Hotu e vai mai

Nā Elder Matthew L. Carpenter

Nō te Hitu ’Ahuru

E mea faufa’a roa ’ia tā’ati te Vārua Maita’i i tō tātou mau ’ōro’a mai te peu e hina’aro tātou e fa’ari’i i te mau ha’amaita’ira’a i fafauhia mai nō te tau e a muri noa atu.

I tō’u tamaiti ’āpīra’a, e mea au roa nā’u te mau pēti ’āpī ’e te mea para. I teie ā mahana, te mana’o-noa-ra’a e ’amu i te hō’ē pēti papepape ’e te mea para ’e tōna ’ava’ava e fa’atahe i tō’u hā’ae. ’Ia pōfa’i-ana’e-hia te mau pēti tei para maita’i, e vai te reira e piti e tae roa e maha mahana, hou ’a ’ino ai. E mau ha’amana’ora’a maita’i tō’u i te ’āmuira’a atu i tō’u māmā ’e tō’u mau taea’e ’e mau tuahine i roto i tō mātou fare tūtu, nō te mea e fa’aherehere mātou i te mau pēti i pōfa’ihia mai nō te tau to’eto’e e tae mai ra, ma te tāpo’i-maita’i-ra’a i roto i te mau mōhina. Mai te peu e fa’aherehere maita’i mātou i te mau pēti, e vai maoro e rave rahi matahiti teie mā’a monamona, ’eiaha noa ra e piti e tae atu e maha mahana. Mai te peu e fa’aineine ’e e tunu-maita’i-hia, e vai maita’i noa te mā’a e tae roa i te taime e parari ai te vāhi i tā’atihia.

’Ua fa’aue mai te Mesia ia tātou ’ia « haere ’e ’ia hotu i te huero, ’ei huero vai taiata ». ’Aita rā ’oia e parau nei nō ni’a i te mau pēti. Tē parau nei ’oia nō ni’a i te mau ha’amaita’ira’a a te Atua nō tāna mau tamari’i. Mai te mea e rave tātou ’e e ha’apa’o i te mau fafaura’a ’e te Atua, e nehenehe te mau ha’amaita’ira’a i ’āpitihia i tā tātou mau fafaura’a e toro atu i’ō atu i teie orara’a ’e ’ia tā’atihia i ni’a ia tātou, ’aore rā e fa’ahereherehia e a muri noa atu, te rirora’a ’ei hotu e vai mai nō te tau mure ’ore ato’a.

Te Vārua Maita’i, i roto i tōna ti’ara’a hanahana ’ei Vārua Maita’i nō te parau fafau, e tā’ati i te mau ’ōro’a ato’a i ni’a i te feiā ha’apa’o maita’i i tā rātou fafaura’a, ’ia ti’a i te reira ’ia vai mana noa i muri a’e i te tāhuti nei. E mea faufa’a roa ’ia tā’ati te Vārua Maita’i i tō tātou mau ’ōro’a mai te peu e hina’aro tātou e fa’ari’i i te mau ha’amaita’ira’a i fafauhia mai nō te tau e a muri noa atu, te rirora’a ’ei hotu e vai mai.

E mea faufa’a roa iho ā te reira mai te mea e hina’aro tātou ’ia fa’ateiteihia. Mai tā te peresideni Nelson i ha’api’i, e ti’a ia tātou « ’ia ha’amata ma te ha’amana’o i te hope’a […] E mea pāpū maita’i, nō tātou tāta’itahi, te ‘hope’a’ tā tātou e hina’aro roa e fa’aoti ’o te orara’a ïa e a muri noa atu ’e tō tātou ’utuāfare i roto i te hō’ē fāito fa’ateitei, i reira tātou e vai ai i mua i te aro o te Atua, tō tātou Metua i te ao ra, ’e i tāna Tamaiti ’o Iesu Mesia ». ’Ua parau ato’a te peresideni Nelson : « ’Ua riro te fa’aipoipora’a tiretiera ’ei tuha’a faufa’a rahi nō te fa’aineinera’a nō te ora mure ’ore. E tītau te reira ’ia fa’aipoipohia i te ta’ata tano maita’i, i te vāhi tano maita’i, e te mana tano maita’i, ’e ’ia ha’apa’o maita’i noa i taua fafaura’a mo’a ra. I reira, tātou e pāpū ai i te fa’ateiteira’a i roto i te bāsileia tiretiera o te Atua ».

