“Ekkewe Nongonongun Ai Kapas Annim”
Ew nongonongun ewe kapas annim, ina ew chiechian anongonong won kapasen ourour ren tupenin angangen om pungun finata.
Non ewe mwichenapen Ewe Mwichefenin Jises Kraist ren Aramas mi Pin non Fansoun Soponon non October 1849, Elter John Taylor seni ewe Mwichen Engon me Ruemon Aposel a koko ngeni an epwe suki ewe muun France ren ewe afanafanen ewe kapas annimen Jises Kraist. An ewe angang a pachenong ewe makken ewe aewin taropwen Mwichefen non ena fonu. Elter Taylor a amonata me makkei ew taropwe non 1851 ponuen eniwinin kapas eis ra pin eisini ussun ewe Mwichefen. Me arapakan ngeni nesopun ewe makk, Elder Taylor a chemeni ei fansoun:
“Ekkoch ier a no, non Nauvoo, emon onuon non ai rongorong, emon chon ewe mwichen anepungun annuk, a eisini Joseph Smith ika ifa ussun an a tufichin nemeni chommongun aramas, me fori tumunun non murinon teteniochun; a apasa pwan non na chok atun pwe ese tufich ngenir ar repwe efisi ussun met a fori ese nifinifin ian. Mr. Smith a apasa pwe a fokkun mecheres ne fori ena. ‘Ifa ussun?’ ewe onuon a ponueni; ‘ngeni kem a fokkun weires.’ Mr. Smith a ponueni, ‘Ua aitir ekkewe nongonong mi pung, me ra pusin nemenir.’”1
Ua iotek pwe ewe Ngun mi Fen epwe aiti kich me emweni kich nupwen ua pwarano ouchean wisen kewe nongonong non ewe niwinsefaniton ewe kapas annimen Jises Kraist.
Nongonong
Ewe Samon a pwarano ngeni ewe Soufos Joseph Smith pwe “ekkewe elters, prist me ticher ren ei mwichefen repwe osukuna ekkewe nongonongun ai kapas annim, minne ra nom non ewe Bible me ewe Puken Mormon, minne iei ewe unusochun ewe kapas annim.”2 A pwan afatano pwe ekkewe Aramas mi pin non Fansoun Soponon “repwe kaeo och non pekin awewei mettoch, non nongonongun ewe annuk, non ewe annukun ewe kapas annim, non mettoch meinisin fan asengesin ewe muun Kot minne a namot ren ami oupwe weweiti.”3
A fen afatochutiw non kapas, ew nongonongun ewe kapas annim, ina ew chiechian anongonong won kapasen ourour ren tupenin angangen om pungun finata. Ekkewe nongonong ra etto seni ewe ennetin kapas annim mi chou fetan me awora anan me auchean atun sia feino mwach won ewe annen pwon.
Ren awewe, ewe unungat aewin Nongonongen Achifoua a pwarata nongonongun napanapen ewe annukun ewe niwinsefaniton ewe kapas annimen Jises Kraist: ewe popun ewe Kot Sam non ewe aewin nongonongun achifoua, ekkewe niwinin turutiwen Adam me Eve ewe non ewe oruen nongonongun achifoua, me kewe feioch ra tufich ren ewe Achasefan an Jises Kraist non ewe ounungatin nongonongun achifoua.4 Me ewe oruanun nongonongun achifoua poputani ren kewe aewin nongonong—kewe tetenin anganga nuku non Jises Kraist me aier—me kewe akkomwen annukun pristut ra otufichi ewe Achasefan an Jises Kraist an epwe fetanoch non manauach.5
Ewe Kapasen Emirit pan ew awewe ren ew nongonong an epwe ew pisekin emwen. Kose mochen makei ekkei nepoputan wokisinin awewe non kinikin 89 ren ewe Doctrine and Covenants.
