“Ang mga Baruganan sa Akong Ebanghelyo”
(Doktrina ug mga Pakigsaad 42:12)
Ang baruganan sa ebanghelyo usa ka lagda nga gibase sa doktrina alang sa matarong nga paggamit sa moral nga kabubut-on.
Sa kinatibuk-ang komperensiya sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw niadtong Oktubre 1849, si Elder John Taylor sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles gitawag aron ablihan ang nasod sa France alang sa pagsangyaw sa ebanghelyo ni Jesukristo. Ang iyang serbisyo naglakip sa pag-edit sa unang opisyal nga peryodiko sa Simbahan niana nga nasod. Si Elder Taylor miandam ug mimantala og artikulo niadtong 1851 agig tubag sa kanunayng gipangutana kaniya mahitungod sa Simbahan. Ug sa panapos niana nga gumalaysay [essay], si Elder Taylor nahinumdom sa mosunod nga panghitabo:
“Pipila ka tuig ang milabay, didto sa Nauvoo, usa ka talahurong lalaki ang akong nadunggan, usa ka sakop sa Lehislatura, nangutana ni Joseph Smith kon giunsa niya pagdumala ang daghan kaayong tawo, ug napabilin ang ingon ka hingpit nga kahan-ay; sa samang higayon miingon nga alang nila imposible kining buhaton bisan asa. Si Mr. Smith miingon nga sayon ra kaayo kanang buhaton. ‘Unsaon man?’ tubag sa talahurong lalaki; ‘alang namo lisud kaayo kini.’ Si Mr. Smith mitubag, ‘Ako mitudlo kanila sa husto nga mga baruganan, ug gidumala nila ang ilang mga kaugalingon.’”1
Nag-ampo ko nga ang Espiritu Santo motudlo ug molig-on sa matag usa kanato samtang akong hatagan og gibug-aton ang importante nga tahas sa mga baruganan sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo.
Mga Baruganan
Ang Ginoo mipadayag ni Propeta Joseph Smith nga “ang mga anciano, mga pari, ug mga magtutudlo niini nga simbahan magtudlo sa mga baruganan sa akong ebanghelyo, nga anaa sa Biblia ug sa Basahon ni Mormon, diin anaa ang kahingpitan sa ebanghelyo.”2 Siya namahayag usab nga ang mga Santos sa Ulahing mga Adlaw kinahanglan nga “matudloan nga labaw sa hingpit diha sa teoriya, diha sa baruganan, diha sa doktrina, diha sa balaod sa ebanghelyo, diha sa tanan nga mga butang mahitungod ngadto sa gingharian sa Dios, nga angay alang kaninyo sa pagsab[o]t.”3
Sa laktod nga pagkasulti, ang baruganan sa ebanghelyo usa ka lagda nga gibase sa doktrina alang sa matarong nga paggamit sa moral nga kabubut-on. Ang mga baruganan naggikan sa mas halapad nga mga kamatuoran sa ebanghelyo ug naghatag og giya ug mga sumbanan samtang magpadayon kita diha sa dalan sa pakigsaad.
Pananglitan, ang unang tulo ka Artikulo sa Hugot nga Pagtuo nag-ila sa mahinungdanong mga aspeto sa doktrina sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo: ang kinaiyahan sa Dios nga Kapangulohan diha sa unang artikulo sa hugot nga pagtuo, ang mga epekto sa Pagkapukan ni Adan ug ni Eva diha sa ikaduhang artikulo sa hugot nga pagtuo, ug ang mga panalangin nga nahimong posible pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo diha sa ikatulong artikulo sa hugot nga pagtuo.4 Ug ang ikaupat nga artikulo sa hugot nga pagtuo naghulagway sa unang mga baruganan—ang mga lagda sa paggamit sa hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo ug paghinulsol—ug ang unang mga ordinansa sa pagkapari nga makapahimong epektibo sa Pag-ula ni Jesukristo sa atong kinabuhi.5
Ang Pulong sa Kaalam mao ang usa pa ka laing ehemplo sa baruganan isip usa ka lagda. Palihog timan-i kining pasiuna nga mga bersikulo sa seksyon 89 sa Doktrina ug mga Pakigsaad:
“Gihatag alang sa usa ka baruganan uban sa saad, gipahiangay ngadto sa kasarang sa maluya ug sa labing maluyahon sa tanan nga mga santos, kinsa mga santos o matawag nga mga santos.