E aha te mau ha’amaita’ira’a o te fa’ateiteira’a ? Tei roto i te reira, te pārahira’a i mua i te aro o te Atua e a muri noa atu ’ei tāne ’e ’ei vahine fa’aipoipo, ’ia noa’a te « mau terōno, te mau bāsileia, te mau hau hui ari’i, ’e te mau mana […] ’e te fa’atupu-noa-ra’a i te mau hua’ai ē a muri ē a muri noa atu », e ’ia fa’ari’i i te mau mea ato’a tā te Atua te Metua e vai ra.

’Ua heheu mai te Fatu nā roto ia Iosepha Semita :

« I roto i te hanahana tiretiera, tē vai nei e toru ao ’aore rā e toru tuha’a ;

« ’E nō te fa’ari’i i te fāito teitei roa a’e, e mea ti’a ïa i te ta’ata ’ia tomo i roto i teie fa’anahora’a nō te autahu’ara’a [’oia ho’i te fafaura’a ’āpī ’e te mure ’ore nō te fa’aipoipora’a] ;

« E ’ia ’ore ’oia ’ia nā reira, e ’ore roa ïa e noa’a te reira iāna.

« E ti’a iāna ’ia tomo atu i roto i te tahi atu, terā rā ’o te hope’a te reira nō tōna bāsileia ; e ’ore roa ho’i e ti’a iāna ’ia fa’ari’i i te fa’arahira’a ».

Tē ha’api’i mai nei tātou i’ō nei e nehenehe i te hō’ē ta’ata e pārahi ’ōtahi noa i roto i te bāsileia tiretiera, ’aore rā i mua i te aro o te Atua. ’Ia fa’ateiteihia rā i te fāito teitei roa a’e o te bāsileia tiretiera, e ti’a ’ia tomo atu nā roto i te fa’aipoipora’a e te mana ti’a mau ’e i muri iho ’ia vai ha’apa’o noa i te mau fafaura’a i ravehia i roto i taua fa’aipoipora’a ra. ’A vai ha’apa’o maita’i ai tātou i teie mau fafaura’a, e nehenehe te Vārua Mo’a o te fafaura’a e tā’ati i tā tātou fafaura’a o te fa’aipoipora’a. E riro teie mau ha’amaita’ira’a i tā’atihia ’ei « hotu e vai mai ».

E aha tē tītauhia nō te vai ha’apa’o maita’i noa i te faufa’ara’a ’āpī ’e te mure ’ore o te fa’aipoipora’a ?

’Ua ha’api’i mai te peresideni Russell M. Nelson ē, tē vai nei e piti huru tā’amura’a ’ia tomo ana’e tātou i roto i teie fafaura’a o te fa’aipoipora’a mure ’ore : hō’ē tā’amura’a ti’ahiti i rotopū i te tāne ’e te vahine fa’aipoipo ’e hō’ē tā’amura’a māti’a ’e te Atua. Nō te fa’ari’i i te mau ha’amaita’ira’a o te fa’ateiteira’a ’ia tā’atihia i ni’a ia tātou ’e ’ia vai noa i’ō mai i teie orara’a, e ti’a ia tātou ’ia vai ha’apa’o noa i te mau tā’amura’a ti’ahiti ’e māti’a o te fafaura’a.

Nō te tāpe’a i te tā’amura’a ti’ahiti ’e tō ’outou hoa fa’aipoipo, ’ua a’o mai te Atua ia tātou ’ia « here i tā [’oe] vahine [’aore rā tāne] fa’aipoipo ma [tō] ’ā’au ato’a, ’e […] e ’ati atu ho’i iāna ’e ’eiaha i te hō’ē ’ē atu ». Nō te feiā i fa’aipoipohia, te aura’a e ’ati atu ho’i iāna ’e ’eiaha i te hō’ē ’ē atu ’oia ho’i, e ’āparau ’āmui ’ōrua nā roto i te here, ’ia here ’ōrua ia ’ōrua ’e e aupuru i te tahi ’e te tahi, e hōro’a nā mua roa i te taime i tō ’outou hoa fa’aipoipo ’eiaha ra i te mau fa’a’ana’anataera’a i rāpae, ’e ’ia ti’aoro atu i te Atua ’ia tauturu mai ia ’ōrua ’ia upo’oti’a i ni’a i tō ’ōrua mau paruparu. Te aura’a ato’a o te reira, ’aita e tā’amura’a i te pae ’āehuehu ’aore rā e aura’a i te pae ’āpeni i rāpae i tō ’outou fa’aipoipora’a, ’oia ato’a te arapaera’a ’aore rā te fārereira’a, ’e ’aita e hōho’a faufau ’o tē fa’atupu i te hina’aro vi’ivi’i.

