seni nesop chochon aramas watte non ewe Mwichefen ikenai ra ekkewe punuwer ra mano, mufesen, ika rese mo piin pupunu. Ekkoch ra ekieki ussun ar kewe tufich me nenier non an Kot ewe kokkot me non ewe Mwichefen. Sipwe weweiti pwe manau esemuch esap ew mecheresin kapaseis ren nonomun pupunu ikenai nge ren angangen tapweno mwirin Kraist me “pwaracho non ewe kapasen pwarata an Jises.”8 Ewe epinukunuk ren meinisin ekkewe rese pupunu ussun chok ren meinisin chon an ewe Samon ewe Mwichefen mi niwinsefanito—mi fich ngeni ewe umoumochun Kraist seni “anneasosich ngeni ekkewe annuk me ekkewe angangepin ren ewe Kapas Annim.”9
Ua ekiekieta pwe mi wor ekkoch auchean nongonong a auchea sipwe weweiti.
Ewin, kewe pukefen me ekkewe soufos non fansoun-soponon a affat pwe meinisin ion mi nikitu non aponuetan ekkewe pwon mi pin repwe aani ewe tufichin manau tekia. Pereseten Russell M. Nelson a aitikich: “Non pusin an ewe Samon napanap me fansoun, esap wor feioch epwe omochu seni Noun kewe nikitun Souneng. Ewe Samon epwe opungu me niffang ngeni emon me emon aramas anongonong ngeni anononun ar mochen ussun chok pwan ar angang.”10
Oruan, ewe wesewesen fansoun me nikinikin non minne ekkewe feiochun manau fefeita ra kawor rese mwo pwano, nge ra fen affat.11 Preseten Dallin H. Oaks a awewei pwe ekkoch napanapen “Manau iei repwe foruta non ewe Engorou Ier, minne ewe fansoun acawesano meinisin met ese taweno non ewe wachemuken kokotun pwapwa ren meinisin noun Samach semirit mi unusoch.”12
Esap wewen nge meinisin feioch epwe witiwitino tori ewe Engorou ier; ekkoch ra fen angei me ekkoch repwe soposopono ne angei tori ena ran.13
Ounungatin, awitiwiti ewe Samon a pwarano soposoponon anneasochis me fefeita non pekin ngun ngeni I. Awitiwiti ewe Samon ese pwarano an emon fansoun witiwit. Ousap tongeni mefi pwe ou nom non ew rumwen awitiwit.
Witiwit won ewe Samon a wewen ngeni foffor. Uwa kaeo non ekkewe ier pwe epinukunuk non Kraist a watteno nupwen sia angang ngeni ekkoch. Angang usun Jises a angang, sia mecheres ne anapano ach epinukunuk non I.
Pusin an emon fefeita emon a tongeni angei iei nupwen a utiwiti ewe Samon me An kewe pwon a ew auchea, pin, kinikinin An ewe kokkot fan iten emon me emon kich. Ekkewe aninis emon a tongeni fori iei an epwe anisi koutan ewe Mwichefen won fonufan ra fokkun auchea. Mi pupunu ika ese pupunu ese wor met epwe fori ren an emon tufichin angang. Ewe Samon a afona ekkewe ra angang me awitiwit ngeni I non nikitu me nuku.14
Aruanun, Kot a aora ngeni kich manau ese much ngeni meinisin Noun kewe. Meinisin kewe ra etiwa an ewe Chon Amanau ewe amwararen niffangen aier sefan me aponueta An kewe annuk repwe angei ewe manau esemuch, ina mo ika rese tour ngeni mettochun meinisin me unusoch non ei manau. Ekkewe ra aier repwe sinei an ewe Samon ewe amonata ne omusano ussun I a fen affata: “Ewer, iwe fan chommongun an nei kewe aramas repwe aier upwe omusano ar kewe atai annuk ngeniei.”15
Non ewe omuchunon chekin ukkukun tongenien emon, mochen, tufich non kewe auchean pungun finata me mochen, pachenong tufichin angei ekkewe niffang esemuch, ekkewe mettoch Kot chok a tongeni epwe apungu.
Enimuan, ach epinukunuk non met ekkei mi pung a puk waran non ach nuku non Jises Kraist, ren minne an ei chen mettoch meinisin fan asengesin manauach iei ra foruta non pungun.16 Meinisin pwonen feioch ra tufich seni I, ewe minne An Achasefan, “a feitiw fan mettoch meinisin”17 me a fen “okufu fonufan.”18 I “a fen motiw won peniemwanin Kot, epwe angei ren ewe Sam an kewe pungun umoumoch minne a fen aea won ekkewe noun aramas … ; ina minne A peni ewe popun ren ekkewe semiritin aramas.”19 Non ewe omuchunon, “ekkewe souneng repwe ur ren an ewe ning, me angei wiiser”20 repwe fiti Kraist ne angei met mi kawor fan iter.21
Ach mochen pwe ekkei nongonong repwe anisi meinisin ir mi anapano epinukunuk non Kraist me mefi ew memefin kapachonong.
Ousap fokkun monuki pwe ami noun Kot, Samach Feinfeino, iei me feinfeino chok. A tongekemi, me ami mi auchea ngeni ewe Mwichefen. Ewer, sia mochen ami! Mi auchea ngenikich ami mongungu, sinenap, nipwakoch, mwirinomi, me pungochumi.
Ren chommong ier, sia fen porous ussun kewe “sarafo rese pupunu,” “mei muk rese pupunu,” me “kewe mi mukono.” Ekkana kefinita ra tongeni ekis awora aninisin ekkewe fansoun nge pwan tongeni siwin nge esap turun tip ifa ussun sipwe esinna ekkoch.
Mei wor ew anen ach sipwe orukano ekiekin nonomun aramas a tongeni eimu fesenikich?
Preseten Nelson a tingor pwe sipwe awena ngenikich pwe kich chochon Ewe Mwichefenin Jises Kraist ren Aramas mi Pin non Fansoun Soponon. Ena ussun nge a ponu kich meinisin, ika met?
Ewe kapasanimen Jises Kraist a wor an manaman ne ochu fengenikich. Kich sia kon nonno fengen nap seni ach sokofesen. Ren usun chochon an Kot famini, kich sia ennetin momongeang me pwipwipwi. Paul a apasa, “Seni [Kot] a forata ekkewe einangen fonufan meinisin o awora ngenir ar repwe manau won unusen fonufan.”22
Ngeni ami presetenin steik, pisop, me mwich me sou emwenin fin anisi, ua tingorekemi oupwe ekieki meinisin chon mwichefen seni om ewe steik, wart, mwich ika mwicheich ren ir ekkewe mi tongeni awora aninis me angang non ekkewe wis me aninis non chommong napanapan.
Meinisin chon mwichefen non ach kewe mwich, mwicheich, wart, me steik a wor rer ewe niffang seni Kot-mi nipwakoch kewe ra tongeni anisi kauutan An ewe muu iei.
Sipwe kokori nouch kewe chon Mwichefen ion kewe rese pupunu ar repwe angang, ekieta, me osukun. Poutano ekiekin nom me ekkewe mettoch fan ekkoch esap ururun repwe kawor ngeni ar memefin tipitipingaw me rese tongeni kapachenong ika rese tongeni angang.
Ua apasata ai pwarata won ei Paska non soponon wiken ach Chon Amanau, Jises Kraist me ewe epinukunuk feinfeino I a ngeniei me ion mi nuku non Itan. Me ua pwarata ai tipetekisonun pwarata non Itan mi pin, iten Jises Kraist, amen.