“Tan-awa, sa pagkatinuod, sa ingon miingon ang Ginoo nganha kaninyo: Agi og sangputanan sa mga dautan ug sa mga laraw nga anaa ug motungha diha sa mga kasingkasing sa dautan nga mga tawo sa katap[o]san nga mga adlaw, Ako nagpasidaan kaninyo, ug magpasidaan kaninyo, pinaagi sa paghatag nganha kaninyo niini nga pulong sa kaalam pinaagi sa pagpadayag.”6
Ang dinasig nga panudlo nga nagsunod niini nga pasiuna naghatag og malungtaron nga mga lagda alang sa pisikal ug espirituhanong kaayohan ug nagpamatuod sa piho nga mga panalangin sumala sa atong kamatinud-anon sa baruganan.
Ang pagkat-on, pagsabot, ug pagsunod sa mga baruganan makapalig-on sa atong hugot nga pagtuo sa Manluluwas, makapalambo sa atong pagtahod Kaniya, ug makadapit og daghang panalangin ug espirituhanong mga gasa sa atong kinabuhi. Ang mga baruganan sa pagkamatarong makatabang usab kanato nga motan-aw lapas pa sa atong personal nga mga gusto ug hinakog nga mga tinguha pinaagi sa paghatag og bililhong panglantaw sa mahangturong kamatuoran samtang atong gisinati ang lainlaing mga kahimtang, mga hagit, mga desisyon, ug mga kasinatian sa pagkamortal.
Kontemporaryo nga mga Ehemplo sa Pagtudlo sa Husto nga mga Baruganan
Ang pamahayag ni Propeta Joseph Smith mahitungod sa pagtudlo sa husto nga mga baruganan tingali maoy usa sa iyang gikutlo kanunay nga mga pagtulon-an. Ug makita nato ang gamhanang mga ehemplo niining dinasig nga sumbanan sa panudlo diha sa mga pamahayag sa awtorisado nga mga sulugoon sa Ginoo karon.
Ang Baruganan sa Pagkadili Makabalda
Si Presidente Dallin H. Oaks namulong sa kinatibuk-ang komperensiya niadtong 1998 mahitungod sa mga katungdanan sa mga naghupot sa Aaronic nga Pagkapari kalabot sa pag-andam ug pagpangalagad sa sakramento. Gihulagway niya ang baruganan sa pagkadili makabalda ug mipasabot nga ang usa ka naghupot sa Aaronic nga Pagkapari dili gayod motugot sa bisan unsa diha sa iyang panagway o kinaiya nga makabalda ni bisan kinsa nga miyembro sa Simbahan sa iyang pagsimba ug pagbag-o sa mga pakigsaad. Si Presidente Oaks mihatag usab og gibug-aton sa mga baruganan sa kahan-ay, kalimpyo, balaang pagtahod, ug kaligdong.
Makapainteresado, si Presidente Oaks wala mohatag sa mga batan-ong lalaki og taas nga listahan sa mga butang nga buhaton ug dili buhaton. Kondili, iyang gipasabot ang baruganan nga naglaom nga ang mga batan-ong lalaki ug ang ilang mga ginikanan ug mga magtutudlo makagamit ug kinahanglang mogamit sa ilang kaugalingong paghukom ug inspirasyon sa pagsunod sa lagda.