Nō te tāpe’a i te tā’amura’a ti’ahiti i roto i te fafaura’a, e ti’a i nā hoa fa’aipoipo tāta’itahi ’ia hina’aro e fa’aea i roto i te fa’aipoipora’a. ’Ua ha’api’i mai te peresideni Dallin H. Oaks ’aita i maoro a’enei : « ’Ua ’ite ato’a tātou e’ita ’oia [te Atua] e fa’ahepo i te ta’ata e tomo i roto i te hō’ē aura’a tā’atira’a hina’aro-’ore-hia. Mea pāpū te mau ha’amaita’ira’a o te hō’ē aura’a tā’atihia nō te feiā ato’a e ha’apa’o i tā rātou mau fafaura’a ’eiaha rā nā roto i te fa’ahepora’a i te hō’ē aura’a tā’atihia i te hō’ē ta’ata ti’amā ’ore ’aore rā hina’aro ’ore ».

E aha te tā’amura’a māti’a i fa’ahitihia e te peresideni Nelson ? Te tā’amura’a māti’a ’o tā tātou ïa e rave ’e te Atua.

Nō te fa’aherehere i te tā’amura’a māti’a ’e te Atua, ’ia vai ha’apa’o maita’i noa tātou i te mau fafaura’a o te hiero ’o tā tātou i rave nō ni’a i te mau ture o te ha’apa’ora’a, te tūsia, te ’evanelia, te vi’ivi’i ’ore ’e te ha’amo’ara’a. E fafau ato’a tātou i te Atua ’ia fa’ari’i i tō tātou hoa mure ’ore ’e ’ia riro ’ei hoa fa’aipoipo ’e ’ei metua parauti’a. ’A ha’apa’o ai tātou i te tā’amura’a māti’a, e fa’ari’i ïa tātou i te mau ha’amaita’ira’a ’ia riro ’ei melo nō te ’utuāfare o te Atua nā roto i te fafaura’a a Aberahama, ’oia ato’a te mau ha’amaita’ira’a o te hua’ai, te ’evanelia, ’e te autahu’ara’a. ’Ua riro ato’a teie mau ha’amaita’ira’a ’ei hotu e vai mai.

Noa atu tē ti’aturi nei tātou ē, te feiā ato’a e tomo i roto i te fafaura’a ’āpī ’e te mure ’ore e vai ha’apa’o maita’i noa ’e e tā’atihia te mau ha’amaita’ira’a nō te tau mure ’ore, i te tahi taime e au ra teie ti’ara’a mau ’aita e roa’a ia tātou. I te roara’a o tā’u tāvinira’a, ’ua fārerei atu vau i te mau melo tei rave ’e tei ha’apa’o i te mau fafaura’a, ’aita rā tō rātou hoa fa’aipoipo. Tē vai ato’a rā te feiā e fa’aea ’ōtahi nei, ’aita roa i fa’ari’i i te rāve’a nō te fa’aipoipo i roto i te tāhuti nei. ’E tē vai ra te feiā te ’ore i vai ha’apa’o maita’i i roto i tā rātou mau fafaura’a o te fa’aipoipora’a. E aha te ’ohipa e tupu nō te feiā i roto i teie mau huru vaira’a ?

1. Mai te mea e vai ha’apa’o noa ’outou i te mau fafaura’a tā ’outou i rave i te taime ’a fa’ari’i ai ’outou i tō ’outou ’ōro’a hiero, e fa’ari’i ’outou i te mau ha’amaita’ira’a o te ta’ata iho i fafauhia ia ’outou i roto i te ’ōro’a hiero noa atu ’ua ’ōfati tō ’outou hoa fa’aipoipo i tāna mau fafaura’a ’aore rā ’ua haere ’ē i te fa’aipoipora’a. Mai te peu ’ua tā’atihia ’outou ’e i muri iho ’ua fa’ata’ahia, ’e mai te mea ’aita tō ’outou tā’atira’a i fa’a’orehia, e vai mana noa te mau ha’amaita’ira’a o te ta’ata iho nō taua tā’atira’a ra nō ’outou, mai te mea e vai ha’apa’o noa ’outou.