“A katou ren ew nongonong mi fiti pwon, a atufichi ngeni foforun ekkewe mi apwangepwang me ekkewe souneng mi wesewesen apwangapwangano, ekkewe ir ra iteni ika fen tongeni iteni pwe ir souneng.
“Nengeni, ennetin, ewe Samon a apasa ngonuk: Ren niwinin rochopwak me fofor mi fis me epwe fis non netipwan aramas mi ngau non ekkewe soponon ran, Ngang uwa fen emirit ngonuk, me fen pwan aiti ngonuk, ren ai ngonuk ei kapasen emirit seni pwarata.”6
Ewe kapasen emwen mi amwarar a tap mwirin ei kapasen esinesin a awora kewe ourour tori soponon ren murinon pekin inis me pekin ngun me pwarata ren ekkewe feioch niwinin ach nikitu ngeni ewe nongonong.
Kaeo, weweiti, me aponueta kewe nongonongun ewe kapas annim a apochokuna ach nuku non ewe Chon Amanau, anononueno ach nukunuk ngeni I, me tingor chommong feioch me ekkewe nifangen ngun non manauach. Kewe nongonongun wenechar ra pwan anisi kich ne neneno pekinon ach pwisin mochen me met sa pwisin-mochen won winikapach ren awora murinon ennet ese much nupwen sia kasini kewe sokofeseni nonomum mettoch, sossot, ekiek, me met sia sinei non manauach iei.
Kapas awewe ren Afanafanen ekkewe Nongonong mi Ennet ngeni ikenai
Ewe porous seni ewe Soufos Joseph Smith ussun afanafana kewe nongonong mi ennet ina ew an kewe kapasen afanafan a chok soun afanafana. Me sia kuna kapasen pochokunen awewe ren ei napanapen kapasen emwen non ewe porousen esinesinen an ewe Samon ren noun kewe chon angang mi mumuta.
Ewe Nongonongen ren Esap-Tumunungaw
Preseten Dallin H. Oaks a afanafan non ewe mwichenapen mwichefen non 1998 ussun wisen ekkewe mi wor ar Aaronik Pristut fan asengesin amonata me efeiochu ewe sakramen. A awewei ewe nongonongun esap-tumungaw me afata pwe emon mi wor ren Aaronik Pristut esap mochen och mettoch non an epwe pwano won inisin ika mwokutukutun an epwe efisi chon ewe Mwichefen repwe tumunugaw seni ar iotek me asofo sefanin kewe pwon. Preseten Oaks a pwan afata ekkewe nongonongun teten mi kanefengen ren nimenimoch, mosonoson, me osufonoch.
Amwararan, Preseten Oaks ese awora ngeni ewe onuon ew tetenin mettoch epwe fori me esap fori. Nge, a awewei ewe nongonong fiti an osuku an kewe onuon me iner me semer kewe me sense repwe tongeni me repwe aea pusin ar sinei me mwokutukutun memef ne apiru ewe nongonong.
A awewei: “Usap fini tichikin ekkewe annuk, fan iten nonomun chommong kewe wart me pranch non ach Mwichefen non unusen fonufan ra sokofesen ren ew annuk a auchea non ew napanap meni esap tufich me non ew. Nge, upwe fini ew nongonong anongonong won ekkewe annuk. Ika meinisin ra weweiti ei nongonong me mokutupok non mokutun, iwe ese pwan namot epwe tep kewe annuk. Ekkewe annuk ika kapasen aurour ra auchea non an emon me emon osukosuk, souemwen non pusin neniach ra tongeni awora ngenir tipeewin fiti ekkewe annuk me ar akoko fengen me ekkewe nongonong.”7
Ewe Nongonong ren ewe Sabbath ussun ew Esisin
Non ewe April 2015 mwichenapwen mwichefel, Preseten Russell M. Nelson a aiti kich pwe “ewe Sabbath mi ew apwapwa.”8 A pwan awewei ifa ussun an a pusin weweiti ew mecheresin nongonong ussun afona ewe ranin Sabbath.