Siya mipasabot: “Dili ko mosugyot og detalyado nga mga lagda, tungod kay ang mga kahimtang sa lainlaing mga ward ug mga branch sa atong Simbahan sa tibuok kalibotan managlahi kaayo nga ang piho nga lagda nga daw gikinahanglan sa usa mahimong dili tukma sa lain. Kondili, mosugyot ko og baruganan nga gibase sa mga doktrina. Kon ang tanan makasabot niini nga baruganan ug molihok pinasikad niini, dili na kaayo kinahanglanon ang mga lagda. Kon ang mga lagda o pagtambag gikinahanglan sa indibidwal nga mga kahimtang, ang lokal nga mga lider makahatag niini, sumala sa mga doktrina ug sa mga baruganan kalabot niini.”7
Ang Baruganan sa Igpapahulay isip isa ka Timailhan
Sa Abril 2015 nga kinatibuk-ang komperensiya, si Presidente Russell M. Nelson mitudlo kanato nga “ang Igpapahulay usa ka kahimut-an.”8 Mipasabot usab siya kon giunsa niya aron makasabot sa nag-unang baruganan mahitungod sa pagtahod sa adlawng Igpapahulay:
“Unsaon nato sa pagbalaan ang adlaw nga Igpapahulay? Niadtong mas batan-on pa ko, gitun-an nako ang lista nga gibuhat sa ubang tawo sa mga butang nga buhaton ug mga butang nga dili buhaton sa Igpapahulay. Ulahi na nakong nasayran gikan sa mga kasulatan nga ang akong binuhatan ug kinaiya panahon sa Igpapahulay maoy usa ka timailhan tali kanako ug sa akong Langitnong Amahan. Ubos nianang pagsabut, wala na ko magkinahanglan og listahan sa angay buhaton ug dili buhaton. Kon kinahanglan nakong modesisyon nga ang usa ka kalihokan angay ba o dili angay alang sa Igpapahulay, mangutana lang ko sa akong kaugalingon, ‘Unsay timailhan ang gusto nakong ihatag ngadto sa Dios?’ Kana nga pangutana nakapaklaro kaayo sa akong mga pagpili sa adlaw nga Igpapahulay.”9
Ang yano apan gamhanan nga pangutana ni Presidente Nelson naghatag og gibug-aton sa baruganan nga mopakgang sa bisan unsa nga walay kasiguroan mahitungod sa unsay kahulugan ug unsay kinahanglan natong buhaton sa pagtahod sa Igpapahulay. Ang iyang pangutana mi-summarize sa lagda ug sumbanan nga makapanalangin natong tanan diha sa atong managlahi nga mga kahimtang.
Ang Baruganan sa Kaandam nga Ipatigbabaw ang Dios Labaw sa Tanan
Unom ka bulan ang milabay sa kinatibuk-ang komperensya, si Presidente Nelson mihulagway sa iyang kaugalingong kadasig sa dihang siya adunay bag-ong nakab-ot nga panabot mahitungod sa kahulugan sa pulong nga Israel. Misulti siya kanato nga nadasig siya sa dihang iyang nasayran nga “ang ngalan mismo nga Israel nagpasab[o]t og tawo kinsa andam nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan diha sa iyang kinabuhi.”10 Si Presidente Nelson mitino dayon og pipila ka importante nga mga implikasyon nga hinungdan niini nga panabot.
Ang iyang mensahe mahitungod sa pagkaandam nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan usa ka talagsaong ehemplo sa pagtudlo sa husto nga mga baruganan aron makadumala kita sa atong kaugalingon. Ug sama gayod sa iyang giingon sa iyang mensahe mahitungod sa paghimo sa Igpapahulay nga usa ka kahimut-an, si Presidente Nelson mihatag og gibase sa baruganan nga mga pangutana nga magsilbing mga giya ug mga sumbanan sa matag usa kanato.
“Andam ba kamo nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan diha sa inyong kinabuhi? Andam ba kamo nga tug[o]tan ang Dios nga maoy mahimong labing importante nga impluwensya sa inyong kinabuhi?”
Siya mipadayon:
“Hunahunaa kon sa unsang paagi ang ingon nga kaandam makapanalangin kaninyo. Kon wala pa kamo maminyo ug nangita og mahangturong kompanyon, ang inyong tinguha nga mahimong ‘kabahin sa Israel’ motabang kaninyo sa pagpili kinsa ang i-date ug unsaon.
“Kon naminyo kamo sa usa ka kompanyon kinsa nakasupak sa iyang mga pakigsaad, ang inyong kaandam nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan diha sa inyong kinabuhi makapabiling lunsay sa inyong mga pakigsaad sa Dios. Ang Manluluwas moayo sa inyong nasakitan nga kasingkasing. Ang kalangitan moabli samtang magtinguha kamo nga masay[o]d unsaon sa pagpadayon. Dili kinahanglan nga kamo mahisalaag o matingala.
“Kon aduna kamoy sinsero nga mga pangutana mahitungod sa ebanghelyo o sa Simbahan, samtang mopili kamo nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan, giyahan kamo nga makakita ug makasabot sa hingpit, mahangturon nga mga kamatuoran nga mogiya sa inyong kinabuhi ug motabang kaninyo nga magpabiling lig-on diha sa dalan sa pakigsaad.
“Kon mag-atubang kamo og tintasyon—bisan kon ang tintasyon moab[o]t samtang kamo gikapoy o mibati nga nag-inusara o wala masabti—hunahunaa ang kaisog nga inyong makuha samtang mopili kamo nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan diha sa inyong kinabuhi ug samtang mohangyo kamo Kaniya sa paglig-on kaninyo.