   I te tahi taime, nō te mau nino’a mana’o ha’avare ’e te māuiui mau, e hina’aro te hō’ē hoa fa’aipoipo ha’apa’o maita’i e fa’a’ore i tōna tā’atira’a ’e tōna hoa fa’aipoipo ha’apa’o ’ore, nō te fa’aātea roa iāna, i te fenua nei ’e a muri noa atu. Mai te mea tē ha’ape’ape’a nei ’outou i te tā’amuhia i te hō’ē hoa fa’aipoipo tahito tātarahapa ’ore, ’a ha’amana’o e, e’ita ’outou e nā-reira-hia ! E’ita te Atua e tītau i te hō’ē ta’ata ’ia vai noa i roto i te hō’ē aura’a tā’atihia e a muri noa atu mai te mea ’aita ’oia e hina’aro. E ara maita’i te Metua i te ao ra ’ia fa’ari’i tātou i te mau ha’amaita’ira’a ato’a, ’o tā tō tātou mau hina’aro ’e mau mā’itira’a e fa’ati’a.

   Teie rā, mai te mea e hina’arohia ’ia fa’a’ore i te tā’atira’a, e fa’aturahia te ti’amāra’a. E nehenehe te tahi mau fa’anahora’a e hi’ohia. ’Aita rā te reira e rave-ha’apa’o-’ore-noa-hia ! Tē mau nei te Peresidenira’a Mātāmua i te mau tāviri nō te tā’ati i ni’a i te fenua nei ’e i ni’a i te ra’i. Te taime e ha’amanahia ai te fa’a’orera’a i te hō’ē tā’atira’a e te Peresidenira’a Mātāmua, ’aita te mau ha’amaita’ira’a nō teie tā’atira’a e mana fa’ahou, e fa’a’orehia te reira ma te ti’ahiti ’e te māti’a. E mea faufa’a roa ’ia māramarama ē, nō te fa’ari’i i te mau ha’amaita’ira’a o te fa’ateiteira’a, e ti’a ia tātou ’ia fa’a’ite ’ua hina’aro mau tātou ’ia tomo i roto ’e ’ia vai ha’apa’o maita’i noa i teie fafaura’a ’āpī ’e te mure ’ore, i roto ānei i teie orara’a ’aore rā i te orara’a a muri a’e.

2. Nō te mau melo ’ōtahi o te ’Ēkālēsia, ’a ha’amana’o ē « i roto i te rāve’a ’e te taime a te Fatu iho, ’aore hō’ē ha’amaita’ira’a e pāto’ihia i tōna Feiā Mo’a ha’apa’o maita’i. E ha’avā ’e e fa’autu’a te Fatu i te ta’ata tāta’itahi ’ia au i tōna hina’aro mau ’e tāna mau ’ohipa ».

3. Mai te mea ’aita ’outou i vai ha’apa’o maita’i i te mau fafaura’a o te hiero, tē vai ra ānei te tīa’ira’a ? ’Ē ! Te ’evanelia a Iesu Mesia ’o te ’evanelia ïa o te tīa’ira’a. Nō roto mai teie tīa’ira’a ia Iesu Mesia ma te tātarahapara’a mau ’e te pe’era’a ma te ha’apa’ora’a i te mau ha’api’ira’a a te Mesia. ’Ua ’ite au i te mau ta’ata i te ravera’a i te mau hara teimaha, te ’ōfatira’a i te mau fafaura’a mo’a. Tē ’ite tāmau nei au i te mau ta’ata ’o tē tātarahapa mau nei, ’o tei fa’a’orehia tā rātou hara, ’e ’o tē ho’i mai i ni’a i te ’ē’a o te fafaura’a. Mai te peu ’ua ’ōfati ’outou i tā ’outou mau fafaura’a nō te hiero, tē a’o atu nei au ia ’outou ’ia fāriu atu i ni’a ia Iesu Mesia, ’a fārerei atu i tō ’outou ’episekōpo, ’a tātarahapa ’e ’a ’īriti i tō ’outou vaerua i te mana fa’aora pūai e vai ra maoti te Tāra’ehara a Iesu Mesia.