“Ifa ussun ach fori epini ewe ranin Sabbath? Non ierin ai chok onuon, ua kaeo ussun ewe angang an ekkoch re kan ochufengeni tetenin kewe mettoch repwe fori me ekkewe mettoch resap fori won ewe Sabbath. Ese mo mang mwirin nge ua sinei seni ekkewe pukefen pwe napanapei me mokutukuti won ewe Sabbath a forata ew esisin nefinem me semei Kot won Nang. Fiti ena wewe, use chiwen aea ekkewe tetenin upwe fori me usap fori. Nupwen ai uwa finata ew ekiek ika epwe ika esap ew mettoch epwe fis a tufich ngeni ewe Sabbath, uwa pusin eisiniei, ‘Met esisin ua mochen ai upwe ngeni Kot?’ Ena kapaseis a fori ai kewe finata ren ewe ranin Sabbath epwe kurufatafat.”9
An Preseten Nelson ei mecheresin me fen pwan pochokunen kapaseis a apochokuna auchean ew nongonong a poku non sokkun nukunukumang ren met wewen me met sipwe fori ne afona ewe Sabbath. An ewe kapaseis a menapei ew annen aurour me nikinik a tongeni efeiochu kich meinisin non ach sokopaten nonom.
Ewe Nongonong ren Mut Ngeni Kot empwe Nemenem.
Onu maram mwirin non ewe mwichenapen mwichefel, Preseten Nelson a awewei an a pusin mwasang nupwen ew minafon ekiek a feito ngeni ussun wewen ewe fos Israel. A urenikem pwe netipwan a mokutukut nupwen a sinei pwe “ewe it Israel a awana ngeni emon aramas a chengen ne mut ngeni Kot epwe nemenem non manauer.”10 Mwirin Preseten Nelson a esina ew kinikinin auchean ekkoch wewe minne a angei seni ei anononun wewe.
An porous ussun chengen ne mut ngeni Kot epwe nemenem a ew auchean minen awewe ren osukuna ekkewe nongonong mi pung pwe sa tongeni nemenikich pwisin. Me ussun met a fori non an ewe porous ussun forun ewe Sabbath epwe pwapwa, Preseten Nelson a awora nongonong-forutan kewe kapas eis ra kawor pwe emwenin me emurinon nonomuch.
“Met en mi mochen ngeni Kot epwe nemenem non manauom? Met en mi mochen ngeni Kot epwe ewe unusan auchean emwen non manauom?”
A sopweno:
“Ekieki ifa usun ena chengen a tongeni efeiochuk. Ika kose pupunu me ka kutta emon punuom fochofoch, om mochen pwe kopwe ‘chon Israel’ epwe anisuk ne finata ion kopwe chiechi ngeni me ifa usun foforun.
“Ika en mi punuweni emon ngo a atai an pwonepin, om mut ngeni Kot epwe nemenem non manauom epwe aora ngeni om kewe pwon mi pin ren Kot epwe chok nukuchar. Ewe Chon Amanau epwe echikara netipemi mi netipingau. Nang epwe suk nupwen ka kutta om kopwe sinei ifa usun kopwe sopoopono. Ese auchea kopwe feinfetan ika aurek.
“Ika mi wor om ennetin kapaseis usun ewe kapas allim ika ewe Mwichefen, nupwen ka finata ne mut ngeni Kot epwe nemenem, kopwe emwen ngeni ne kuna me weweiti ekkewe nongonong mi ennet minne repwe emweni manauom me anisuk ne nom pochokun ngeni won ewe aanen pwon.
“Nupwen ka weri sossot—ika mwo ewe sossot a fis nupwen ka pekus ika mefi anamon ika wewengaw—ekieki ewe pwaracho ka tongeni angei nupwen ka finata ne mut ngeni Kot epwe nemenem non manauom me nupwen ka sio ngeni I epwe apochokunok.