“Kon ang inyong labing dakong tinguha mao ang pagpatigbabaw sa Dios labaw sa tanan, nga mahimong kabahin sa Israel, daghan kaayo nga mga desisyon ang mahimong mas sayon. Daghan kaayong mga isyu ang mahimong walay hinungdan! Masay[o]d kamo unsay labing maayong paagi sa pagpresentar sa inyong kaugalingon. Masay[o]d kamo unsay tan-awon ug basahon, asa igahin ang inyong panahon, ug kinsay ikauban. Masay[o]d kamo unsay inyong gustong makab-ot. Masay[o]d kamo unsa nga matang sa tawo gusto gay[o]d ninyo nga mamahimo.”11
Timan-i kon pila ka mahinungdanong mga desisyon ug mga kasinatian sa kinabuhi ang maimpluwensyahan niini nga baruganan sa kaandam nga ipatigbabaw ang Dios labaw sa tanan: pakig-date ug kaminyoon, mga pangutana sa ebanghelyo ug mga kabalaka, tintasyon, kaugalingong pamustora, unsay angay tan-awon ug basahon, asa mogahin og panahon, kang kinsa makigsuod, ug daghan pa. Ang dinasig nga mga pangutana ni Presidente Nelson naghatag og gibug-aton sa yanong baruganan nga makahatag og giya sa atong kinabuhi ug makapahimo nato sa pagdumala sa atong kaugalingon.
Usa ka Gamay Kaayo nga Timon
Sa dihang si Joseph Smith nabilanggo sa Bilanggoan sa Liberty, misulat siya og mga sulat sa panudlo ngadto sa mga miyembro ug mga lider sa Simbahan ug mipahinumdom kanila nga “ang usa ka dako kaayo nga sakayan natabangan sa usa ka gamay kaayo nga timon sa panahon sa unos, pinaagi sa pagpaubay uban sa hangin ug mga balod.”12
Ang “timon” usa ka manobela o bansalan ug ang kauban nga ekipo nga gigamit sa paggiya sa barko o sakayan. Ug ang “pagpaubay uban sa hangin ug mga balod” nagpasabot nga pagpaliko sa barko aron padayon kining balanse ug dili malunod atol sa unos.
Ang mga baruganan sa ebanghelyo gikinahanglan nako ug ninyo ingon nga ang timon gikinahanglan sa barko. Ang husto nga mga baruganan makapahimo nato sa pagkaplag sa atong dalan ug sa pagbarog nga lig-on, makanunayon, ug dili matarog aron dili mawala ang atong balanse ug mahulog sa naghaguros nga mga unos sa kangitngit ug kalibog sa ulahing mga adlaw.
Napanalanginan kita sa hilabihan niining kinatibuk-ang komperensiya nga makakat-on mahitungod sa mahangturong mga baruganan gikan sa awtorisado nga mga sulugoon sa Ginoo. Karon, ang atong indibidwal nga responsibilidad mao ang pagdumala sa atong kaugalingon sumala sa mga kamatuoran nga ilang gipamatud-an.13
Pagpamatuod
Si Presidente Ezra Taft Benson mitudlo, “Sa mosunod nga unom ka bulan, ang inyong komperensiya nga edisyon sa [Liahona] angay nga ibutang tapad sa inyong sumbanan nga mga basahon ug gamiton kanunay.”14
Uban sa tibuok kusog sa akong kalag, ako modapit kanatong tanan sa pagkat-on, pagsunod, ug paghigugma sa mga baruganan sa pagkamatarong. Ang mga kamatuoran sa ebanghelyo lamang ang makapahimo nato nga “magmalipayon sa pagbuhat sa tanan nga mga butang nga ubos sa atong gah[o]m” aron makapadayon diha sa dalan sa pakigsaad ug aron “makasaksi sa kaluwasan sa Dios, ug sa iyang mga bukton nga ipadayag.”15
Nasayod ko nga ang doktrina ug mga baruganan sa ebanghelyo ni Jesukristo mao ang mga tinubdan nga pundasyon sa giya alang sa atong kinabuhi ug sa malungtarong kalipay sa pagkamortal ug sa kahangtoran. Ug niining mahimayaong Dominggo sa Pasko sa Pagkabanhaw, malipayon ko nga mosaksi nga ang atong buhi nga Manluluwas mao ang tinubdan kon asa nagagikan kining mga kamatuoran. Niini ako mopamatuod sa sagradong ngalan ni Ginoong Jesukristo, amen.