Te mau taea’e ’e te mau tuahine, ’ua hōro’a mai tō tātou Metua here i te ao ra i te mau fafaura’a ia tātou, ’ia ti’a ia tātou ’ia fāna’o i te mau mea ato’a tāna i fa’aherehere nō tātou. E mea monamona a’e teie mau ha’amaita’ira’a mo’a a te Atua i te tahi atu hotu o te fenua nei. E nehenehe te reira e fa’ahereherehia nō tātou e a muri noa atu, te rirora’a ’ei hotu e vai mai, ’a vai ha’apa’o noa ai tātou i tā tātou mau fafaura’a o te hiero.

Tē fa’a’ite pāpū nei au ē, ’ua fa’aho’i mai te Atua i te ha’amanara’a nō te tā’ati i ni’a i te fenua nei ’e i ni’a i te ra’i. E ’itehia teie ha’amanara’a i roto i Te ’Ēkālēsia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei. Tē mauhia nei te reira e te Peresidenira’a Mātāmua ’e te Pupu nō te Tino ’Ahuru ma Piti ’āpōsetolo ’e tē fa’a’ohipahia nei i raro a’e i te arata’ira’a a te peresideni Russell M. Nelson. Te feiā e tomo i roto i te fafaura’a ’āpī ’e te mure ’ore o te fa’aipoipora’a ’e e ha’apa’o i taua fafaura’a ra, e nehenehe e riro mai ’ei mea maita’i roa ’e ’oia ato’a e fa’ari’i i te ’īra’a o te hanahana o te Metua noa atu te mau tupura’a e ’ore e vī ia rātou.

E nehenehe teie mau ha’amaita’ira’a i fafauhia e tū’ati i tā tātou mau fa’afaura’a e tā’atihia i ni’a ia tātou nā roto i te Vārua Maita’i o te parau fa’afau ’e ’ia riro mai ’ei hotu e vai mai a muri ’e a muri noa atu. Tē fa’a’ite pāpū nei au i te reira i te i’oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

1. Ioane 15:16.

2. Hi’o Dale G. Renlund, « Ha’amatara o te ’ē’a nō te mana o te Atua nā roto i te mau fafaura’a », Liahona, Mē 2023, 35–38; Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 132:7.

3. E tā’atihia te hō’ē ’ōro’a ’ia ha’amana-ana’e-hia te reira i te ra’i ’e i te fenua nei, nō te mea ’ua ravehia te reira e te hō’ē ta’ata i mau i te ha’amanara’a ’e ’ua fa’ati’ahia e te Vārua Maita’i.

   « Pinepine tātou i te mana’o ē, te ha’amanara’a o te tā’atira’a e rave-noa-hia nō te tahi mau ’ōro’a o te hiero, terā rā teie ha’amanara’a e tītauhia nō te fa’ati’a i te mau ’ōro’a ato’a ’e ’ia ’atihia i muri a’e i te pohe. E hōro’a te mana tā’atira’a i te hō’ē tītiro ha’amanara’a i tō ’outou bāpetizora’a, ’ei hi’ora’a, ’ia ’itehia te reira i’ō nei ’e i te ra’i. I te hope’a, tē ravehia nei te mau ’ōro’a ato’a o te autahu’ara’a i raro a’e i te mau tāviri a te Peresideni o te ’Ēkālēsia, ’e mai tā te peresideni Joseph Fielding Smith i fa’ata’a mai, ‘’ua hōro’a mai ’oia [te Peresideni o te ’Ēkālēsia] ia tātou i te mana, ’ua tu’u ’oia i te mana tā’ati i roto i tō tātou autahu’ara’a, nō te mea tē mau nei ’oia i taua mau tāviri ra’ » (D. Todd Christoffrerson, « Te mana tā’ati », Liahona, Novema 2023, 20).