“Nupwen om mochen a wateno pwe kopwe mut ngeni Kot epwe nemenem, kopwe chon Israel, chommong pekin finata epwe mechereseno. Chommong osukosuk rese chiwen osukosuk! Ka sineochu ifa usun kopwe enimenima inisum. Ka sinei met kopwe katon me annea, ian kopwe nom ia, me ion kopwe chiechi ngeni. Ka sinei met ka mochen awesi. Ka sinei ewe sokkun aramas ka fokkun mochen winiti.”11
Makei fite auchean finata me om kao won ei manau a tongeni ekesiwin ren ewe nongonongun ren om mut ngeni Kot epwe nemenem: kutten chiechiom me pupunu fan annuk, kapas eisin kapas annim me ourek, sossot, pwisin nimenimen inisum, met kopwe katon me anea, ian kopwe fangeno om fansoun, ion kopwe chiechi ngeni, me chommongun, mi chok soposopono. An Preseten Nelson ewe mwirinon kapaseis a afata ew mecheresin nongonong a awora ourour non meinisin nikinik non manauach me fori ach sipwe nemeni manauach.
Efoch Kasi mi Fokkun Kukkun
Nupwen Joseph Smith a kanapus non ewe nenien kanapus Liberty, a mak taropwen aurour ngeni chon Mwichefen me sou emwen me achema ngenir pwe “efoch waten sipw a fokkun tufich ren efoch kukkun kasi non ewe fansoun monumon, an a okunu fetanei fiti ewe asapwan me kewe noo.”12
Efoch “kasi” ina ew taia ika och metoch me pisek sia aea ne okunu ewe sipw ika mota. Me “okunufetanei fiti ewe asapwan me ekewe noo” esisinata kunun efoch sipw pwe epwe aposono wenecharan me esap nupono atun ewe monumon.
Kewe nongonongun ewe kapas annim fan itom me fan itei ususun efoch kasi ngeni efoch sipw. Kewe nongonong mi pung ra ngeni kich ach sipwe kuna annach me utta nuk, epinikunuk, me nukuchar sisap tongeni mokutukut pwe sisap paepai fetan turunong non ekkewe monumonun rochopwak me turukoruk non fansoun soponon.
Sia fen unusen feioch non ei mwichenap ach sia kaeo ussun ekkewe nongonong ese much seni noun ewe Samon kewe mumutan chon angang. Iei, pusin wisach sipwe nemeni inisich anongonong won ekkewe ennet minne ra fen pwarata.13
Kapasen Pwarata
Preseten Ezra Taft Benson a afanafana, “Ren ekkei onu maram epwe feitto, noumi ewe taropwen mwich ren ewe Liahona epwe nom unukun noumi kewe ruanu pukfel me kopwe no ngeni iteitan.”14
Fiti unusan pochokunen inisi, Ua tingorei kich meinisin sipwe kaeo, aponueta, me tongei ekkewe wenecharen nongonong. Ekkewe chok ennet seni kapas annim ra tongeni ngeni kich ach sipwe “pwapwa ne fori mettoch meinisin ra nom non ach pochokun” ach sipwe achocho ngeni mwach won ewe annen pwon me “nengeni ewe amanauen Kot, me ren poun we epwe pwano.”15
Uwa sinei pwe ekkewe annuk me nongonongen ewe kapas annimen Jises Kraist a chok kewe omuchunon me ewe chok epwe ngeni kich emwen ngeni manauach me pwapwa ese much non ei manau me feifeino. Me won ei Ranifenin Paska mi amwarar, ua pwapwa ne pwarata pwe ach ewe Chon Amanau ewe mi manau I ewe nenien okusu minne ekkei ennet ra pupu seni. Ua pwarata ei non ewe it mi pin an ewe Samon Jises Kraist, amen.