   « Te hō’ē ’ohipa i tā’atihia e te Vārua Maita’i o te parau fafau ’o te hō’ē ïa ’ohipa i ha’amanahia e te Vārua Maita’i ; ’o te hō’ē ïa ’o tei fa’ati’ahia e te Fatu. … E’ita te hō’ē ta’ata e nehenehe e ha’avare i te Vārua Maita’i ’e ’ia haere i rāpae ma te ’ore e ’ite i te reira. … E tano ato’a teie mau parau tumu nō te tahi mau ’ōro’a ’e mau ravera’a ato’a i roto i te ’Ēkālēsia. Nō reira, mai te mea e mea parauti’a ’e e mea ha’apa’o [Te Ha’api’ira’a tumu ’e te mau Fafaura’a 76:53)] nā pae e piti [i roto i te hō’ē fa’aipoipora’a], mai te mea e mea ti’amā rāua, e tā’atihia ïa rāua i roto i tō rāua fa’aipoipora’a hiero ; mai te mea e mea ti’amā ’ore rāua, e’ita ïa rāua e fa’ati’ahia e te Vārua ’e e fa’a’erehia rāua i te ha’apāpūra’a a te Vārua Maita’i. Nā te ti’a-mā i muri a’e e ha’amau i te tā’atira’a ’e nā te parauti’a ’ore e ha’amou i te tā’atira’a ato’a » (Bruce R. McConkie, « Holy Spirit of Promise », i roto Preparing for an Eternal Marriage Student Manual [2003], 136). ).

   « Te Vārua Maita’i o te parau fafau ’o te Vārua Maita’i ïa ’o tē tu’u i te tītiro nō te ha’amanara’a i ni’a i te mau ’ōro’a ato’a : te bāpetizora’a, te ha’amaura’a, te fa’atōro’ara’a, te fa’aipoipora’a. Te parau fafau maori rā e roa’a te mau ha’amaita’ira’a nā roto i te ha’apa’o-maita’i-ra’a. Mai te mea e ’ōfati te hō’ē ta’ata i te hō’ē fafaura’a o te bāpetizora’a ānei, te fa’atōro’ara’a, te fa’aipoipora’a, ’aore rā te tahi atu mea, e ’īriti ’ē atu ïa te Vārua i te tāpa’o nō te ha’amanara’a, ’e e’ita te mau ha’amaita’ira’a e fa’ari’ihia. ’Ua tā’atihia te mau ’ōro’a ato’a ’e te fafaura’a nō te hō’ē utu’a tei niuhia i ni’a i te ha’apa’o maita’i. E ’īriti te Vārua Maita’i i te tāpa’o o te ha’amanara’a i te vāhi e ’ōfatihia te mau fafaura’a » (Joseph Fielding Smith, ha’aputura’a Doctrines of Salvation [Ha’api’ira’a Tumu o te Fa’aorara’a] Bruce R. McConkie [1954], 1:45).

4. Russell M. Nelson, Heart of the Matter : What 100 Years of Living Have Taught Me (2023), 15. E mea ti’a i te mau fafaura’a ato’a ’ia tā’atihia e te Vārua Mo’a o te parau fafau ’ia ha’amanahia i muri a’e i te ti’afa’ahoura’a o tei pohe » (hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 132:7).

5. Russell M. Nelson, « Te fa’aipoipora’a tīrētiēra », Liahona, Novema 2008, 94.

6. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 132:19.

7. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 84:38.

8. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 131:1–4

9. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 132:19–20. « Teie tāpaera’a teitei roa a’e—te fa’ateiteira’a i roto i te bāsileia tiretiera—’o te rōtahira’a ïa a Te ’Ēkālēsia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei » (Dallin H. Oaks, « Mau bāsileia hanahana », Liahona, Novema. 2023, 26).

10. « Mai te mau fa’aipoipora’a ’e te mau ’utuāfare e fa’a’ite nei i te hō’ē tā’amura’a ti’ahiti ’o tē fa’atupu i te hō’ē here ta’a ’ē, mai te reira ato’a te aura’a ’āpī e tupu mai ’ia ru’uru’u tātou ia tātou iho nā roto i te fafaura’a māti’a i te Atua », ’ia tomo ana’e tātou i roto i te fafaura’a ’āpī ’e te mure ’ore o te fa’aipoipora’a » (Russell M. Nelson, Heart of the Matter, 41–42).

11. Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:22 ; hi’o ato’a Buka arata’i rahi : Te tāvinira’a i roto i Te ’Ēkālēsia a Iesu Mesia i te Feiā Mo’a i te mau Mahana Hope’a nei, 38.6.16. Te paraparaura’a i te fa’aipoipora’a i’ō nei, tē fa’ahiti nei au i te parau nō te fa’aipoipora’a ’ia au i te ture a te Atua, ’o tē fa’ata’a nei i te fa’aipoipora’a mai te hō’ē tā’atira’a ha’amanahia e te ture i rotopū i te hō’ē tāne ’e te hō’ē vahine (hi’o « Te ’Utuāfare : E Poro’i i tō te Ao nei », Vaira’a buka ’evanelia).

12. Hi’o « Te ’Utuāfare : E Poro’i i tō te Ao nei », Vaira’a buka ’evanelia.

13. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 42:22–24.

14. Dallin H. Oaks, « Mau bāsileia hanahana », 29 ; tu’uhia te pāpa’i opa.

15. Hi’o Te Ha’api’ira’a Tumu ’e te mau Fafaura’a 86:8–11 ; 113:8 ; Aberahama 2:9–11.

16. Hi’o Buka arata’i rahi, 38.4.1.

    I tō’u tāvinira’a i te hō’ē misiōni rave tāmau i te fenua Helevetia, ’ua fa’a’ite māua tō’u hoa misiōnare i te ’evanelia i te hō’ē nā ta’ata fa’aipoipo helevetia fa’ahiahia e 60 matahiti te pa’ari. ’A ha’api’i ai māua i teie nā ta’ata fa’aipoipo nō ni’a i te ’Ēkālēsia a Iesu Mesia i fa’aho’i-fa’ahou-hia mai, ’ua fa’a’ite teie vahine i tōna ’ana’anatae rahi i te mea tā māua e ha’api’i ra. I te mau hepetoma i muri mai, ’ua noa’a iāna te hō’ē ’itera’a pāpū nō te parau mau ē, ’ua fa’aho’i-fa’ahou-hia mai te ’Ēkālēsia a Iesu Mesia, nā roto i te mana ti’a o te Atua, ’e tē arata’i nei Iesu Mesia i tāna ’Ēkālēsia nā roto i te mau peropheta ’e te mau ’āpōsetolo ora. ’Ua ’ana’anatae roa māua i te ha’api’i i teie nā ta’ata fa’aipoipo i te hō’ē o te mau ha’api’ira’a tumu hanahana roa a’e o te Fa’aho’i-fa’ahou-ra’a mai, te rāve’a nō te fa’aipoipora’a mure ’ore. Ma te māere, ’a ha’api’i ai māua i teie nā ta’ata fa’aipoipo i te parau nō te fa’aipoipora’a mure ’ore, ’ua parau te vahine helevetia ē, ’aita ’oia e ’ana’anatae ’ia pārahi i pīha’i iho i tāna tāne e a muri noa atu. Nōna, ’aita te ra’i i roto i te fa’aeara’a i pīha’i iho i tāna tāne, ’o tei fa’aipoipohia e 36 matahiti te maoro. ’Ua bāpetizohia teie tuahine, ’aita rā tāna tāne. ’Aita roa rāua i tā’atihia a’e i roto i te hiero.

    Nō e rave rahi rā mau ta’ata, e’ita te ra’i e riro ’ei ra’i ’ia ’ore rātou ’ia pārahi i pīha’i iho i te ta’ata tā rātou i fa’aipoipo. E au mau te fa’aeara’a i pīha’i iho i te hoa fa’aipoipo tā ’outou i here, mai te ra’i te huru. ’A fa’a’ite ai Elder Jeffrey Holland nō ni’a i tāna vahine iti ’e te here maita’i, ’o Pat, ’aita te ra’i e riro ’ei paradaiso ’aita ana’e ’oia (hi’o « Scott Taylor : Nō Elder Holland, te paradaiso ’aita ana’e tāna vahine ’e tāna mau tamari’i, e ’ere ïa i te paradaiso nōna’ », Church News, 22 nō Tiurai 2023).

17. Hi’o Dallin H. Oaks, « Mau bāsileia hanahana », 26.

18. Russell M. Nelson, « Te fa’aipoipora’a mure ’ore », 94.

19. Hi’o Ioane 15:16.